________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કર
શ્રી આત્માનઃ પ્રકાશ.
ત્યારે તેને તેની પૂર્વની ખુરાઈની યાદી આપવાની નથી. અલખત ખરી વાત છે કે આ વિશ્વમાં એક પરમ ન્યાયી સત્તા અથવા નિયમ પાતાનું સામ્રાજ્ય ચલાવી રહ્યો છે, અને એ સત્તા કાઈને વિના કારણુ કઈ જ ફળ આપતી નથી, તેમજ કારણ હાય ત્યાં ફળ વિના પણ કાઇ આત્માને જવા દેતી નથી; પરંતુ એ કામ આપણે અલ્પન મનુષ્યાએ એ પરમ ન્યાયી અને સર્વજ્ઞ સત્તાના હાથમાં જ રહેવા દેવા જોઇએ; તેની વતી તેના એજન્ટ થઇને આપણે કાઇને ફળ દેવાનું અથવા ફળ ભાગવનારને એ કૃતિનું ફળ તે ભાગવે છે. તેની સ્મૃતિ કરાવવાનું કામ માથે લેવુ વ્યાજબી નથી. કર્મ ફળ પ્રદાત્રી સત્તા આત્માને કષ્ટ આપવા માગતી હશે તે તે સ્થાને આપણે સુખને પ્રગટાવી શકવાના નથી. એ વાત ખરી છે, છતાં એજ સત્તાના સુખકર પ્રતિનિધિ તરીકે કામ કરવાની આપણને તક મળતી હોય તે તે ગુમાવવી ચૈાગ્ય નથી. આપણે જ્યારે એવા સચૈાગામાં હાઇએ કે જે વખતે કાઇ દુખી આત્માને આપણે સહાય આપી શકીએ તે વખતે બનતી સહાય ન આપવી એ વિશ્વના સાહજીક નિયમથી ઉલટુ છે, કેમકે જ્યારે જ્યારે કષ્ટ અને આપત્તિના પ્રસ ંગાને એ સત્તા આપણા દ્રષ્ટિપથમાં લાવી મુકે છે તે વખતે એ સત્તાના ઉદ્દેશ એજ હાય છે કે આપણે એ દુખદ પ્રસંગને ન્યુન કરવા અનતા પ્રયત્ન કરવા. જો કે એમ કરવાથી આપણે તેનું કષ્ટ દુર કરી જ શકીએ છીએ એમ નથી, પરંતુ એવા પ્રયત્ના દ્વારા આપણે આપણા પોતાના આંતર સત્વના બહિર્ભાવ કરીએ છીએ. કુદરત આપણા સમક્ષ જે કાંઈ પ્રયત્નના, પારકું કષ્ટ દુર કરવાના, દુખી મનુષ્યાને સહાનુભૂતિ આપવાના, વિગેરે પ્રસ ંગે રજુ કરે છે તેના હેતુ આપણી ગુપ્ત શક્તિઓને તિાભાવમાંથી આવિર્ભાવમાં લાવવાના હાય છે. કુષ્ઠરતને પેાતાના નિયમ પ્રવર્તાવવા માટે અથવા તેના યથાયેાગ્ય અમલ કરવા માટે આપણી જરૂર હોય છે એમ કાંઇ નથી, પરંતુ કુદરતના પ્રવર્તનના એટલા તેા મ હોય જ છે કે તેના નિયમના પ્રવનમાંથી પ્રત્યેક આત્મા પોતાના આંતર સત્વના પરિસ્ફેટન માટે અને આત્મશક્તિના બાહ્ય પ્રકાશન અર્થે ઘટતી તક મેળવે અને તેને યથા ઉપયાગ કરી સ્વરૂપ અભિવ્યક્તિના પ્રસંગ ઉપજાવી કાઢે.
ગમે તેવા પાપી, દુરાચારી અને અધમમાં અધમ આત્મા પ્રત્યે પણ આપણી ફરજ તેા એ જ છે કે તેનું શ્રેય અને કલ્યાણ ઇચ્છવુ અને તે યોગ્ય રાહુ ઉપર આવે તે માટે બનતા પ્રયત્ન કરવા “ સૈા સાના કમ્ ભાગવે, મને તેમની સાથે કોા સંબંધ નથી ” એ સ્વાર્થ પૂર્ણુ તત્વનીતિ આપણી પરમાત્મસિદ્ધિની સાક્ષાત્ વિરાધી છે, જ્યાંસુધી પ્રાણી માત્ર અર્થે પેાતાના સુખ અને સંપત્તિના ભાગ આ પવાની વૃતિ ઉદય ન પામે ત્યાંસુધી આત્મસિદ્ધિના માર્ગ એ ખાલી અહિંન
For Private And Personal Use Only
