Agam Suttani Satikam Part 13 Jambudwip pragnapati

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 527

५२४
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्ति-उपाङ्गसूत्रम् ७/३४४ लयमालुजलसिरिधराणं पउमुप्पलसगलसुरभिमालाविभूसिआणं वइरखुराणंविविहविक्खुराणं फालिआभयदंताणंतवणिजजीहाणंतवणिज्जतालुआमंतवणिजजोत्तगसुजोइआशंकामगमाणं पीइगमाणंमणोगमाणं मनोरमाणं अमिअगईणं अभिअबलवीरिअपुरिसक्कारपरक्कमाणंमहयागजअगंभीररवेणं महुरेणं मणहरेणं पूरेता अंबरं दिसाओ अ सभयंता चत्तारि देवसाहस्सीओ वसहरूवधारीणं देवाणं पञ्चस्थिमिल्लं बाहं रिवहंतित्ति।
चंदविमाणस्स णं उत्तरेणं सेआणं सुभगाणं सुप्पमाणं तरमल्लिहायणाणं हरिमेलमउलमल्लिअच्छाणं चंचुच्चिअललिअपुलिअचलचवलचंचलगईणंलंघणवग्गणधावणधोरणतिवइजइणसिक्खिअगईणं ललंतलामगललायवरभूसणाणं सन्नयपासाणं संगयपासाणंसुजायपासाणं पीवरवट्टिअसुसंठिअकडीणं ओलंबपलबलक्खणपमाणजुत्तरमणिज्जवालपुच्छाणं तणुसुहुमसुजायणिद्धलोमच्छविहराणं मिउविसयसुहमलक्खणपसत्थविच्छिण्केसरबालिहराणंललंतथासगललाडवरभूसणाणं मुहमंडगओचूलगचामरथासगपरिमण्डिअकडीणंतवणिजकुराणंतवणिजजीहाणं तवणिजातालुआणं तवणिजजोत्तगसुजोइआणंकामगमाणंजावमनोरमाणंअभिअगईणं अमिअबलवीरिअपुरिसक्कारपरकमाणं महयाहयहेसिअकिलकिलाइअरवेणंमणहरेणंपूरेता अंबरं दिसाओ असोभयंता चत्तारि देवसाहस्सीओ हयरूवधारीणं देवाणं उत्तरिलं बाहं परिवहंतित्ति । गाहा
वृ. चन्द्रविमानं भदन्त ! कति देवसहस्रणि परिवहन्ति?, गौतम ! षोडश देवसहस्राणि परिवहन्ति, एकैकस्यां दिशि चतुश्चतुःसहस्राणां सद्भावात्, इयमत्र भावना-इह चन्द्रादीनां विमानानि तथा जगत्स्वभावात् निरालम्बनानि वहमानान्यवतिष्ठन्ते, केवलं ये आभियोगिका देवास्ते तथाविधनामकर्मोदयवशात् समानजातीयानां हीनजातीयाना वा देवानां निजमहिमातिशयदर्शनार्थमात्मानं बहुमन्यमानाः प्रमोदभृतः सततवहनशीलेषु विमानेष्वधः स्थित्वा २ केचित् सिंहरूपाणि केचिद् कजरूपाणि केचिदृषभरूपाणि केचित्तुरङ्गमरूपाणि कृत्वा तानि विमानानिवहन्ति, नचैतदनुपपन्नं, तथाहि यथेह कोऽपितथाविधाभियोग्यनामकर्मोपभोगभागी दासोऽन्येषांसमानजातीयानांहीनजातीयानांवा पूर्वपरिचितानामेवमहंनायकस्यास्य सुप्रसिद्धस्य सम्मतइतनिजमाहास्यातिशयदर्शनार्थसर्वमपि स्वोचितं कर्म प्रमुदितः करोतितथाआभियोगिका अपि देवास्तथाविधाभि- योग्यनामकर्मोपभोगभाजः समानजातीयानां हीनजातीयानां वा देवानामन्येषामेवं वयं समृद्धा यत्सकललोकप्रसिद्धानां चन्द्रादीनां विमानानि वहाम इत्येवं निजमाहस्यातिशयदर्शनार्थमात्मानं बहुमन्यमाना उक्तप्रकारेण चन्द्रादिविमानानि वहन्तीति। ___अथैषामेवषोडशसहस्राणांव्यक्तिमाह-'चन्दविमाण'इत्यादि, चन्द्रविमानस्य पूर्वस्यांयद्यपिजङ्गमस्वभावेन ज्योतिष्काणां सूर्योदयाङ्कितैवपूर्वानसंभवति चारानुसारेणपरापरदिकपरावर्तसम्भवात् तथापिजिगमिषितदिशंगच्छतोऽभिमुखा दिक् पूर्वेति व्यवह्रियते, यथाक्षुतदिक्, सिंहरूपधारिणां देवानांचत्वारि सहस्राणिपौरस्त्यांबाहां-पूर्वपार्श्ववहन्तीति सम्बन्धः, तेषामेव विशेषायाह- सेआण'मित्यादि, श्वेतानां अश्वेतवर्णानांतथा सुभगानां सौभाग्यवतांजनप्रियाणामित्यर्थः, तथा सुप्रभाणां-सुष्टु-शोभनाप्रभा-दीप्तिर्येषांतेतथातेषां, तथा शङ्कतलं-शंखमध्यभागो विमलनिर्मलः-अत्यन्तनिर्मलो यो दधिधनः-स्त्यानीकृतं दधि गोक्षीरफेनः प्रसिद्धः, रजतनिकरो-रूप्यराशिस्तेषामिव प्रकाशः-तेजःप्रसारो येषा ते तथा तेषा तथा स्थिरौ-द्दढौ