Atmanand Prakash Pustak 011 Ank 08

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 5

આત્માનઃ પ્રકાશ.
૧૯૩
કર્યા વગર તેમની પ્રવૃત્તિ થવા માંડી છે. ઉદ્ભટ વેષ, ઉદ્ભટ વચન અને ઉલટ માચરણા તેમને પસંદ પડવા માંડયા છે. પ્રેમનુ શુદ્ધ સ્વરૂપ તેમના હૃદયમાંથી દૂર થઇ ગયું છે, જ્યારે આપણે ભૂતકાળનું સ્મરણ કરીશુ, ત્યારે વમાન કાળની સ્ત્રીએની સ્થિતિ વિષે હૃદય શાકાતુર થયા વિના રહેશે નહીં. ભૂતકાળની શ્રાવિકા શ્રાવક સંસારની શેભ! રૂપ હતી. તે પેતાના સ્રીજીવનના ઉચ્ચ સ્વરૂપને સમજતી હતી. આંત ધના નિયમેએ તેમના હૃદય ઉપર નિ લતા પ્રસરાવી હતી. ધર્મના સ્વરૂપનું યથાર્થ રક્ષણ કરવું, અને ગૃહ રાજ્ય ચલાવવુ, એ તેમના દ્રઢ નિશ્ચય હતા. તે પતિપ્રાણા પ્રમદાએ શીલના શિખર ઉપર ચડી શ્રાવક સ'સારને વિજયધ્વજ ફરકાવતી હતી. આજે તેમાંહે કાંઇપણુ જોવામાં આવતું નથી; અને કદિ કોઇ સ્થળે વામાં આવે છે, તે તે ટકાવી રાખવું મુશ્કેલ થઇ પડયું છે.
ભૂતકાળની ધ ભાવના તરફ દષ્ટિ કરતાં આપણા હૃદયને પ્રતીતિ થશે કે, તે સમય એક અલૈાકિક હતા. તિધર્મ અને ગૃહસ્થ ધર્મની બે શાખાએ પલ્લવિત થઇ ચતુર્વિધ સ ́ધને શીતલ છાયા આપતી હતી. દેવ, ગુરૂ અને ધમ તત્ત્વાના પ્રકાશ ચારે તરફ પડતા હતા. જૈન ગૃહસ્થા ધ નેજ મુખ્ય માની સ વ્યવહાર રચતા હતા. તેમના ધર્મ અને વ્યવહારના સ્વરૂપમાં અભેદભાવ પ્રવર્ત્તતા હતા. તે વ્યવહારમાં અર્હતા અને મમત્વને ધિક્કારતા, પરંતુ ધર્મની અંદર અર્હતા અને મ મત્વ રાખતા હતા, ધમ ભાવનાનુ' શુદ્ધ સ્વરૂપ તેમના હૃદયમાં દ્રઢવાથી આપિત હેતુ હતું. તવા ઉપર પૂર્ણ શ્રદ્ધાનનું દિવ્ય તેજ તેમની બુદ્ધિને પ્રકાશિત કરતું હતું. સજ્ઞ કથિત વચનેનો યથાર્થતા તરફ તેમની અપ્રતિમ શ્રદ્ધા હતી. ધર્માંના પ્રભાવને લઈને તેમના આચાર, વિચાર અને નીતિના વત્તના શુદ્ધતાથી ઝળકી રહેતા હતા. પ્રાપ્ત થયેલ જ્ઞાને‘ક્રિયાને ઉપયેગ ધાર્મિક કાર્યોંમાં કરવા જોઈએ, ” એવી માન્યતા તે શુદ્ધ હૃદયથી ધારણ કરતા હતા. ટુંકામાં પેાતાના માનવ જીવનની સા થકતા ધ થીજ છે, એમ તેએ દ્રઢતાથી સ્વીકારતા હતા.
ઃ
વત્તમાનકાળે વા િક ભાવના ખદલાઇ ગઇ છે. શુદ્ધ ભાવથી ધકરણીનું કૃત્ય કોઇ ઠેકાણેજ જોવામાં આવે છે. સ્પર્ધા અને કીર્ત્તિની અપેક્ષાથીજ ધર્મભાવના દેખાય છે. જયાં સ્વાર્થીની હાનિ થતી હોય અને આત્મભાગ આપવા પડતા હાય ત્યાં ધર્મ શ્રદ્ધાની શિથિલતા તેવામાં આવે છે. જેમાં શંકાūાષને દૂર રાખી પ્રવર્ત્તવાનું હોય છે, તેમાં અડુભવ અને જડવાદ ઉપર પાયે રાપાયેલે લાગે છે. શ'કિત થયેલું ઘણાંએનુ મન કેવળ પ્રત્યક્ષ પ્રમાણુને શેાધવા મંડી જાય છે, ધમની ભાવનામાં પણ પાતપેાતાને વિચારે ચાલવાનુ વધારે પસંદ કરવામાં આવે છે. નવા સુધારાના પવને ધાર્મિકવૃત્તિને ખરેખરી ડગાવા માંડી છે. જ્યારે ધર્મભાવના શિ