________________
છે એમ બતાવવા પણ માગતા હતા.
વકીલ મિત્રે પણ ગુરુના કર્મસિદ્ધાંતનો બોધ સાંભળ્યો હતો. હાર જોયો. નીરખીને વખાણ કર્યા અને પછી મિત્રના હાથમાંથી તે ઝૂંટવી લઈને વકીલ મિત્રે પોતાના ગજવામાં મૂકી દીધો અને ઊઠીને ચાલવા માંડ્યું.
પેલા મિત્રે હાર પાછો માગ્યો પણ વકીલ મિત્રે કહ્યું :
હવે આ હાર મારા પૂર્વકર્મના પુણ્ય મારી પાસે આવ્યો છે એ તમને કેમ આપું ?”
પણ તે તમારો ક્યાં છે? પૈસા તો મેં આપ્યા છે. હાર મારો છે.”
“હાર તમે બનાવ્યો નથી. હારમાં હીરા અને તેમ છે તે પણ તમારા બનાવેલા નથી. તમે તે ધનબળથી મેળવ્યો છે. હવે મેં બાહુબળથી મેળવ્યો. તમારાં પૂર્વકર્મનાં પુણ્યોદયે તમે ધનથી મેળવ્યો અને હાર તમારો થયો. મેં મારા પૂર્વકર્મના પુણ્યોદયે બળથી મેળવ્યો અને મારો થયો.”
વકીલ મિત્રે તત્ત્વજ્ઞાન સમજાવ્યું. પણ મિત્રને આમ વાતનાં વડાંથી સમાધાન મળે? બંને ગુરુ પાસે ગયા. બંને મિત્રોએ પોતપોતાની વાત અને દલીલો ગુરુ પાસે રજૂ કરી.
ગુરુએ વકીલ ભક્તને કહ્યું : “પણ આમ કોઈની ચીજવસ્તુ આંચકી લેવાય ?” વકીલ ભક્ત કહ્યું :
“ચીજવસ્તુ તો પુલ છે, પદાર્થ છે, નાશવંત છે. પુણ્યપાપનો ઉદય હોય એ પ્રમાણે એ ફર્યા કરે. એ આની પાસે હોય કે તેની પાસે હોય. એથી જે શાશ્વત ચીજવસ્તુ છે તે આત્મતત્ત્વમાં તો કશો જ ફરક પડતો નથી. અને આ ભૌતિક પદાર્થ તો વળી પાછો પુણ્યનો ઉદયકાળ થશે ત્યારે એને મળવાનો જ છે. એ તો કર્મનો અફર સિદ્ધાંત છે. નાહક એને માટે ઝઘડો શા માટે ?”
ગુરુ કહે : “ભલા ભાઈ, વ્યવહાર તે કંઈ આમ ચાલે ?”
“ગુરુદેવ, આપે જ અમને સમજણ આપી છે કે વ્યવહાર તો “અયથાર્થ છે. “યથાર્થ તો એક નિશ્ચય” જ છે. “અયથાર્થ જેવી નાશવંત બાબતને માટે આમ વળગણા શા માટે ?”
નિશ્ચય ધર્મ' અને ‘કર્મસિદ્ધાંત'ની વાણીને પકડવામાં આવે અને વર્તમાન વ્યવહાર સાથે એનો તાળમેળ બેસાડવાની કોઈ ચાવી ન હોય તો, આવી હાસ્યાસ્પદ
અનુભવની આંખે