________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૧૮
આત્માન પ્રકાશ તેટલાનેજ નાશ કરી થડે પડે છે. યુદ્ધ પણ જેટલા મનુષ્યનો સંહાર કર્મફળ પ્રદાયી સત્તાની દષ્ટિએ યોગ્ય હોય તેટલેજ કરી બંધ પડે છે. ધરતીકંપ કે
જ્વાળામુખી, રેલ કે દુષ્કાળ જેટલા દેશને ઉજડ કરો વ્યાજબી ઘટે છે તેટલેજ ઉજડ કરી અદશ્ય થાય છે. વિવિધ યુક્તિઓવડે સુરક્ષિત કરેલા ઘરે ક્ષણમાં ભસ્મીબૂત થાય છે અને જેનું રક્ષણ કરનાર કઈ હોતું નથી એવું એકાદ ઝુંપડું બચી જવા પામે છે. કારણ એજ છે કે એ સુરક્ષિત ગ્રહ બળવાને અને ઝુંપડું નહી બળવાને યોગ્ય હતું. અગ્યને યોગ્યની અને યોગ્યને અયોગ્યની આપત્તિ થતી નથીજ. આખો દિવસ લેગથી બચવાની વેતરણ કર્યા કરનાર અને દીવસમાં દશવાર પ્લેગબાધક દવા પીનારને લેગ ટેટ પકડે છે અને પ્લેગના વાતાવરણની મધ્યમાં રહેતી ડેશીને વાળ પણ વાંકે થતો નથી. એ સર્વનું કારણ સ્પષ્ટ છે. અને તે એજ કે જ્યાં જ્યાં જે જે થવું યોગ્ય છે અને જેના કારણે પૂર્વે રચાયા છે ત્યાં ત્યાં તેવું તેવું અવશ્ય થાયજ છે. આત્માને જ્યારે કર્મફળદાત્રી સત્તા ગ્ય સમય થયે ફળ આપવા ઉઘુક્ત થાય છે ત્યારે કરડે મનુષ્ય તે ફળથી ઉગારવા તમારે હારે ધાય પણ કાંઈજ તે લેખે લાગતું નથી. અને આખું વિશ્વ તમારૂં બુરું કરવા એક સંપ કરી તમારી પાછળ પડયું હોય છતાં અંતરાત્માથી તમે રક્ષાએલા હો તો તમને કશું જ થવાને સંભવ નથી. સર્વ પ્રકારની કારણ સામગ્રી એ અંતરાત્માના ક્ષેત્ર ઉપર રચાય છે, અને ફળ પણ ત્યાંથી ઉપજે છે. મારનાર કે જીવાડનાર આત્મા જ છે. નિર્ધનતા, વ્યાધિ, મૃત્યુ એ આત્મા પોતાને માટે પોતે જ પોતાની કૃતિવડે ઉપાજે છે. આત્મા જાણે અજાણ્યે તેવા પરિણામને એગ્ય કૃતિ કરી તે તે ફળ મેળવતા હોય છે.
પુનઃ પુન: એજ વાત પ્રભુ મહાવીરે પ્રબોધી છે કે આપણે આપણને પિતાનેજ ઉગારી શકીએ છીએ. આપણે બીજાને કે બીજા આપણને ઉગારી શકતા નથી. આપણે આપણું પોતાનું દુઃખ ટાળી શકીએ છીએ. આપણે બીજાનું કે બીજા આપારું દુઃખ ટાળી શકતા નથી. એટલું છે કે આપણે બીજા અથવા બીજા આપણને સુખ મેળવવા અને દુઃખ ટાળવા શું કૃતિ કરવી યોગ્ય છે તેની સમજણ–બોધ-ઉપદેશ આપી શકે. સત્કર્મમાં પરસ્પરસ ઉત્સાહ આપી શકીએ, દુષ્કર્મનો ત્યાગ કરવા ચેતવણી આપી શકીએ. આ કરતા અધિક એક મનુષ્ય બીજાનું કશું જ હિતાહિત કરવા સમર્થ નથી. આપણે બીજાના ઉપર જે કાંઈ ઉપકાર કરી શકીએ તે એટલેજ કે સામા મનુષ્યને પિતાના અંત:કરણમાં ઉત્તમ ફળને પ્રગટાવનારી બીજક સામગ્રી વાવવા ભલામણ કરી શકીએ. અને આપણું ચારિત્ર્ય કે નૈતિક પ્રભાવથી તેને સન્માર્ગે વાળવાની છાપ પાડી શકીએ. તેનું દુ:ખ ટાળવાની કે સુખ આપવાની આપણામાં તાકાત નથી. પણ તે કઈ કૃતિ વડે ઈષ્ટ લાભ અને અનિષ્ટ પરિ
For Private And Personal Use Only
