________________
૩૪ ]
આશીવા
[ એપ્રિલ ૧૯૬૯ - દેવને હું હાથ જોડી બોલ્યા, “પ્રભુ, આ ત્યાં એક શીંગડાવાળે દૈત્ય ગદાફેરવતે આવ્યો.
બોલ્યો કેઃ “જા, અંદર જા, જલદી જા,” હું તે દેવે કહ્યું “મહાત્મા! આમ ખિન શા માટે થંભી ગયે. થાઓ છો? એમાં તમારો કોઈ દોષ નથી. તમે “ જાય છે કે નથી જતો?એમ કહી દે તમારા કર્તવ્યનું યથોચિત પાલન કર્યું છે.” મારા ઉપર ગદા ઉગામી. મેં કહ્યું? “ ત્યારે મારા સેવકે ક્યાં છે તે
“ભાઈ! તું મને ઓળખે છે? હું તો ઈશ્વરને ભારે જોવું જોઈએ, મારે તેમને કાંઈક આશ્વાસન
પરમ ભક્ત અને ઉપાસક છું.” મેં કહ્યું. પણ આપવું જોઈએ.”
તું ઈશ્વરનો ભગત થઈને અહીં શા સારુ દેવે કહ્યું: “તેઓ સ્વર્ગમાં નથી માટે નરકમાં
આવ્યો છે?” તે બોલ્યો. ' જ હોવા જોઈએ. તમને તો ના ન પાડી શકાય. મારા પગ તે હવે લોચાવા મળ્યા હતા. લ્યો, આ પાવડીઓ પહેરે. જુએ, પેલે દૂરદૂર મારાથી ઊભું રહેવાતું ન હતું. કાળો દરવાજો છે. ત્યાં જાઓ. દરવાજા આગળ જશે મેં દૈત્યને કહ્યું: “ભાઈ! હું તને બહુ નમ્રકે દરવાજો એની મેળે ખૂલી જશે.”
તાથી પૂછું છું કે, મુંબઈથી અહીં કોઈ અવેલું છે?” 'હું દેવને પ્રણામ કરી આગળ તે દરવાજા “મુંબઈ, અરે આખું મુંબઈ અહીં છે, જરા તરફ ચાલ્યો. પણ તે તો ઘણે દૂર હતો. હું તો ઊભો રહે.” ચાલ્યો તે ચાલ્યો જ ચાલ્યો. કે ભયંકર રસ્તો !!!
એ મને થોડે દૂર લઈ ગયો, અને કહ્યું: “જે, અણીવાળા પથ્થર એની ઉપર નાખેલા હતા.
મુંબઈનું અહીં કઈ છે?” ખાડા-ટેકરાઓને તે પાર નહિ. વચમાં મોટા નાગ
હા! મેદાનમાં પવનના વંટોળિયા કે નથી અને અજગરો કરે. વળી આગળ ચાલ્યો. ત્યાં તો આખા રસ્તા ઉપર સળગતા અંગારા. મારા તો
જોયા! અહીં તો અમિના વંટેળિયા ચાલતા હતા.
સમુદ્રમાં પાણીના પર્વત જેવડાં મોજાં ઊછળે છે એમ હજ જ ગગડવા લાગ્યા. મને ચક્કર જ આવવા લાગ્યા. મધ પીધેલા જેવી મારી સ્થિતિ થઈરોમાંચ
અહીં અગ્નિ ઊછળતો હતો. ખડાં થયાં. શરીરે પરસેવો વળવા લાગે, કંઠે શેષ
એ વંટોળિયા વચ્ચે, એ અગ્નિનાં મોજાં વચ્ચે પડવા લાગ્યો. છતાં હું સલામત રહ્યો, પેલી પાવડી- મેં શું જોયું? એના પ્રતાપે દરવાજા આગળ પહેચો. લેખંડી અરે, આ તો પેલા મોહનનગરના મહારાજા દરવાજાને બહારથી કેશા જેવડા તો ખીલા : મહાવીરસિંહજી ! રાજ્યમાં દુકાળ ચાલે, –મહાભયંકર લગાવ્યા હતા. નરકનું તો બધું ભયંકર જ હોય. દુકાળ ચાલે, પ્રજાને ખાવા અન્ન નહિ, પીવા પાણી હું વધારે નજીક ગયો, એટલે દરવાજે એની મેળે. નહિ, પહેરવા પૂરાં વસ્ત્રો નહિ–એવા સમયે તેઓ ઊઘડી ગયે. આ દરવાજે કઈ તાળકૂચી રહેતાં વિલાયતમાં વિલાસ માણતા પ્રજાનાં પુષ્કળ ન ણ નથી. અહીં કઈ દફતર કે ચોપડા રહેતા નથી. બરબાદ કરતા, પણ ખેડૂતને બિલકુલ રાહત આપતા લોકોના ટોળેટોળાં અહીં આવતાં હતાં. હું ભયનો નહિ !!! માર્યો ધ્રુજતો હતો. માંસ સળગતું હોય, ભુજાતું
અરે, આ કેણુ? એ તો પેલા કથા સાંભળવા હોય તેવી વાસ આવવા લાગી. હું તો ગભરાવા આવતા ન્યાયાધીશ ! પૈસાની લાલચથી લાંચ માટે લાગે. મારી શ્વાસક્રિયા તેજ થઈ. દુઃખની કિકિયા- ખરા અપરાધીને છોડનાર અને નિર્દોષને સજા ઠાકનાર રીઓ અને ચીસો સિવાય અહીં બીજું કઈ સાકરલાલજી ! ! ! સંભળાતું ન હતું.
અને આ તો પેલા પ્રદભાઈ દેશાભિમાનને ઊર્ધ્વ ગતિ અને અગતિ, સ્વર્ગ અને નરક આ દુનિયામાં જ છે.
