________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
અક્કલની નીશાનીઓ જોયા કરે છે, અનંત કૈશલ યુક્ત દીવ્ય કારીગરને હસ્ત જેવાને બદલે તેઓ વિશ્વના પ્રત્યેક સ્થાનમાં સ્વછંદ જ્ઞાનનો ગેરઉપગ નિહાળે છે, તેઓ કહે છે કે, એ સત્તામાં જે કાંઈ અક્કલને છોટે હોય તો તે કસ્તુરીને કાળી શા માટે બનાવે? ગુલાબને કાંટા શામાટે આપે? એતરફ જન્મ, જરા, મૃત્યુ, વ્યાધિ કષ્ટ, ચિંતા, શોક, કલહ આદિન:સંભવ શામાટે ઉપજાવ્યા કરે? એ સત્તાને ત્યાં ન્યાયનું નામ નિશાન હોય તે ઘણા લાયક સજજને શામાટે અન્ન વસ્ત્રના સાં સાં ભેગવે છે, અને જાડી બુદ્ધિના નાલાયક મનુષ્યો એશ આરામ અને વૈભવની પરં. પરામાં રાત દિવસ નિગમે છે, શ્રદ્ધાહિન જનની આવી દલીલને ઉત્તર દેવાને આ પ્રસંગ નથી, પણ એટલું જ કહેવા દે કે એ બધા તક અને શંકાએ વિશ્વના સાંગે પાંગ અવલોકનની ખામીમાંથી ઉદ્દભવે છે, તેઓ એક નાના સરખી વ્યક્તિના હિતાહિત કે સુખ દુઃખને લક્ષ્યમાં રાખીને પોતાની ટીકા પ્રસિદ્ધ કરે છે, જ્યારે વિશાળ દષ્ટિ પૂર્વક સમગ્ર વિશ્વના હિતને સંકેત પોતાની બુદ્ધિની મર્યાદામાં તે રાખી શકશે, ત્યારે તેને પોતાના આગલા વિચારે અવશ્ય ફેરવવા પડશે, પછી જ્યાં
ત્યાં એ મનુષ્ય હિતકર સંકેતનેજ ગતિમાન થતો જોયા કરશે, આ મહાન, ભવ્ય ચોજનાનું કાંઈક રહસ્ય તેને અવગત થયા પછી તેની દષ્ટિ બદલાય છે, તેની દષ્ટિમાંથી મિથ્યાપણું નીકળીને ત્યાં સાચાપણું, સમ્યકપણું પ્રતિષ્ઠિત થાય છે. પછી તે બધા સ્થાનમાં, બધા પ્રસંગમાં અર્થ યુક્તતા, સહેતુકતા, શ્રેયસ્કરતા, અને તે બધા ઉપરાંત કોઈ મંગળમય સત્તાનો હસ્ત જોઈ શકે છે, પછી બળવા અને વિરૂદ્ધતામાંથી ઉત્પન્ન થતા હદયના ધસારાનું દર્દ નાબુદ થાય છે, પ્રથમ જ્યાં તેને બળાત્કારે હડસેલવામાં આવતો ત્યાં હવે તેને કોઈ પકડી દેરી જતો અનુભવાય છે, પછી તેને સમજાય છે કે પ્રથમ તેને જ્યાં બળાત્કાર અને શિક્ષા જણાતી પરંતુ તે વખતે તેની વિકૃત બુદ્ધિ તેમાં કઠોરતા, નિર્દયતા, જેતી હતી, જાગૃત થએલો મહા ભાગ આત્મા વસ્તુ સ્વરૂપ જે પ્રકારે છે, તે પ્રકારે કોઈ અંશે જોતા શીખે હોય છે, બીજાઓને જે પ્રસંગ રાવરાવે છે, તે પ્રસંગ તેને હૃદયમાં હસાવતો હોય છે. કેમકે તે રૂદન ઉપજાવનાર ઘટનાની પછવાડે રહેલો મંગળમય ઉદ્દેશ તે યથાર્થપણે જેતો હોય છે, મૃત્યુની વિકરાળ ભયાનક મૃત પછવાડે તે નર્ક નથી જેતે પરંતુ સ્વર્ગ જુવે છે, જન્મ, જરા વ્યાધિ મરણ એ બધાને તે ખરા અર્થમાં, સાચા સ્વરૂપમાં, જોઈ શકતો હોવાથી ઉપલક દષ્ટિને તેમાં જે અનિષ્ટતા અને ભયકારકતા ભાસે છે તે તેને મુદલ જણાતી નથી, એ બધાને તે શ્રેયનાજ સંકેત માનતે હેય છે, અને આમ હોવાથી કર્મ
For Private And Personal Use Only
