________________
૧/૧ થી ૧૦/૪,૫
સ્થવિરો સાથે શત્રુંજ્યે ચડે છે, માસિકી સંલેખનાથી બાર વર્ષનો પર્યાય પામી યાવત્ સિદ્ધ થાય છે.
• વિવેચન-૪,૫ :
93
સ્વપ્નમાં સિંહનું દર્શન, રાજા પાસે નિવેદન, બાળકનો જન્મ, ઈત્યાદિ બધું મહાબલ માફક કહેવું. લગ્ન પછી આઠ-આઠ હિરણ્ય કોટિનું દાન કહેવું. • - ગૌતમકુમારને આવો મનોગત સંકલ્પ થયો ઈત્યાદિ બધું મેઘકુમાર માફક જાણવું, મેઘકુમાર ચરિત્રની અનુસ્મૃતિ કરવી.
પછી સાર્વ ગૌતમકથાનક ભગવતીમાં કહેલ સ્કંદક કથા મુજબ જાણવું. ભિપ્રતિમા-એક માસનું પરિમાણ તે એક માસિકી, એ રીતે બે થી સાત માસિકી, સાત રાત્રિ-દિનવાળી ત્રણ, અહોરાત્રિકી, એક રાત્રિકી. તેનું સ્વરૂપ દશાશ્રુતસ્કંધથી જાણવું. ગુણરત્ન સંવત્સર ત૫માં પહેલે માસે નિરંતર ઉપવાસ, દિવસે ઉત્કટુક આસન, સૂર્યાભિમુખ રહેવું, રાત્રે વીરાસન અને અપ્રાવૃત્ત રહેવું. એ રીતે માસે-માસે
એક ઉપવાસ વધતાં સોળમે માસે સોળ ઉપવાસ જાણવા.
• સૂત્ર-૬ ઃ
હૈ જંબૂ ! ભગવંત મહાવીરે આ રીતે પહેલા વર્ગના પહેલા અધ્યયનનો અર્થ કહ્યો. તે રીતે બાકીના નવે કહેવા. અંધકવૃષ્ણિ પિતા, ધારિણી માતા, સમુદ્રથી વિષ્ણુ પર્યન્ત નવ પુત્રો. આ રીતે એકગમા દશ અધ્યયનો કહ્યા. • વિવેચન-૬ :
આ રીતે પૂર્વોક્ત ગાયા મુજબ નવે અધ્યયનો કહેવા. દશ અધ્યયન વડે પહેલા વર્ગનો નિક્ષેપ કહેવો.
મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ
વર્ગ-૧નો ટીકા સહિતનો અનુવાદ પૂર્ણ
૭૪
છે વર્ગ-૨-અધ્યયન-૧ થી ૮ ૭
અંતકૃદશાંગસૂત્ર-સટીક અનુવાદ
•સૂત્ર-૭ થી ૯ઃ
[] હે ભગવન્ ! જો બીજા વર્ગનો ઉપ કહેવો. તે કાળે, તે સમયે દ્વારવતી નગરીમાં અંધકવૃષ્ણિ પિતા, ધારિણી માતા હતા.
— * - * - * — * -
[૮] અક્ષોભ, સાગર, સમુદ્ર, હિમવંત, અચલ, ધરણ, પૂરણ, અભિચંદ્ર [આ આઠ તેમના પુત્રો, તેના આઠ અધ્યયન જાણવા.]
[૯] પ્રથમ વર્ગમાં કહ્યા મુજબ અહીં આઠે અધ્યયનો કહેવા. ગુણરtell, ૧૬ વર્ષ પર્યાય, શત્રુંજ્યે માસિકી સંલેખના, સિદ્ધિ.
• વિવેચન :
બીજાનો ઉત્સેપો-ભંતે ! જો શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે આઠમાં અંગના પહેલા વર્ગનો આ અર્થ કહ્યો છે, તો ભંતે ! બીજા વર્ગનો શો અર્થ કહ્યો છે ? હે જંબૂ ! નિશ્ચે, તે કાળે-તે સમયે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે બીજા વર્ગના આઠ અધ્યયનો કહ્યા છે. આ પ્રમાણે બીજા વર્ગનો ઉત્કોપો કહેવો, તેમાં અષ્ટ અધ્યયન જણાવતી ગાથા આ પ્રમાણે છે – અક્ષોભ, સાગર યાવત્ આઠમો અભિચંદ્ર.
મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ વર્ગ-૨-નો ટીકા સહિતનો અનુવાદ પૂર્ણ
મ
-
• સૂત્ર-૧૦ [અધુ] --
જો ત્રીજાનો ઉપ હે જંબુ ! અંતકૃસાના ત્રીજા વર્ગના તેર અધ્યયનો કહ્યા છે અનીયસ, અનંતોન, અનિહત, વિદુ [રિપુ], દેવયશ, શત્રુસેન, સારણ, ગજ, સુમુખ, દુર્મુખ, કૂષક, દારુક અને અનાષ્ટિ, ભંતે ! જો શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે આંતકૃદ્દશાના ત્રીજા વર્ગના તેર અધ્યયન કહ્યા છે, તો
તેના પહેલા વર્ગને શો અર્થ કહ્યો છે ?
ૐ વર્ગ-૩
—0—0—
વર્ગ-૩, અધ્યયન-૧-“અનીકસેન"
— x = * — * — * -
• સૂત્ર-૧૦ [અધુરેથી] -
હે જંબૂ ! તે કાળે, તે સમયે ભલિપુર નગર હતું. તેની ઈશાન દિશામાં શ્રીવન ઉધાન હતું. જિતશત્રુ રાજા હતો. તે ભલિપુરમાં નાગ નામે આઢ્ય ગાથાપતિ હતો. તે નાગ ગાથાપતિની સુલસા નામે પત્ની હતી, તે સુકુમાલ યાવત્ સુરૂષા હતી. તે નાગ ગાથાપતિનો પુત્ર અને સુલસાનો આત્મજ અનીકયશ નામે કુમાર હતો. તે સુકુમાર યાવત્ સુરૂપ અને પાંચ ધાત્રી વડે પાલન કરાતો
