________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કમ મિમાંસા.
૨૧૫ ત્યારે ત્યારે મહાવીર સરખા ઈશ્વર કેટીના તનુઓને પ્રાદુર્ભાવ થઈ વિશ્વને એ પરમ સુંદર સત્યના પુન: લાભને યોગ બને છે. કુદરતની કઈ સૃષ્ટિમાં કૃપા કે પ્રસાદને સ્થાન નથી એવું ડિડિંમ નાદથી જૈન દર્શનના મહાત્મા પ્રભુ મહાવીરે જગતને પ્રધ્યું છે. કેઈ કેઈને સુખ કે દુઃખ ઉપજાવી શકવા સમર્થ નથી. એક નાની કડીથી લઈ એક ચક્રવૃતિ નૃપતિ પર્યત જેને જેને જ્યારે જ્યારે જે જે સુખ દુઃખ પ્રાપ્ત થાય છે તે સુખ દુ:ખ તેમને પિતાની યોગ્ય અથવા અગ્ય કૃતીથીજ મળેલું હોય છે તેમનું કર્મ જ તેમના તે સુખદુખનું કારણ હોય છે. અન્ય કાંઈ હેતુભૂત હોતું નથી જે કૃતિમાંથી જે ફળ મળવા યોગ્ય છે તેમાંથી દેવ કે રાક્ષસ, મનુષ્ય કે ઈશ્વર, પશુ પક્ષી, કીટ કે જંતુ કે ભાગી છુટવા સમર્થ નથી જ જે દુખને લાયક નથી તેને દુખ આવતું જ નથી. જે મનુષ્ય પોતાના ખેતરમાં ઘઉં વાવી ઘઉંનાં પાકના પરિણામને લાયક બન્યા છે તેને બંટી કે બાવટાનું પરિણામ આવતું નથી દુ:ખને લાયક કૃતિના બિજ જેણે વાવેલા છે તેને તે તે પ્રકારના ફળથી બચી શકાતું નથી. ખ્રીસ્તી ધર્મના મહાત્મા જેસસકીટે ખરૂ કહ્યું છે કે (Be not deceived, God is not mocked whatever a inan Soweth that shall he also reap) અર્થાત “બ્રાંતિવશ થાઓ નહી, ઈનવરી ન્યાયને તમે મુર્ખ બનાવી શકે તેમ નથી. મનુષ્ય જે જે વાવે છે તેજ લણે છે” આ સત્ય મનુષ્ય ભૂલી જઈ ઘણીવાર એક કલ્પિત મહા સત્તા આગળ, જે કૃતિમાંથી જે ફળ મળવું જોઈએ તે કૃતિમાંથી તે ફળ ન મળવા અને કાંઈ બીજુજ મળવા કરૂણુસ્વરે પ્રાર્થના કરે છે. અને એ અચળ નિયમને પોતાના સંબંધે જરા ફેરવી નાખવા વિનવે છે મુખે બ્રાન્તિવશ મનુષ્ય?
- તમારી કૃતિના પરિણામમાંથી ભાગી છુટવાનો પ્રયત્ન નિષ્ફળ છે. અને તે તે કૃતિના પરિણામની આપત્તિ તમારા ઉપર ન થાય એ અર્થે કઈ મહાસત્તા આગળ આંખમાં આંસુ લાવી દયામણું મુખ કરવું તે પણ વ્યર્થ છે. પૂર્વે અને ગ્ય કૃતિ કરી હોય તો અને તેનું પરિણામ ઉદયમાં આવી ગયું હોય તો સિંહની માફક મરદાઈથી તે દુખરૂપ ભેગવી લ્યો. પણ બકરાની માફક આરડવું એ યોગ્ય નથી. ઉચ્ચતર સત્તા આગળ તમારું દુખ દુર કરવા માટેની આજીજી શા માટે કરે છે? તે સત્તાના હાથમાં તે નથી. જે કાંઈ છે તે તમારા હાથમાં જ છે. તમે એક સ્વતંત્ર અને અમુક મર્યાદામાં મુક્ત આત્મા છે તમારું પ્રથમ વ્યકિતત્વ છે. પુરૂષાર્થને અવકાશ છે. અને કઈ કૃતિનું શું ફળ મળવા યોગ્ય છે તે ન્યતાધિક અંશે સમજો છો પછી જે કર્મનું જે ફળ આવવું ઘટે છે તે ન આવવાની અને ન ઘટતું ફળ આવવાની બેવકુફાઈ ભરેલી પ્રાર્થના કરી શા માટે હેરાન થાઓ છે? તેને બદલે પ્રથમથીજ કર્મ કરતી વખતે વિચાર રાખી તેનું ફળ મળવા વખત ન આવે તેમ કરવું જોઈએ તેવી પ્રાર્થનાને બદલે તેઓએ શી રીતે મોક્ષ
For Private And Personal Use Only
