________________
૩૭
તપાસી ગયો છું ને તેમાંના કેઈ અનાર્ય અગર ત્યાંના આદિવતની કહી શકાય એવાં નામ નીકળે છે કે કેમ તેની સૂક્ષ્મ તપાસ પણ કરી છે, પણ તેવું કંઈ મળ્યું નથી.”
તેવું મળી શકે એમ નથી તેનું સરળ એ જ કારણ કે તેવું છે જ નહિ. અસુરે અને દસ્તુઓ વગેરે આ જ હતા. વૈદિક ક્રિયા અને યશ ન કરનારાઓને દત્યુ, દાસ, અસુર, રાક્ષસ, યાતુધાન, મૃધૃવાચસ્પ વગેરે નામ તિરસ્કારમાં આપવામાં આવ્યાં હતાં. આ શબદ એવા સાધારણ હતા કે ધર્મ પ્રમાણે ન વર્તનારને પણ રાક્ષસ નામ આપવામાં આવતું. રાવણ રાક્ષસ હતો તેમાં શંકા જ નથી. તેમ છતાં તે આર્ય હતો એટલું જ નહિ, પણ ઉત્તમ ત્રીષકુળને બ્રાહ્મણ હતા. તે સર્વ કલાશાસ્ત્રોમાં પ્રવીણ હતો, આર્યોના દેવ મહાદેવને ઉપાસક હતા, એટલું જ નહિ પણ વેદશાને મહા અભ્યાસી હતો. રાક્ષસોનાં લંકાનગરમાં વેદને ઘેલ ગાજી રહેતો હતો. આ તે રામાયણની વાત. પણ ખુદ વેદ જ તપાસીએ કે તે એ વિષયમાં શે ખુલાસો કરે છે.
આપણે આગળ જોઈ ગયા કે આર્યોમાં યજ્ઞ વગેરે વૈદિક કર્મો વિષે બે વિભાગ પયા, અને યજ્ઞમાં નહિ માનનારા અને તે નહિ કરનારા આર્યો તે પારસી-આર્યો વૈદિક આર્યોથી જુદા પડ્યા. તે પાસ્સી-આર્યો માટે દાસ દસ્ય, રાક્ષસ, વગેરે શબ્દ વપરાયા છે. તેઓ અનાર્ય, બીજી
જતિ ન હતી. એક જ આર્યજાતિમાં સગાંસંબંધી હતાં; Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Burnatumaragyanbhandar.com
