________________
શ્રદ્ધાનો સત્કાર
લંડનની પાર્લામેન્ટમાં ફૉક્સ મધ્યમવર્ગનો પ્રતિનિધિ હતો. એ સામાન્ય વર્ગનો હોવા છતાં સમર્થ વક્તા હતો. ભથ્થાના આવેલા રૂપિયા એ, પહેલી તારીખે પોતાના લેણદારોને ચૂકવતો. એક વેપારીએ આવી કહ્યું: “મિ. ફ્રૉડ્સ! મારે બેન્કમાં ભરવા છે એટલે મારું લેણું આજે જ આપો.”
“ભાઇ! તને રૂપિયા એક મહિના પછી આપીશ. આ તો હું સેરિડોનને આપીશ. એણે કાંઇ પણ લખાણ લખાવ્યા વિના મારા વિશ્વાસ પર મને રૂપિયાં આપ્યા છે. મને ક્યાંક અકસ્માત થાય તો એ સજ્જન તો રખડી જ પડે ને?”
ફૉક્સની આ જીવનનિષ્ઠાનો પ્રભાવ વેપારી પર પડયો. કરારપત્રના ટુકડાં કરતાં વેપારીએ કહ્યું: “તો મારે પણ આ. લખાણને શું કરવું છે? આપની અનુકૂળતાએ હવે આપ જ આપી જો.”
ફૉક્સ આ વિશ્વાસથી અંજાઇ ગયો: “લો, આ રૂપિયા. આ તમે જ લઇ જાઓ. એક તો તમારું દેવું જ્યું છે, બીજું, તમારે બેન્કમાં ભરવા છે, ત્રીજું, તમે મારામાં શ્રદ્ધા મૂકી લખાણને ફાડી ફેંક્યું છે. સેરિડોનને હું આવતા મહિને આપીશ.
ચૈતન્યની શ્રદ્ધાનો આ સત્કાર જ નહિ, ચમત્કાર પણ છે.
૧૪
