________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સમાજ ઉન્નતિ માટે ફેરફાર કરવાની જરૂર છે?
રપ૦ ન સુઝયું, હજુ સુધી ફેરફાર કરવાનું પણ નથી સુજતું અને હવે પછી નવા કાર્યો જે કરવામાં આવે છે તેમાં પણ રસ્તે કરવાની સમાજની આંખ ઉઘડતી નથી તે કેવું શોચનીય છે?
અત્યારે જૈન ધર્મના દરેક ખાતાં અને ક્ષેત્રની તપાસ કરીશું તો માલુમ પડશે કે, સમાજ ઉન્નતિ અને તેની પ્રગતિ માટે વખત આવી લાગ્યા છે જેને લઈને આપણુ બંધુઓની શી અવસ્થા છે, તેને શું જરૂરીયાત છે, તેની કેવા પ્રકારે ઉન્નતિ કરવાની જરૂર છે, તેની આરોગ્યતા કેવી છે, તે ઉપર કઈ દ્રિષ્ટિ દેતું નથી અને વડા ચડાવવા, જમણવાર કરવા, અને નહિ જરૂરીયાત છતાં તેવા સથળોએ દેવાલયની વૃદ્ધિ કર્યા જવી અને તેજ ખાતામાં ખર્ચ કરી તેમાં પૈસાની વૃદ્ધિ કરે જવી. દાખલા તરીકે હાલમાં સખ્ત પાંઘવારી અને દુકાળ વતે છે છતાં અનેક સ્થળે મહાસ, પ્રતિષ્ઠા અને જમણવાર થયે જાય છે જેને કોઈ રીતે છુટકે ન હોય ત્યાં સામાન્ય સંક્ષિપ્તથી પ્રતિષ્ઠા કરી શકાય) છતાં તે માટે અને તેને લગતા બીજા ખર્ચામાં હજારો રૂપિયા દુકાળનો મુશ્કેલ ભર્યો પ્રસંગ છતાં ખર્ચ કરે જાય અને ઢોર અને મનુષ્યને જ્યાં ખોરાકનાં સાંસાં પડે છે તેની સામે કોઈ જોતું નથી એટલે કે અત્યારે શું જરૂર છે તે સામે બીલકુલ તેઓની દ્રષ્ટિ જ નથી. તેનો અર્થ તો માત્ર એટલે જ થાય કે સાતે ક્ષેત્રનું રક્ષણ કરનાર જે શ્રાવક ક્ષેત્ર તેનું ભલે ભક્ષણ થાય, તેનામાંથી સાત ક્ષેત્રની ૨ક્ષણ કરવાની શક્તિ ભલે ઓછી થાય, તેમાંથી વ્યક્તિઓ ભલે ઓછી થાય, પરંતુ અમે તે અમારી મરજી મુજબ માની લીધેલા સ્થળે (ક્ષેત્રનુંજ ) પોષણ વૃદ્ધિ કર્યું જશું; આવી સંકુચિત દ્રષ્ટિવાળા જેને પછી ભલે તે પૂજ્ય ધર્મગુરૂ કે ધર્મબંધુ હો પરંતુ સમયનો વિચાર નહિ કરનાર, સીદાતા ક્ષેત્રની સામે નહીં જેનાર તેના માટે વિચાર નહિ કરનાર દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ ભાવરૂપી ધર્મની રાજનીતિને દૂર મુકી સમાજની
ધર્મની ઉન્નતિ કે પ્રગતિ તરફ દુર્લક્ષ કરનાર” ગમે તે હે તે તે ધર્મબંધુ કહે વરાવવા માટે લાયક કેમ ગણાય?
સમયને અનુસરીને દ્રવ્ય, સેવ, કાળ, ભાવને ફેરફાર કરવાનું ક્યાં સુઝતું નથી, ત્યાં દેવશ્વ જવા ખાતામાં જ્યાં દરેક સ્થળે અનળ દ્રવ્ય છે તેમાંથી તે સમાજ ઉન્નતિ માટે એક પાઈ પણ ખચી શકાતી નથી કારણ કે તેમાંથી બીજા ખાતામાં ખર્ચવામાં શાળાજ્ઞા વિરૂદ્ધ છે એમ મનાય છે. જાણવા અને સાંભળવા પ્રમાણે
દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિ કરવી તેને નાશ થતો અટકાવવો” તેવી આજ્ઞા છે છતાં સમાજ ઉન્નતિ માટે તે દ્રવ્ય ઉપયોગમાં લેવામાં આવે એટલે કે મૂળ દ્રવ્ય સલામત રહે અને વ્યાજથી તેની વૃદ્ધિ થાય તેમ હોય છતાં, જૈન સમાજ કે તેમાહેની વ્યકિતની ઉન્નતિ જેવી કે કેળવણું, જન સુખકારીના સાધનો તથા નિર્દોષ વ્યાપાર વૃદ્ધિ વગેરેમાં તો તે દેવદ્રવ્યનો વ્યય પણ ન થાય અને જેનેતરને તે ગમે તે જાતના વેપાર આદિ માટે ધીરાય અને તેવાઓને તેવા વેપારાદિમાં પૈસાની વૃદ્ધિ થાય તે જોવાય, પરંતુ પિતાની સમાજને માટે કે તેના અંગભુતને તેની ઉન્નતિ ( વેપાર, કેળવણી
For Private And Personal Use Only
