________________ પ૦૨ ભગવાઈ-૩૦૧-૨/૧૦૦૦ તિર્યંચયોનિકોને નૈરયિકોની જેમ સમજવું. વિશેષ એ કે, જેને જે હોય તેને તે જાણવું. મનુષ્યોને ઔધિક જીવોની જેમ સમજવું. વાનવ્યંતર, જ્યોતિર્ષિક અને વૈમાનિકોને અસુરકુમારોની જેમ સમજવું. (શતક ૩૦-ઉદેસોઃ 2) [1000] હે ભગવન્! અનંતરીપપન્નક નૈરયિકો શું ક્રિયાવાદી છે-ઇત્યાદિ પૃચ્છા, હે ગૌતમ! તેઓ ક્રિયાવાદી પણ છે અને વાવતુ-વિનયવાદી પણ છે. વેશ્યાવાળા અનંતરોપનિક નૈરયિકો જેમ પ્રથમ ઉદ્દેશકમાં વક્તવ્યતા કહી છે તેમ અહીં પણ કહેવી. વિશેષ એ કે, અનંતરોપપનક નૈરયિકોમાં જેને જે સંભવે તેને તે કહેવું. એ પ્રમાણે સર્વ જીવો યાવતુવૈમાનિકોને પણ સમજવું. કિયાવાદી અનન્તરોપપન્નક નૈરયિકોનૈરયિક, તિર્યંચ, મનુષ્ય કે દેવનું આયુષ બાંધતા નથી. એજ રીતે અક્રિયાવાદી, અજ્ઞાન વાદી ને વિનયવાદી સંબધે પણ જાણવું. લેશ્યાવાળા અનન્તરોપપન્નક ક્રિયાવા નૈર યિકો નૈરયિકનું વાવતુ-દેવનું આયુષ બાંધતા નથી. એ પ્રમાણે યાવતુ-વૈમાનિકો સુધી, સમજવું. એ રીતે સર્વ સ્થાનોમાં અનન્તરોપનિક નૈરયિકો કોઈ પણ આયુષનો બન્ધ કરતા નથી. એ પ્રમાણે યાવતુ-અનાકાર ઉપયોગવાળા જીવો સુધી જાણવું. એમ પાવતુવૈમાનિકો સુધી જાણવું. વિશેષ એ કે જેને જે હોય તે તેને કહેવું. ક્રિયાવાદી અનન્ત રોપપન નૈરયિકો ભવસિદ્ધિક છે. અકિયાવાદી સંબંધે પૃચ્છા. હે ગૌતમ ! તેઓ ભવસિદ્ધિક પણ છે અને અભવસિદ્ધિક પણ છે. એ પ્રમાણે અજ્ઞાનવાદી અને વિનયવાદી સંબંધે પણ સમજવું. લેયા વાળા અનન્તરોપપન ક્રિયાવાદી નૈરયિકો ભવસિદ્ધિક છે, એ પ્રમાણે એ અભિલાપથી જેમ ઔધિક ઉદ્દેશકમાં નૈરયિકોની વક્તવ્યતા કહી તેમ અહીં પણ કહેવી અને તે વાવતુઆનાકારોપયોગવાળા સુધી સમજવી. એ પ્રમાણે યાવતુ-વૈમાનિકો સુધી જાણવું. પણ જેને જે હોય તેને તે કહેવું. આ તેનું લક્ષણ છે-જે ક્રિયાવાદી, શુલ- પાક્ષિક અને સમ્મિધ્યાવૃષ્ટિ તેઓ બધા ભવસિદ્ધિક હોય છે પણ અભવસિદ્ધિક હોતા નથી, અને બાકી બધા ભવસિદ્ધિક પણ હોય છે અને અભવસિદ્ધિક પણ હોય છે. (શતક ૩૦-ઉદેસો ૩થી 11) [1001] હે ભગવન્! પરંપરોપપનક નૈરયિકો શું ક્રિયાવાદી છે-ઇત્યાદિ પ્રચ્છા, હે ગૌતમ! જેમ ઔધિક ઉદેશકમાં કહ્યું છે તેમ પરંપરોપપન્ક નૈરવિકો સંબંધ પણ નૈરવિકથી માંડી સમગ્ર ઉદ્દેશક તે જ પ્રકારે ત્રણ દડક સહિત કહેવો. [1002) એ પ્રમાણે એ ક્રમવડે બંધિશતકમાં ઉદેશકોની જે પરિપાટી છે તે જ પરિપાટી અહીં પણ યાવતુ-અચરમ ઉદ્દેશક સુધી જાણવી. વિશેષ એ કે, અનંતર' શબ્દઘટિત ચારે ઉદેશકો એક ગમવાળા છે અને પરંપર’ શબ્દઘટિત ચારે ઉદ્દેશકો એક ગમવાળા છે. એ રીતે ‘ચરમ” અને “અચરમ' શબ્દઘટિત ઉદ્દેશકો સંબંધે પણ સમજવું. વિશેષ એ કે લેક્ષારહિત, કેવળજ્ઞાની અને અયોગી સંબંધે અહીં કાંઈ પણ ન કહેવું અને બાકી બધું પૂર્વે કહ્યા પ્રમાણે જાણવું. હે ભગવન્! તે એમજ છે, હે ભગવન્! તે એમજ છે” | શતક ૩૦-નીમુનિદીપરત્નસાગરે કરેલગુર્જરછાયાપૂર્ણ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org