________________
(૧) નિશીથભાષ્ય-આ ભાષ્યની અનેક ગાથાઓ બૃહત્કલ્યભાષ્ય અને વ્યવહાર ભાષ્ય સાથે મળતી આવે છે. તેમાં સાધુઓના આચાર-વિચારનું વર્ણન ઈ. આમાં પાંચ મહાવ્રતોને દૃષ્ટાંતો વડે દર્શાવ્યા છે.
(૨) વ્યવહારભાષ્ય-આ ગ્રંથનું શીર્ષક જ તેમાં નીતિનિયમોની વાત હોવાનું સૂચવે છે. મલયગિરિએ આના પર વિવરણ લખ્યું છે.
(૩) બૃહત્કલ્પભાષ્ય-સંધદાસગણિ ક્ષમાશ્રમણ આના કર્તા છે. ભાષ્યપીઠિકામાં ૮૦૫ ગાથાઓ છે. આમાં સ્ત્રીઓ માટે દૃષ્ટિવાદના અધ્યનની મનાઈ કરી છે. ચાર પ્રકારના ચૈત્યોનું વર્ણન છે. ટીકાકારે દક્ષિણપથના કાકિણી, ભિન્નમાલના દ્રગ્સ અને પૂર્વદેશના દીનાર વગેરે સિકકાઓનો ઉલ્લેખ ક્યું છે. બૃહત્કલ્પસૂત્ર બીજા ભાગના પ્રથમ ઉદ્દેશના ૧-૮ સૂત્રો પર ૮૦૬-૨૧૨૪ ગાથાઓ છે. ત્રીજા ભાગના પ્રથમ ઉદ્દેશના ૧૦ થી ૫૦ સૂત્રો છે જેના પર ૨૧૨૪ થી ૩૨૮૬ ગાથાઓનું ભાષ્ય રચાયેલું છે. જેમાં કામની ૧૦ અવસ્થાઓનું વર્ણન આવે છે.
(૪) જાતકલ્યભાષ્ય-આના કર્તા જિનભદ્રગણિ ક્ષમાશ્રમણ છે. આના વિષયવસ્તુમાં પ્રાયર્ચિત્તસ્થાન, ભક્તપરિજ્ઞાની વિધિ, ગુપ્તિ-સમિતિઓનું સ્વરૂપ, જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રના અતિચાર, દાનનું સ્વરુપ વગેરેનો ઉલ્લેખ છે.
(૫) ઉત્તરાધ્યયનભાષ્ય-શાંતિસૂરિની પ્રાકૃત ટીકામાં ભાષ્યની કેટલીક ગાથાઓ ઉપલબ્ધ છે. તેમાં બોટિકની ઉત્પત્તિ,
હ૮)) __
