________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૫૮
શ્રી આત્માન પ્રકાશ. વગેરે કાર્યો માટે દેવદ્રવ્યનો વિનાશ ન થાય છતાં ) ન અપાય, ન ધીરાય, ન વ્યય થાય અને તેનું ગમે તે થાય તેવું જોવામાં અને તેમ કરવામાં પાપ નહિ એમ કહે વાય કે મનાય તેવા સમાજ માટે અને તેમના તેવા પ્રકારના દ્રવ્ય વ્યય માટે અને તેવી તેની પ્રવૃત્તિ માટે ( મતલબ કે જૈનેતરના લાભ માટે તેને વ્યય થાય અને તેવા દ્રવ્યનું રક્ષણ અને વૃદ્ધિ થાય તે છતાં તેવા દેવદ્રવ્યાદિ જેવા કોઈ પણ દ્રવ્યને પિતાના સમાજના મનુષ્યની ઉન્નતિ માટે ઉપગ થાય તેમાં દોષ છે આવું જે સમાજમાં મનાતું હોય) તે સમાજને અન્ય બુદ્ધિશાળી મનુ, જડબુદ્ધિવાળા કે સમાજને અવનતિએ ધકેલનારા તે છે તેમ માને તે બનવા જોગ છે, કદાચ કોઈ પણ કાળમાં કોઈ પણ કારણસર કોઈ પણ સ્થળે તેવી અટકાયત કરવામાં આવેલી હોય પરંતુ જ્યાં મૂળ વસ્તુ કાયમ રહેતી હોય તેને નાશ ન થતો હોય તે શું તેવી પ્રવૃત્તિમાં ચતુર્વિધ સંઘ કે સમાજ તેમાં ફેરફાર નથી કરી શકતિ ? કરી શકે છે અને તેવા ફેરફાર કરવા માટેજ શાસ્ત્રકારે દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવ એ ધર્મની રાજનિતિ બતાવેલી છે.
અમે દરેક વિદ્વાન પૂજય મુનિ મહારાજ અને જૈન બંધુઓને નમ્ર સુચના કરીએ છીએ કે દેવ દ્રવ્યાદિકનાં નાણુને જરાપણુ નાશ ન થતાં તે મૂળ રકમ રહેતી હોય કે તેની વૃદ્ધિ થતી હોય તેવી સ્થિતીએ સમાજ ઉન્નતિ માટે કે તેની પ્રગતિ માટે તેને વ્યય કે વહીવટ કરવામાં શું વાંધો આવે છે ? તે શસ્ત્રના આધારે શાસ્ત્રના દાખલાઓ ટાંકી અમને લખી મોકલવા કૃપા કરશે કે જેથી તેમના અભિપ્રાય સાથે આ માસિકમાં પ્રગટ કરવામાં આવે, જેથી તેના માટે થતા ઉહાપોહ અને સમાજની દ્રષ્ટિએ ચડેલા આ પ્રનનું નિરાકરણ થઈ જાય. આ વિષય માટે અનેક પ્રસંગે અનેક તરેહની ચર્ચાઓ સમાજમાં થાય છે, દરમ્યાન હાલમાં જાન્યુવારી માસમાં મુંબઈ માંગરોળ જૈન સભામાં રા. મેતીચંદ ગીરધરલાલ કાપડીઆના પ્રમુખપણું નીચે પંડિત બેચરદાસ જીવરાજે દેવદ્રવ્ય વગેરે સબંધમાં એક ભાષણ આપ્યું હતું કે જે ભાયણ અક્ષરસ: નહિ પરંતુ રો બેચરદાસ પંડિતજીના કહેવા પ્રમાણે પોતે બાલેલા ભાષણના મુદ્દાઓ સચવાઈ રહ્યા છે તેવી રીતે તે ભાષણ જૈન રીવ્યુ માસિક અને જૈન પત્રમાં અનુક્રમે આવી ગયેલ છે. તે ભાષણમાં પંડિતજી બેચરદાસે જણાવ્યું છે કે–“દેવદ્રવ્ય શબ્દજ કંઈક અસબંદ્ધ અને વિચિત્ર છે, જેને જેને દેવદ્રવ્ય તરીકે સ્વીકારે છે, તે તેનાથી મુકત એવા પ્રભુનું શીરીતે સંભવી શકે? આ કારણથી મૂળ જૈન આગમમાં આ દેવ દ્રવ્ય શબ્દ છે કે કેમ ! તે તપાસવાને મે નિશ્ચય કર્યો તેને બારીક તપાસ કર્યા પછી મને જણાયુ કે આ દેવદ્રવ્યનો પ્રાગ મૂળમાં કેઈજ ઠેકાણે નથી, પરંતુ આ શબ્દ તાંત્રિક યુગમાં આપણે કેટલાક સાધુઓએ દાખલ કીધે છે, વળી કેટલાક સાધુઓએ આ યુગમાં એવા સંસ્કૃત ગ્રંથો લખી
For Private And Personal Use Only
