________________
મરુદ્ગધા=વિતસ્તા સાથે મળ્યા પછી ચિનાબ વિતસ્તા=જહેલમ અર્જકીય ? આજીજાય છે બિયાસ વિપત્
આ આર્યાવર્તમાં એ સરસ્વતી અને દશાવતી નદીઓ વચ્ચેના પ્રદેશ તે બ્રહ્માવત, એમ મનુસ્મૃતિ તેમ જ મહાભારત કહે છે. બ્રહ્માવત્ત શબ્દમાં પણ મનુષ્યની ઉત્પત્તિ તે પ્રદેશમાં જ થઈ તેને ટેકો મળે છે. બ્રહ્મા તે સરજનહાર, પ્રાણમાત્રના ઉત્પાદક એટલે પ્રાણીમાત્રના તે ઉત્પાદક પ્રદેશને તેટલા માટે જ બ્રહ્માવત કહ્યો. એટલે આ તે આર્યાવર્તના છે એટલું જ નહિ, પણ સમસ્ત પ્રાણનું આદિઉત્પત્તિસ્થાન પણ તે જ છે.
બીજી લક્ષમાં લેવા જેવી હકીકત હિમાલય પર્વ તની છે. જ્યાં ત્યાં તે પર્વતને સત્તા પરિ(ઉત્તરને પર્વત) કહ્યો છે. હવે વિચાર કરે કે આર્યો આર્યાવર્તની બહારથી આવ્યા હોય તે તેને કોઈ પણ સ્થળે દક્ષિ નિરિ (જે હિમાલયના ઉત્તરથી એટલે તિબેટ તરફથી હિંદુસ્તાનમાં આવ્યા હોય તે ) અગર નિર્જિ ( હિંદુકુશ આગનથી આવ્યા હેય ) એવો ઉલ્લેખ કેમ ન હોય? તેઓને તે ઉત્તરને પર્વત તે જ્યારે હેઇ શકે કે હિંદુ સ્તાનમાં રહેતા હોય તે જ. સંસ્કૃતના વિશાળ સાહિત્યમાં હિમાલયનાં અનેક નામ છે પણ કેઇ ડેકાણે તેને દક્ષિShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Bwrwatumaragyanbhandar.com
