Atmanand Prakash Pustak 004 Ank 06

Author(s): Motichand Oghavji Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

શ્રદ્ધા
ક છે. એથી અમ શક્તિ
શ્રદ્ધા,
૧૩૧ આત્મ શક્તિને યથાર્થ નિગ કરતાં પૂર્વે પિતાની આત્મ શક્તિના સામર્થ્ય ઉપર શ્રદ્ધા હેવી આવશ્યક છે. એથી મુખ્ય વાત એમજ છે કે દરેક મનુષ્ય શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન કરવી. શ્રદ્ધા શી રીતે ઉત્પન્ન કરવી ? તેને માટે બુદ્ધિને સંબંધ છે. કારણ કે, તર્ક, શક વિગેરે જે શ્રદ્ધાના વિધી છે, તે બુદ્ધિમાં ઉત્પન્ન થાય છે. એ બુદ્ધિને અમુક નિશ્ચય ઉપર દઢ કરવાથી શ્રદ્ધાનું પવિત્ર બીજ રોપાય છે. જ્યારે શ્રદ્ધાનું બીજ દઢતાથી રિપાયું, ત્યાર પછી તે બુદ્ધિને કુતર્ક કે બીજા કેઈ દેષ કલંકિત કરી શકતા નથી, એટલે બુદ્ધિ તદન નિર્મલ થાય છે. જ્યારે બુદ્ધિ નિર્મલ થઈ એટલે હદયના ગુહ્ય પ્રદેશમાં શ્રદ્ધાનું સ્વરૂપ સારી રીતે બંધાય છે. જ્યારે પરમતત્વ સુધી પહોંચાડનારી શ્રદ્ધા હદયના પવિત્ર ભાગમાં સ્થાપિત થાય છે, એટલે મનુષ્ય તત્ત્વદર્શનની પાસે આવે છે.
આવી ઉત્તમ શ્રદ્ધા દરેક ભવ્ય પ્રાણએ સંપાદન કરવાની જરૂર છે. શ્રદ્ધા વિના મનુષ્ય કદાપિ પણ કર્તવ્ય પરાયણ થતું નથી, અને આહંત સિદ્ધાંતને સાક્ષાત્કાર પ્રાપ્ત કરી શકતું નથી. કઈ પણ વાતને પ્રત્યક્ષ અનુભવ , એટલે કે પિતાના આચાર વિચાર સર્વમાં તેની તે વાતને મુખ્ય રંગ લાગેલે રહે, એમ થવાને માટે બુદ્ધિના વિકાસની અપેક્ષા હોય તે કરતાં શ્રદ્ધાના પરિપાકની બહુ આવશ્યક્તા છે. કારણ કે, શ્રદ્ધા વિના સાંસારિક કે ધાર્મિક કાંઈ કાર્ય સંભવતું નથી; બુદ્ધિથી વિચાર થાય છે, પણ કાર્ય તે શ્રદ્ધાથી જ નીપજે છે. એટલા માટે પિતાનામાં જે કાંઈ કર્તવ્ય કરવાનું છે તેની શ્રદ્ધા પ્રથમ હેવી જોઈએ. તે ઉપરાંત પિતાનામાં શું કરવાનું સામર્થ્ય છે? તે જણાવનાર શાસ્ત્રી છે અને શાસ્ત્રી તે સત્ય રીતે પ્રરૂપણ કરનાર આચાર્ય અથવા ગુરૂ છે. તેથી તેના ઉપર પણ શ્રદ્ધા હેવી જોઈએશ્રદ્ધા વિના તે શાસ્ત્ર અને ગુરૂનાં વચને પણ અનુપયેગી થઈ પડે છે. આગમવેત્તા મહાન પુરૂષોએ પિતાના જ્ઞાનના ગલથી, અને