________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૭૩
જૈન સમાજની આધુનિક સ્થિતિ જૈન સમાજની આધુનિક સ્થિતિ
(ગતાંક પૃષ્ટ ૪૬ થી શરૂ.)
લેખક–રા. માવજી દામજી શાહ. આપણી સાથે શું સંબંધ છે એમ અહિં કોઈ પ્રશ્ન કરે એ સ્વાભાવિક છે.
પરંતુ વિચારી જોતાં એમ જણાય છે કે સમાજ સાથે સાધુ અને સાવી એમને સંબંધ કંઈ નાને સૂ નથી, પરંતુ વિસ્તીર્ણ છે. મહારાજનું કાર્યક્ષેત્ર એ તે નિશ્ચિત છે કે આપણાથી તેઓ, અને તેથી આપણે અને ઉપસ્થિત થતી એમ પરસ્પર કેટલેક અંશે સંબંધ છે. આપણી અધોગતિતેમની ફરજને માં તેઓ જવાબદાર છે. આમ સંબંધ હોવાથી એકમેકના
તરફથી ફરજ ઉપસ્થિત થાય છે. આ ફરજ પવિત્ર છે. રસ્વાર્થ વગરની છે. કિચિંદશે પણ સ્વાર્થ હોય તે તે ધર્મમય છે
હાલમાં કેટલાંક કાર્યો જે વિચારરહિતપણે કરવામાં આવે છે. તેનું પરિણામ ભવિષ્યની દૃષ્ટિએ ઘણું વિષમ આવવા સંભવ છે. આ વિષમ તાને ખ્યાલ જરા ઉંડા ઉતરતાં તેઓ જેમ કરી શકે તેમ આપણે પણ કરી શકીએ તેમાં શક જેવું નથી. દેશ, કાળ, ભાવ અને ક્ષેત્રની પરિસ્થિતિમાં ફેરફાર થતાં અગ મચેતીને ઉપગ કરી સમાજમાં પ્રવર્તતી કેટલીક ધાર્મિક ક્રિયામાં શાસ્ત્રષ્ટિએ પરિવર્તન કરવું જોઈએ. સમાજને દ્રવ્ય વ્યય જે નકામે થતું હોય કે મેગ્ય સ્થળે થતે ન જણાય તે તુરત જાગૃત થઈ, જાગ્રત કરી સાવધાન થઈ તેને સદુપયોગ કરાવવા સમાજને સન્માર્ગ દશૉવ-સલાહ આપવી અને લાભાલાભ સમજાવવા, આ પ્રકારની ફરજ સાધુ વર્ગને બજાવવાની હોય છે. પૂજ્ય મુનિવરેનાં કાર્ય ક્ષેત્રમાં ઉતરતાં તેમણે આમ કરવું જોઈએ અને તેમ કરવું જોઈએ, ઈત્યાદિ પ્રકારનાં વચને ઉચ્ચારવા એ યદ્યપિ ઠીક લાગતું નથી. પરંતુ જ્યારે ઐતિહાસિક દૃષ્ટિએ “જૈન ધર્મ અને તેનું ભવિષ્ય ” એ વિષયમાં ઉંડા ઉતરતાં ધર્મના સ્તંભીભૂત ગણાતા એ પૂજ્યજનના વિષયમાં અનિચ્છાએ પણ કંઈક કહેવા હૃદય તપે છે. દાખલા તરીકે આર્ય સમાજ નામક સંસ્થાઓ જન્મ લીધો ન હત તે આજના પાશ્ચાત્ય કેળવણી લેનારા હિંદુ યુવકે અવશ્ય પિતાને ધર્મ ત્યજી દેત એમાં લગાર પણ શક નથી. પરંતુ આર્યસમાજ ઉતપન્ન થતાં તે ભય કંઈક અંશે દુર થયે ગણાય છે. આમ છતાં શેકની વાત છે કે પ્રતિ દિન દ્ધ સ્તી ધર્મમાં ભળનારા ભારતીય હિંદુ યુવકોની સંખ્યા કંઈ નાની સુની નથી, કિંતુ દરરોજ સરાસરી ૩૦૦ ની થવા જાય છે. અને સંપૂર્ણ ભય રહે છે કે હજુ જે હિંદુ સંત પુરૂ હિંદુ ધર્મનું તત્તવ વિશાળ દષ્ટિથી યુવકે સમક્ષ નવીન પદ્ધતિપૂર્વક
For Private And Personal Use Only
