________________
", O
S
, OR
અષ્ટાપજી મહાતીર્થ ક્યાં ? ' ' , ' ,
ઘણીવાર આપણે શાસ્ત્રોમાં અષ્ટાપદજી નામ સાંભળીયે છીએ. સિદ્ધગિરી, રાણકપુર, કપડવંજ, અમદાવાદ આદિ અનેક સ્થળે રહેલ અષ્ટાપદજીના દેરાસરોએ દર્શન કરતાં આ તીર્થ ક્યાં હશે? શું વિચ્છેદ થઈ ગયું હશે? આવી જિજ્ઞાસા થાય છે. કોઈ આ તીર્થ હિમાલયમાં કહે છે. કોઈ ઉત્તર ધ્રુવની પેલે પાર કહે છે. કોઈ હરદ્વાર તીર્થ પાસે છે તેમ જણાવે છે.
આ અષ્ટાપદજી તીર્થ ભરત ચક્રવર્તી દ્વારા ત્રીજા આરામાં નિર્માણ કરાવેલ અને
જ્યાં ૨૪ તીર્થકર પ્રભુજીની સ્વ-સ્વરંગ મુજબની સમાનાસાએ શોભતી રત્નોની પ્રતિમા પ્રતિષ્ઠિત કરાવેલ અને જ્યાં પ્રથમ તીર્થકર ઋષભદેવના પ્રભુના પ્રથમ પુત્રે અષ્ટ એટલે આઠ અને એટલે પદ પગથીયાં (આઠ પગથીયા છે જેને) એવા આ તીર્થનું નિર્માણ કરાવ્યું. એક પગથીયું ચાર ગાઉનું એટલે આઠ પગથીયા ૮ X ૪ = ૩૨ ગાઉની ઊંચાઈવાળા એક ગાઉ એટલે સામાન્યથી સવા બે માઈલ ગણીએ તો ૩૨ X રા = ૭૨ માઈલ અને એક માઈલનું શિખર ૭૨ + ૧ = ૭૩ માઈલ ઊંચું આ તીર્થ છે. જ્યાં પ્રથમ તીર્થકર આદીનાથ દાદાનું નિર્વાણ થયું.
જ્યાં રવણ મહારાજાએ વીણા વગાડી તીર્થકર નામકર્મ બાંધ્યું - અનંત લબ્ધિ નિધાન શ્રી ગૌતમ ગણધર મહારાજાએ સ્વ-લબ્ધિથી યાત્રા કરી મોક્ષ
ગમનનાં સંદેહને દૂર કરી ૧૫00 તાપસોને પ્રતિબોધ કર્યો. જ્યાં વજ સ્વામિજીએ પૂર્વભવનાં દેવભવમાં શ્રી ગૌતમ ગણધર મહારાજાને પ્રશ્ન પૂછેલ અને વાલીરાજાએ આ તીર્થની રક્ષા કરી હતી.
આવા પવિત્ર તીર્થ અંગે પૂજ્યશ્રીએ અનેક શાસ્ત્રો, ગ્રંથો તથા બનાવોનું ઉંડું ચિંતન મનન કરી અષ્ટાપદજીનું સ્થાન હાલ ક્યાં છે તે અંગે જે વિગત બતાવી છે તેનો વિચાર આ લેખ દ્વારા કર્યો છે. કેવળજ્ઞાની પ્રભુના કાળમાં જેઓશ્રી મોજૂદ હતા તે પૂ. સંઘદાસ ગણી મહારાજા વસુદેવ હિંડીમાં જણાવે છે કે :
केवइयं पुण काल आययणं अवसिज्झिस्सइ ? ततो तेण अमच्चेण भणियं जाव इमा उसप्पिणित्ति मे केवलि
जिणाणं अंतिए सुयं. આ શાસ્ત્ર વાક્ય પ્રમાણે આ અવસર્પિણીના બાકીના ૩લા હજાર વર્ષ પછી પણ ઉત્સર્પિણી કાલ સુધી આ અષ્ટાપદ તીર્થ તીર્થરૂપે બિરાજતું હશે.
આપણી સાચી ભૂગોળ,
Ja 3%cation International
For Personal Private Use Only
