Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ sumati ane cAritrarAjano sukhadAyaka savAda. za jeThubhAI pujAbhAI. 2 nivAsI
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijJapti. tarabodha ApanAra pustakane yogya satkAra karI tene saMbhALithI sAcavI rAkhe, jyAM tyAM jema tema tene rajhaLatuM na mUke paNa premapUrvaka zarIra zuddhi sAcavIne vAMce vicAre ane tamArA svajana maMDaLamAM tene phelAve kare agatyanI sucanA. sahu kaI bhavya AtmAone pavitra jJAnAmRtane apUrva lAbha anukULatAthI maLe evA zubha uddezathI bheTa dAkhala ApavAmAM AvatAM kaI paNa pustaka upara keIe paNa mithyA mArApaNAnI mamatA buddhi rAkhI kaI rIte pustakane durUpayeAga kara nahi, paNa pramAdarahita puratI kALajI rAkhI tene jAte lAbha laI bIjA game te jijJAsu bhAI bahenene te bheTa dAkhala maLelA pustakane chuTathI lAbha levA de ane evI rIte bamaNe phAyade upajAvI bheTa dAkhala apAtAM pustakane pavitra uddeza saphaLa kare. evI rIte dareka bhAI bahenene namratApUrvaka khAsa bhalAmaNa karIe chIe. je ucca uddezathI pustako bheTa dAkhala ApavAmAM Ave che te udeza saphaLa thAya ane tenI kaI rIte AzAtanA thatI aTake eTaluM sUcavI viramiye chIe, kImata-kALajIpUrvaka paThana manana ane parizIlana.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ paropakArAya satAm - vibhUtayaH sumatiane cAritrarAjano sukhadAyaka levA. anya aneka rasika ane sapadezika viSaye sameta jaka, zAMtArra munima na zrI vRddhi drajInA ziSya munirAja zrI vijayajI mahArAja svadharmI bhAie henone A pahe vAsI sA. AI meghabAi muLa (zrA sANaMda zrI jaina yuvaka maMDaLa mAraphata) svarga hAthe bheTa. chapAvI prasiddha kattA, zeTha jeThubhAI puMjAbhAI. kaccha kADhArA. tala 2000. AvRtti khIjI. vira saMvata 2440, vikrama saMvat 1970. sane 1913. D amadAvAda. dhI DAyamaMDa jyubilI" prinTIMga presamAM parIkha devIdAsa chaganalAle chApyuM. mUlya amUlya.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA 1 zrI pArzvajina stavana . . 2 paDAvazyaka (pratikamaNa) stavana 3 sumati ane cAritrarAjane sukhadAyaka saMvAda , 4 amRtavelInI sajhAya 5 vairAgyasAra ane upadeza rahasya . " " 6 DizamAMthI udabhavelA pratire che. 7 upadeza taraMgiNamAMthI udbhavelA praznottaro . 8 vividha praznottare che . " " che jIvadayA athavA anukaMpAdAna . " , * * rana baer:
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA jJAna vinA koI paNa vastu uMcI hade pahe,I zakatI nathI, temaja saMpUrNa avanati vinA unnati sAdhavA prayatna thatuM nathI. je je kome atyAre unnatinA zikhara para AvelI che, tene pUrvane itihAsa tapAsIzuM te mAlama paDaze ke AgaLanA vakhatamAM te ghaNuM avanata dazAmAM hatI. je vakhate jJAnanI paraMparA mukhathI ja cAlatI hatI te vakhate pustakanI ghaNI jarUra paDatI nahotI. paNa pAchaLathI jema jema e divyazaktine laya thate game tema tema pustaka pAnAnI jarUra paDatI gaI. jene pariNAme hajAro hastalikhita pustakanA bhaMDAra bharAyA paNa pAchaLathI vahema ane ajJAnatAne lIdhe te pustakane joito lAbha levAmAM pratibaMdha paDate gaye. caDhatI paDatInA niyamane anusarI te mahAnubhAvonI ochAza thatI gaI ane bharela bhaMDAro dekharekhanI khAmIne lIdhe naSTaprAya thayA te eTale sudhI ke jemAM karoDo graMthe guma thayA ane jeNe ApaNA mATe atula parizrama laI Atmabhoga Apela tenI mahenata paNa nakAmI gaI. sudhAro kahe ke keLavaNI kahe jene pariNAme atyAre ApaNe je kaMI pustake vAMcIe chIe te prAsamAM AvelA che. ApaNI komamAM prathama evI mAnyatA hatI ke pustako chapAvAyaja nahi kemake chapAvatAM tenA pAnA pagataLe rakhaDe temaja bIjI paNa mahAna AzAtanAo thAya. AvI aMdhAdhuMdhI keTaloka vakhata cAlyAbAda zrAvaka bhImasiMha mANeka jevA keTalAka upakArI purUSoe pustaka chapAvAnI zarUAta karI. keLavaNInA lIdhe kahe ke ApaNI bhAgyodayane lIdhe kahe. atyAre pustaka chapAvavAnI saMpUrNa chUTa thaI gaI ane ApaNuM pavitra Agamo temaja bIja seMkaDe nAnAM moTAM pustake prasiddhimAM AvyAM che ane Ave paNa che. jemAM keTalAMka pUrvAcAryanI prasAdIrUpa che ane keTalAMka
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adhunika paNa che. A pustaka jaina komamAM mAnavaMtA svaparaupakAraka zAMtamUrti munirAja zrI karavijayajI mahArAjanuM banAveluM che, jemAM sumati ane cAritrarAja jevAM be pAtro kalpI tene mukhe rasika saMvAda calAvyo che. AvamAM maMgala mATe zrImad thazevijyajI upAdhyAya viracita zrI pAdhajinanuM camatkArI stavana che, tyArabAda SaDAvazya (pratikramaNa) nuM stavana mukavAmAM AvyuM che e AvazyakanI ekeka DhALa dRSTAMta sAthe ghaNI rasika ane bodhadAyaka che ane jenA praNetA vinaya vijayajI vAcaka che. A be stavane pUrNa thayA bAda prastuta graMthanI zarUAta thAya che. sumatipatita, e cAritrarAjanA kusaMskArone nAza karavA mATe jelA ekavIza upAye namunedAra sutrarUpe che. vyavahArapUrvaka svarUpa nizcaya viveka, samakitanAM pAMca lakSaNa, zuddhadeva, gurU, dharmanuM svarUpa, bAra prakAranAM tapa, dhyAna, vigere vigere upayogI viSayonuM varNana karI cAritrarAjane kalyANakArI raste batAvI graMthanI pUrNatA karavAmAM AvI che tyArabAda "amRta velInI sajhAya "virAga sArI ane upadeza rahasya upadeza taraMgINI tathA vizeSAvazyakmAMthI prakSettara tathA vividha praznottaro chevaTamAM jIvadayA athavA anukaMpAdAna vigere tatvavALA viSaye gaThavI granthane saMpUrNa karavAmAM Ave che. ekaMdara rIte A graMtha harakoI guNagrAhI vyaktine ghaNo ja upayogI thaI paDe tema che, munizrIne A jJAnamArgamAM te prayatna ghaNo stutya che, ane ame AzA rAkhIe chIe ke AvA sAravALA grantha lakhI para upakAraka munizrI cirakALa jayavaMtA va. sadarahu graMthanI zuddhi mATe yathAzakti prayatna karavAmAM Avyo che, chatAM pramAda ke draSTidoSane laIne koI sthaLe koI jAtanI skUlanA thaI hoya te te mATe ame mithyA duSkatapUrvaka kSamA yAcIe chIe. lI, prasiddha kartA,
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAta sumati ane thApAnanA sukhadAyaka saMvAda. zrI pArzvajina stavana (racanAra-mahopAdhyAya zrImadda thazevijayajI.) (rAga dhamAla.) cidAnaMda ghana parama niraMjana, janamanaraMjana deva, lalanA vAmAnaMdana jinapati zuNiye, surapati jasa kare seva, ; manamehana jinAja bheTiye he. jAI jaI caMpaka ketakI, damaNe ne macakuMda, lalanA; kuMda iMda rUci suMdara jeva, pUjiye pAsa jirNada. mana. kesara ghoLI ghasI ghana caMdana, AnaMda ghanasAra, lalanA prabhukI pUjA kare mana raMge, pAIye punya saphAra. mana. aMge caMgI AMgI banAvI, alaMkAra atisAra, lalanA dravya stava vidhi pUraNa viracI, bhAviye bhAva udAra. mana. paramAtama pUraNa guNa pratyakSa, purUSottama paravAna, lalanA pragaTabhAva prabhAvatI valabha, tuM ye suguNa nidhAna. mana. je tuja bhakti merI muja mana, vana vicare ati citta, dusti-bhuMjagama baMdhana lUTe, te saghaLe jagamita mana.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ mana. mana. mana. mana. tuja ANA suravelI mujamana, naMdanavana jihAM rUDha, lalanA; kumati kadAgaDha kaTaka zAkhI, saMbhave nahi tihAM gUDha. bhaktirAga tuja AjJArAdhana, deya cakra sa'sAra, lalanA; sahasa aDhAra aga ratha cAle, vighana rahita zivadhAra. gurU upadeze, jo mujha lAgyA, tujha zAsananA rAga, lalanA; mahAnapada khe ca lahegA, yu. ali kusuma parAga. mAhira mana nikasana nahi cAhata, tujha zAsanamAM lIna, lalanA; umaga nimaga karI nijapada raheve, nyu jalanidhi jalamIna. mana. eranakI gaNatI na pAvuM, jo tuM sAheba eka, lalanA; phaLa-vAsanA hRDha nija manakI, jyu. avicala Tekamuja tuja zAsana anubhavako rasa, kayu karI jANe lAga ?, lalanA; apariNIta kanyA navi jANe, yu sukha dvaita sayAga. tuM sAheba hu sevaka tAro, e vyavahAra vibhAga, lalanA; nizcaya nayamata denu vacce, huM nahui` bhedakA lAga. mana vacanAdika puddagala nyAro, nyArI sakaLa vibhAga, lalanA; zuddha dravya guNu paryAya ghaTanA, tuja sama zuddha svabhAva. tuM ghaTa aMtara pragaTa birAje, jyuM nirmala maNikAnta, lalanA; mAhidbhuta mUDha na pAve, yu mRgamada mRga bhrAnta. guNuThANAdika bhAve mizrita, samamAMhe tuja aMza, lalanA; khIranIra jyuM bhinna karata hai, ujavaLa anubhava huMsa. AtamajJAna dazA jama jAgI, vairAgI tuja jJAna, lalanA; se pAve jyAM ratnaparIkSA, pekhata ratna pradhAna. punya prakRti devanakA kAraNa, mUDha lahe nahi dharma, lalanA; mana. mana. mana. mana. mana. mana.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ ryuM pIre kaI aMdha na mAne, lahata nA aMtara marma. mana. gaMdha rUpa rasa pharasa vivarjana, na dhare tihAM saMThANa, lalanA; aNaavatAra azarIra avedI, tuM prabhu zuddha pramANe, mana. kevaLajJAna dazA avaleke, kaleka pramANa, lalanA; darzane vIrya caraNa guNadhArI, sevata saba ahiThANuM. mana. sattA zuddha arUpI terI, nahiM jagake vyavahAra, lalanA, kahA kahAI kuccha kahata na Ave, tuM prabhu alakha apAra. mana. dIpacaMda ravi jhaDagaNu ke, jihAM parata nahi teja, lalanA tihAM eka tuMja dhAma birAje, nirmala cetana heja. mana. Adi rahita ajarAmara nirbhaya, vyApaka eka anaMta, lalanA zuddha prakRti akaSAya amAyI, tuM prabhu bahu guNavaMta. mana. tuM mAtA tuM trAtA bhrAtA, pitA baMdhuM tuM mitta, lalanA; zaraNa taMhi tuja sevA kIje, daDha karI tanu vaca citta. mana. pAsa Aza pUre aba merI, araja eka avadhAra, lalanA; zrI nayavijaya vibudha payasevaka jasa kahe bhavajala tAra. mana. -saMgraha karanAra munizrI IravijayajI. SaDAvazyaka (pratikamaNa ) stavana. (deharA ) vize jinavara namuM, catura cetana kAja; Avazyaka jeNe upadizyA, te zreNazuM jinarAja. 1 Avazyaka ArAdhatAM, divasa pratye deya vAra durita doSa dUre Tale, e Atama upakAra. 2
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyika cauvisaggae, vaMdana paDikamaNa; kAussaga paccakhANa kara, Atama nirmalA eNa. " 3 jhera jAya chama jagulI, maMtra taNe mahimAya; tema Avazyaka AdaryuM, pAtika dUra palAya. 4 bhAra tajI jema bhAravahi, hele halue thAya - aticAra AvatAM, janma doSa tema jAya. e - DhALa pahelI, ( kapura heye ati ujare-e dezI. ). paheluM sAmAyika karere, ANI samatA bhAva; rAga deSa hare hare, Atama eha vibhAvare, prANuM samatA che guNageha, ene abhinava amRha mehare. prA. 1 Apa Apa vicArIe re, ramIe Apa svarUpa, mamatA je parabhAvanIre, viSame te viSa kUpare. prA. 2 bhava bhava melI mUkIre, dhana kuTuMba saMjoga; vAra anaMtI anubhavyAre, savi saMjoga vijegare. prA. 3 zatru mitra jaga ke nahire, sukha duHkha mAyA jAla; je jAge citta cetanAre, te savi duHkha visarAlare. prA. 4 sAvadya ga savi pariharIre, e sAmAyika rU5; havA e pariNAmathIre, siddha anaMta arUpare. prA. 5 DhALa bIcha. - (paca mahAvrata AdarI sAhelaDIre--e dezI.) AdIzvara ArAhIe, sAhelaDIre; ajita bhaja bhagavata te; saMbhavanAtha sohAmaNuM, sA. abhinaMdana arihaMtane.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ sumati padmaprabha pUjIe, sArA samarUM svAmI supAsate; caMdraprabha citta dhArIe, sArA suvidhi rUddhi vAsate. 2 zItala bhUtala dinamaNi, sA. zrI pUraNa zreyAMsate; vAsupUjya sura pUjiyA, sA. vimala vimala parazaMsate. 3 karUM anaMta upAsanA, sAdharma dharma dhura dhIrate zAMti kuMthu ara malli namuM, sA muni suvrata vaDa vIratA. 4 caraNa namuM naminAthanA, sA. nemizvara karUM dhyAna pArzvanAtha prabhu pUjIe, sArA vaMdu zrI vartamAnate. 5 e vize jinavarA, sA. tribhuvana karaNa uta; mukti paMthe jeNe dAkhave, sA. nirmala kevala tane 6 samakita zuddha ehathI heje, sAlIje bhavane pAra; bIjuM Avazyaka Izya, sArA cauvasagye sArate. - 7 - DhALa trIjI. ( girimAM gero gIrUo--e dezI.) bekara jeva, bekara jeDI, gurU caraNe dIe vAMdaNaka Avazyaka pacaviza dhAre, dhAre, deSa batrIza nivArIere. 1 cAra vAra, cAra vAra, gurU caraNe mastaka nAmIere; bAra kiyAvarta khAmere, khAmere valI tetrIza AzAtanAre. 2 gItArtha gItArtha, guNa girUA gurUne vaMdatAMre; nIca gotra kSaya jAya, thAyere, thAyere, uMca netranI arjanAre. 3 ANa ullaMgha, ANu ulaMghe, keI na jagamAM tehanuM parabhava lahe saibhAgya, bhAgyare bhAgyare, dIpe jagamAM tehanuM re. 4
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ kRSNarAye, kRSNarA, munivarane dIdhAM vAMdaNAM re, lAyaka samakita sAra, pAmyAre, pAmyAre, tIrthaMkara pada pAmazere. 5 zItalA cAraja, zItalA cAraja, jema bhAle sahu jagere; dravya vAMdaNA dIdha, bhAre, bhAvere detAM valI kevala laghuMre. 6 e Avazyaka e Avazyaka, trIjuM eNI pare jANajore; gurU vaMdana adhikAra, karajore, karaje re, vinaya bhakti guNavatanI 7 DhALa thI. ( jina vIrajIee dezI.) jJAnAdika jinavara kahyA, e je pAMce AcAra te deya vAra te dina pratie, paDakakamIe aticAra. je jinavIrajIe. Teka. Aleyine paDikamIe, micchAmi dukkaDa deya te; mana vacana kAya zuddha karIe, cAritra cekhuM kare. jo 1 aticAra zalya gepavee, na kare deSa prakAza macchImadgha taNe paree, te pAme parihAsa. jA. 2 zalya prakAze gurU mukhee, hoye tasa bhAva vizuddha te, te huzIAra hAre nahie, kare kamazuM juddha. jaya0 3 aticAra ema paDikakamIe, kare dharma niHzalya te; jita patAkA tema varee, jema jaga phallImaa. jo 4 "vaditu" vidhizuM kahae, tema paDikramaNa sUtra te; zuM Avazyaka Izyae, paDikramaNa sUtra pavitra. - 5
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ DhALa pAMcamI. (janma jarA maraNe karIe, A saMsAra asArata-e dezI.) vigha vicakSaNa jema haree, pahelAM sAla vikArate; deSa zeSa pachI rUjavAe, kare auSadha upacAra te. aticAra vraNa rUjhavAe, kAussage tema hoya te; nava pallava saMjama hue, duSaNa na rahe keI te kAyAnI thiratA karIe, capala citta kare ThAma, vacana joga savi pariharIe, ramIe AtamArAma te. 3 sAsa usAsAdika kahIe, je sele AgAra te; teha vinA savi pariharae, deha taNe vyApAra te. Avazyaka e pAMcamuMe, paMcamI gati dAtAra te; manazudhdha ArAdhIe eka lahIe bhavane pAra te; 5 DhALa chaThThI. ( cetana jJAna ajuAlIe--e dezI.) suguNa paccakhANa ArAdhaje, eha che muktinuM heta re, AhAranI lAlaca parihare, catura tuM cittamAM cetare. suguNa 1 sAla kADhayuM traNa rUjhavuM, gaI vedanA durare, pachI bhalAM paththa bhejana thakI, vadhe deha jema narare. suguNa 2 tema paDikamaNu kAussaggathI, gaye deSa savi duSTa pachI paccakhANa guNa dhAraNe, hoye dharma tanu puSTare. suguNa. 3, ehathI karma kAdava Tale, eha che saMvara rUpare, avirati kupathI Uddhare, tapa akalaMka sarUpare. suguNa 4
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrva janma tapa Adaryo, vizalyA thaI nAra, jehanA nhavaNanA nIrathI, zame sakala vikArare. suguNa 5 rAvaNe zakti zAha, paDaye lakSmaNa seja re; hAtha aDatAM sacetana thaye, vizalyA tapa tejare. suguNa. 6 chaThuM Avazyaka je kahyuM, ehavuM te paccakhANa, chae Avazyaka jeNe kahyAM, namuM teha jaga bhANaje, saguNa 7 kalaza, tapagaccha nAyaka, mukti dAyaka, zrI vijya deva sUrizvare, tasa pada dIpaka, meha jIpaka, zrI vijayaprabha sUri gaNadhare. 1 zrI kAti vijaya uvajhajhAya sevaka, vinayavijaya vAcaka kahe, paDAvazyaka je ArAdhe, teha ziva saMpada lahe, 2 itizam.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ sumati ane cAritrarAjano sukhadAyaka saMvAda. prekSaka bhAIo ane bahene! Aje huM tamane eka atibodhadAyaka saMvAda saMbhaLAvavA IcchuM chuM tethI prathama tema khAsa uddeza karAelAM pAtronI tamane kaMIka vizeSa samaja A pavI durasta dhAruM chuM. ane AzA rAkhuM chuM ke te sarva vAta tame lakSamAM rAkhI temAMthI eka uttama prakArane baMdha jhaDaNa karaze. ekAnta hitabuddhithI ja prerAIne tamane A bedhadAyaka saM. vAda saMbhaLAvavA mArI khAsa utkaMThA thaI AvI che te kaMIka tamArA bhAgyanIja bhalI nizAnI hoya ema huM mAnuM chuM. have huM muddAnI vAta tamane jaNAvuM chuM. dareka AtmAne pitAnA sArA narasA caritra (AcaraNa) nA pramANamAM matinuM tAratamya hoya che, chatAM sAmAnya rIte sArA caritravALAne mukhyatAe sumatine ane mAThAM AcaraNavALAne mukhyatAe kumatIneja saMga hoya ema manAya che tethI temane arasaparasa prasaMgavazAt saMvAda thayAja kare che. tenI jIjJAsu bhAi bahenene kaMIka jhAMkhI ApavAnI buddhithI svopazamAnusAre A ullekha ghaDe che. vItarAga prabhunAM pavitra vacanAnusAre viveka yukta vartana karanAra sacAritrapAtra purUSa jagatamAM eka mahArAjAthI paNa adhika pUjya manAya che, tethI tevA cAritra 1 taratamapaNuM-moTAI.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ vatane sata (sAcA) cAritrarAja kahevAmAM kaMI paNa bAdha AvatuM nathI. paNa jeo vItarAga vacanathI virUddha vartana calAvIne daMbhavRttithI svadeSa ropavavA mATe. lekamAM pUjAvA manAvA mATe tathA svairava vadhAravA mATe aheniza mathana karI jagatamAM cAritravaMta kahevaDAvavAne dAva rAkhe che teo te kevaLa nAmanAja mahArAjA kahevAya che. evA daMbhI cAri. trarAjane haLInA rAjA IlejanI upamA ghaTI zake che. AvI halakI pAyarIe pitAnI kuTilatAthI utaravA karatAM saralatAthI sat cAritrarAjanA sevaka thaI rahevAmAM ja kharI majA che. kemake siddhi syAd rUjubhUtasya evAM Agama vacanathI sarvatra daMbharahita-raju-sarala purUSanI ja siddhi thAya che. AvI siddhAMtanI vAtane khAsa lakSamAM rAkhIne jagata prasiddha sva. svAmI cAri. varAjanI AgaLa upara viDaMbanA na thAya evA pavitra uddezathI sumati, cAritrarAjane saMbodhana kahe che. sumati-svAmInAtha! huM Apane lajajAthI kaMI hitakArI vAta paNa kahI zaktI nathI, te paNa Aje namrapaNe kaMIka kahevA dhAruM chuM tethI A5 khoTuM nahi lagADatAM sAra grahI mane upakRta karaze, evI mArA aMtaranI IcchA pUrvaka karelI prArthanA svIkArI ane prasaMgopAta be bela belavAnI rajA Apaze? cAritra-ahIM sumati ! mArAthI ATale aMtara rAkhavAnuM kaMI kAraNa nathI, tAre kahevuM hoya te sukhethI kahe, sAcI ane hitakArI vAta kahetAM kene divasa pharyo che ke ulaTI rIsa caDhAvaze ?
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ sumati-svAmInAtha ! have mane kAMIka himmata AvI che tethI mArA mananI vAta kahevAne kAMIka bhAgyazALI thaI zakIza. nahite-te- cAritra-tuM Aja sudhI kahevAne kema vilaMba karI rahI hatI ? sumati-svAmIjI! huM sAcuM kahuM chuM ke mArA aMtaramAM jevI ne tevI IcchA chatAM Apane ekAnta kahevAnI mane joIe. tevI takaja maLI zakI nathI ? cAritra-Aja sudhI kahevAnI prabaLa IcchA chatAM kema taka na maLI zakI ? tenuM kAraNa have saMkeca rAkhyA vinA kahe. huM tArI upara prasanna chuM. sumati-Apa mArA svAmInAtha mArI upara suprasanna thayAM che. tethI huM mAruM ahebhAgya mAnuM chuM. ApanI tevI prasajatA sadA banI rahe tema kharA jIgarathI IcchuM chuM, paNa sAcuM kAraNa kahetAM mana saMkecAya che. cAritra.-suMdarI ! jarAye saMkeca rAkhyA vinA kharU kAraNa hoya te kahI de. sumati-Aja sudhI Apa lAMbe vakhata thayAM mArI upekSA karIne mArI patnI (zakaya) kumatineja vaza paDayA hatA, e vAta zuM Apa ATalAmAM visarI gayA ke jethI mAre meDhe tenuM kAraNa kahevaDAve che? cAritra-sumati ! tArA sthAyI samAgama vinA sarva keI kumatine vaza paDIne khuvAra thAya che te te tane suvidita che.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 sumati--hA, paNa Ape te cAritra. nAma dharAvIne ane duniyAmAM paNa jevA ne te damAma rAkhIne mArI vigeAvaNA karI tenuM kema ? cAritra.--suMdarI ! tuM je kahe che te satya che, mArI dAMbhika vRttine sabhAratAMja have te mane zarama Ave che. paNa jo tArA samAgama thayA na hota te zuM jANIye mArA zAe hAla thAta ? paNa haze, pharI pAchI tevI bhUla na thAya; mATe jo tAro samAgama sthAyI banyA raheze te huM mArUM aheHbhAgya mAnIza. have tAre je kAMI hitakArI vAta kahevI heAya te khullA dIlathI kahe, vhAlI! sAcI vAta kahetAM kaMi paNa saMkoca rAkhIza nahi. sumati--ApanAthI Ave prasaMge AMtarA ke saMkoca rAkhavA tene have te huM svAmIdroha ke Atmadrohaja lekhuM chuM. vadhAre zuM kahuM ! cAritra.--sumati ! thADA vakhatanA paricayathI paNa mane tArA sarala svabhAvanI khAtrI thayelI che ke tuM je kaMi kahIza te ekAMta hitakArIja haze. tenI satyatAne mATe mane sadeha nathI; tethI tArU kharUM matavya kathavA cAgya hoya te kahe. sumati--meM Aja sudhI ApanI sevA bajAvavAne lAbha meLavyeAja nathI, tene mATe zAcuM chuM paNa have ApanI kharI sevA majAvavAnI sonerI taka hAtha AvelI jANI mArA manamAM ghaNeAja harSa thAya che te Apane prathama jaNAvuM chuM. cAritra.--mArIja kasUrathI kaheA ke upekSAthIja tuM mArAthI Aja sudhI dUra rahI ane tethIja tuM mane savaLe raste doravAnI
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 taka na sAdhI zakI temAM tAre te talamAtra paNa vAMka nathI. vAMka mAtra mArA nasIbane ja che ke jethI huM chatI sAmagrIe tAre lAbha levA atyAra sudhI bhAgyazALI thaI zaka nathI. te vAtane vicAra karatAM have mane paNa bahuja zeca thAya che paNa tevA zoca mAtrathI zuM sare? have te jAgyA tyAMthI savAra. sumati-A5nuM kalyANa thAo! khuda Apane vAMka kADhavA karatAM mAre te mArI sapatnI-kumatineja vAMka kADha vyAjabI che. kemake je Aja sudhI teNIye Apane bhabharyA na hatA ane mArAthI vimukha karyA na hatA te Ape kayAranAe mArI sabhUkha joI mane AvakAra Apyo hota, paNa mArI zakaya svAdhinapaNe ema thavA deja kema ? cAritra-sumati ! tuM te tArI kulInatAne ucitaja kahe che, paNa vAMka mAtra mArAja che. kemake mAruM mana jo mAre hAtha heya te kumati bApaDI zuM karI zake ? huM teija pramAdazIla hovAthI kumatine vaza pI rahyo hate. sumati-sAheba sahI salAmata raho ! have Ape ApanI gati jANI che tethI pharI huM IcchuM chuM ke Apa kumatinA kabajAmAM Avaze nahi. cAritra-have te meM teNIne dezavaTe devAne ja nizcaya karyo che. kumatinI kuTIlatA mATe mane bahu lAgI AvyuM che. sumati-kamatinI gati evI vicitra che ke te game tyAMthI game tevI rIte aMtaramAM pisI jIvatI DAkaNanI jema jIvanuM jokhama kare che. moTA gajanene paNa lAga joIne
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ chaLe che ane asaMskArI AtmAne te kSaNavAramAM uthalAvIne uM vALe che. AvI tenI kuTIlatA jagajAhera che, mATe kSaNa vAra paNa tene vizvAsa kare ucita nathIja. cAritra-priye ! teNIne tilAMjalI devAne mATe saMpUrNa vicAra che, paNa te punaH mane chaLI na zake evA samartha upAya tuM jANatI hoya te mane kahe, ke jene abhyAsa karIne huM punaH teNInA pApI pAzamAM AvI zakuM nahi, kemake jema tuM kahe che tema pratIta che ke kumatIne svabhAva kuTIla che. - sumati je kahevAnI mArI IcchA hatI te ja bAbatanI ApanI jijJAsA thayelI joIne mAre te dUdhamAM sAkara maLyA barAbara thayuM che. cAritra-kharekhara AvuM uttama cAritranAma dharAvIne ane duniyA AgaLa A khoTe damAma rAkhIne kharA cAritra yogya guNa vinA kevaLadaMbha-mAyAthI jIvavA karatAM te maravuM ja mane te have bahetara lAge che. sumati-svAmIjI ! Apa catura che. kharA cAritranA arthI dareka zamsane eTalI cAnaka caDhayA vinA te patita avasthAne tajI zake ja nahi. cAritra-paNa priye ! je tuM mane hitakArI vacana kahevA Icche che te have vilaMba karyA vinA kahe, kemake kahyuM che ke zreya kAmamAM bahu viza Ave che. sumati-ApanuM kahevuM yathArtha che ane tethI Apa sAhebanI AjJAne anusarIne huM mAruM kartavya bajAvavAne tatpara
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 thaI che. je je Apane mArI pharaja vicArIne kahIza tenuM Apa kRpA karIne manana karatA raheze. cAritra-priye ! tArAM amRta vacananuM huM AdarapUrvaka pAna karIza ane te vaDe mArA trividha tApathI tapta thayelA AtmAne zAnta karIza e niro samajaje, sumati-ApanA AtmAne sarvathA zAnti samAdhi maLe, temaja asamAdhinAM saghaLAM kAraNene kSaya thAo ! ane Apane samAdhinAM saghaLAM sAdhana prApta thAo. cAritra-mane khAtrI thaI che ke tAre sthAyI samAgamaja sarva samAdhinuM mULa kAraNa che. ane tethI ja asamAdhinAM saghaLAM kAraNene svataH kSaya thaI jaze. sumati-ATalA alpa kALamAM paNa A5nA apratima premanI mane je pratIti thaI che te mane ApanA bhaviSyanA sukha sudhArAnI saMpUrNa AgAhI Ape che have huM Apane mArA sadvicAre rezana karavAnI rajA lauM chuM. AzA che ke ApanI hadayabhUmimAM repAyelA e sadvicAre ati adbhuta phaladAyaka nIvaDaze. cAritra-mArAmAM jeTalI pAtratA haze teTalA te te avazya phaLadAyI thaze, sAthe evI paNa khAtrI che ke tArI satata saMgatithI mArAmAM pAtratA paNa vadhatI jaze, tathA pAtratAnA pramANamAM phaLanI adhikatA paNa thatI ja jAze. sumati-huM aMtaHkaraNathI IcchuM chuM ke Apane saMpUrNa pAtratA prApta thAo. ane Apa saMpUrNa sukhamaya paramapadanA pUrNa adhikArI thAo !
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAritra-tArA mukhamAM ja amRta vase che, kemake tArI sAthenA A vArtA-vivedamAM mane eTale te AnaMda Ave che ke tenI pAse svarganAM sukha paNa nahi jevAM che. jene tAro saMga thayuM nathI tenuM jIvyuM huM dhuLa jevuM lekhuM chuM. sumati-svArI zakya bahene jo Apane anubhava sukhaDI cakhA naheAta te Apane mAre sthAyI samAgama karavAne vicAraja kyAMthI thAta? kema kharuMne ? huM dhAruM chuM ke Apa tenA svabhAvika guNane svapnamAM paNa bhUlaze nahi. sAmI varatuthI saMpUrNa kaMTALyA vinA amuka anya vastumAM pUrNa prIti baMdhAtI nathI. cAritra-kumatithI huM khUba kaMTALe chuM e nirvivAda che, kumatinA kusaMgavaDeja huM AvI anupama sukha saMgatithI cUkyo chuM, tethI te vAta huM svapnamAM paNa kema bhUlI zakuM ! haze have eka kSaNa paNa mane tAre viha na paDe, eja mane ISTa che. evI mArI aMtaranI IcchA phaLIbhUta thAo ! sumati-svAmIjI kumatinA lAMbA vakhatanA paricayathI ApanI upara je je virUddha saMskAra besI gayA hoya te te - sarva nimeLa thAya te anukULa prayatna prathamaja sevavAnI A ane khAsa jarUra che. kumatinA kusaMgathI u bhavelA mAThA saMskArene nirmaLa karavAnA satata prayatnamAM huM paNa sahAyabhUta thaIza. cAritrakevA kamathI mAre ukta saMskArane TALavAne upAya kare joIe? - sumati-vakSyamANa ( kahevAtA ) kamathI te kusaMskAranuM umUlana karavA Ape yatna kare joIe.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. zukratAleSa daSTi tajIne akSudratA-udAra guNadaSTi AdaravI joIe. 2. rasamRddhatA-viSayalaMpaTatA tajIne hita (pacya) ane mita ( alpa ), AhArathI zarIrane saMteSI Arogya ane zarIra sASThava sAcavavuM joIe. 3. krodhAdika kaSAyanA tyAgathI ane kSamAdika guNanA sevanathI sAmyatAvaDe caMdranI pere zItaLa svabhAvI thAvuM joIe, jethI keIne sva saMgatIthI abhAve thavAne kadApi prasaMga Ave ja nahi. 4. saghaLAM leka virUddha kArya tajIne atyArathI Ape svapara hitakArI kArya karavA vaDe kapriya thavuM joIe. 5. mananI kaTheratA tajI kamaLatA AdaravI joIe. * 6. leka apavAdathI tathA pApathI bIvuM joIe. vaDIlanuM mana paNa na dubhAvavuM joIe. 7. sarva daMbha-mAyAne mUkIne nirdezI-nirmAyI-sarala svabhAvI na thavuM joIe. 8. ApanI IcchA amuka kArya karavA nahi chatAM vaDIlanuM mana prasanna rAkhavAne mATe rUDI dAkSiNyatA AdaravI joIe. 9 svachaMdatA tajIne lajA rAkhavI joIe. nirmaryAdapaNuM - tajIne lajajA, maryAdA, sevavI joIe. 10. nirdayatA tane dayArdratA AdaravI joIe, sarva Upara - amInI najarathI jovuM joIe, dveSa, matsara ISyadika te - sadaMtara dUraja karavA joIe. . ? 11. pakSapAtabuddhine tajIne niSpakSapAtapaNuM AdaravuM joIe,
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12. salluNI mAtra upara rAga dhare joIe-sadgaNa rAgI thaI rahevuM joIe. 13. prANAnta kaSTa AvyuM chate paNa asat bhASaNa na karavuM joIe. satyanI khAtara prANu arpaNa karavA joIe. ane rthAt ekAMta satyapriya thavuM joIe. 14. vasaMbaMdhI kuTuMba varga paNa dharmanI tAlIma lahI sabaLa thAya tema karavuM joIe. svapakSa dharmasAdhana vimukha na rahe tenI yogya kALajI rAkhavI joIe, ane dharma sanmukha thayelA svasaMbaMdhI varganI caDhatI thAya tevI tene regya sahAya devI joIe. 15. TUMkI daSTi tajIne karavAmAM AvatA dareka kAryanuM kevuM pariNAma Avaze tene pukhta vicAra karyA bAda te kArya karI zakAya evI dIrghadraSTi rAkhavI joIe, ekAeka vagara vicAryuM kaMI paNa sAhasa kheDavuM nahi joIe. 16. huM keNa chuM? mArI sthiti kevI che? mArI pharaja zI che? mArI kasUra keTalI che? te kasUra sudhAravAne upAya karyo che? temaja AsapAsanA so kevA anukULa ke pratikULa che? temAMthI mAre zI rIte pasAra thaI javuM joIe? e Adi upagI bAbate saMbaMdhI vizeSa jANapaNuM meLavavuM joIe. 17. e anubhava meLavavAne ziSTajanenuM sevana karavuM joIe. 18. guNa viziSTa evA ziSTajanene yathAyogya vinaya kare joIe. . . .
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19. upakArIne upakAra kadApi bhUlave nahi joIe. lAga Ave te tene megya badale vALavA paNa cukavuM nahiM joIe. evI kRtajJatA AdarI parama upakArI niSkAraNa baMdhubhUta dharma ke dharmadAtAne kadApi paNa anAdara naja karavuM joIe. kiMtu dharmanI khAtara sva prANArpaNa paNa karavuM joIe. 20. banI zake teTaluM parahita karavA tatpara rahevuM joIe. paranuM hita karatAM ApaNuM ja hita thAya che e daDhanizcaya karI rAkhavuM joIe. 21. sarva upagI bAbatamAM kuzaLatA meLavavI joIe, ane jarUra jaNAtAM kaI paNa bAbata abhyAsanA baLathI alpa prayAsa sAdhI zakAvI joIe. evI nipuNatA kahe ke kAryadakSatA prApta thaI javI joIe. kumatinA kusaMgathI paDelA mAThA saMskArane haThAvavA ukta 21 upAye paikI saghaLA ke banI zake teTalA javAne huM Apane namrapaNe vinaMti karuM chuM. cAritra-ahe sumati ! durmatine dUra karI duSTa saMskArene daLI nAkhavA samartha sadha dhArA varSAvavAthI te te tArU sumati nAma sArthaka karyuM che. sumati-svaravAmI sevAmAM tana, mana ane vacanane ananya bhAve upayoga kare eja kharI pativratAne ucita dharma che. tevI pavitra pharaje huM jeTale aMze adA karI zakuM teTale aze huM pitAne kRtArtha mAnuM chuM, paNa je tethI virUddha vartI
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ svasvAmIne avaLe upadeza daIne avaLe rasteja derI jAya che, tevI svAmIne saMtApanArI kumati strIne te huM svAmIhI ke AtmahIja mAnuM chuM. . - cAritra-kharekhara tArA jevI suzILA ane kumati jevI kuzILA keIkaja nArI haze? ahe ! jeo bApaDA sadAya kumatinAja pAsamAM paDayA che, temane te svapnamAM paNa A sadupadeza sAMbhaLavAne avakAza kayAMthI maLe? are! ene bApaDA jIvatA paNa muvA barAbara ja te sumati-jyAM sudhI kumatine pale pakaDI rAkhe che tyAM sudhI sarva keI evI ja durdazAne prApta thAya che. jyAre tene kusaMga taje che, tyAre ja te kaMI paNa satya sukha pAme che. tyAM sudhI te te mUchitaprAyaja rahe che-satya sukhathI banazIbaja rahe che. cAritratuM AvI zANI ane sebhAgI chatAM kevaLa kumatinI kuTIlatAthI kadarthanA pAmatA pAmara prANIone kema uddhAra karatI nathI? aha ekAnta duHkhamAMja DubakI mArI rahelA tevA anAthe jIvene uddhAra karatAM tane ke apUrva lAbha thAya ? - sumati-ApanI vAta satya che, paNa anya te nimitta mAtra che, pitAne purUSArtha ja khare kAma lAge che. svapurUSArtha ISTa siddhimAM prabaLa kAraNarUpa che. te vinA sveSTa siddhi thatI nathI. AvA sababathIja lekamAM paNa kahevata pracalita che ke "Apa samAna baLa nahiM ane megha samAna jaLa nahi, ema samajIne sarva keIe kumatinI kuTIlatAthI thatA aneka
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ geraphAyadAone vicAra karIne tene kusaMga sadaMtara tajavA udyama karavuM joIe. cAritra-e kumatine kusaMga tajavAne udyama karavA te ApaDAone zI rIte avakAza maLe? kemake sAnukULa udyama sevyA vinA kadApi tenA kusaMgane aMta AvI zakatuM nathI. mATe ke saMga pAmIne te kusaMga TaLe e mane kahe. sumati-kumatinA kusaMgathI vividha viDaMbanA yukta janma maraNa janita anaMta duHkhane sahI akAma nirjarAvaDe jIvane kavacit satsamAgama mege pUrve meM Apane je upAya kama batAvyuM che te ja kama prApta thAya ane samaja pUrvaka tene svIkAra thAya, tyAreja jIva kumatine saMga tajavAne zaktimAna bane, te vinA kadApi te tene saMga tajI zake nahiM, cAritra-tyAre upara batAvela upAya-kama jANavA mAtrathI kaMI vaLe nahi zuM? samajapUrvaka tene svIkAra karavAthI ja ISTa kAryanI saphaLatA thAya zuM? sumati-kharekhara ukta kamane sArI rIte Adara karavAthIja ISTa kAryanI siddhi thaI zake che, paNa tene jANavA mAtrathI kaMI ISTa siddhi thaI zakatI nathI. - cAritra-zAstramAM jJAnanI ja mukhyatA kahI che tenuM kema? sumati-te vAta satya che paNa tene antara hetu e che ke sva kartavya kAryane prathama sArI rIte jANe samajIne sevyuM hoya te tethI zIgha zubha phaLanI prApti thaI zake che. bilakula samajyA vinA karelI aMdhakaraNa te ulaTI anarthakArI paNa thAya che. mATe samajIne svakartavya karavAthI siddhi che.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 cAritra-anya dharmAvalaMbI lAke te jJAna mAtrathI paNa siddhi mAne che ! sumati-teonI tevI mAnyatA mithyA che. taratAM AvaDatuM hoya paNa taravAnI anukUla kiyA karyA vinA sAme tIre jaI zakAtuM nathI, tathA bhUkha lAge chate bhakSaNakiyA karyA vinA zAti thatI nathI, tema kharA cAritranA athajanene paNa zuddha cAritranI anula kriyA karavAnI khAsa jarUra che. jema be caka vinA gADI cAlatI nathI tathA be pAMkha vinA pakSI uI zakatuM nathI, tema samyagU jJAna ane kriyA vinA kAryasiddhi thaI zakatI nathI. AthI Apane samajAyuM haze ke samyaga kiyA (savartana) vinAnuM ekaluM jJAna lUluM-laMgaDuM che, ane samyaga jJAna (viveka) vinAnI ekalI kriyA paNa AMdhaLI che, mATe mekSAthI janee te baMnenI sAthe ja sevanA karavI joIe. . cAritra-have mane samajAyuM ke kevaLa lukhI kathanI mAtrathI kArya saravAnuM nathI. jyAre kathanI pramANe sarasa karaNI karavAmAM Avaze tyAreja kalyANa thavAnuM che. sumati-ApanI AvI sahetuka zraddhAthI huM bahu khuzI thAuM chuM, ane IcchuM chuM ke Apane batAvela upAyakama have saphaLatAne pAmaze. paraMtu kumatine saMga sarvathA vAravAne ane akSaya sukhanA acUka kAraNarUpa satya cAritra dharmanI yogyatA pAmavAne je upAyakrama meM Apane vAtsalya bhAvathI batAvyuM che, tene pUrNa prItithI Adara karavAmAM Apa lagAre paNa ALasa karaze nahi evI mArI vinaMti che.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAritra-mahArAja svArthanI khAtara kevaLa paramArtha dave batAvelA satyamArgathI huM have cukIza nahi, tuM paNa temAM sahAyabhUta thayA karaze te te mArganuM sevana karavuM mane bahu sulaTuM thaI paDaze. sumati-Apane samacita sahAya karavI e mArI pavitra pharaja che, ema huM aMtaHkaraNathI lakhuM chuM, tethI huM samayecita sahAya karatI rahIza. cAritra-jyAre tuM mAre mATe ATalI badhI lAgaNI dharAve che tyAre huM havethI sanmArga sevanamAM pramAda nahi karuM, tArI samayecita sahAya chatAM sanmArga sevanamAM upekSA kare tenA pUrAM kamanasIbaja te! 1 sumati Apane batAvele sanmArga sevanane kema jeo bedarakArIthI AdaratAja nathI teo kadApi satya cAritranA ane dhikArI thaI zaktAja nathI. paraMtu tene yegya Adara karanArA te tenA anukrame adhikArI thaI zake cheja. mATe kadApi temAM Apa bedarakArI nahi karaze; ema huM IcchuM chuM. cAritra-uparanA saduupAyane sevyAbAda AtmAne zuM zuM karavuM avaziSTa (bAkI) rahe che? ane ukta upAyathI AtmAne ze sAkSAt lAbha thAya che? sumati-ukta upAyanuM yathArtha sevana karyA bAda paNa A mAne karavAnuM bahuja bAkI rahe che. AthI te hRdaya-bhUmikAnI zuddhi thAya che. hRdaya ce---svaccha thayA bAda temAM cAritra guNane AdhArabhUta saviveka pragaTe che. A savive
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ kanuM bIjuM nAma samakita yA tattvazraddhA che. hRdaya-bhUmizuddha thayA bAdaja temAM cAritra-mahelanA sarviveka yA samakatarUpI pAcA naMkhAya che, tenA vinA cAritramahela TakI zakatAja nathI. cAritra.--kta rIte hRdayazuddhi karyA bAda ja saviveka cA samiti pAmavu* ISTa che, tenu svarUpa ane lakSaNa jANuvAnI mane abhilASA thaI che, tethI prathama saMkSepa mAtra tenuM svarUpa ane lakSaNa nivedana karI. sumati-- sadasadvivecana viveka: ' tattvAtattvanI je vaDe yathArtha samaja paDe; guNu, doSa, hitAhita, kRtyAkRtya, bhacAbhakSya, ane peyApeca vigerenI jethI yathArtha meLakhANu thAya, deva, gurU, ane dharma sabadhI jethI sapUrNa nizcaya thAya; tevA nirNaya-nirdhAra karyAM bAda khATI khAkhatamAM kadApi muMjhAvAya nahi ane satya vastunI khAtara prANa arpaNa karavA paNa taiyAra thavAya; A uparAMta upazama, savega, nirveda, anukapA ane AstitA e pAMca, satinAM khAsa lakSaNa che, e lakSaNathI samakitanI khAtrI thaI zake che. jyAM sudhI upazamAki lakSaNa aMtaramAM pragaTa thayelAM dekhAya nahi tyAM sudhI sadviveka yA samakita pragaTa thayAnI khAtrI thaI zaktI nathI. tethI pUrvanA kramathI hRdayazuddhi karyA khAda sadviveka yA sama kita ratnanA arthI janAe ukta upazamAdi guNanA abhyAsa karavAnI AvazyaktA che. kemake kAraNathI kAryasiddhi thAya ja che, evA acaLa siddhAMta che. cAritra.sakSepathI nAma mAtra kahelAM upazamAkrika lakSa
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ nuM kaMIka savistara svarUpa samajavAnI mArI icchA che, te huM dhAruM chuM ke saphaLa thaze. cAritrarAjane svahita pratye vizeSa Adara thayele jANI sumati tenuM samAdhAna kare che. sumati-ApanI AvI apUrva jijJAsA thayelI jANIne huM vizeSe khuzI thAuM chuM, ane ukta pAMce lakSaNanuM anukrame svarUpa kahuM chuM, te Apa lakSamAM rAkhavA kRpA karaze. kemake e pAMce lakSaNathI lakSita thayeluM samakti ratnaja sakaLa guNemAM sArabhUta eTale AdhArabhUta che. * cAritra-huM sAvadhAnapaNe samakitanAM pAMca lakSaNanuM svarUpa sAMbhaLavAne sanmukha thayela chuM, tethI have tenuM tame nirUpaNa kare. sumati-ukta pAMce lakSaNamAM pradhAnabhUta upazamanuM svarUpa A pramANe che. aparAdhI jIvanuM paNa aNahita karavA manathI paNa pravRtti thAya nahi, evI rIte kedhAdi kaSAne samAvI dIdhA heya; je ke sAdhya daSTithI sAmAnuM aMtarathI hita karavAnI buddhithI tene egya zikSA paNa karAya, kiMtu kilaSTa bhAvathI te mana, vacana ke kAyAnI pravRtti tenuM ahita karavA mATe thAya ja nahi, te zama athavA upazama kahevAya che. yata -aparAdhIza paNa navI citta thakI, citaviye pratikUla suguNanara cAritra-kharekhara upazamanuM AvuM adbhuta svarUpa manana karavA jevuM che, ahe! temAM kevI abhUta kSamA rahelI che! have bIjA saMveganuM svarUpa kahe.'
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 sumati--saMsAra sabaMdhI kSaNika sukhane duHkharUpaja lekhAya ane tevA kalpita sukhamAM magna nahi thAtAM kevaLa meAkSasukhanI ja cAhanA banI rahe. yathAzakti anukuLa sAdhana vaDe svabhAvika sukha prApta karavA prayatna karAya ane pratikuLa kArAthI DaratAM rahevAya tenu nAma saMvega che. yataH-"suranara sukha je duHkha karI lekhane, vache zivasukha eka suguNunara. " ,, cAritra.--mahAsaMveganuM svarUpa paNa atyaMta hRdayahAraka che. te akSaya sukhamAM athavA akSayasukhanA sAdhanamAM kevI rati karavA ane kSaNika sukhamAM ke kSaNika sukhanA sAdhanamAM kevI udAsInatA karavA medhe che! ahA ! satya mArgadarzakanI alihArI che ! have trIjA nirvedanuM kaMIka svarUpa kahA ! sumati--jema keAi kedIne kedamAMthI kayAre chuTuM; athavA naraka sthAnamAMthI kayAre nIsarU'; evI ravAbhAvika icchA pravarte, tema A janmamaraNanAM pratyakSa duHkhathI kaMTALI tethI sarvathA mukta thavAnI buddhithI pavitra dharma-karaNI karavA svAbhAvika rIte prerAya te nirveda nAme trIjuM lakSaNa che. " yataH-nAraka cAraka sama bhava ubhaLyo, tAraka jANIne dharma suguNanara. cAhe nIkalavu' nirveda te, trIjI lakSaNa marma suguNanara" cAritra.--ahA ! A nivedanuM lakSaNa viSayala'paTa ane kaThAra manavALAne paNa vairAgya pedA karavAne samartha che. tethI ciraparicita evA vijyabhAga upara tenuM aMtara svarUpa
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicAratAM svAbhAvika rIte tiraskAra chuTe che. parama udAsIna vinA evuM svarUpa keNa pratipAdana karI zake vArU? have anukaMpAnuM kaIka svarUpa batAve. sumati-dukhInuM duHkha dIlamAM dharIne tenuM nivAraNa karavA yathAzakti udyama kara, dharmahIna yA patita chane yathAyegya sahAya ApIne dharmamAM joDavA, temanI lagAre upekSA nahi karatAM jema dharmanI unnati thAya tema svazakti anusAra prayatna kare, te anukaMpA kahevAya che. yata--"tavya thakI dukhiyAnI je dayA, dharmahINunI bhAva, muguNa nara; ceAthuM lakSaNa anukapA kare, nija zakate mana lAva suguNa nara; zrIjina bhASita vacana vicArIye kA cAritra-ahe! A lakSaNa te jagat mAtrane uddhAra karavA samartha che. temAM darzAvelI dayALutA kevI uttama che? evI uttama ane nipUNa dayAthI ja jIvanuM kalyANa thaI zake che. kevaLa dayA dayA pikAravAthI kadApi kaMI paNa vaLavAnuM nathI. aho ! A duniyAmAM dharmanuM bAnuM kADhIne pitAne taracha svArtha sAdhavAne seMkaDe ane jAnamAla lUMTavAvALA keTalA badhA dIse che te badhA have te mane dharma-TaeNgaja mAluma paDe che. aho dIna anAtha evA te bApaDAonA paralekamAM zA hAla thaze? uparanuM anukaMpAnuM lakSaNa te mane abhinava amRta jevuM navuM jIvana ApanAruM lAge che. have avaziSTa 2heluM Astiye kevA prakAranuM joIe te kaMIka samajAve.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ - sumati-zaga, dveSa, ane mehAdika deSa samUhathI sarvathA mukata ane anaMta zakti saMpanna sarvajJa sarvadazI zrI jInezvara prabhupraNIta jIva achavAdika tanuM svarUpa samajIne tenuM yathArtha zraddhAna karavuM. game tevI kuyuktio kaI kare te paNa zuddha tatvamArgathI kadApi DagavuM nahi. AvA tattvAgraha athavA tatva zraddhAnathI kumatine sarvathA kSaya thaI jAya che. cataH- je jina bhAkhyuM te nahi anyathA, e je daDha raMga suguNanAra; te AstikatA lakSaNa pAMcamuM, kare kumatine e bhagA, suguNa." cAritra-ahA ! prANapriye! sumati! A lakSaNa te ADe eka ja che. AvA paramAtmAnA vacanamAM ja pratIti rAkhavI te vinAnA kapALa kalpita vacane vizvAsa naja kare. e kharA parIkSakanuM kAma che, kema? sumati-moTA meTA gaNAtA paNa aMdha zraddhALu kharI tatvaparIkSAmAM pAsa thaI zakatA nathI. temane mithyAtvanuM meTuM AvaraNa ADuM AvatuM hovuM joIe, nahite DAhI DamarI vAte karI jagatane raMjana karanArA chatAM teo zuddha tatva parIkSAmAM kema pasAra na thaI zake? eja temanI aMdha zraddhAnI prabaLa nizAnI che, ke jethI teo sAkSAt sAcI vastu tajIne TIneja jhAle che. zuddha devagurU ane dharma saMbaMdhI parIkSAmAM paNa aMdha zraddhALu leke moTA bhUlAvAmAM paDe che. tethI ja teo rAga, dveSa ane mahAdi doSayukta evA devane deva tarIke
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra9 svIkAre che lebhI lAlacI ane asaMbaMdvabhASIne gurU tarIke svIkAre che, ane ukta lebhAgu nAyakenA kathelA mArgane dharma tarIke svIkAre che. deva, gurU ane dharma jevA zreSTha tattvamAM AvI gaMbhIra bhUlane karanArA kevaLa aMdha zraddhALu ja kahevAya mATe temanuM kharuM svarUpa jANavuM jarUratuM che. ' - cAritra-te mArA hitanI khAtara zuddha deva gurU ane dharmanuM kaMIka svarUpa samajAvaze. jethI mane ane mArA jevA bIjA jIjJAsune paNa kaMIka lAbha thaze. - sumati-prathama huM zuddha devanuM saMkSepathI svarUpa kahuM chuM te Apa lakSamAM rAkhaze. jenAM netra yugala zAntarasamAM ni. magna haya, vadana (mukhAviMda) suprasanna haya, utsaMga (ge) kAminInA saMgathI zUnya heya, temaja hastayugala paNu zasAvajita heya teja tene tevI pramANa mudrAthI devAdhideva mAnI zakAya. tAtparya ke jenAmAM rAga, dveSa, ane meha sarvathA vilaya pAmyA che, tethI ukta doSonI kaMI paNa nizAnI dekhAtI nathI, evA Ata-mahA purUSane ja devAdhideva tarIke mAnI zakAya. A sivAya ukta mahAdevane oLakhavAnA aneka sAdhana zAstramAM kahyAM che. vizeSa rUci jIve te sarvane tyAMthI nirdhAra karI le. - cAritra-ahe! AvuM adbhuta devanuM svarUpa keIkaja viralA jANatA haze, ane kadAca kaI jANatA haze tepaNuM kulAcAra ke kadAgrahane tajIne keIkaja tene yathArtha Adara karatA haze. baheLe bhAga te gatAnugatika hovAthI svaphalA
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 cAraneja vaLagI rahevAmAM sAra mAne che. evA ApaDA ajJAna lAke zuddha devane kayAre oLakhI zakaze ? temane te oLakhAve paNu kANu ? kharekhara te ApaDA hatabhAgya che. tethIja te evI karUNAjanaka sthitimAM paDayA rahe che. have zuddha gurUnu svarUpa kaheA. sumati--je ahiMsAdika pAMca mahAvratAne dhAraNa karI rAtrIbhAjana sarvathA taje che, niHspRhapaNe anya ceAgya adhikArI janane dharmopadeza de che, rAyane ane rakane samAna lekhe che, nArIne nAgaNI tulya lekhI dUra taje che, suvarNa ane paththarane samAna lekhe che, niMdA-stuti sAMbhaLIne manamAM harSazAka lAvatA nathI, caMdranI jevA zItaLa svabhAvI che, sAyaranI jevA gaMbhIra che, merUnI jevA nizcaLa che, bhAraDanI jevA pramAda rahita che, ane kamaLanI jevA nirlepa che; jethI rAga dveSa ane mAhArdika aMtaraMga zatruone jItavAne pUrvokta ma hAdevanA vacanAnusAre purUSArtha phAravyA kare che, ethIja pravahaNanI jema svaparane tAravA samartha sadgurU hoya che evA zuddha gurU mahArAjanuM mekSAthI janAe avazya zaraNa levu* ceAgya che. cAritra.--ahA prANavallabhA ! sumati ! sadgurUnu AvuM yathArtha svarUpa sAMbhaLIne lAMbA vakhatanA lAgu paDelA mA maddavara zAnta thai gayA che. huve mArAM paDaLa khulyAM. zuddha cAritrapAtra sadgurU AvAja hoya te yathArtha jANavAthI mA AgalA bhrama bhAgI gayA che, ane hu have khullekhulluM kahI ghauM chuM ke huM te mAtra nAmanAja cAritrarAja chuM. DA
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 sumati ! jo mane tAre samAgama thayA na hAta te A anAdi mAyAnA paDado zI rIte dUra thai zakata ane te paDado dUra thayA vinA mArA zA hAla thAta ? huM bhavRttithI mugdha janAne ThagIne kevA duHkhI thAta? are mAyAvI evA mArA mithyAla banathI keTalA badhA anartha thAta ? hu kahu chuM ke tArU kalyANa thajo ! tuM kalpa koTI kALa sudhI jIvatI rahe ! ane tArA satyamAgamathI karoDo jIvAnu` kalyANa thajo! have anukULatAe mane zuddha dharmanuM svarUpa samajAvo. sumati--mApanI prabaLa tattva-jijJAsAthI huM atyaMta khuzI thaI chu', jethI ApanI icchA anusAre zuddha dharma tattvanuM svarUpa samajAvavAne yathAmati udyama karIza. mane AzA che ke te sarva sAvadhAnapaNe sAMbhaLI temAMthI sAra kheMcI, tenA yathAzakti Adara karIne Apa mArI zrama saphaLa karaze. cAritra.--tu te sarva sAvadhAnatAthI sAMbhaLI tenA sAra laI yathAzakti Adara karavA cakIza nahi. tethI have niHsa'za 4 yapaNe dharma tattvanuM svarUpa samajAvo. sumati-- -- ahiMsA paramo dharmaH " e sarva sAmAnya vacana che. e vacana jeTaluM vyApaka che, teTaluMja gabhIra che. sarva sAmAnya loko tenuM yathArtha svarUpa samajI zakatA nathI. tethIja teo temAM kavacit bhAre skhalanA pAme che. athavA tenA yathArtha lAbha laI zakatA nathI. " nahiMsA-ahi'sA arthAt yA eTale koIne duHkha nahi tevuM eTaleAja tenA sAmAnya artha keTalAka kare che. paraMtu te karatAM ghaNIja vadhAre ""
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 . artha-gaMbhIratA temAM rahelI che te nIcenI vAtathI Apane vidita thaze-pramattayegA prANuvyaparapaNuM hiMsA arthAt kaI paNa prakAranA pramAdavALA mana, vacana, ke kAyAnA. vyApArathI keI paNa vakhate koI paNa sagamAM ApaNA ke pArakA keInA prANane nAza kare te hiMsAne artha che. tevI hiMsAthI dUra rahevuM-dUra rahevA anukuLa prayatna seve tenuM nAma ahiMsA che. evI nipuNa ahiMsA, "saMyama vaDe sAdhI zakAya che. ane e saMyama, sarvajJadazita IcchA nirodharUpI. tapathIja sAdhya thAya che, mATeja siddhAntakAre sUtramAM dharmanuM AvuM svarUpa batAvyuM che ke, dhame maMgala mukkiDuM, ahiMsA saMjame tave, : devA vi ta namasati, jasya dhamaeN sayA maNe (dazavaikAlika sUtre.) . tene paramArtha e che ke ahiMsA saMjama ane tapa che lakSaNa jenuM e dharma utkRSTa maMgalarUpa che. jenuM mana mahA maMgalamaya dharmamAM sadA varyA kare che. tene deva dAna paNa namaskAra kare che, " durgatimAM paDatAM prANIne dhAraNa karI laIne sagatimAM sthApana kare te ja kharo dharma che." ahiMsA, saMjama ane tapa, e tenuM asAdhAraNa lakSaNa che. tethI ja ahiMsAdikanuM savizeSa svarUpa samajavAnI khAsa jarUra che. - cAritra-parama pavitra dharmanA aMgabhUta ukta ahiMsA dikanuM sahaja vizeSa svarUpa jANavAnI mane paNa abhilASA thaI che, tethI have te samajAve.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ sumati-prathama huM Apane "ahiMsA" nuM kaMIka savizeSa svarUpa samajAvuM chuM. meM Apane pahelAM paNa jaNAvyuM che ke "pramatta gAtuM prANu vyaparepaNuM hiMsA tethI temAM kahelA pramattaga zI rIte thAya te paNa jANavuM joIe. "mAM" (Intoxication) viSaya (sensual desires) kaSAya (Wrath arrogance etc.) last (Idleness) 24a Casal (false gossips) vaDe "rAga dveSa yukta kaluSita mana vacana ane kAyAnuM pravartana thAya te pramattaga kahevAya. evA pramatta gathI AtmA pitAnA kartavyathI bhraSTa thAya che. tethI te zAstra saMbaMdhI vihita mAgane lepa kare che. zAstrane vihita mArga mULa rUpamAM Ave che ke mAtRvat paradAreSa paradravyeSu lejhavata; Atmavat sarvabhUteSu, yaH pazyati sa pazyati. parastrIne pitAnI mAtA tulya lekha, pAradravyane dhuLanA hephAM jevuM lekhave ane sarva prANI vargane Atma samAna lekhave teja khare jJAnI vivekI ke zAstra zraddhALu che. pramattayegathI kaI paNa prANI AvA pavitra mArgathI patita thAya che, ane svaparane bhAre nukazAna kare che, tenuM kharUM nAma hiMsA che, evI hiMsAthI pApanI paraMparA vadhatI jAya che ane tethI saMsAra saMtati vadhe che. AthI pitAne tathA parane ardhagatinuM vAraMvAra kAraNa bane che. evI duHkhadAyaka hiMsAthI dUra rahevuM ane pUrvokta pramattayegane tajIne apramattapaNe zAstravihita mArgeja cAlIne svaparanuM ekAMta hita thAya evI anukUla pra
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 vRttija sevavI te ahiMsA kahevAya che. AvI sAcI ahiMsAja sarva bhayaharI-abhayakarI ane kalyANakArI kahI zakAya. cAritra-kharekhara ukta svarUpavALI ahiMsAja sarva duHkha haranArI hovAthI parama sukhadAyI ane sarva kalyANa karanArI havAthI utkRSTa maMgaLarUpa che. AvI aghahara ahiMsAja jagata mAtrane sevana karavA gyA che. have ukta ahiMsAne upaSTabhakArI saMyamanuM kaMIka svarUpa samajAvaze. sumati-" saMyamana saMyamaH * svachaMdapaNe cAlatA AtmAne nigraha kare, tene khoTA mArgathI nivartAvI, sAcA mArgamAM je te saMyama kahevAya che. hiMsA, asatya, adatta, abrahma tathA mUcha ( parigraha ) ne sarvathA ke dezathI (eTale aze bane teTale aMze ) tyAga karI ahiMsAdi pAMca mahAvatene ane tathA prakAranI zakti na hoya te pAMca aNuvratane svIkAra karI temane yathArtha Adara-nirvAha kara, svecchA mujaba vartatI sparzaneMdriya vigere pAce indriyane nigraha kare, kedhAdika kajAya catuSkane jaya kare ane mana, vacana, kAyArUpa gatrayanI pApa pravRttine tyAga karIne temanI gepanA-gupti karavI. e pramANe saMyamanA 17 bheda kahyA che. e sarvane uDe AMtara Azaya ahiMsAnI puSTi karavAneja hoya che, tethI satyAdika sarve mahAvate, IMdraya nigraha, kaSAya jya, vigere te ahiMsAnAja sahAyaka yA upasahAyaka kahevA gya che. cAritra-ukta saMyamanA adhikArI ke keNa che? te kaMIka samajAve.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 sumati-hiMsAdika avatene sarvathA tyAga karIne ahisAdika mahAvatene sarvathA svIkAra karavArUpa sarva saMyamanA adhikArI sAdhu munirAja che. ane aMza mAtra ukta vratanuM sevana karavAthI deza saMyamanA adhikArI te zramaNe pAsakazrAvaka hoya che. cAritra.-sarva ( saze ) saMyama levAne zuM kAma che ? sarva saMyama grahaNa karyA bAda kadAca karmavazAt te barAbara pALI na zakAya te tene zuM upAya che te batAve ! sumati-pUrve batAvelA akSudratAdika guNanA abhyAsavarDa hadayanI zuddhi karI, sarU ge sadviveka yA samakti pAmavAthI caturtha guNa sthAnaka prApta thAya che. tyAra bAda zaMkA kekhAdika dUSaNa TALIne, zuddha deva gurU saMgha sAdhama vigere pUjya varganI yathocita bhaktirUpa bhUSaNa dhArIne, pUrvokta zama, saMvega, nirveda, anukaMpA, ane AstikyarUpa lakSaNe lakSita samakti ratnane mana, vacana, tathA kAyAnI zuddhithI ajavALI zuddha karIne sadu abhyAsanA baLathI deza-saMyamI zrAvakanI sImA ( hade) pahoMcI zakAya che. te deza-virati guNa sthAnaka pAMcamuM gaNAya che. temAM pAMca Avrata, 3 guNavrata ane 4 zikSAvratane samAna veza thaI jAya che. daDha vairAgI zrAvaka sazurU coge zrAvakanI 11 parimA (pratimA ) paNa vahe che. paraMtu pUrvokta vratane dhAraNa ryA pahelAM temAMnA darekane abhyAsa karI jove che, jethI tenuM pAlana karavuM kaMIka vadhAre sutara paDe che. 1 zrAvaka egya vrata ane 1 zrAvaka yogya dvAdaza vrata ane paDimAdikanuM kaMIka savistara svarUpa zrAvaka kalpatarU'nAmanA graMthamAM ApavAmAM AvyuM che te jANavA khapa karo.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 paDimAnA zubha abhyAsathI anukrame "sarva viratisaMyamane" adhikAra prApta thAya che. pAMca mahAvratAdikane emAM samAveza thAya che. e guNa sthAnaka chaThuM pramatta nAme oLakhAya che. lIdhelAM mane hAvata vigere je sAvadhAnapaNe sAcavI temanI zuddhi ane puSTi karavAmAM Ave che te pariNAmanI vizuddhithI "apramatta nAme sAtamuM guNa sthAnaka prApta thaI zake che, paNa je ukta mahAvratAdikanI upekSA karI svaccheda vartana karavAmAM Ave che te pariNAmanI malInatAthI patita avasthAne pAmI chevaTa mithyAtva nAmanA prathama guNa sthAnake javuM paDe che, tethI ja dIrghadraSTi thaIne jene sukhethI nirvAha thAya tevAM vrata grahaNa karavAmAM Ave te tethI patita thavAne prAyaH prasaMga Ave nahi. "sva sva zakti mujaba banI zake teTalI dharma karaNa kapaTa rahitaja karavAnI jinezvara bhagavAnanI AjJA che." evI akhaMDa AjJAnuM ullaMghana karavAthI hAnI ja thAya che. ukta AjJAnuM A rAdhana karavAmAMja save hita samAyeluM che. kadAcita sarala bhAvathI sarva saMyama AdaryA bAda tene yathAyogya nirvAha karavAnI tAkAta jaNAya nahi te zuddha buddhithI sadgurU samIpe kharI hakIkata jAhera karIne gurU mahArAja paramArtha daSTithI je hitakArI mArga batAve tenuM nirdabhapaNe sevana karavAmAM ja kharUM hita raheluM che. daMbha yukta sarva saMyama karatAM daMbha rahita deza saMyama (ANuvratAdika) nuM pAlana karavuM ja vadhAre hitakArI che. tethI gurU mahArAja tema karavA ke bIjI ucita nIti AdaravA kahe te AtmArthI janane avazya aMgIkAra karavA gya che. kemake sadagurU mahArAja ApaNuM ekAMta hita IcchanArAja hoya che.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 cAritra.ukta sayamanuM svarUpa ane tatsaMbadhI karelA khulAsA mane te atyaMta hitakArI thavA sa bhava rahe che. ahI AvA samyag jJAna vinAnuM teA kevaLa aMdhArUMja che. mahA prAsupriye ! tArI niHsvArtha vAtsalyatAnAM zAM vakhANa karU ? ahe tArI anahada karUNA ! tenA badale hu zI rIte vALI zakIza ? sumati--ApanA pratinI mArI pavitra pharaja adA karatAM huM kai adhika karatI nathI. guNa grAhaka buddhithIja Apane ema bhAsatuM haze. game tema hoya paNa A sarva zreyaH sUcakaja che. cAritra--prANa priye ! kharU kahu chu ke aMtaramAM tattva prakAza thavAthI ane aMdha zraddhA naSTa thavAthI jANe huM kaMIka apUrva jIvanaja pAmyA hAuM ema mane to jaNAya che. have mane zuddha sayama sevana karavAnI pUrNa abhilASA varte che. evI mArI ucca abhilASA saphaLa thAya mATe sarvajJa prabhunI kRpA sAthe tArI satata sahAya mAguM chuM. a sumati--mArAthI banI zake te sarva sahAya samarpavA hu sevAmAM sadA tatpara chuM ane kharA jIgarathI icchu chuM ke ApanI AvI ucca abhilASA zIghra phaLIbhUta thAo ! cAritra.--priye ! tArI satsaMgatithI hu dinapratidina - pUrva AnaMda anubhavatA jAuM chuM tethI mane khAtrI thAya che ke mArI ucca abhilASA eka divase saphaLa thAzeja ! hAla tA mane dharmanA pavitra aMgabhUta avaziSTa rahelA tapanuM svarUpa jANavAnI pramaLa IcchA varte che. tethI tevu kaMika vizeSa svarUpa samajAvIne samAdhAna karavuM ghaTe che.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ sumati-jethI pUrva saMcita karmamaLa dadha thaIne kSaya. pAme tenuM nAma tapa che. anAdi ajJAnanA vegathI vividha viSayamAM bhaTakatA manane ane indriyane nirodha karI sahaja svabhAvamAM sthita thAvuM teja khare tapa che. te tapanA 6 bAhyA ane 6 abhyatara maLIne 12 bheda che, je khAsa lakSamAM rAkhavA jevA che. Atma vizuddhi karavAnA khapI janene te sarve . atyaMta hitakArI che. temAMthI prathama 6 bAhya bhedanuM kiMcita , svarUpa kahuM chuM. 1 anazana-sarva prakAranA anna pANI vigere bhejya padA zne amuka vakhata sudhI athavA kAyamanA mATe tyAga karIne sahaja saMteSa rAkha te. 1 uNAdarI) darya ) bhajanane amuka bhAga jANa je Ine eche kare. nidrA taMdrAdikanA jya mATe jANI jeIne ubhuM rahevuM athavA saMtoSa sukhanI abhivRddhi mATe jarUra jeTalA AhAramAM paNa kamI karatA javuM. paNa, ardhA ane chevaTa pA bhAganA bhejanathI nirvAha karI le che. 3 vRttisaMkSepa-bhajana karatI vakhate vAparavAnI vastuonuM pramANa karavuM, amuka cIjothIja calAvI levuM temaja eka ke be vakhata niyamasaraja vAvaravuM. 4 rasatyAgaSasa bhejanamAMthI jeTalA rasane tyAga thaI zake teTalAne kare khATe, khAre, tIkhA, mITha, kaDavo ane kaSAya, evA SaTu rasa che. temaja dUdha, dahIM, ghI, tela, geLa, ane taLeluM pakavAnna e ja vikRti-vigaI che...
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39 temAMthI jeTalI jAya teTalI tajIne bAkIthI saMtoSa rA khe. temaja rasalupatA tajavI. pa kAyakaleza-ThI tumAM TADha sahana karavI, grISma RtumAM tApa sahana kare, ane varSA RtumAM sthira AsanathI rahI jJAna dhyAna tAjapamAM mazagula rahevuM. kezane leca kare tathA bhUmI zayyAdika kaSTa svAdhInapaNe khuzIthI sahana karavuM evuM vicArIne ke "dehe dukha mahA phalam" dehane damavAmAM bahu phaLa che. A rIte samajIne sahanazIlatA rAkhavAmAM Avaze te AgaLa upara te bahu lAbhakArI thAze. svecchAe sukhalaMpaTa thavAthI te pitAnA baMne bhava bagaDe che. 6 saMlInatA-Asanane jaya karavA aMge pAMga saMkecIne sthira Asane besavuM. A pramANe samajIne pUrvokta bAhya tapanuM sevana karavAthI atyaMtara tapanI puSTi thAya che ane AtmAne bahu bhAre lAbha thAya che. cAritra--e bAhA tapa zarIranI AregyatA mATe paNa bahu upayegI lAge che. ukta tapa vividha vyAdhione saMhAra karavAne kALa jevA lAge che. e uparAMta tenuM vidhivat sevana karavAthI je atyaMtara tapanI vRddhi thAya che tenuM kaMIka svarUpa mane samajAve. sumati-prAyazcitta, vinaya, vaiyAvRtya, ( vaiyAvacca) svAdhyAya, dhyAna, ane kAryotsarga ( kAussaga ) evA atyaMtara tapanA 6 bheda che. aMtara AtmAne atyaMta upakArI hovAthI te atyaMtara tapanA nAmathI oLakhAya che. temanuM kaIka svarUpa ApanI tevI jijJAsAthI kahuM chuM te Apa khAsa dhyAnamAM rAkhI leze.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 jANatAM ke ajANatAM je aparAdha thayela hoya tenuM gurU mahArAjane nivedana karI nizalya thayA bAda gurU mahArAja tenuM nivAraNa karavA je zikSA Ape te barAbara pALavI tenuM nAma prAyazcitta samajavuM. thayelA aparAdha saMbaMdhI pitAnA manamAM paNa pUrNa pazcAttApa karI, pharI te aparAdha bIjI vAra thaI na jAya tevI puratI saM. bhALa rAkhavI joIe. 2 saguNI athavA adhika guNIjane sAthe bhakti, bahumAnAdi ucita AcaraNa karavuM te vinaya kahevAya che. guNa stuti, avaguNanI upekSA, ane AzAtanAne tyAga kara e sarva vinayanAja aMgabhUta che. vinaya, aneka durdhara zatruone paNa namAve che. vaLI jina, arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, sAdhu, sAdhamIbhAI ane citya (ji. namudrA yA jinamaMdira) vigere pujya varga upara pUrNa prema rAkhe (jagAva) e vinayanuM prabaLa aMga che. 3 bALa, galAna, vRddha, tapasvI, saMgha, sAdharmIne banatI sa hAya ApavI, temanI avasare avasare saMbhALa levI, niHsvArthapaNe temanI sevA bajAvavI te vaiyAvacca kahevAya che. 4 abhinava zAstranI vAcanA, temAM paDelA saMdeDanA samAdhAna mATe gurUne pRcchanA, bhaNeluM vismRta thaI na jAya mATe tenI parAvartanA-punarAvRtti karavI, temAM samAyelA gabhIraarthanuM ciMtavana karavuM te anuprekSA ane nizcita -saMdeha vinAnI dharmakathAvaDe anya AtmAthajanene gya avalaMbana devArUpa pAMca prakAranA svAdhyAyathI AtmAne
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ atyaMta upakAra thatuM hovAthI jJAnI puruSoe tene a tyaMtara taparUpa lekhe che.' 5 aprazasta ane prazasta athavA zubha ane azubha athavA zuddha ane azuddha evA mukhyapaNe dhyAnanA be bheda che. Arta ane raidra e be aprazasta tathA dharma ane zukala e be prazasta dhyAnanA bheda che. kaI paNa vastumAM citanuM ekAgrapaNuM thavuM te dhyAna kahevAya che. tethI je zubha vastumAM citta parevAyuM hoya te zubha dhyAna ane anya zubha vastumAM citta parevAyuM hoya to azubha dhyAna kahevAya che. malIna vicAravALuM dhyAna azuddha kahevAya che ane nirmaLa vicAravALuM dhyAna zuddha kahevAya che. "manubene baMdha ane mokSanuM mukhya kAraNa manaja che." ema je kahevAya che. te AvA zubhAzubha dhyAnane laIneja samajavAnuM che. kSaNavAramAM prasannacaMdra rAjarSie je sAtamI narkanAM daLIyAM meLavyAM ane pAchAM vikherI nAMkhyA te tathA bharata mahArAjAe kSaNavAramAM ArIse avakatAM kevaLajJAna prApta karyuM te sarve dhyAnane ja mahimA che. 6 deha uparane sarva meha tajIne ane mana vacanane paNa niyamamAM rAkhIne ekAgrapaNe-nizcaya thaI AtmAne arihaMta siddha saMbadhI zuddha upagamAM jeI de te kAyetsarga nAme atyaMtara tapa kahevAya che. AvA kAryotsargathI aneka mahAtmAo akSaya sukhane pAmyA che, ane aneka svarganA adhikArI thayA che, tethI dareka mekSAthI jane tene avazya abhyAsa kare egya che. abhyAsa
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ karatAM karatAM adhikAra vadhatuM jAya che. tethI game tevuM kaThina kArya paNa sulabha thaI paDe che, ane AtmAne ane naMta lAbha prApta thaI zake che. cAritra-prANapriye ! A tArI amRta vANInuM meM atyaMta rUcIthI pAna karyuM che. tethI mane paNa AvA anupama dharmanI prAptidvArA aMte akSaya sukhanI prApti thazeja ema A mArUM aMtaHkaraNa sAkSI pure che. sumati -prANapriya! A ApanI praDha vANI kharekhara zubha artha-sUcaka che. te soMze saphaLatAne pAme ! ane Apa apUrva purUSArthayege mArI svAminI ziva-suMdarInA zIvra adhikArI thAo ! evI aMtarathI duvA dauM chuM. cAritra-sumati! huM sAcesAcuM kahuM chuM ke dharmanuM AvuM apUrva svarUpa samajI, tenuM gaMbhIra mAhAsya manamAM bhAvI, have huM zuddha dharma sevana dvArA svanAma sArthaka karavAne mArAthI banatuM sAhasa kheDavA bAkI rAkhIza nahi, tArI samayecita kiMmatI sahAyathI huM mArI dhAraNAmAM avazya phatehamaMda navIza. sumati-tathAstu! kiMtu Apane pavitra hetu saMpUrNa siddha karavAne mATe sabaLa sahAyabhUta pUrvokta dharmanuM nizcaya ane vyavahArathI svarUpa kaMIka bArIkIthI samajI levAnI Apane jarUra che. cAritra-vyavahAra dharma ane nizcaya dharmane mukhya zo taphAvata che ane tethI ze upakAra thaI zake che? . sumati-vyavahAra dharma sAdhana che, ane nizcaya dharma sAdhya che. zuddha-nizcaya dharma sAkSAt prApta karavAne vyavahAra dharma
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 43 Se puSTa kAraNabhUta che. vyavahAra sAdhana vinA nizcaya sAdhI zekAya nahi. cAritra-pUrve batAveluM dharmanuM svarUpa mukhyatAthI kevA prakAranuM che? sumatidharmanuM pUrvokta svarUpa mukhyatAthI vyavahAranI apekSAe kaheluM che tethI temAM nizcaya svarUpa kevaLa gaNapaNeja rahyuM che. * cAritra--tyAre have mane nizcaya dharmanuM kaIka svarUpa samajAve. sumati-sarvathA karma kalaMka rahita nirmaLa jJAna, darzana, cAritra ane vIrya (zakti) rUpa AtmAne sahaja (nirUpAdhika) svabhAva eja nizcaya dharma che. sattA rUpe te te sadA AtmAmAM sthita raheleja che. cAritra.-sattA rUpe rahele te dharma AtmAne upakArI kema thaI zakatuM nathI ane te kyAre ane zI rIte AtmAne upakArI thaI zake che te have samajAve sumati-AtmA anAdi karma kalaMkathI kalaMkita thayele hovAthI sattA mAtra rahele dharma AtmAne sahAyabhUta thaI zako nathI. jyAre pUrvokta vyavahAra dharmanuM rUcipUrvaka sevana karavAmAM Ave che, tyAre pariNAmanI vizuddhithI jeTale jeTale aMze karmamaLanA haThavAthI Atma svabhAva urvIla thAya che teTaluM teTale aMze pragaTa thayelA sattAgata dharmathI AtmAne sahaja upagAra thAya che. yAvatuM zuddha vyavahAra dharmanA saMpUrNa baLathI jyAre ghanaghAti karmamaLane sarvathA kSaya thaI jAya che, tyAre te
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 sattAgata rahela anaMta jJAna anaMta darzana, anaMta cAritra ane ana'ta vIrya rUpa sahaja anaMta catuSTayI pragaTe che. tethI AtmA sarvajJa, sarvadarzI, sapUrNa sukhI ane sarva zaktivata thAya che. cAritravyavahAra dharma kyAM sudhI kahI zakAya che te samajAvA ? sumati--jyAM sudhI pUrve kahelA pAMce pramAdanA pArahAra vadhu samyag jJAna, darzana, ane cAritranI sahAyathI rAga, dveSa ane mahAdi duSTa dASAnA sarvathA kSaya thAya nahi tyAM sudhI temanA sapUrNa kSaya karavA mATe kALajIpUrvaka je je dharma. karaNI karavAmAM Ave te te sarva vyavahAra karaNImAMja lekhAya che. paraMtu eTale vizeSa ( taphAvata) che ke jema jema AtmA pUrvokta doSAnA kSaya karavAne vizeSe ujamALa thatA jAya che tema tema sahaja sanmukha bhAve sevana karavAmAM AvatA te vyavahAra zuddha, zuddhatara, ane zuddhatama kahevAya che. cAritra. pUrvokta nizcaya ane vyavahAra dharmanuM svarUpa kaMika vadhAre sphuTa thAya tema samajAve ? sumati--anAdi karma saMceAgathI pedA thatA rAga dveSAdikane pUrvokta ahiMsA saMyama ane tapa rUpa dharmanI sahAyathI dUra karIne AtmAnA svAbhAvika jJAnAdika guNAne pragaTa karI temanu rakSaNa karavuM. pUrvIkta pramAda ceAge temanuM virAdhana thavA na devuM teja nizcaya dharma che. sattAgata rahelA AtmAnA svabhAvika gujJAne DhAMkI denArA AvaraNAne haThAvavAne anukULa je je sadAyaraNu sevavu paDe te te sarva vyavahAra dharma kahevAya che. AthI kuTa samajAze ke vyavahAra mArganuM vivekathI sevana karavu. e
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 ne vIrare ame zrI sImaMdhara sara zAmaka nizcaya dharma siddha karavAnuM avadhya (amegha) sAdhana che, e Tale ke vyavahAra dharma kAraNa rUpe che ane nizcaya dharma kArya rUpe athavA phaLa rUpe che. cAritra-ukta svarUpanuM samarthana kare ane sukhe samajI zakAya evuM kaI padyAtmaka pramANe TAMkI dekhADe? sumati-mahopAdhyAya zrImad yavijayajI ukta vAtanuM A pramANe samarthana kare che - "jema nimalatAre ratana sphaTika taNI, tema e jIva svabhAva; te jina vIrere dharma prakAzi, prabala kaSAya abhAva. zrI sImaMdhara sAhiba sAMbhaLe. 1 jema te rAte kule rAtaDuM, zyAma phalathIre zyAma; puNya pApathIre tema jaga jIvane, rAga dveSa pariNAma. zrI sImaMdhara0 2 dharma na kahiyere nizcaya tehane, jeha vibhAva vaDa vyAdhi, pahele agere eNI pere bhAkhiyuM, kameM heya upAdhi. zrI sImaMdhara0 3 je je zere nirUpASikapaNuM, te te jANe dharma, samyaga daSTire guNaThANA thakI, jAva vahe ziva zarma. * zrI sImadhara0 4 ema jANIne jJAna dazA bhajI, rahIye Apa svarUpa para pariNatithIre dharma na chIye, navi paDiye bhava kUpa. zrI sImaMdhara sAhiba sAMbhaLa0 5"
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 AvI rIte ane mArganuM ceAgya samarthana karIne ubhaya dharmanuM ArAdhana karavA A pramANe kahelu' che. " nizcaya dRSTi hRdaya dharIjI, pAle je vyavahAra; puNyavata te pAmazejI, bhava samudranA pAra. seAbhAgI jina sImadhara suNI vAta ! " AAma TuMkANamAM ukta mahA purUSe jaNAvyu che ke nizcaya dharmane pAmavA icchanAre teneja hRdayamAM sthApIne tenA sanmukhaja dRSTi rAkhIne vivekapUrvaka vyavahAra mArganu sevana karatAM rahevuM. ema karavAthIja te sAdhya siddhi-bhavasamudranA aMta AvI zakaze. te vinA bhava bhramaNanA kadApi aMta AvI zakaze nahi. ema samajIne akSaya sukhanA arthI sarva bhAi mhenAe sphaTika ratna jevA nirmaLa AtmasvabhAva pragaTa karavAnA parama pavitra uddezathI temAM AdhakabhUta ( viAkAraka ) rAga, dveSa ane mAhAdika karmamaLa jema dUra thAya tema upayoga rAkhI sarvajJabhASita ahiMsA, saMyama ane tapa lakSaNa dharmanuM sadA yatnathI sevana karavuMja ucita che. ApazrInuM paNa ethIja kalyANa thavAnuM nizcita che? tathAstu ! itizamU. atha zrI amRtavelInI sajjAya. cetana jJAna anuvAlIce, TAlIye mAThu satApare, citta DamaDAlatuM vAlIce, pAlIye* sahaja guNa Apare ! ce // 1 // upazama amRta rasa pIjIye, kIjIye sAdhu guNagAnare, adhamaNe navi khIjIye, dIjIye' sajjanane mAnare. // ce. ArA ae
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47. kodha anubaMdha navi rAkhIye, bhAkhI vayaNa mukha sAcare; samakita ratna rUci jeDIye, cheDIye kumati mati kAcare Hce che 3 che zuddha pariNAmane kAraNe, cAranAM zaraNuM dhare citare, prathama tihAM zaraNa arihaMtanuM, jeha jagadIza jaga mitare che e ja che je samesaraNamAM rAjatAM, bhAMjatAM bhAvika saMdehare, dharmanA vacana varase sadA, puSparAvarta jima mehare 20 | pA zaraNa bIjuM bhaje siddhanuM, je kare karma cakacUrare, bhegave rAja zivanagaranuM, jJAna AnaMda bharapurare 20 che 6 sAdhunuM zaraNuM trIjuM dhare, je sAdhe ziva paMthare, mUla uttara guNa je varyA, bhavataryA bhAva nigraMthare che ceTa che 7 zaraNa zuM kare dharmanuM, jehamAM vara dayA bhAvare, je je sukhahetu jinavara kahyuM, pApajala tAravA nAvare ceTa che 8 cAranAM zaraNa e paDivaje, valI bhaje bhAvanA zuddha, durita savi ApaNAM nidiye, jema hoye saMvara vRdvire celA Ihibhava parabhava Acarya, pApa adhikaraNa mithyAtare, jeha jinAzAtanAdika ghaNuM, nidiye te guNa ghAtare ceTa 10 gurU taNuM vacana te avagaNI, guthiyA Apa mata jAlara, bahu pare lekane bhUlavyA, nidiye teha aMjAre cete 11 che jeha hiMsA karI AkarI, jeha belyA mRSAvAda, jeha paradhana harI harakhIyAM, kIdhale kAma unmAdare che ceTa 12 jeha dhana dhAnya mUcha dharI, seviyA cAra kaSAya rAgane dveSane vaza huA, je kI kalaha upAya che ceTa che 13 che jATha je Ala parane diyAM, je karyo pizunatA pApare, rati arati niMda mAyA mRSA, valiya mithyAtva saMtApare che seTa . 14
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAMpa je ehavA sevIyAM, teha nidiye trIhuM kAla sukRta anamedanA kIjiye, jima heAye karma visarAlare ce che 16 vizva upagAra je jIna kare, sAra jina nAma sagare te guNa tAsa anamediye, punya anubaMdha zubha gare che e che 16 siddhanI siddhatA karmanA, kSaya thakI upanI jehare; jeha AcAra AcAryane, caraNa vana siMcavA mehare nA ceTa che 17 jeha uvajhAyane guNa bhale, sUtra sajhAya pariNAmare, sAdhunI je vaLI sAdhutA, mUla uttara guNa dhAmare ceTa 18 jeha virati deza zrAvaka taNI, je samakita sadAcArare, samakita draSTi suranara taNuM, teha anumadiye sArare ceTa che 19 anyamAM paNa dayAdika guNA, jeha jina vacana anusAra sarva te citta anamediye, samakti bIja niradhAra che 20 20 che pApa navI tIvra bhAve karI, jehane navI bhava rAga, ucita sthiti jeha seve sadA, teha anudavA lAgare che 20 21 thaDale paNa guNa parataNe, sAMbhaLI harSa mana ANare deSa lava paNa nija dekhatAM, nija guNa nija AtamA jANure 20 me 20 ucita vyavahAra avalaMbane, ema karI risthara pariNAma bhAviye zuddha naya bhAvanA, pAvanAzaya taNuM ThAmare ce. 3. deha damana vacana pudgala thakI, karmathI bhina tuja rUpare; akSaya akalaka che jIvanuM, jJAna AnaMda svarUpare ce24. karmathI ka5nA upaje pavanathI, jema jaladhi vela, rUpa prakaTe sahaja ApaNuM, dekhatAM draSTi sthira melare A ce che 25 che dhAratAM dharmanI dhAraNa, mAratAM meha vaDa erare jJAna rUcI vela vistAratAM, vAratAM karmanuM jorare che je che 26o rAga viSa deSa utA
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratAM, jAratAM dveSa rasa zeSare pUrva muni vacana saMbhAratAM sAratAM karma nizeSare che e che 27 dekhIce mArga ziva nagarane, je udAsIna pariNAmare, teha aNachoDatAM cAhiye, pAmiye chama parama dhAma cemAM 28 zrI nayavijaya gurU ziSyanI, zikhaDI amRtavela, eha je catura nara Adare, te lahe suyaza raMgarelare e ceTa 29 che
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ vairAgya sAra ane upadeza rahasya. (1) je parAI nidA-vikathA karavAmAM mUgo che, parastrInuM mukha jovAmAM AMdhaLo che, ane parAyuM dhana haravAmAM pAMgaLa, che, te mahApurUSaja jagamAM jayavate varte che, paranidA, parastrImAM rati ane paradravya haraNa mahA nigha che. (2) je Akeza bharelAM vacanathI dUbhAtuM nathI ane khuba zAmatathI khuzI thaI jatuM nathI, je durgandhathI dugachA karate nathI, ane khuzabothI rAjI thaI jato nathI, je strInA rUpamAM rati dhArato nathI ane mRtadhAnathI sUga lAvate nathI, e samabhAvI udAsI gIzvaraja sarvatra sukha samAdhimAM rahe che. (3) jene zatru ane mitra baMne samAna che. jene bheganI lAlasA tUTI gaI che, ane tapazcaryAmAM jene kheda thatuM nathI, jene paththara ane suvarNa (ratnAdika) baMne samAna che. evA zuddha hRdayavALA samabhAvI bhegIjane ja kharA gadhArI che (4) kuraMganI jevA caMcaLa netravALI ane kALA nAganI jevA kuTila kezane dhAravAvALI kAminInA rAga pAzamAM je nathI paDI jAtA teja kharA zuravIra che. (5) strInAmadhyamAMkRza , kuTImAMvakatA, kezamAM kuTilatA, heThamAMraktA, gatimAMmaMdatA, stanabhAgamAM kaThInatA ane cakSumAMcaMcaLatA spaSTa joIne phakta kAmAkULa maMdamati janaja temAM lalacAya che. bAkI jJAnI puruSane te te saghaLuM vairAgyanI vRddhi mATe ja thAya che.
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5. (6) strIe kapaTa karI gadgad vANIthI bele che, tene kAmAMdhajane premaukti tarIke lekhe che. vivekI haze tethI ThagAI jaMtA nathI. strIcaritrathI teo sArI rIte vAkepha hoya che. " (7) jyAM sudhI AhAranI lupatA tajI nathI, siddhAMtanA artharUpI mahaiSadhinuM samyagu sevana karyuM nathI, ane adhyAtma amRtanuM vidhivat pAna karyuM nathI, tyAM sudhI viSaya jvaranuM jora joIe tevuM ghaTatuM nathI. viSaya tApanI zAMti mATe rasalupatAnA tyAgapUrvaka siddhAMtasAra cUrNa tathA tattvAmRtarasanuM samyaga sevana karavuM ja joIe. (8) bhavana vayamAM kAmane jaya karanArane dhanya, dhanya che. (9) jeNe jANI joIne kAminIne tajI che, ane saMyamalakamIne sevI che evA suvivekI sAdhune kupita thayela kAmadeva paNa kaMI karI zakatuM nathI. kAmadeva tevA sAdhune te dAsa thaI rahe che. (10) priyAne dekhatAMja kAmanvaranI paravazatAthI saMyamasava kSINa thaI jAya che, paNuM narakagatinA kaDavA vipAka sAMbharataja tatvavicAra pragaTa thavAthI game tevI hAlI vaabhA paNa vikha jevI bhAse che. pachI tenA tarapha rUci-prIti, thatI nathI. (11) jemaNe yavana vayamAM pavitra dharmadhurAne dhArI mahAvate aMgIkAra karyA che, tevA bhAgyazALI bhavyathI ja A pRthvI pAvana thayelI che.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ - ' (12) amadevanA baMdhubhUta vasaMtarUtune pAmIne sakaLa vanarAjI paNa vividha varNavALI mAMjaranA miSathI romAMcita thayelI lAge che, temAM siddhAMtanA sAranuM satata sevana karavAthI, jemanuM mana viSaya tApathI lagAre tapta thatuM nathI, evA saMta susA janane ja dhanyavAda ghaTe che. (13) svAdhyAyarUpI uttama saMgIta sahita ane saMtoSa rUpI zreSTha puSpathI maMDita, samyagra jJAna vilAsarUpI uttama maMDapamAM rahI zubha dhyAna zadhyAne levI, taravArtha bodharUpI dIpakane pragaTAvI samatArUpI zreSTha strInI sAthe ramaNa karanAra kevala nirvANa sukhanA abhilASI mahArAja rAtrIne samAdhimAM gALe che. : (14) zuddha dhyAnarUpI mahA rasAyaNamAM jenuM mana magna thayuM che, tene kAminInA kaTAkSa vagere vividha hAvabhAve zuM karanAra che? kazuMja nahi. (15) samyam jJAnarUpI jenAM uMDAM mULa che, ane samakitarUpI jenI majabUta zAkhA che, evA vrata-vRkSane jeNe zraddhAjanathI sicyuM che, te tene avazya mekSaphaLa ja Ape che. svadikanAM sukha te puSpAdikanI pere prAsaMgika che, arthAt tete. sahajamAM prApta thaI zake evAM che, svargAdika sukhane mATeja khAsa prayatna karavAnI jarUra nathI. (16) kedhAdika ugra kaSAyarUpI cAra caraNavALA, vyAharUpI sUMDhavALA, rAgadveSarUpI tIrNa ane dIrdha dAMtavALA ane hajita kAmathI madonmatta thayelA, mahA mithyAtvarUpI duSTa gajane
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaga jJAna-aMkuzanA prabhAvathI jeNe vaza karyo che, te mahAnubhAveja traNe lekane svavaza karyA che ema jANavuM. (17) yazakItine mATe pitAnuM sarvasva ApI de evA, ane pitAnA svAmIne mATe prANa paNa ApIde evA aneka jane maLI AvekharA; paNa zatrumitra upara jemanuM mana sadAya samarasa (sarakhuM) varte evA te keIka viralAja dekhAya che. (18) jenuM hRdaya dayArda che, vacana satyabhUSita che, ane kAyA paramArtha sAdhanArI che evA vivekavAnane kaLikALa zuM karI zakavAne che? evA sajajane sadAya vijyavata varte che. ' (19) je kadApi asatya bolateja nathI, je raNasaMgrAmamAM pAchI pAnI karatuM nathI, ane yAcakone anAdara karate nathI, tevA ratnapuruSathIja A pRthvI ratnAvatI kahevAya che tethIja bahuratnA vasuMdharA eTale ratnagarbhA pRthvI gavAya che. (20) sarva AzArUpI vRkSane kApavA kuhADA je kALa, je sarvanI pAchaLa paDa na hota te vividha prakAranA viSaya sukhathI kaI kadApi virakta thAtaja nahi. (21) jagatanI kalpita mAyAmAM phasAIpIne cha mamatAthI mAruM mAruM karyA kare che, paNa mUDhatAthI samIpavatI kepelA kRtAMta-kALane dekhI zaktA nathI. nahi te jagatanI mithyA moha mAyAmAM aMjAI jaI mAruM mAruM karIne teo kema mare? . - (22) chatI sAmagrIne sadupayoga karavAmAM bedarakAra rahe. nArane kALa samIpa Avye chate manamAM kheda thAya che ke hAya!
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ meM svAdhInapaNe kAMI paNa Atma sAdhana na karyuM, have parAdhIna paDele huM zuM karI zakuM? prathamathI ja sAvadhAnapaNe sat sAmagrIne saphaLa karI jANanArane pAchaLathI kheda kare paDateja nathI. (23) prathama pramAdavaDe tapa japa vata paccakhANa nahiM karanAra kAyara mANasa pAchaLathI vyartha-nakAme daivane doSa de che. khare doSa te pitAne ja che ke pote chatI sAmagrIe saveLA cetye nahi, ane saghaLe vakhata kevaLa vAyadAmAM ja vitAvyo. (24) bALaka hoya te zIvra cevana vayane prApta karate ane juvAna hoya te jarA avasthAne prApta thatuM ane te paNa kALane vaza thaIne daSTa naSTa thaye dekhAya che, evA pratyakSa ketukavALA banAva dekhyA pachI bIjA iMdrajALa dekhavAnuM zuM prIjina che? A saMsAraja aneka pAtrayukta vicitra nATakarUpaja che. . (25) karmanuM vicitrapaNuM te juve je moTe rAjAdhirAja haiya, te paNa durdeva ge bhIkha mAgate dekhAya che ane eka pAmara bhIkhArI je hoya tema chatAM te meTuM sAmrAjya sukha pAme che. e pUrvakRta karmane ja mahimA che. karmanI gatine jJAnI vagara keNa kaLI zake che? (26) palaka jatAM prANIne putrAdika saMtatI temaja lakamI vigere kaMI kAma AvatAM nathI. phakta puNya ne pApaja tenI sAthe jAya che. bAkInuM badhuM ahIMja paDayuM rahe che. (27) mehanA madathI mAnavI manamAM dhAre che ke, dharma te AgaLa karAze. paNa eTalAmAM te vikarALa kALa acAnaka 'AvIne te bApaDAne keLI karI jAya che. pavitra dharmanuM
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa ArAdhana karavAmAM pramAdasevanAra kharekhara ThagAI jAya che, mATe ja kahyuM che ke "kAle karavuM hoya te Ajeja kara ane Aje karavuM hoya te abaghIja kara." kemake "kAlane kALane bhaya che e bhUlavuM joItuM nathI. (28) rAvaNa jevA rAjavI, hanumAna jevA vIra ane rAmacaMdra jevA nyAyIne paNa kALa keLI karI game te bIjAnuM te kahevuM ja zuM? AthIja kALa sarvabhakSI kahevAya che, e vAta sahane sAkSAt pratyakSa thaI zake evI nivivAda satya che. ' (29) sukRta yA sadAcaraNa vinA mAyAmaya baMdhanathI baMdhAyelA saMsArI jInI mukti-mekSa zI rIte thaI zake vAruM? (30) A manuSya janmarUpI ciMtAmaNi ratna pAmIne, je gaphalata kare che, te tene gumAvIne pAchaLathI pastA kare che. kAma, kedha, kubodha, matsara, kubuddhi ane meha mAyAvaDe che sva mAnavajanmane niSphaLa karI nAMkhe che, pachI te pharI pharI maLavuM muzkela che. (31) A manuSya dehAdika zubha sAmagrIne sadupaga karavAthI nirvANa sukha svAdhIna thaI zake tema chatAM, rAgAMdha banI jIva mohamAyAmAM muMjhAI viSaya tRSNAvaDe mUDhanI jema keTI mUlyavALuM ratna ApI kAMgaNI kharIde che. pachI tene pastAve kare temAM vaLe zuM? (32) bhayaMkara narnAdikane meTe Dara na heta te kaI kadApi pApane tyAga karI zakatA nahi; ane sadgaNane mArgaevI zakata nahi. (bhaya vagara prIti thatI nathI).
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ parva (33) jeNe nirmala zILa pALyuM nathI, zubha pAtramAM dAna dIdhuM nathI, ane sadgurUnu vacana sAMbhaLIne AdaryuM nathI, tene durlabha mAnava bhava alekhe gayA jANavA. (34) sacAganu sukha kSaNIka che; deha vyAdhigrasta che ane bhayaMkara kALa najadIka AvatA jAya che; teApaNu citta pApa karmathI virakta kema thatuM nathI ? athavA sa'sAranI mAyAja evI ka'I vilakSaNa che. (35) A saMsAra cakramAM jIve anaMtazaH janma maraNanA asahya duHkha sahyAM chatAM hajI tethI mana udvigna thatuM nathI, ane pApa kriyAmAM te te aheniza magnaja rahe che. kevu Azcarya ? (36) ahA AMkelA sAMDhanI pere citta svecchA mujaba nidainika mArgamAM bhamyA kare che, paNa cAritra-dharmanI dhurAne athavA mahAvratanA bhArane vahana karatuM nathI (AthIja AtmAnI saMsAra cakramAM bahu prakAre kharAkhI thavA pAme che). (37) pUrva puNyayeAge anukULa sAmagrI maLyA chatAM pramAdanA vaMzathI jIva kaMi paNa Atma sAdhana karI zakatA nathI, tethIja tene sa*sAra cakramAM punaH punaH bhamavuM paDe che. (38) jeNe sa*sAra sabadhI sarva duHkhanAM mULa kAraNa rUpa krodha, mAna, mAyA, ane lAbharUpI cAre kaSAyAne haThAvavA prayatna karyAM nathI, te ApaDAe hAthamAM Avelu' manuSya janmarUpI kalpavRkSanu amRta phaLa cAkhyuMja nathI. (39) khAlyavaya krIDA mAtramAM, ceAvanavaya viSayabhAgamAM
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 57 ane vRddha avasthA vividha vyAdhinA duHkhamAM hArI janArane sukRtanA abhAve paralakamAM kaMI paNa sukha sAdhana maLI zakatuM nathI. (40) je dravyanA lebhathI jIva aneka AkarAM jokhamamAM utare che te dravyanuM asthirapaNuM vicArIne saMteSavRtti dhAravI ucita che. saMteSa vRttivagara sAcA sukhane anubhava thanAra nathI ja. (41) A mana-markaTa meha-madirAnA madathI matta banyuM chatAM aneka prakAranI kuceSTA karavA tatpara rahe che, sat samAgamarUpI amRtanA siMcana vinA mananuM ThekANuM paDavuM mahA muzkela che. sodhathI keLavAIne lAMbA abhyAse te sIdhu thaI zake che. (42) nirmaLa zIlavratadhArI zrAvakane, parastrIthI ane uttama cAritradhArI sAdhujanane sarve strIthI niraMtara cetatA rahevAnI khAsa jarUra che. pramAdathI ghaNuM vratadhArIo paNa pratita thaIne pAyamAla thaI gayA che. (43) je viSayabhegamAM nitya jatuM mane rokavAmAM Ave nahi te bhasma coLavAthI, dhUmrapAna karavAthI, vatyAgathI, temaja aneka bIjA kaSTa sahana karavAthI ke japamALA pheravavAthI zuM vaLavAnuM hatuM? mumukSue iMdriyajit thavAnI bahuja jarUra che. (44) amRta jevAM madhura vacanathI khaLa purUSone je sanmArgamAM joDavA irache che, te madhanA bIMduthI khArA samudrane mIThe karavA vAMche che ane nirmaLa jaLathI keyalAne sApha karavA
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 mAge che, je banavuM kevaLa azakya che. tethI te prayatna kare tana vyartha che. (45) kumatine sarvathA tilAMjalI daIne, sumatine sadA sarvadA Adara karanAra mahAmati durgatine daLIne sadgatine bhAgI thaI zake che. kumatinA saMga-prasaMgathI jIvanI bhAre kadarthanA thAya che. (46) kamaLanA patra upara rahelA jaLabiMdu samAna chavitane caMcaLa lekhIne vividha viSaya bhegathI viramIne, kSArthI jIve dAna zIla tapa ane bhAvanArUpI pavitra dharmanuM sevana karajja ucita che. ' (47) sarva saMgika bhAvone kSaNa vinAzI samajIne, gurUkRpAthI zIghra svahata sAdhI levA banate zrama kare vivekIne ucita che. (48) jemaNe durjananI saMgati karI teNe dharma sAdhananI A apUrva taka beI che ema nizcayathI samajavuM. durjana dviji-sarpanI jevAja jherIlA hevAthI sAmAne paNa vikiyA upajAve che. ema samajI zANa janee durjanathI sadAya dUra ja rahevuM. (49) je paramAtmAmAM pUrNa prema jAge nahi, yAte guNIjanemAM saMpUrNa guNAnurAga jAgye nahi, te vividha zAsaparizrama karavA mAtrathI zuM vanyuM? (50) mithyADaMbarathI chava pariNAme bhAre duHkhI thAya che. mithyA damAmathI chava UMdhuM vetaravA jAya che, jemAM nizca
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 59 hAnija pAme che. e daMbha ni durgatinuM ja mULa che. mATe sarva prakAre kapaTavRtti tajIne sarala bhAvaja dhAraNa kare eja mekSArthIne yukta che. daMbhayukta sarva kaSTa karaNa mithyA thAya che, nirmaLa jJAna vairAgya geja daMbhanI duSTa ghATI ullaMghI zakAya che. | (51) he hradaya ! karUNA samAna bIje keI amRtarasa nathI, paraha samAna bIju halAhala jhera nathI, sadAcaraNa samAna bIjo kalpavRkSa nathI, koi samAna koI dAvAnaLa nathI, saMteSa samAna keI priya mitra nathI, ane lebha samAna keI zatru nathI. AmAMthI yuktAyukta vicArIne tujane rUce te A dara ! hitakArI mArgaja Adaravo e sadviveka pAmyAne sAra che. . (52) he bhAI ! je te nirvANa sukhane vAMchatA hoya te parama zAntirUpI priyAne Adara kara, kemake te zIla, zraddhA, dhyAna, viveka, kAruNya, aucitya, sadha ane sadAcaraNAdika aneka guNa ratnathI alaMkRta che. kSAnti-kSamAnuM samyagU sevana karyA vinA keI kadApi ekSapada pAmI zake ja nahi. (53) je rAgadveSa ane mahAdika duSTa doSothI sarvathA. mukta thaI paramAtmapadane prApta thayA che, ane jemanuM vacana sarva virodha rahita che ane je traNa jaganA niSkAraNa baMdhu che, evA parama kArUNika sarvajJa purUSaja zaraNa karavA yogya che. evA Apta purUSanAM vacana anusAra vadanArA purUSe paNa mekSAthI sajajanee sAvadhAnapaNe sevana karavA yogya ja che.' (54) jyAM sudhI sukRtavalekarela puNyane saMcaya pahe
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ ce che, tyAM sudhIja sarva prakAranI anukuLa sukhasAmagrI maLI Ave che, ema samajIne zubha dharmakaraNa karavA mana sadAdita rahe tema pramAdarahita vartavuM joIe. (55) jyAM sudhI dukRta-karele pApasaMcaya pahece che tyAM sudhI ja sarva prakAranI pratikULatAvALAM kAraNa maLI Ave che, ema samajIne pUrva pApane kSaya karavA udita duHkhane samabhAve sahana karavA pUrvaka navAM pApa-karmathI sadA nivane zubha dharma karaNI karavA sadA sAvadhAna rahevuM yukta che. (56) jemaNe A amUlya manuSya janma pAmIne pramAdane paravaza thaI dharma ArAdhdha nahi, temaja chate dhane kRpaNatAthI tene sadupayoga karyo nahi, evA viveka vikaLane mekSanI prApti dUraja che. savivekanaMta AtmAna mekSane adhikArI hoI zake che. (57) AkAza madhe paNa kadAca parvatazilA matrataMtranA cege lAMbe kALa laTakI rahe, daiva anukuLa hoya te be hAthanA baLe kadAca samudra paNa tarAya ane dhoLe dahADe paNa kadAca graha egathI AkAzamAM phuTa rIte tArAo dekhAya, paraMtu hiMsAthI keInuM kadApi kaMI paNa kalyANa hoI zake ja nahi. ' (58) jema, tikSaka rAtrI ane divasanuM khaMDana che, tema akhaMDa zIla dhAravuM e satIe ane yatienuM kharekharUM bhUSaNa che. (59) mAyAvaDe vezyA, zIlavaDe kulabAlikA, nyAyavaDe pRthvIpati emaja sadAcAravaDe yatimahAtmA zobhe che.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 (60) jyAMsudhImAM zarIra vyAdhigrasta thaI na jAya, jyAMsudhImAM jarA avasthAthI deha jarjarita thaI na jAya, ane jyAMsudhImAM iMdriyAnu khaLa ghaTI na jAya, tyAMsudhImAM svazakti ane ceAgyatA mujaba pavitra dharmanu sevana karavuM yukta che. sadaudyamathI sakaLa kAryanI siddhi thAya che, ane pramAdAcaraNathI sakaLa kAryane hAni vhoMce che. (61) madya (Intoxication ) viSaya ( evil propensities ) kaSAya ( wrath etc. ) nidrA ( Idleness ) ane vi kathA--kAla kathA ( false gossips ) rUpa pAMca prakAranA pramAda jIvAne durata vyathAmAM pADe che. ulle- (62) jagadgurU jinezvara prabhunA pavitra vacananuM u ghana karIne svacchaMda varjuna calAvavuM eja pramAdanu vyApaka lakSaNu ( defination ) che. (3) duSTa pramAdanA jorathI cauda pUrvadhara samAna samartha purUSo paNa satya cAritra-dharmathI calAyamAna thai patita thaI gayA che, teA bIjA alpajJa ane ochA sAmarthyavALAonuM tA kahevuMja zuM ? ethIja pramAdAcaraNathI sadaMtara dUraja rahevuM joie. (64) thADu RNa, thADu traNa, ( cAMdu ) thADA agni ane thADA kaSAyanA paNa kadApi vizvAsa karavA nahi. kemake te sarva caiADAmAMthI vadhIne moTu bhayaMkara rUpa dhAraNa kare che. (65) jyAM sudhI krodhAdi cAre kAyAnA sarvathA kSaya thAya nahi, thADA paNu kaSAya zeSa rahyA hoya tyAM sudhI tene vizvAsa karavA nahi. thADA paNa avaziSTa rahelA kaSAyanI upekSA
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavAthI kavacit bhAre viSama pariNAma Ave che, mATe temane sarvathA kSaya karavA satat prayatna kare yukta che. (66) jJAnI purUSa kedhAdika cAre kaSAyane caMDALacekI tarIke oLakhAve che, ane tenAthI sarvathA aLagA rahevA ane tenA pratikArarUpa kSamAdikanuM sevana karavA Agraha kare che. * (7) rAga ane dveSa e baMne dhAdika cAre kaSAyanuM pariNAma che, athavA te rAga ane dveSathI ukta kodhAdi cAre kaSAyanI utpatti ane vRddhi thAya che, ema samajIne rAgadveSane ja aMta karavA ujamALa thavuM yukta che. te baMnene aMta thaye pUrva ta cAre kaSAyane svataH aMta thaI jAya che. (68) rAga dveSa e baMne hathakI upaje che, tethI te baMne mehanA ja putra tarIke oLakhAya che. rAgane kesarIsiMha je baLavAna kaho che, tyAre dveSane madonmatta hAthI je masta mAne che. tethI temane jya karavA jJAnI puruSe moTA sAmarthya (purUSArtha) nI jarUra juve che. (29) rAga ane dveSa kevaLa mehanAja vikArabhUta hovAthI jJAnI purUSe mehane ja mAravAnuM nizAna tAke che. moha sarva karmamAM agresara che. (70) mahene kSaya thaye chate zeSa sarvaparivAra paNa svataH kSaya thAya che, ane tenI prabaLatA vaDe sarva zeSa parivAranuM paNa prAbalya vadhatuM jAya che. duniyAmAM baLavAnamAM baLavAna zatru moha ja che. (71) kAma, kadha, mada matsarAdika sarva mehane ja pari
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAra che, ema samajIne mehane kSaya karavA IcchanAre te sarvathI cetatA rahevAnI khAsa jarUra che. (72) huM ane mahArUM evA gupta maMtrathI mehe jagatane AMdhaLuM karI nAMkhyuM che. arthAt mamatAthIja mehanI vRddhi thatI jAya che. - (73) nahi huM ane nahi mahArUM e mehane ja mAravAne gupta maMtra che. arthAta nirmamatAja mehane mAravAnuM prabaLa sAdhana che. (74) AtmAnuM zuddha svarUpa samajavAthI temaja paMrabhAvane barAbara pIchAnavAthI mehanuM jera pAtaLuM paDe che. " (75) sphaTika ratnanA jevuM nirmala AtmAnuM svarUpa che, chatAM karma kalaMkathI te malInatAne pAmeluM hovAthI jIva temAM mugdhatAthI muMjhAya che. " (76) karmakalaMka dUra thaye chate jevuM ne tevuM nirmala A tmasvarUpa pragaTe che ane tyAre ja AtmAne tene sAkSAta anubhava thAya che. (77) karmakalaMkane dUra karavA mATe sarvajJa prabhue samyagu jJAna, darzana ane cAritrarUpI zreSTha sAdhana batAveluM che. (78) eja sAdhanathI pUrve aneka mahAzayee Atmazuddhi karI che, vartamAna kALe sAkSAta kare che, ane AgAmI kALe karaze ema samajIne ukta sAdhanamAM daDhatara udyama karave yukta che.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ - (79) jJAna, darzana, cAritra, tapa, vIrya ane upayoga eja AtmAnuM ananya lakSaNa che. ethI bhinna viparIta lakSaNa ajIva jaDanuM ja che. (80) sva lakSaNati sadgomAM ramaNa karavuM te svabhAvaramaNa kahevAya che, ane tethI viparIta doSamAM ramaNa karavuM te vibhAvapravRtti kahevAya che. mekSArthIe vibhAvapravRttine tajI svabhAvaramaNaja karavuM ucita che, ema karavAthI. AtmAnuM zuddha svarUpe pragaTa thAya che. (81) samyam jJAna, darzana, ane cAritrarUpI ratnatrayInuM saMsevana karavAthI jemane anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta cAritra ane anaMta-vIryarUpI anaMta catuSTayI prApta thayela che evA paramAtmapadane prApta thayelA mahApuruSo ja kSArthI janee dhyAna karavA egya che. (82) paramAtmAnuM dhyAna karavAthI mana sthira thAya che, iMdriya ane kaSAyane jaya thAya che, ane zAMta rasanI puSTithI AtmA pitaja paramAtmapadane adhikArI thAya che, temaja ghanaghAti karmane kSaya thatAMja pite paramAtma rUpa thAya che, mATe mekSAthI janee evAja paramAtmA prabhunuM dhyAna karavuM ke jethI aMte pote paNa tadrupaja thAya. (83) paramAtmapada prAptapurUSe paNa avaziSTa aghAti karmane kSaya thatAM sudhI te zarIradhArI ja hoya che, paNa saMpUrNa karmathI mukta thaye chate teo zarIramukta-azarIrI pUrNa siddha avasthAne prApta thAya che ane eka ja samayamAM sarvathA sarva
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ baMdhanamukta thayA chatAM lekanA agra bhAge jaI akSaya thitine bhaje che. pachI temane kadApi punarjanma kare paDatuM ja nathI. (84) tyAM teo anaMta jJAnAdika svarUpa svabhAvamAM sthita chatAM paramAnaMdamAM magna rahe che ne janma maraNAdika sarva baMdhanathI sarvathA muktaja rahe che evA siddha paramAtmA paNa saMkhyAe anata che. (85) siddha bhagavAnanA saddaguNanuM anukaraNa karIne je temanuM abhedapaNe dhyAna kare che te mahAzaye paNa tevI ja sthitine ane bhaje che, arthAt siddha dazAne prApta thAya che. (89) e rIte bhAvI siddha thanArA purUSe paNa anaMta che. (87) uttama prakAranA AcAra vicAramAM kuzaLapaNe pite pravartatA ane anya mekSAthI vargane pravartAvatA AcArya mahArAjAo, pavitra aMga upAMgarUpa Agama siddhAMtane saMpUrNa jANIne anya vinIta vargane paramArtha dave paDhAvanArA upAdhyAya mahArAjAe tathA pavitra ratnatrayInA pAlana pUrvaka anya AbhArthI janene yathAzakti AlaMbana ApanArA munirAja ma. hArAjAo, sarvottama lakattara mArganA sevanathI pUrvokata paramAtmapadanA pUrNa adhikArI hovAthI anukrame paramAtmapada pAmIne saMpUrNa siddharUpa thAya che. (88) jeo saMsArika sukha saMgenI anityatA vicArIne saMsAranA sarva saMbaMdhathI virakta thaI udAsIna bhAva dhAraNa karI paramAtmA paMthane anusaravA kaTibaddha thaI sva svabhAvamAM sthita thaI siddha paramAtmAne abheda bhAve dhyAve che teo sarva
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ duHkhama ane daivIne nice siddha dazAne prApta thAya che. : (89): evA mahApurUSonA samAgama meAkSArthI jIvAne parama AzIrvAnarUpa che ema samajIne sarva pramAda tajI sasamAgamanA anatA lAbha levA sukavuM nahi; satyamAgamathI kSaNa vAramAM apUrva lAbha prApta thAya che, (90) jemanuM mana sasamAgama vaDe jJAna vairAgyamAM tarabALa rahe che temanu' sukha teeja jANe che. priyAnAM Ali'ganathI ke ca'dananA rasathI tevI zItaLatA vaLatI nathI, jevI thI. taLatA vairAgya rasanI laherIyeAthI vaLe che; tethI jema vairAgya rasanI vRddhi thAya tema prayatna karavA jarUranA che. (91) vairAgya rasathI anAdi kALanA rAgAdikanA tApa upazame che, tRSNA zAMta thAya che, ane mamatvabhAva dUra thAya che, cAvat mAhanu' jora narama paDe che ane cAritramArganI puSTi thAya che. (92) vairAgya rasanI abhivRddhithI evI teA uttama udAsIna dazA jAge che ke tethI sarvatra samAnabhAva varte che. nidyAstutimAM temaja zatru-mitramAM samapaNu AvavAthI harSa zAka thatA nathI ane anukULa ke pratikULa sarva sadhAgAmAM saci ttapaNu' Ave che tethI svabhAvanI zuddhi vizeSe thAya che. (93) vairAgyanI vRddhithI saMsAravAsa kArAgRha jevA bhAse che ane tethI virakta thaI pAramArthIka sukha mATe yatna karavA mana dorAya che. eTale ahiMsA, sayama ane tapa lakSaNa dharma saheje priya lAge che. .
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) zAMta rasathI puSTi thatAM dravya ane bhAva karUNAnI vRddhi thAya che ane zAMta rasanA samudra evA vItarAga prabhunA vacana upara pUrNa pratIti Ave che jethI game tevI kasoTInA vakhate paNa satya mArgathI calAyamAna thavAtuM nathI. (lpa) prazama rasanI puSTi thavAthI aparAdhI javanuM paNa manathIe ahita ciMtavatuM nathI. evI rIte vivekayukta vartana nathI mokSa mahelane majabUta pAyo naMkhAya che, jethI sakaLa dharmakaraNI mikSa sAdhakaja thAya che. (6) cirakALane lAMbA abhyAsathI zAMtavAhitA yoge ahiMsAdika mahAvatenI dahatA ane siddhi thAya che jethI samIpavatI hiMsaka jIva paNa potAne phura svabhAva tajI daIne zAMta bhAvane bhaje che ane sAtizaya paNAthI deva dAnavAdika paNa sevAmAM hAjara rahe che. A apUrva mahimA zAMta-vairAgya rasaneja che ema sarva mekSAthI janene draDha pratIti thAya che tethI temAM teo adhika Adara kare che. * (7) jemane mana, vacana ane kAyAmAM saMpUrNa sthiratA prApta thaI che evA yogIzvare gAmamAM ke arayaNamAM divase ke rAtrImAM sarakhI rIte sva svabhAvamAMja sthita rahe che, teo kadApi saMyama mArgamAM arati bhajatAja nathI, paraMtu suvarNana pere sadAya viSama sAgamAM paNa caDhavAne te varte che. (8) jeo phakta anyane zikhAmaNa devAmAM zurA pUrA che teo kharI rIte purUSanI gaNanAmAM ja nathI. paNa jeo pitAnA Atmane ja uttama zikhAmaNa ApIne cAritra mArgamAM sthira kare che, teeja kharekhara sata purUSanI gaNanAmAM gaNavAyegya che.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) kAMcanane jema jema agnimAM tapAvavAmAM Ave che tema tema tene vAna vadhateja jAya che. zelaDInA sAMThAne jema jema chedavAmAM ke palavAmAM Ave che tema tema te sarasa miNa rasa samarpe che, ane caMdanane jema jema ghasavAmAM ke kApavAmAM Ave che tema tema te tenA ghasanArane ke kApanArane uttama prakAranI sugaMdha athavA khuza Ape che. tevI ja rIte sapurUSane prANuta kaSTa paDaye chate paNa kadApi prakRtine vikAra thatuM ja nathI. temanI prakRti te teve vakhate ulaTI adhika ujaLI thaI AtmalAbha bhaNI thAya che. AvAja purUSe jagatamAM kharA purUSanI gaNanAmAM gaNAvA yogya che. (100) yegI purUSane vairAgya-puSTithI je aMtaraMga sukha thAya che tevuM sukha IbrAdikane svapnamAM paNa saMbhavatuM nathI. kemake IMdrAdikanuM sukha viSayajanya havAthI kevaLa bahiraMga-bAhya-kalpitaja che. . . (101) madhya-udaranI durbaLatAthI kRdarI-strI zebhe che, tapatuSTAnavaDe thayelI zarIranI durbaLatAthI yati-muni zobhe che, ane mukhanI kRzatAthI gheDe zobhe che, paNa teo kaMI AbupaNathI zobhatAM nathI. sarva keI sva sva lakSaNe lakSita chatAM ja zebhe che. (12) je strInA premALa vacana sAMbhaLIne caMcaLa-citta thatuM nathI, temaja strInA netra kaTAkSathI paNa lagAre saMbha pAmate nathI teja gIzvara rAgadveSa vivajita hovAthI jagatamAM jayavate varte che.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ (103) aneka deSathI bharelI kAminI-sI kupita thayAM chatAM paNa kAmAtura chavA teNIne Adara karate jAya che. evI kAmAMdhatAne dhikkAra paDe. (104) jene saMga thayuM che tene viga te avazya vahele maDe thavAneja che. tyAre viyega vakhate zA mATe hRdayane zalya je zeka karaja joIe ! tevA duHkhadAyI zekathI zuM vaLavAnuM che ? (105) mamatA vinA zaka thatuM nathI. jJAna vairAgyathI te mamatA ghaTe che, samyajJAna yA anubhava jJAnathI mohanI gAMTha taTe che ane hRdayanuM baLa vadhavAthI arthAta ghaTamAM viveka jAgavAthI zakAdikane aMtaramAM pesavAne avakAza maLatuM nathI. (106) kaphanA vikAravALuM nArInuM mukha kayAM ane amutathI bharele caMdramA kyAM ? te baMne vacce mahAna aMtara chatAM maMdabuddhi evA kAmI lake temanuM aikya-sarakhApaNuM ja lekhe che. (107) hAthInA kAnanI mAphaka capaLa-kSaNavAramAM cheha deI cAlyA jAya evA viSaya bhegane pariNAme mAThA vipAka ApavAvALA jANyA chatAM tajI na zakAya e kevaLa mehanIja prabaLatA dekhAya che. (108) eka eka indriyanI viSaya lapeTatAthI pataMgIyA, bhamarA, mAchalAM, hAthI ane haraNiyAM prANAMta duHkha pAme che, te ekI sAthe pAMce indriyone paravaza paDelA pAmara prANIenuM te kahevuM ja zuM ?
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ co (109) jema iMdhanathI agni zAMta thatA nathI, paraMtu te vRddhija pAme che tema viSaya bhAgathI IMdriya tRpta thatI nathI, para'tu tethI tRSNA vadhatI jAya che, ane jema jema vizeSe vi. Saya sevana karavA jIva lalacAya che tema tema agnimAM Ahuti nI pere kAmAgninI vRddhi thayA kare che. (110) anubhava jJAniyAe yuktaja kahyu che ke jJAna gabhita vairAgyaja paramamitra che, kAmabhAgaja parama zatru che, ahiMsAja parama dharma che ane nArIja parama jarA che. ( jarA viSayalapaTInA zIghra parAbhava kare che. :) (111) vaLI cuktaja kahyuM che ke tRSNA samAna koI vyAdhi nathI, ane satASa samAna koi sukha nathI. (112) pavitra jJAnAmRtathI yA vairAgyarasathI AtmAne pASavAthI tRSNAneA aMta Ave che, ane sASa guNunI prApti ane vRddhi thAya che. (113) satASa sarva sukhanu sAdhana hovAthI mokSArthI janAe avazya sevana karavA ceAgya che. ane lAbha sarva duHkhatuM mULa hAvAthI avazya tajavA cAgya che. lAbha-buddhi tajasvAthIja satASa guNu vAdhe che. (114) krodhAdi cAre kaSAya, sa.sArarupI mahAvRkSanAM uMDAM ane majaputa mULa che. tethI sasAranA aMta karavA IcchanAra mAkSArthIe kaSAyaneAja aMta karavA yukta che. kaSAyanA ata thI chate bhavanA aMta thA ja samajavA. (115) upazama bhAvathI krodhane TALavA, vinayabhAvathI mAnane TALavA, saralabhAvathI mAyA kapaTanA nAza karavA ane
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 71 satASathI lAbhanA nAza karavA. ukta kAyane TALavAnA eja upAya jJAnIyAe batAnyA che. (116) rAga ane dveSathI ukta cAre kaSAyane puSTi maLe che, mATe vItarAga prabhue sarve karmanI jaDa jevA rAga ane dveSa neja mULathI TALavA vAravAra upadeza karyo che. dveSathI krodha ane mAnanI tathA rAgathI mAyA ane lelanI vRddhi thAya che. rAga dveSaneA kSaya thavAthI sarva kaSAyane svataH kSaya thaI jAya che. mATe mokSArthIe rAga dveSanA avazya kSaya karavA yukta che. (117) viSaya bhAganI lAlasAthI rAgadveSanI utpatti ane vRddhi thAya che. mATe mokSArthIe viSaya lAlasAne tajIne sahaja satASa guNu sevavA yukta che. (118) vividha viSayanI lAlasAvALuM " mana durgatinuM mULa che, mATe evA mananeja mAravA saMzayA bhA daIne kahe che. (119) manane mAryAMthI IMdrica svataH jAya che. iMdvicAnA maraNathI viSaya lAlasAnA ata AvAthI dveSarUpa kaSAyanA paNa aMta Ave che, rAgadveSa rUpa kaSAyanI kAya ghAti karmane kSaya thAya che, ane anatajJAnArdika sahaja thatuSTayI pragaTa thAya che, yAvat avaziSTa adhAti karmane paNa ata thatAMja aja avinAzI meAkSa padavI prApta thAya che. (120) mana ane indriyAne vaza karIne viSayalAlasA tajavAthI AvA anupama lAbha thatA jANIne kANuM hatabhAgya krAma bhAganI vAMchanA karIne Ave zreSTa lAbha caze ? mumukSa janAne te viSayavAMchanA halAhala jhera jevI che. t
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 (121) viSayalAlasA halAhala jherathI paNa karI che kemake jhera te khAdhA bAdaja jIvanuM jokhama kare che ane viSayanuM ciMtavana karavA mAtrathI cAritra-prANanuM jokhama thAya che, athavA viSa khAdhuM chatuM ekaja vakhata mAre che, paNa viSayavAMchanA te jIvane bhavabhava bhaTakAve che, (aneka janma maraNa nIpajAve che.) (122) viSayasukhane vairAgya ege tajIne tene pharI vAMchanArA vamanabhakSI zvAnanI upamAne lAyaka che. (123) saMyama mArgathI patita thatA mumukSune egya Alaana ApIne pAchA mArgamAM sthApavAmAM anagaLa lAbha rahelo che. (124) jema rAjImati rathanemine tathA nAgilAe bhavade. vamunine tathA kezAe siMha guphAvAsI sAdhune pratibaMdha ApIne saMyama mArgamAM punaH sthApyA, tema nisvArtha buddhithI mekSArthI jIvane avasara ucita AlaMbana ApanAra mATe lAbha hAMsala karI zake che. (125) mokSAthI janee hamezAM caDhatAnA dAkhalA levA yogya che paNa paDatAnA dAkhalA levA nathI. caDhatAnA dAkhalAthI AtmAmAM zUrAtana Ave che, ane paDatAnA dAkhalAthI kAyaratA Ave che. (126) hAya te purUSa hoya ke strI hoya paNa khare purUSArtha sevavAthI ja te sadgati sAdhI zake che. purUSa chatAM purUSArthahIna heya te te paMgaNanAmAM nathI ane sI chatAM purUyAtheyoge paMgaNanAmAM gaNavA yogya ja che. pUrve aneka uttama strIoe purUSArthanA baLe parama padane adhikAra prApta karyo che.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ mekSAthI janee evA caDhatAnA dAkhalA levA gya che. tethI svapurUSArtha jAgRta thAya che. . (127) kevaLa purUSaja paramapakamekSane adhikArI che, strIne tene adhikAra nathI, ema belanAra pakSapAtI yA mi cyAbhASI che. kharI vAta te e che ke je khare purUSArtha seve che, te sahAya te purUSa hoya yA te strI hoya paNa avazya paramapadane adhikArI hovAthI parama-pada mekSa sukhane sAdhI zake che. purUSanI pere aneka strIoe paNa pUrve parama pada sAdheluM che. (128) samyam jJAna darzana ane cAritranuM vidhivata pAlana karavuM te khare purUSArtha che. purUSArtha hina kAyara mANase tema karI zakatAM nathI. (129) ahiMsAdika pAMca mahAvrata tathA rAtrIjanane sarvathA tyAga karavArUpI chaThuM vrata vivekabuddhithI samajIne grahaNa karI siMhanI pere zUravIrapaNe te sarve tenuM yathAvidhi pAlana karavuM tathA anya yogya-adhikArI zrI purUSane zuddha mArga samajAvI sanmArgamAM sthApI temane yathocita sahAya ApavI te khare kalyANane mArga che. (130) sarva ne Atma samAna lekhIne keIne kayAre paNa kaI rIte manathI, vacanathI ke kAyAthI haNa nahi, haNAva nahi ke haNanArane saMmata thavuM nahi e prathama mahAvatanuM svarUpa sArI rIte samajavAnuM che, ane ema AgaLa paNa sarvatra samajI levAnuM che.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ u4 (131) krodhAdika kaSAyathI, bhayathI ke hAsyathI jUTha belavuM nahi, jAka lAvavuM nahi temaja jUTha bolanArane saMmata thavuM nahi e bIjuM mahAvrata che. pavitra zAstranA mArgane bAjue mukIne svacha belanAra mRSAvAdI ja che. (132) pavitra zAstranI AjJA virUddha koI paNa cIja svAmInI rajAvinA levI nahi, levaDAvavI nahi, temaja lenAra rane saMmata thavuM nahi. saMyamanA nirvAha mATe je kAMI azana vasanAdika cIjanI jarUra hoya te paNa zAsa AjJA mujaba sadUgurUnI saMmati laIne adanapaNe gaveSaNA karatAM nirdoSa maLe teja grahaNa karavI e trIjuM mahAvrata kahyuM che. (133) deva, manuSya ke tiryaMca saMbaMdhI viSayabhoga mana, vacana, ke kAyAthI sevavA nahi bIjAne sevaDAvavA nahi ane sevanArane saMmata thavuM nahi e cothuM mahAvrata jANavuM. (134) kaMI paNa alpa mUlyavALI ke bahu mUlyavALI vastu upara mucha rAkhavI nahi, saMyamane bAdhakabhUta keIpaNa vastune saMgraha kare nahi, karAve nahi, temaja karanArane saMmata thavuM nahi. e pAMcamuM mahAvrata che. (135) azana, pANI, khAdima ke svAdima rAtrI samaye (sUrya asta pachI ane sUrya udaya pahelAM) sarvathA vAparavA nahi, vaparAvavA nahi temaja vAparanArane saMmata thavuM nahi e chaThuM vrata che. (136) pUrvokta sarva mahAvratanuM yathAvidhi pAlana karata jema rAgadveSanI hAni (echAza) thAya tema sAvadhAnapaNe pravRtti
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivRtti mArga svIkArI tene yathArtha nivAha kare, ane anya AtmAthI janene yathAzakti yathAvakAza sahAya karavI te uttama prakArane purUSArtha che. (13) sadagurUnuM zaraNuM lahI temanI pavitra AjJAnusAra vartanAra mahAzayene sakaLa purUSArtha saphaLa thAya che. (138) sagurUnI kRpAthI prApta thayelA sadhavaDe, saMyama mArgamAM AvatA apAye (vine) sahelAIthI dUra karI zakAya che. (139) mumukSujanee caMdranI pere zItaLa svabhAvI, sAyaranI jevA gaMbhIra, bhAraDa paMkhInA jevA pramAda rahita, ane kamaLanI pere nirlepa thavuM joIe. temaja merU parvatanI pere nizaLatA dhArIne siMhanI jema zUravIra thaIne vRSabhanI perenimaLa dharmanI dhurA munijanee avazya dhAravI joIe. (140) mumukSujanee kaMcana ane kAmanIne dUrathI ja tajavAM joIe. . (141) mumukSujanoe rAya ane rakane sarakhA lekhavA jeIe, tathA samabhAvathI temane dharma upadeza Apa joIe. (142) mumukSujanee nArIne nAgaNI samAna lekhI teNIne saMga sarvathA taja joIe. nArInA saMgathI nirce kalaMka caDe che. (143) mumukSujanee samarasa bhAvamAM jhIlatAM thakAM zAstra avagAhana karyA karavuM joIe. (144) mumukSujanee adhikArInI hitazikSA hadayamAM dhArIne svazaktine pavyA vinA tenuM yatnathI pAlana karavuM joIe. kaI rIte adhikArInI hitazikSAne anAdara naja kare joIe
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ (145) mumukSujanAe kSudhAdikanA udaya thaye chate zuvarvAdikanI samatI laIne nirdoSa AhAra pANInI zaveSaNA karI tevA nirdoSa AhAra pramukha maLe teA te ahInapaNe laIne zuoNMtikanI samIpe AvIne tenI AleAcanA karI gurvAdikanI rajAthI anya mumukSu jananI yathAyeAgya bhakti karIne leAlupatA 2hita lAvelA AhAra sayamanA nirvAha mATe vAparatAM manamAM samabhAva rAkhI tene vakhANyA ke kavakhADayAvinA pavitra meAkSanA mArgamAM punaH dattacita thaIne vizeSe udyama karavA joIe. (146) mumukSujanAnI zAstra AjJA mujama vartIne karavAmAM AvatI 'mAdhukarI ' (bhakSAne jJAnI purUSA 'sarva saMpat karI' kahe che. " (147) mumukSujanAnI zAstra AjJA viruddha vartIne karavAmAM AvatI bhikSAne jJAnI puruSA * malaharaNI' kahIne elAve che. ' (148) kevaLa anAtha azaraNu evAM AMdhaLAM pAMgaLAM vigere dInajanAnI bhikSAne jJAnI puruSA 'vRtti bhikSA ' kahIne melAve che. (149) mumukSujanAe zAstra virUddha mArge vartatAM thatI - alaharaNI * bhikSAne sarvathA tajIne zAstra vihita mArge vartIne sarva sa'patjharI * bhikSAnAja khapa karavA yukta che. ' (150) mumukSu janoe akRta, akArita ane asakalpitaja AhAra gaveSIne grahaNa karavA joie. peAte nahi' karele, nahi karAvelA, temaja potAne mATe khAsa sakalpIne gRha
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthAdike nahi karele ke karAvele AhAraja mumukSujanone kape che. te paNa AhAra gaveSaNa karatAM maLI zake khare. (151) yatidharma yAne mumukSu mArga ati duSkara kahe. che, kemake temAM evA nirdoSa AhArathIja saMyama nirvAha karavAne kahe che. (152) gRhastha jane pitAnA mATe athavA pitAnA kula TuMbane mATe anna pAnAdika nIpajAvatA hoya temAM e zubha vicAra kare ke ApaNe mATe karavAmAM AvatAM A anna pANamAMthI kadAca bhAgya coge ke mahAtmAnA pAtramAM thoDuM paNa apAze te meTe lAbha thaze. A zubha vicAra gRhastha janene hitakArI che. (153) evA zubha ciMtana yukta gRhasthAe pitAne mATe ke pitAnA kuTuMbane mATe nIpajAvelAM ane pANI vigere mumukSumunine levAmAM bAdhaka nathI. (154) nideSa AhAra lAvI vidhivata (samabhAve) te vAparanAra muni saMyamanI zuddhi karI zake che. tethI ulaTI rIte vartatAM saMyamanI virAdhanA thAya che. (155) mumukSujanee zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparza saMbaMdhI sarva viSaya AsaktithI sAvadhapaNe dUra rahevuM joIe. . (156) mumukSujanee viSaya vAsanAne ja haThAvavA yatna karavuM joIe. (157) mumukSujanee gRhasthane paricaya tajIne brahmacaryanI khUba puSTi thAya tema pavitra jJAna dhyAnane satata abhyAsa karave joIe.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ (158) mumukSujanee strI, pazu, paMDaga vinAnuM saMyamane anukULa sthAna ja rahevAnuM pasaMda karavuM joIe. . (159) mumukSujanee kAmavikAra pedA thAya evI ke paNa ceSTA karavI na joIe. strI kathA, strI zayAnuM sevana, strInAM ane pAMganuM nirIkSaNa, strI samIpe sthiti, pUrve karelI kAmaki. DatuM smaraNa, snigdha bhajana tathA pramANatirita jana, tathA zarIra vibhUSAdika sarve tajavAM joIe. * (160) mumukSujanee pUrve thayelA mahA purUSanA pavitra cAritrane jANIne temanuM banatuM anukaraNa karavAne sadA sAvadhAna rahevuM joIe. * . (11) mumukSujanoe game tevA saMgamAM saMyamathI calAyamAna thavuM na joIe. deva, manuSya ke tiryaMce karelA sarve anukULa ke pratikULa upasarga parISahene adanapaNe AtmakalyANArthe sahana karavA joIe. (12) mumukSujanee mArgamAM cAlatAM dhusarA pramANa bhUmine AgaLa jotAM kaI paNa nhAnA ke meTA jIvane jokhama na pahoMce tema karUNa najarathI tapAsIne cAlavuM joIe. ( 163) mumukSujane e jarUra paDatuM bolatAM keIne aprIti na upaje evuM hita, mita, miSTa ane satya, dharmane bAdhaka na thAya tevuM vicArIne bhASaNa karavuM joIe. " - ( 164) mumukSujanee saMyamanA nirvAha mATe jarUra paDaye chate 42 doSa rahIta AhAra pANI vigere gurnAdikanI saMmatithI lAvIne vidhivat vAparavAM joIe.
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ . ( 15 ) mumukSujanee kaI paNa vastu letAM yA mUkatAM keI paNa jIvanI virAdhanA thaI na jAya tema saMbhALIne te vastu jayaNa sahita levI mUkavI joIe. ( 166) mumukSujanee laghunIti, vaDInIti vigere zarIranA sarva mane tyAga nirjIva sthAnamAM joine vidhivat kare joIe. (167) mumukSujanee sukhyapaNe manane gopavIne dharma dhyAnamAM joDAvuM joIe. jema bane tema tene vividha vikalpa jALathI manane mukta rAkhavuM joIe. ( 168) mumukSujanee mukhyapaNe tathA prakAranA kAraNavinA mAnaja dhAraNa karI rahevuM joIe. jarUra jaNAtAM satya nirdoSaja bhASaNa karavuM joIe. (19) mumukSujanee mukhyapaNe (saMyamArthe javA AvavAnI jarUra na ja hoya) te kAyAne kAcabAnI pere gopavI rAkhavI joIe. rithara Asana karIne pavitrajJAna dhyAnane ja abhyAsa kare joIe. (170) mumukSujanee cAlavAnI, besavAnI, uThavAnI, suvAnI, khAvAnI, pIvAnI ke bolavAnI je je kiyA karavI paDe te te kaI jIvane IjA na thAya tema jaNasahita saMbhALathIja karavI joIe. (171) mumukSujanee rasamRddha nahi thatAM saMyamanAhita mATeja parimita thavuM joIe. . (172) mumukSujanoe saMyama anuSThAnane samajapUrvaka pramAda rahita sevIne anya mumukSujanone yathAzakti saMyamamAM
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 sahAyabhUta thavuM joie. eka kSaNa mAtra paNa kalyANArthIe pra mAda karavA na joie. (173) prIya manahara ane svAdhIna bhAgane je jANI joIne chatI zaktie taje che, teja kharA tyAgI kahevAya che. (174) vastra, gaMdha, mAlTa, alakAra tathA zrI zamyAkrika nahi maLavA mAtrathI bhAgavatA nathI, paNa manathI teA tevA viyamAM sAra mAnIne magna rahe che te tyAgI kahevAya nahi. (175) jo jaLamAM macchanI padma pa`kti mAluma paDe ke AkAzamAM pa'khInI padma pakti jaNAya, teAja strInA gahana caritranI samaja paDI zake, tAtparya ke nA caritranA pAra pAmavA azakaya che. (176) priyAlApathI koinI sAthe vAta karatI hAya, ka TAkSa vaDe koI anyane sAnamAM samajAvatI hoya, tema vaLI hRdayathI tA koI khIjAnuMja dhyAna [ciMtavana] karatI hoya, evI strInI caMcaLatAne dhikkAra paDA. strIo prAyaH kapaTanIja peTI hAya che. (177) jo mana vairAgyanA raraMgathI raMgAyala' na hAya te dAna, zIla, ane tapa kevaLa kaSTarUpaja thAya che. vairAgya yukta karelI sarva dharmakaraNI kalyANakArI thAya che. mATe jema ane tema vairAgya bhAvanI vRddhi karavI yukta che. te vinA saluNA dhAnyanI pere dharmakaraNImAM shejata AvatI nathI, vairAgya geja temAM mIThAza prakaTe che. (178) abhinava AdhyAtmika zAstro vAMcavAthI saheje vai. rAgyanI vRddhi thAya che.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ . (179) maitrI, muditA, karUNuM ane (mAdhyacca) evI cAra bhAvanAonuM saMyamanA kAmIe avazya sevana karavuM joIe. (180) jagatanA sarva jaMtuo ApaNA mitra che, ke paNa ApaNA zatru nathI, te sarve sukhI thAo ! kaI duHkhI na thAe! sarve sukhanAja mArga saMcare! evI matine maitrIbhAvanA kahe che. (181) saguNInA sadgaNe joIne cittamAM rAjI rAjI thavuM, jema caMdrane dekhIne cakera rAjI thAya che, athavA meghane garava sAMbhaLIne mera rAjI thAya che, tema guNIne dekhI pramudita thavuM, aMtaHkaraNamAM AnaMdanI umio uThe tenuM nAma muditabhAvanA kahevAya che. (182) koI paNa duHkhIne dekhI dayArdu dIlathI zakti anusAre tene sahAya karavI, temaja dharma kAryamAM sIdAtA sAdhamI bhAIne yogya AlaMbana ApavuM tenuM nAma karUNuM bhAvanA kahevAya che. (183) jene koI paNa prakAre hitopadeza asara karI zake nahi evA atyaMta kaThora manavALA jIva upara paNa dveSa nahi karatAM tevAthI dUra ja rahevuM tenuM nAma madhyastha bhAvanA kahevAya che. ' (194) bIjI paNa anitya, azaraNa, saMsAra, ekatva, anyatva, azucitva, Azrava, saMvara, nirjarA, leka svabhAva, badhi durlabha ane svatatvanuM ciMtanarUpa dvAdaza anuprekSA - bhAvanA kahI che.
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 15) bhAvanA bhavanAzinI arthAt AvI uttama bhAvanAthI bhava saMtatine kSaya thaI jAya che, ane zAMtarasanI vRddhithI cittanI zAMti-prasannatA thAya che. mATe mokSAthI janee avazya ukta bhAvanAone abhyAsa karyA kare yukta che. (186) game teTalI kaLA prApta thAya, game teve Akare tapa tapAya, athavA nirmaLa kAti prasare paraMtu aMtaramAM vivakakaLA je na pragaTe te te sarva niSphaLa ja che. vivekakaLAthI ta sarvanI saphaLatA che. (187) viveka e eka abhinava sUrya yA abhinava netra che. jethI aMtaramAM vastu tatvanuM yathArtha darzana thAya evuM ane javAnuM thAya che. mATe bIjI badhI jaMjALa tajIne kevaLa vi. vikakaLA mATeja udyama karavo yukta che. (188) sasamAgama ge hitepadeza sAMbhaLavAthI yAte Ama prati zAstranA cira paricayathI viveka pragaTe che. (189) vivekavaDe satyAsatyane nirNaya karI zakAya che. te vinA hitAhita kRtyAkRtya, bhakSyAbhaphTa, peyApeya, ucitAnucita ke guNadoSanI khAtrI thaI zakatI nathI. viveka vaDeja asavastune tyAga karIne sad vastune svIkAra karI zakAya che. ' (190) jema nirmaLa ArisAmAM sAmI vastunuM barAbara pratibiMba paDI rahe che, tema nirmaLa vivekayukta hRdayamAM vastanuM yathArtha bhAna thAya che. jema sUkSmadarzaka yaMtrathI sukSma vastu sahelAithI dekhI zakAya che, tema vivekanA adhikAdhika abhyAsathI sumamAM sumi ne duramAM dura rahelA padArthanuM yathArtha bhAna thaI zake che mATe jJAnI purUSo viveka rahItane pazu mAne che.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3 (191) vivekI purUSa A manuSyabhavanA kSaNane paNa lAkheNe ( lakSa mulya athavA amulya ) lekhe che: ' (192) jema rAjahaMsa pakSI kSIra narane judAM karIne kSIra mAtra grahe che, tema vivekI purUSa deSa mAtrane tajI guNa mAtrane grahaNa kare che. ' (193) mananI kSudratA (pArakAM chidra jevAnI buddhi) maTavAthIja guNagrAhakatA Ave che, guNaguNIne yogya AdarasatkAra karavArUpa vinayaguNathI guNagrAhakatA vadhatI jAya che. (194) vinaya sarvaguNenuM vazIkaraNa che. bhakti yA bAhyasevA, hRdaya prema yA bahumAna, sadgaNanI stuti avaguNane DhAMkavA ane avajJA, AzAtanA, helanA, niMdA ke hiMsAthI dura rahevuM evA vinayanA mukhya pAMca prakAra che. ( 1lpa) jema aNadhAyelA melA vastra upara raMga caDI zakta nathI, athavA viSama bhUmimAM citra uThI zakatuM nathI, tema vinayAdi guNa hInane satya dharmanI prAptI thaI zakatI nathI. ( 196) vinayAdi saguNa saMpannane saheje dharmanI prAptI thaI zake che. ( 17 ) vinayadizanyane vidyAdikaLA ulaTI anarthakArI thAya che, mATe prathama vinayAdikane ja abhyAsa kare ce che. ( 198) dharmanI yogyatA-pAtratA prApta karavI e prathama avazyanuM che. de! tRNa thakI gAyane dudha thAya che ane dudha thakI sarpane jhera thAya che. e uparathI ja pAtrApAtrane viveka 'dhAre pragaTa samajAya che.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ (19) dharmanI gyatA meLavavA mATe nIcenA 21 guNene khuba abhyAsa kare khAsa jarUra che. 1 akSudratA-gaMbhIratA-guNagrAhakatA. 2 saumyatA-prasannatA 3 niregatA-aMgataiNava-suMdarAkRti. 4 janapriyatA-lekapriyatA 5 akuratA-mananI kemaLatA-naramAza. 6 bhIrUtA-pApathI yA apavAdathI bIvApaNuM. 7 azakatA-niSkapaTIpaNuM-saralatA. 8 dAkSiNyatA meTAnI anujA pALavI te. 9 lajALutA-maryAdazIlapaNuM-mAjA. 10 dayALutA-karUNA. 11 samadaSTi-madhyasthatA -niSpakSapAtapaNuM. 12 guNarAgI paNuM. 13 satyavAdIpaNuM-satyapriyatA. 14 supakSatA-dhamakuTuMba hevApaNuM. 15 dIrgha dazitA -lAMbI najara pahoMcADavApaNuM. 16 vizeSajJatA-lAMbI samaja. 17 vRddhAnusArIpaNuM ziSTAnusAritA. 18 vinItatA-namratA. 19 kRtajJatA-ryA guNanuM jANapaNuM. 20 parepakAratA-parahita rasikatA. 21 labdhalakSatA-kAryadakSatA-sunipuNatA-kaLAkezalya. (200) purvokta guNanA abhyAsa vagara egyatA vinAja dharmanI. prAptI thavI vaMdhyAputra athavA zazazaMganI pere azakaya che. (21) jIvane paNa satya dharmanI prApti bahudhA zamaNa nigraMthadvArA hitepadeza sAMbhaLavAthI ja thAya che. mATe gya jene paNa sasamAgamanI khAsa apekSA rahe che ja. (202) hajAre graMtha vAMcavAthI sAra na maLe e sarasa sAra kSaNe mAtramAM satsamAgamathI bhAgya yoge maLI zake che. (203) durjane, chate ge, tevA lAbhathI kamanazIbaja rahe che.
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ (204) sajajanene te durjanenI haiyAtIthI abhinava jAgRti rahe che. (205) durjane sajajanA niSkAraNa zatru che. paNa sajajane te samasta jagatanA niSkAraNa mitra che. (26) durjanene kijI-sarSa jevA kahyA che te yathArtha che. kemake te ekAMta hitakArI sajajanane paNa kATe che. (27) sajajane te evA khArIlA-jherIlA durjanane paNa duhAvavA IcchatA nathI eja temanuM udAra AzayapaNuM sUcave che. (28) kAgaDAne ke kayalAne game teTale pe hoya te paNa te tenI kALAza taja nahi tema durjanane paNa game teTaluM jJAna Apa paNa te kadApi tenI kuTilatA tajavAne ja nahi. (209) sajajanane te game teTaluM saMtApaze te paNa te temanI sajajanatA kadApi tajaze nahi. (210) sajajanaja satya ' dharmane lAyaka che. mATe bIjI dhamAla tajI daIne kevala sajajanatAja "AdaravA prayatna kare. (211) vItarAga samAna keI mokSadAtA deva nathI. (212) nigraMtha sAdhu samAna keI sanmArga darzaka sAthI nathI. (213) zuddha ahiMsA samAna keI bhavaduHkhavAraka - Sadha nathI. (214) AtmAnA sahaja guNane lepa kare evA rAgadveSa ane mahAdika dene sevavA samAna keIprabaLa hiMsA nathI. (215) AtmAnA jJAna darzana ane cAritrAdika sadga
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ et jJAne sAcavI rAkhavA athavA te sahaja guNAnu pASaNa karavuM tenA samAna koI zuddha ahi'sA nathI. (216) Atma hiMsA tajyA vinA kadApi Atma yA pALI zakAtI nathI. rAga dveSa ane meha-mamatAdika duSTa dASAne tajIne saheja Atma guNamAM magna rahevuM eja kharI Atma yA che. bIjI aupacArika jIvayA pALavAnA paNa paramArtha rAgAdi duSTa doSone AvatA vAravAnA ane jJAna darzana ane cAritrAdika sadguNAne poSavAnAja che. (217) satyAdika mahAvratA pALavAnA paNa eja mahAt uddeza che, cAvat sakala kriyAnuSThAnanA uMDA hetu zuddha ahi'sA vratanI daDhatA karavAnAja che. (218) evI zuddha samaja dIlamAM dhArI saMyamakriyAmAM sadAya sAvadhAna rahenArA ceAgIzvarA avazya Atmahita sAdhI zake che. (219) evI zuddha samaja DhIlamAM dhAryA vinAja kevaLa adhazraddhAthI kriyAkAMDane karanArA sAdhue zIghra svahita sAdhI zakatA nathI. (220) zuddha samajavALA jJAnI purUSanA pUrNa zraddhAthI Azraya lahI sayama pALanArA pramAda rahita anya sAdhue paNa avazya Atmahita sAdhI zake che. kemake temanA niyAmaka (niyaMtA-nAyaka) zreSTha samajavALA che, jethI svAti sAdhuonu teo yatnathI rakSaNa karI zake che. (221) suvihita sAdhujanA mokSamArganA kharA sArathI che, evI zuddha zraddhAthI meAkSArthI labhya janAe, temanu dRDha Alakhana levuM ane temanI lagAre paNa avajJA karavI nahi.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ (222) grahaNa karelAM vrata yA mahAvratane akhaMDa pALanAra samAna keI bhAgyazALI nathI, kemake tenuM ja jIvita saphaLa che. (223) grahaNa karelAM vrata ke mahAvratane aMDIne je jIve che tenI samAna keI maMdabhAgya nathI. kemake tevA jIvita karatAM te grahaNa karelA vrata ke mahAvratane akhaMDa rAkhIne maravuM ja sAruM che. (224) jene hitakArI vacane kahevAmAM AvatAM chatAM bilakula kAne dhAratuM nathI ane nahi sAMbhaLyA jevuM kare che tene chate kAne bahereja lekha yukta che, kemake te kSetrane (kAnane) saphaLa karI zakatuM nathI. (25) je jANI joIne khare raste tajIne beTe mArge cAle che, te chatI AMkhe AMdhaLo che ema lekhavuM khoTuM nathI. (226) je avasara ucita priya vacana belI sAmAnuM samAdhAna karatuM nathI te chate mukhe mUMgo che, ema zANA mANaso lekhe che. (227) mekSAthI janee prathamapade AdaravA gya sadgurUnuM vacana ja che. (228) janma maraNanA duHkhane aMta thAya e upAya vicikSaNa purUSe zIgha Adara yukta che, kemake te vinA kadApi kharI zAMti maLavAnI nathI. . (229) tavajJAna pUrvaka saMyamAnuSThAna sevavAthIja bhavane aMta thAya che.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ (230) parabhava jatAM saMbala mAtra dharmanuM ja che, mATe tene kharekhara khapa kare yukta che, te vinAja jIva duHkhanI paraMmaparAne pAme che. (231) jenuM mana zuddha-nirmaLa che te ja khare pavitra che ema jJAnIo mAne che. (232) jenA aMtara-ghaTamAM viveka pragaTayo che, te ja khare paMDita che ema jJAnIo kahe che. (233) sagurUnI sukhAkArI sevAne badale avajJA karavI eja kharUM viSa che. ' " (234) sadA svaparahita sAdhavA ujamAla rahevuM eja manuSya janmanuM kharUM phela che. (235) jIvane bebhAna karI denAra-neha-rAgaja kharI madirA che ema jJAnIo vade che. (236) dhoLe dahADe dhADa pADIne dharmadhanane lUMTanArA viSaye ja kharA cera che. (237) janma maraNanAM atyaMta kaTuka phaLane denArI tRNuja kharI bhavavelI che. (238) aneka prakAranI Apattine ApanAra pramAda samAna keI zatru nathI. (239) maraNa samAna keI bhaya nathI ane tethI mukta karanAra vairAgya samAna keI mitra nathI. viSayavAsanA jethI nAbuda thAya tene ja khare vairAgya gaNI zakAya.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) viSayalaMpaTa-kAmAMdhasamAna keI adha nathI, kemake te viveka zUnya banI javAthI kaMi paNa svahitAhita joI zakatuM nathI. (241) strInA netra kaTAkSathI je na Dage teja khare zuravIra che. (242) saMta puruSonA sadupadeza samAna bIjuM amRta nathI, kemake tethI bhavatApa upazAMta thavAthI janma maraNanAM anaMta duHkhane saheje aMta Ave che. (243) dInatAne tyAga karavA samAna bIjo eka gurutAne sIdhe raste nathI. (244) strInAM gahana caritrathI na hatI." keI catura nathI. (245) asateSI samAna kaI di nathI kerI memaNa zeThanI je sadAya duHkhI rahe che (246) pArakI yAcanA karavA upara koI moTuM laghutAtuM kAraNa nathI. - (247) nirdoSa-niSpApa vRttisamAna bIjA A nuM phaLa nathI. (248) buddhibaLa chatAM vidyAbhyAsa nahi karavA samAna bIjI kaI jaDatA nathI. | (249) vivekasamAna jAgRti ane muDhatAsamAna nidrA nathI. (250) caMdranI pere bhavya lekene kharI zItaLatA karanAra A kalikALamAM phakta sajajane zivAya bIjuM kaI nathI.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 (251) paravazatA-parAdhInatA jevu. prANIone pIDAkArI bIjuM kAI nathI. (252) saMyama yA nivRttisamAna koI sukha nathI. (253) jethI AtmAne hita thAya tevu Mja vacana vavuM te satya che paNa jethI ulaTu* ahita thAya evu* vacana vicAryA vinA vavuM te satya haiAya te paNa asatyaja samajavuM'. AthIja adhane paNa adha kahevAnA zAstramAM niSedha karelA che. che.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 91 zrImAna haribhadrasUrikRta, - paMcama pADaza. lakattara tatva saMprApti athavA paramArtha paMthanI prApti. 1 uparanA adhikAramAM leka-lakattara dharmanI vaheMcaNa karyA vagara sAmAnya rIte samajAvyA pramANe ukta lakSaNa yukta dharma siddha thaye chate svazAstra vyavahAramAM kuzaLa evA apunabaMdhaka ane samyaga daSTi sahu koI bhavya jinene lakattara tattvanI eTale paramArthapaMthanI kharekhara prApti thaI zake che. have e lekettara tatvane lAbha kevA rUpamAM ane kyAre prApta thAya che te vAtane jaNAvavA zAstrakAra kahe che. 2 zarUAtamAM samyakatvanI sparzanArUpa bhAvaArogyanI prApti thavI te zAzvata zarma rUpa mekSa athavA vItarAgatvAdika parama bhAvaAregyanuM Adya bIja che, ane te chellA pula parAvartanamAM kSINaprAya saMsAravALAne niyama prApta thAya che. - ukta paramArtha paMthanI prApti chellA pudgala parAvartanamAMja kema thAya che ? tenuM kAraNa jaNAve che - 3 sukRta karma, svabhAva, purUSArtha ane niyati rUpa anya apekSita kAraNe vidyamAna sate javara zamana-auSadha samaya vata kALanI pradhAnatA hovAthI chellA pugala parAvartanamAMja tenI prApti thAya che. jema caDhatA tAvamAM tAvane zamAvavA ApeluM auSadha guNa kare zakatuM nathI paNa ula avaguNa kare che,
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyAre tAva pAkI jAya tyAre ja te dIdheluM auSadha guNakArI thAya che tema bhava paripAka samaya prApta thayeja ApavAmAM AvatuM saddharma auSadha AtmAne atyaMta hitakArI thaI zake che. evI rIte siddhAntanA jANu purUSe sArI rIte samaje che. eja vAtanuM vizeSa spaSTIkaraNa karI zAstrakAra kahe che - 4. jema caDhatA tAvamAM akALe ApeluM auSadha hitakArI thatuM nathI tema bhavasthiti paripAka samaya prApta thayA pahelAM ApavAmAM AveluM dharma auSadhanuM samyagU pariNamana thaI zakatuM nathI, paNa viparIta pariNamana thAya che. te vAtane ja zAstrakAra daSTAntathI siddha kare che. 5. jema maMda cakSuvALA leke dIpakAdika prabhAmaMDaLane meranA pIchA jevA lIlA rAtA varNavALA raMgaberaMgI AkAranAM jue che tema maMdabuddhivALA lAke Agama-siddhAMta dIpakamAM paNa paramArthathI achatuM adhyApa maMDaLa jue che eTale jemAM apavAdane viSaya heya nahi tevA sthAnamAM apavAda viSaya lakSaNa Aropa karI bese che. evI rIte temane daNidoSathI AgamanuM avaLuM pariNamana thAya che. eja vAtanuM kArya liMgavaDe samarthana kare che. 1 . ukta adhyApa athavA brAntithI ja svarga apavagadika prasiddha phaLa devAvALA dAna zIlAdika dharma viSe teo avidhinuM sevana kare che. jo ema na hAya arthAt evI brAnti na hoya te pachI tatvaSTi jene zAmATe duSTa avidhinuM sevana kare ? na ja kare. artha-bramavagara duSTa avidhisevA asaMbhavita che. eja vAtane zAstrakArakuTa karI batAve che.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7. je ane A rIte avidhinuM sevana kare che temane Agama vacana ke sarvajJa vacana samyagu pariNamela nathI, ema spaSTa jaNAya che, kemake amRta rasanA AsvAdane jANanAra keNa, mANasa viSasevana karavA pravarte ? apitu koI paNa na pravarte. avidhisevana viSajevuM jANI jarUra tene parihAra ja kare. have phalitArtha jaNAve che. 8. tethI chellA pudagala parAvartamAM Agama vacananuM kharekhara tatvathI pariNamana thAya che ane Agama vacananuM jemane samyapha pariNamana thAya che te ja A lekettara tatvaprAptinA kharekhara yogya adhikArI bane che. bAkInA te adhikArI agya ja gaNAya che. Agama vacananA pariNAmanI prazasyatA zA kAraNathI che ? te kahe che. 9. Agama vacananuM yathAvat pariNamana thavuM e A saMsAra bhramaNarUpa bhAva reganuM nirdoSa auSadha che. tethI ja te tatva pariNati sad anuSThAna sevananA heturUpa hovAthI pradhAna saddha che ema jANavuM. tatva vacananI pariNati thayA vagara saanuSThAnanuM sevana yathAvidha thaI zakatuM nathI ane e Agama vacananI pariNati jAge sate saddaanuSThAna yathAvidha sevI zakAya che mATe tevI tatva pariNati thavI e uttama sada bodharUpa che-eja zreSTha samyam jJAna che. sadha thakI anukAna paripUrNa zI rIte thAya te kahe che. 10 ke, lebhAdika daza saMjJAo mudrita thaye chate parepakAra karavAmAM sadA tatpara ane gaMbhIratA tathA udAratAne sadA sevanAra sad anuSyanane akhaMDa ArAdhI zake che. vidhi
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ rasika jhave leka saMsAdikane yathAzakti nivedha kare joIe athavA nirodha karavA utsAha avazya AraMbha joIe. tethI sadA paropakArarasika udAra ane gaMbhIra evA tene sad anuchAnane akhaMDa lAbha maLe che. 11 sarvajJa prabhunAM vacana kahe ke Agama vacana kahe, tenuM samyagu pariNamana thaye chate pUrvokta kriyAmaLa ane bhAvamaLIne nAza thavAthI purUSane e daze saMjJAne nirodha kare e nice durlama nahi paNa sulabha ja thAya che. 12. zrI gurUmahArAjane anuyAyI thaI rahevAthI ane sarvatra samAnapaNe yathAsaMbhava dInAdika viSayamAM ucita AcaraNa sevavAthI dAnAdika saMbaMdhI saghaLA dharmanuSThAna nice A gamane anusAre ja thAya che. 13 brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zudra paikI sva sva jAtinI maryAdA mujaba karelA vyApArathI upArjeluM thoDuM paNa dravya, potAnA mAtapitAdika vaDalAnI AjJA meLavIne, nekara cAkara ke svajana pramukhanA piSaNamAM aDacaNa na Ave tevI rIte lakSa rAkhI, je dIna-duHkhIne athavA tapasvI pramukhane devAmAM Ave te mahAdAna athavA pradhAnadAna jANavuM ane upara kahelAM vizeSaNe vagaranuM bIjuM dAna sAmAnya dAnamAtra jANavuM. evI rIte mahAdAna ane sAmAnya dAna AzrI kahI have devArcana AzrI kahe che. 14. vItarAgatyAdika je devanA guNe tenA parijJAna--avabodhathakI, te vItarAgatyAdika guNemAM bahumAna yukta ane zAstrokta vidhivaDe Adara karaNa prIti Adika yukta je uttama garajI padhA have evI rIte
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa devAcana teja devArcana ISTa che. bAkInu devArcana . tA mAtra nAmanuM ja jANavuM. 'prastuta viSayamAM saMbadha jeDavA mATe zAstrakAra kahe che':15 evI rIte kALe kALe vidhipUrvaka ja grusevA, ane devapUjA pramukha kAryAM peAtAnA svAdhyAya dhyAnAdika dharma vyApArAmAM khalela na Ave tema kALajIthI karavAM arthAt AgamAkta upara jaNAvelA ane taduparAMta bIjA paNa Avazyaka kAryAM vidhi--bahu mAnayukta karavAM eja leAkeAttara tattva saMprApti samajavI. e leAkeAttara tattva saprApti zI rIte sapAdana thAya che te kahe che. 16. A leAkeAttara tatvanI saMprApti, AsapraNIta AgamavacananI pariNativaDe yathAkta nIti-vidhi bahumAna sahita devagurUnI sevA pramukha nija kartavya kArya karavAthI purUSonA punya vipAkayeAge paraspara avirAdhI-eka bIjA kAryamAM virAdha na Ave tema thaI Ave che. kemake jo eka bIjA kAryamAM virAdha Ave evI rIte satkArya paNa karavAmAM Ave te te laiAkika koTimAM ja gaNAya che. ahIM Agama vacananuM yathArtha pariNamana thavAnuM A uttama phaLa khatAvavAmAM AvyuM che, ke jethI jeje dharmAnuSThAna karavAmAM Ave te te pUrvApara vidha rahita, yathAkta nIti mujaba, niSkAma vRttithI-kevaLa Atma kalyANa sAdhavA mATe ja karavAmAM Ave ke jethI bhavyAtmA zIghra zAzrvat sukhane adhikArI anI zake che. itizama.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke SoDazakomAMthI udbhavelA praznottaro. pra--stuti, steAtra, stavanAdikavaDe bhAvapUjA thAya che te stAtrAdika kevA joIe ? u--navA SoDazakamAM zrImAna haribhadra sUrijIe kahyuM che tema te stuti steAtrAdika prabhunA piMDa ( 1008 lakSaNa lakSita zarIra ) sabadhI, kriyA ( sarvotkRSTa AAcAra-caritra nirUpama dhairyaM pramukha parama sAtvika vRtti ) saMdhI, ane guNA ( zraddhA, jJAna, viratI pariNAmAki sAmAnya guNA ane kevaLa jJAna darzanArdika vizeSa guNA ) sabadhI varNanavALA gabhIra artha-bhAvavALAM vicitra varNayukta alaMkAravALAM, piraNAmanI vizuddhi karavAvALAM, vairAgya rasa athavA meAkSAbhilASIne poSanArAM, punyanu poSaNu karanArAM, temaja jemAM pote karelAM pApa nivedana karavAmAM AvelAM hoya, je upayoga sahita ekAgrapaNe uccAravAmAM AvelAM hAya, jenA aneka uttama artha thaI zaktA hAya, askhalitAdika guNA vaDe yukta hAya ane mahA mativa ta purUSoe guMthelAM racelAM hoya evA stAtrAdika vaDe prabhunI stavanA karavI joIe. vaLI kahyu che "gabhIra mahura sa, mahathya nutta havaI thutta " eTale gabhIra--DA AzayavALu, madhura zabda dainivAsu, ane aneka uttama artha garbhita stotra--stavana prabhu sanmukha kahevuM joie. ,,
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ laka pra-kAyAdika zuddhathI karavAmAM AvelI dravyapUjAnuM kevuM phaLa saMpaje che? u-kAyAdika zuddhithI karelI nirdoSa dravyapUjA vidanepazAminI abhyadayajananI ane nivRti-nirvANapadaprApikAM thAya che. ' matalaba ke pradhAna puSpa gaMdha mAlyAdika vastuo jAte ja jinezvara bhagavAnane jyaNApUrvaka ApavA vaDe, ane tevI ja uttama sAmagrI bIjA pAse aNAvavA vaDe temaja tribhuvanamAM zreSTha evAM kalpavRkSanAM phaLa tathA naMdanavana saMbaMdhI caMdana pramukha durlabha vastuo aMta:karaNavaDe saMpAdana karavAvaDe, trikaraNa zuddhAge kIdhelI prabhupUjA upara jaNAvelA uttama lAbha nIpajAvI zake che. - pra-mugdhajane kahe che ke jinapUjA karatAM jIvavadha thAya che, tema chatAM te pUjAvaDe prabhune kaze lAbha nathI, prabhu te kRtakRtya che tethI pUjA vyarthakaTa che tenuM kema? u-pUjA prasaMge azakya parihAre te kAyavadha paNa kUpa udAharaNa mujaba gRhastha janane guNakArI ja gaNe che. temaja maMtrAdikanI pere tethI (maMtrane) lAbha nahi chatAM te maMtra gANanArane te lAbha thAya che. vaLI prabhu pote kRtakRtya havAthIja guNekarSa thakI temanI pUjA guNakArI thAya che. mATe zarIra, svajana ane gRhAdika AraMbhavALA gRhastha janene te prabhupUjA saphaLa-sArAM zubha phaLa ApanArI thAya che ema nirmaLa buddhavALA mahAtmAe kahe che. phakta sarva sAvadya AraMbhAjita
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ munijananI pere sAmAyika auSadhAdika bhAvastavamAM lIna thaI rahelA, sAvadya AraMbha rahita gRhasthane teTale vakhata dravyapUjAne adhikAra nathI. bAkI te te regIne ASadhanI pere avazya guNakArI ja che.. ema sva sva adhikAra mujaba avasare avasare ucita prabhupUjA niyamasara-nizcaya pUrvaka karanAra, karavAmAM sahAya arpanAra temaja tenI anumodanA karanAra dhanyakRtapunya bhavyAtmA sukRta samupAIne anukrame bhavane aMta karI zake che. pra-sa anuSThAna keTalA prakAranuM hoya che? ane te darekanuM sAmAnya rIte kevuM svarUpa che? u0-1 prIti a. 2 bhakita a. 3 vacana ao ane 4 asaMga a. ema cAra prakAranuM sad anuSThAna hoI zake che. te darekanuM saMkSepathI svarUpa nIce mujaba che. je anuSThAna karavAmAM karanArane parama Adara hoya, hitabuddhithI jemAM adhika prIti hoya ane bIjI badhI vAta tajIne je tatkALa karavAmAM Ave te prIti anuSThAna jANavuM. kiyAvaDe prIti anuSThAna tulya chatAM je gArava vizeSathI (adhika pUjyabhAvathI) buddhivaMta purUSe vizuddhatara kare te bhakita anuSThAne jANavuM - strI ane mAtA pratye ucita AcaraNanI pere prathamamAM prIti anuSThAna ane bIjAmAM bhakti anuSThAna jANavuM. sarvatra dharma vyApAramAM deza, kALa, purUSa, vyavahArAdi anukULatAe sadvartanavaMta sAdhujanonI je nice Agama-vacanAnusAre pravRti te vacana anuSThAna jANavuM.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyavahArathI te mArgAnusArI janenI pravRtti paNa (amuka aMze ) vacana anuSThAna rUpa jANavI. ane je anuSThAna Agama saMskAra thakI atyaMta abhyAsa meMge, sapurUSe caMdanagaMdhanA iSTAne anAyAse ekIbhAve Acare te asaga ane nuSThAna kahevAya che. jema prathama daMDavatI cakabhramaNa karavAmAM Ave pachI te caka anAyAse pharyA kare tema je prathama vacanAnuSThAna hoya te abhyAsavazAt daDha saMskArathI asaMga anuSThAna rU5 thaI jAya che. temAM prathamanAM be sabukAnathI aspRdhyasvargAdi sukhanI prApti thAya che tyAre pAchaLanAM be saanuSThAnathI ni cheyakSanI prApti thaI zake che. pra-zAstramAM kahelI pAMca prakAranI kSamAne kevI rIte ( vibhAgathI) ukta cAra prakAranA sad anuSThAna sAthe saMbaMdha ghaTI zake che ? u-upakArakSamA, apakArakSamA ane vipAkakSamAne prathamanA be anuSThAna sAthe ane vacanakSamA ane sahakSamAne pAchaLanA be anuSThAna sAthe saMbaMdha ghaTe che. pra jJAna traNa prakAranuM je kahyuM che te kevA prakAranA daSTAMtathI kahyuM che te samajAve. u-zrutajJAna, cintAjJAna ane bhAvanAjJAna (anubhava jJAna ) e traNe prakAranuM jJAna anukrame miSTa jaLa, dudha ane amRtanI pere bhavatRSAne zamAvI zake che. tethI ratnatraya samAna ukta trividha jJAnane viSe parama Adara kara
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 ke kaika navuM viziSTa yukta che. temAM zrutajJAna te vinaya bahumAnapUrvaka gurUnAM caraNa sevI prApta karela zAstrArtha saMbaMdhI jJAna, teja manana kareluM cintAjJAna, ane tene samyaga pariNAvI rasarUpa kareluM amRta samAna zAntikAraka anubhavajJAna jANavuM. - pra-kRtamayajJAnanuM zuM viziSTa lakSaNa jANavuM ? u-sakaLa zAstragata vacana sAthe avidhI enuM niNata artha vacana rUpa sArI rIte sAcavI rAkhelAM bIjanI jevuM sajIvana ane asat abhinivezathI atyaMta rahita hoya te kRtamayajJAna jANavuM. AmAM kUtarAgathI Aja darzana suMdara che evuM kaMIka darzana-Agraha hoya, pra-cintAmaya jJAnanuM viziSTa lakSaNa zuM jANavuM ? A u-mahA vAyArtha janita, atyaMta sUkSma buddhigamya, sarva pramANe nayagaNita avirUddha yuktionI AlecanA yukta jaLamAM tela pasarI jAya evuM je jJAna te cintAtmaka jJAna jANavuM. darzana Agraha AmAM muddala heyaja nahi, prabhAvanA jJAnanuM viziSTa lakSaNa zuM jANavuM ? u-sarva seya kiyA viSaye sarvajJa AjJAja pradhAna kAraNa che evA tAtparyavALuM ane tethIja dAnavidhi temaja bIjI vidhimAM citta vitta ane pAtrAdika madhye atyaMta AdaravALuM bhAvanA jJAna, azuddha evA jAtivata ratnanI ravAbhAvika kAnti samAna jANavuM. bIjA jJAna karatAM te adhika prakAzakArI hoya che. A bhAvanA jJAnamAM cArisaMjIvanI cAranA daSTAMta sumi buddhi
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 101 sarva jIvane anugraha karavAnI pariNativaDe gaMbhIra AzayathI sarva keInI upara hita vRtti ja hoya che. pra-vrata-mahAvrata grahaNa karavA rUpa dIkSA AdaravA cathArtha adhikArI kene jANa ? u-A upara jaNAvelA zruta-cintA-bhAvanAjJAna prApta thaye sate bhavyAtmA dIkSA grahaNa karavA yathArtha rIte lAyaka samaje. tathA prakAranA jJAna vagaranI dIkSA te vasanta tUpa ( ilAjI ) samAna viDaMbanA prAya samajavI. pra--dIkSA zabdane-akSarazaH artha zuM thAya che? u-zreya-kalyANanuM dAna Ape ane aziva-azreya tene kSaya kare te yathArtha dIkSA. A jinazAsanamAM munijanene mAnya che, tethI te yakta jJAnI-adhikArIne ja nice hovI ghaTe che. pra-je uktajJAnIneja dIkSA nirdoSa hovI ghaTe te pachI mASataSa pramukha munione zAstramAM nirdoSa dakSa kahelI che tenuM kema? u-je rAgAdika deSa-anubaMdharahita hovAthI zraddhAvAna hoya ane kevaLa sUkSma buddhigamya granthathardikanI jemane gama na hoya ema chatAM pApa bhIrU, gurU bhakta ane Agraha (mIthyAbhiniveza) rahita hoya te paNa jJAnavA ja kahevAya. jJAnanuM paNa eja phaLa che ke saMsArathI viraktapaNe prApta karavuM, zrImadda gurUnI bhaktimAM ekaniSTha banavuM ItyAdika, te te A mahAbhAvamAM hoya che. tethI temanI dIkSA paNa niSa che. matalaba ke je eka nirmaLa cakSuvALa hoya ane bIjo adha chatAM
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 nirmaLa cakSuvALAnA mata pramANe cAlanArA hAya mArgamAM cAlanArA eka sAtheja niyamita sthaLe che. tevIja rIte nirmaLa jJAnI gurUnI pavitra AjJAne anusarI Atma kalyANa sAdhavA ujamALa banelA tathAprakAranA jJAnarahita chatAM mAsatuSAdika munie paNa svaniyAmaka jJAnI gurUonI pere nirdoSa dIkSApAtra gaNAya che. tA te ane paheAMcI zake pra0-sAdhujanAe svasAyeAgya dharma karaNImAM kevuM sAvadhAna rahevuM joie ? u-jema rAgathI kaMTALelA mANasa nIrogI thavA mATe te rAganI pratikriyA (pathya, auSadha mAtrA pramukha) sAvadhAnapaNe kare che tema dIkSita-sAdhujanAe paNa A bhayaMkara bhava rogathI udvigna banI tethI mukta thavA mATe sAdhuyogya sadAcaraNa sevavA sadAya sAvadhAna rahevuM joie. pra-kevA prakAranA sadAcaraNamAM sAdhu-munirAja sAvadhAna rahyA kare ? 30-1 gurU vinaya, 2 svAdhyAya ( saMjhAya dhyAna ), 3 caiJAbhyAsa, 4 paropakAra vRtti, ane 5 sayama anukULa saghaLI karaNI karavAmAM bhavabhIrU sAdhujane sadAya sAvadhAna rahyA kare. temAM pramAdasevana na ja kare. pra0-gurUmahArAjanA vinaya zI rIte sAcavyA gaNAya ? ugurUjana pratye purUSa bhUmikAnI apekSAe ucita mA~dvApUrvaka vartana rAkhavuM ( temanu yathAyogya vaiyAvacca karavuM ), temanA sadguNuthI AkarSAi zuddha aMtaHkaraNanA prema batAvavA
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 mahumAna karavuM, temaNe karelA atula upakArane lakSamAM rAkhI sabhAryAM karavA-bhUlI na javA, dareka kAryamAM temanI kalyANakArI AjJAne AgaLa karI cAlavuM, temaz2a gurU mahArAja vidyamAna hAya athavA na hAya tApaNu temanI pavitra AjJAne yathArtha anusarI-sarvathA te mujaba vartIne tene satya-saphaLa karavI paNa niSphaLa karI nAMkhavI nahi, e sarva rIte sAvadhAnapaNe vartatAM gurUjananA vinaya sAcavyeA kahevAya che. ( vinayavaDeja khIju badhu lekhe thAya che te vagara khIjuM badhu phrAgaTa thAya che. ) pra-pUrvokta sadAcaraNane sAvadhAnapaNe sevanAra sAdhune kevA prakAranA lAbha thAya che ? u0-e rIte sadAcaraNuyukta sAdhujanA atyaMta vizuddha pariNAmane pAmI, zIghra maitrI, muditA, karUNA ane upekSA e cAra bhAvanAne nizce siddha karI zake che. eja cAra bhAvanA sarvotkRSTa thaye sate ate temane ajarAmara padmanIprApti thAya che. pachI tyAM mAkSamAM temane te bhAvanA ( maitrI pramukha ) niSprayeAjana hAvAthI sa'bhavatI nathI. pra0-mokSamArgamAM ceAjAvArUpa cAga-sAdhakane kayA kayA citta doSa vavA joIe ? u0-1 kheda =kriyAmAM apravRttinA heturUpa thAka, 2 udvega, 3 kSepa=AMtare AMtare anyatra cittanuM sthApavu-vyAkSikSacittatA, 4 utthAna=cittanI aprazAntavAhitA, 5 bhrAnti, 6 anyamu=anya sthaLe harSa, cha rAga-pIDA-bhaMga, ane 8 -
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 saMga=Aja ThIka che e rAga=abhiLaMga e ATha citta ke sAdhakane khAsa varyuM che. pra-tatvapravRtti karanArane zuM zuM kartavya che? u0-1 aprItine pariharavArUpa aSa, 2tatva jANavAnI IcchArUpa jijJAsA, 3 bodha pravAhanI sirA (ra) jevI zuzraSA, 4 tatva zravaNa, 5 tatva bodha, 6 tatva vicAraNA 7 tapurvaka parizuddha nizcayAtmaka jJAna prApti ane 8 tapUrvaka tAtvika kyiAmAM pravRtti, e rIte tAvika pravRtti upara kahelA adveSAdika ATha agavaDe nirmANa thayelI hovAthI tatva pravRtti karanAre ukta maryAdA mujaba kartavya parAyaNa thavuM ja joIe. matalaba ke dveSAdika deze tajI samatAdika guNene avazya sajavA joIe. pra - anuSThAnane sevanArA sat purUSane kaye avicalita mArga hoya che? u-zrI vItarAga praNIta bhAvenA garbhArtha-rahasyArthIne sArI rIte sUma buddhi baLathI AlocI-vicArI satupurUSoe kuzaLa kalyANakArI anuSThAna karavA pravRtti karavI e temane acaLa mArga hoya che. * Itizama.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 105 upadeza taraMgiNImAMthI udbhavelA keTalAka praznottaraze. prazna-zrI jina bhavana karAvavA adhikArI ( lAyaka ) kAne jANavA ? uttara--nyAya nItivaDe upArjita dravyavALA, matimAna, udAra dIlavALA, sadAcArava'ta ane gurUne temaja rAjAhikane mAnya hoya tene jinabhavana karAvavA lAyaka jANavA. pradharmazALA ke pASadhazALAthI ze lAbha thaI zake ? u.--munijaneAnA nivAsapUrvaka tyAM dharmezravaNa, pratikramArdika uttama karaNI thaI zake. kaI AtmArthI jane gurU samIpe AvI sAdhu-zrAvaka ceAgya tAne grahaNa karI mahA punya upArjI zake. vaLI jema kurUkSetramAM snehIjanAne paNa kalezabuddhi pragaTe che tema dharmazALAmAM ke pauSadhazALAmAM adhamajanAne paNa dharmazuddhi jAge che. Ama aneka rIte te zALA aneka bhavyAtmAone ekRdhikhIja prApti mATe heturUpa thAya che. tethI tenu nirmANu karAvanArA sa'sArasAgarane tarI paramapada je sAkSa tene pAme che. pra--zrI sa'pratirAjAe savA lAkha jinabhavanA anAvyA te kema ? badhAM navAMja ? --temAM 36000 navIna jinamadirA ane bAkInAM 89000 prAcIna derAsarAnA jINIdhAra karAkhyA jANavA ane jinapratimA sarva jAtanI maLI savA karoDa bharAvI.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 pra0-- mAMDalagaDhanA rAjiyA, nAme deva supAsa; ' emanA AzrI kazI mULa hakIkata che? u--sItA mahAsatIne pUjavA mATe, vanavAsamAM rahetAM lakSmaNa kumAre karelI chANamaya zrI supArzva prabhunI pratimA te satInA zIlanA prabhAve vajAmayI thai gayelI te atyAre paNa mAMDavagaDhamAM birAjamAna che, mahAmahimAvALI che ane sarva upasagAnA vinAza karanArI che. pra--zrI samarAzAhe zrI zatruMjaya upara kevA sa'yeAgamAM uddhAra karAvyA ? u--yAginIpUrathI 1 lAkha 80 hajAra phoja sAthe AvelA mleccharAjAe surASTra dezamAM AvI zrI zatruMjaya upara caDhI, jAvaDazAhe bharAvelI pratimAnA bhaMga karyo tyAre suratrANane mahAmAnya hovAthI tenA pharamAnathI sa vat 1371 varSe zrI samAzAhe mahAtsavapUrvaka aNuddhiAra karAvyeA. temAM puSkaLa dravyanA vyaya karyAM te AzrI kaheluM che ke-- 'sagara cakravartI karatAM paNa samarAzAhane hu kaika adhika lekhuM chuM kemake temaNe mleccha leAkeAnA maLathI byAsa evA A kaliyugamAM paNa zrI zatruMjaya tIrthanA uddhAra karyAM.' pra--dharma zAstranu` zravaNa karavAthI zuM phaLa thAya ? ane kAnI pera ? --zAsrazravaNuthI dharmakArya karavAmAM udyama karI zakAya, sArI buddhi Ave, kharA khATAnA nirNaya thAya, tyAjyAtyAjya, bhakSyAlakSyAdikanA viveka jAge, saMvega-zAzvata sukha meLavavA
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107 abhilASA jAge, ane upazama-kaSAyanI zAMti thAya. A pramANe zAstrazravaNa karatAM aneka lAbha thAya che, jema rahiNyA care zrI vIra prabhunA mukhathI eka gAthA sAMbhaLI svakalyANa sAdhyuM hatuM tema athavA yuvarAjarSine anAyAse sAMbhaLelI traNa gAthA guNakArI thaI hatI tema bhavasamudramAM buDatA mANasene jJAna jahAjha tulya che temaja moha adhakArane TALavA mATe jJAna sUrya maMDaLa samAna upakArI thAya che.. pra-gurU samIpe koI paNa prakAranAM vrataniyama grahaNa karavAthI kenI pere lAbha thAya? u0-pUrve vaMkacUla nAmanA rAjaputre ajANyAM phaLa, rAjAnI paTarANu, kAgaDAnuM mAMsa ane 10 DagalAM pAchA osarI pachI ghA karavA saMbaMdhI karelA niyame tenA jIvita vigerenI rakSA mATe thayA hatA temaja kuMbhAranI TAla joyA pachI bhejana karavAnA niyamathI zreSThIputra kamaLane keTalAka kALe sonAnA carUne lAbha thatAM te pachI parama zrAvaka thaye hatuM, e rIte niyamathI ghaNAja lAbha che. pra-navakAra ( namaskAra) mahAmaMtranuM smaraNa kyAre kayAre ne kevI rIte karavuM ucita che? ane tenAthI zA zA lAbha saMbhave che? u bhajana samaye, zayana karatAM, jAgatAM, praveza karatAM, bhaya ane kaSTa samaye yAvat sarvakALe sadAya navakAra mahAmaMtranuM nize smaraNa karyAja karavuM. maraNa vakhate je koI e mahAmaMtrane dhArI rAkhe che tenI sadgati thAya che. e mahA
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 maMtranuM smaraNa karI karIne aneka ja saMsAra samudrane pAra pAmyA, pAme che ane pAmaze. utsAha sahita pramAda rahita gaNavAmAM AvatA navakAranA prabhAvathI sarva upadra tatkALa zamI jAya che, sarva pApa vilaya pAme che ane sarva prakAranAM bhaya naSTa thaI jAya che. - zrI jinezvaramAM pitAnuM lakSa sthApI prasanna citte, suspaSTa rIte, zraddhAyukta ane vizeSe karIne jitendriya sate je kaMI zrAvaka eka lAkha navakAra maMtra jape che ane eka lAkha zveta ane sugaMdhI puSpavaDe yathAvidha jinezvara bhagavAnane pUje che te jagat pUjya zrI tIrthaMkaranI paddhI prApta kare che. vaLI e mahAmaMtra duHkhane dUra kare che, sukhane pedA kare che, yaza kIrti prasarAve che, bhavane pAra kare che. e rIte A lekamAM ane paralokamAM sarva sukhanA mULarUpa e mahAmaMtra che. vadhAre zuM? paNa tiryaMca-pazu paMkhI paNa anta vakhate e mahAmaMtranA smaraNathI sadagati pAme che. prava-nyAya mArge cAlavAthI A lekamAM temaja polekamAM zA zA phAyadA thAya che? u-nyAya-nItinA mArga eka niSThAthI cAlatAM A lekamAM yaza, kIrti, mahatva, pratiSThAdika bahu prakAranA lAbha thAya che ane parabhavamAM sagati, sulabhadhipaNuM, ucca kuLamAM ane vatAra tathA chevaTa zAzvata sukha maLe che. kahyuM che ke " nyAya mArgamAM pravRtta janane tiryaMce paNa sahAyabhUta thAya che tyAre anIti anyAya mArgamAM pravartanArane tene sago bhAI paNa
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 109 tajI de che. " (jevI rIte anyAyamAM pravRtta thayelA rAvaNane tajI tene baMdhu vibhakSaNa cAlyA gayA hatA ane tene nyAya mArgamAM pravRtta rAmacaMdrajIne pakSa ( Azraya ) lIdho hate. kaI paNa rAjA nyAyataMta, dharmAtmA hoya che tyAre tenuM rAmarAjaya kahevAya che. pra-viSaya iMdriyane paravaza paDela prANIonA kevA hAla thAya che? u-jyAre eka eka IdriyanA viSayamAM lubdha banelA bApaDA pataMgIyA, bhamarA, mAchalAM, hAthIo ane haraNIyAM prANAMta kaSTa pAme che tyAre je mUDha ane mohathI aMdha banI ekI sAthe e pAMce idvionA viSayamAM lIna banyA rahe che temanuM te kahevuM ja zuM ? A bhavamAM parataMtratAdika pragaTa duHkhane pAme che ane paralokamAM nIcI gati pAme che. pra-zrI saMghane ratnAkaranI upamA zI rIte ghaTe che? u-catuvidha zrI saMgha madhye bahu mUlyavALAM paMcapara meSTi ratna (arihaMta siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu samudAya rU5) sadAya utpanna thayAM kare che tethI te ratnAkara tulya ja che. vaLI sarva tIrthaMkarene paNa namaskAra karavA gya e zrI saMgha "pacavIsamo tIrthakara kahevAya che. tevA zrI saMghanI unnati vAsvAmInI pere je kai mahAza kare che te kharekharA uttama purUSanI keTimAM gaNuvA gya che. teo dhanya-kRtapUnya che ema jANavuM. pra-A dunIyAmAM kayA pAMca sakAra durlabha kahA che?
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 u0-1 ( nyAyapAjita) saddhavya, 2 satkaLamAM janma, 3 siddhakSetra (zatrujya tIrtha) nI sevA bhakti, 4 samAdhi ane 5 catuvidha zrI saMghane meLa-meLApa. pra-sIdAtA sAdhama janene samAcita sahAya ApavA mATe keNe kenuM lakSa kevI rIte kheMcyuM hatuM ? tenuM zuM pariNAma AvyuM hatuM ? u0-zrImAna hemacaMdrasUrijIe kumArapALa bhUpALanuM lakSa AvI rIte khecyuM hatuM. " ekadA zrI hemasUrijI zAkaMbharImAM padhAryA hatA. tyAM nidhana zreNI dhanAke pitAne paheravA-oDhavA mATe bhAryAe kAMtelA jADA sUtrathI banAveluM vejuM vahorAvyuM. pATaNa zaheramAM praveza karatI vakhate zrI dumArapALa pramukha 72 nRpe ane zreNI chADA kuberadattAdika 18 hajAra vyavahAriyA sva svaRkisahita sanmukha AvyA tyAre eja gajane kapaDe gurUmahArAje che. te joI rAjAe kahyuM ke Apa sAheba mArA gurU che, A jADe khAdIne kapaDe Ape eTele che tethI amane lAja Ave che. gurUmahArAjAe uttaramAM jaNAvyuM ke hArA rAjyamAM hArA sAdhama bhAIe AvA nirdhana che, teo mahA muzIbate pitAne nirvAha karI zake che te bAbata tamane lajajA kema AvatI nathI ? amane te sAmAnya veSa dhAraNa karatAM paNa gurUtAja che, kemake ema karavAthI te zrI sarvajJa kathita AcAranuM pAlana thAya sarvasaMga-paricaya tajI jIrNa (prAya) vastra dhArI maLa
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 111 (mela) vaDe malIna gAtrayukta, madhukarI vRttine bhajate (AtmA) sAdhu-caryAne jyAre sevaze? A prakAranAM avasara ucita hita vacanane zravaNa karavAthI zrI kumArapALa bhUpALane zrI saMgha upara prema vadhe ane tethI teNe kaI paNa sIdAtA sAdhama bhAIne uddhAra karavA eka hajAra senAmahore mAre ardhavI e abhigraha dhAraNa karyo. te evI rIte eka varSamAM sAdhama janene te eka keDa senAmahora Apate, ema 14 varSomAM teNe 14 keDa senAmahore sAdhama janene ApI. nirapRhe mahAtmAonA samayecita sadupadezathI Ave adbhuta lAbha thAya che!! vaLI zrI vastupALa maMtrIzvara dareka varSamAM traNa vAra zrI saMghane atyaMta AdarapUrvaka nimaMtrI vividha vasA alaMkArAdivaDe pitAnI sarva zaktithI zrI saMghanI pUjA bhakti karatA hatA. ane pUrve "anukaMpAdAnanA adhikAre kahevAmAM AvyuM che tema jagaDuzAha pramukha aneka udArAzaya sajajana zreNI janee sva sAdharmI bhAIone bahu pere uddhAra karyo che. te vAta visarI javI joItI nathI. pra-zrI saMghanA caraNanI raja paNa pavitra gaNI che, te zI rIte? u-catuvidha zrI saMghane pavitra jaMgama tIrtharUpaja kahele che. jyAre zatrujyAdika sthAvara tIrthanI raja pramukha pavitra kahelI che te zrI tIrthakara bhagavAnanI pavitra AjJAne zIrSa upara vahana karanAra AcArya, upAdhyAya, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 ane zrAvikArUpa zrI saMghanI caraNaraja pavitra hoya emAM te kahevuMja zu? AvA zrI sagha vaLI zatru MjyAdika tIrtha pratye yAtrArthe gamana karatA hAya tyAre teA ujavaLa za khamAM dudha bhaLyu athavA suvarNa sAthe ratna jaDayu... jANavuM, e te vizeSe satkArapAtra che. kahyuM che ke " zrI tIrtha pratye jatA yAtrikAnA caraNanI rajavaDe bhanya janA pApa karmarahita nirmaLa thAya che, tIrthI viSe paribhramaNa karavAthI bhavamAM bhramaNa karavuM paDatuM nathI bhava bhramaNanI bhIti dUra thAya che. tIrthabhUmimAM dravya kharacavAthI lakSmI sthira thAya che ane tya tIrthapati zrI jinezvara bhagavaMtanI arcA-pUjA karavAthI bhayaMjanA jagapUjya thAya che. " pra0-sAdhI vAtsalya vartamAna samaye kevA dRSTAMtathI karavu joie ? u-jema sugirimAM rahetA sA. jagasihu 360 sAdha janAne peAtAnI rAzimAM vyApAra karAvavAvaDe temane potAnI jevA mahA zreSThI banAvyA hatA tema vartamAna samaye sAdha vAtsalya karI batAvavuM joie. ane pUrve thai gayelA aneka uttArAzaya, zreSTha jAvaDa, maMtrI uyana. mADhuDade, pethaDa, jhAMjhaNade, jagaDuzA temaja bhImAzAha pramukhanAM dRSTAMte grahI bhAgyavata janAe atyAre samayeAcita sAdharmI vAtsalyavarDa svajanma saphaLa karI levA joie. kevaLa gatAnugatikatA have tajI devI joie. vartamAna dravya, kSetra, kALa bhAvane lakSamAM rAkhI khAsa pASaNa karavA ceAgya sIdAtA kSetranu pASaNa karanArA samayajJa sajjaneAja prazasApAtra che. pra--mahA zrAvaka kaNa kahevAya ? tenAM kevAM lakSaNa kahyAM che ?
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 u0-"zrAvaka cogya dvAdaza vratanuM vidhivat pAlana kare, prasiddha sAta kSetramAM svadhana vAve ane ati dIna duHkhIjane upara khAsa karIne anukaMpA rAkhe, temAM paNa sIdAtA sAdhamI janene hareka rIte uddhAra kare te mahAzrAvaka kahevAya che." e rIte zrI hemacaMdra sUrijIe "gazAstra mAM prakAzeluM che. pra-zrI jinezvara prabhunI pUjA karavAthI zuM lAbha thAya che? u0-zrI jinezvara prabhunI pUjA-sevA karavAthI cintAmaNi ratnanIpere sarvavAMchita pUrNa thAya che, jagamAM parama pUjyabhAvane pAme che, dhanadhAnyAdika Rddhi ane kuTuMba parivAra, mAna, mahatva, pratiSThAdikanI vRddhi pAme che, temaja vaLI tethI jaya, abhyadaya, rogapazAnti, santAna pramukha mane bhISTa arthanI siddhi thaI zake che, mATe bhAgyavaMta bhAI bahene e pramAda deSa dUra karIne trikALa prabhupUjA-bhakti yathAvidhi karavA tatpara rahevuM yukta che. pra-prabhAvanA kene kahIe ? ane prabhAvanAthI kevA lAbha thaI zake ? u0-aThThAI mahatsava, snAtra utsava, zrI paryuSaNa kalpacaritra pustakanuM vAMcavuM, tathA sIdAtA sAdhama janene puSTa AlaMbana ApI temane uddhAra kare e vigere jethI zrI jinazAsananI unnati thAya te sarva prabhAvanAja jANavI. bhAvanA karatAM prabhAvanA adhika che kemake bhAvanA te kevaLa pitAne ja lAbhakArI thAya che. tyAre prabhAvanA te svapara ubhayane lAbhakArI thAya che. pra-zrI jinamaMdire darzanArthe jatAM anukrame keTaluM phaLa maLe che? u-zrI jinamaMdire javA mana karatAM eka upavAsanuM phaLa, javA uThatAM be upavAsanuM, javAne prAraMbha karatAM traNa upavAsanuM, mAge gamana karatAM cAra upavAsanuM, mArgamAM the DuMka gaye chate pAMca upavAsanuM, ardha paMthe AvyuM te
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 15 upavAsanuM, jinabhavana sAkSAta najare dIThe eka mAsa upavAsanuM, jinabhavane AvI pahoMcatAM cha mAsa upavAsanuM ane jinamaMdiramAM dAkhala thaye chate eka varSa upavAsanuM phaLa bhAgyazALI AtmA meLave che. vaLI zrI jinAlayamAM AvI jyaNApUrvaka pramArjana (bhUmizuddhi) karatAM athavA prabhuprAtamAnA aMge jarUra pUratI zuddhi karatAM 100 varSa upavAsanuM phaLa, zItala bAvanAcaMdanAdikavaDe prabhunA aMge vilepana karatAM 1000 varSa upavAsanuM phaLa, sarasa sugaMdhI ane tAjA puSpanI mALA prabhunA kaMThe AropatAM lAkha varSa upavAsanuM phaLa ane prabhu sAthe tAna meLavI gItavAjiba (saMgIta) karatAM anaMta upavAsajanya phaLa maLe che. temaja pUjA kaTi samAna phaLa tetra kahevAthI, stotra kaTi samAna phaLa japa karavAthI, japa keTi samAna phaLa dhyAna karavAthI ane dhyAna keTi samAna phaLa samAdhigathI prApta thaI zake che. dravyastavane ArAdhI utkRSTapaNe azruta (bAramA ) devaleke jaI zakAya che tyAre bhAvastavavaDe aMtarmuhUrtamAM nirvANapada maLI zake che. pra.-dravya ane bhAva stavarUpa dharma ArAdhanA karavAnI zI maryAdA kahI che? u-zAstramAM adhikArI paratve (yogyatA pramANe) dharma sAdhavAnI maryAdA batAvI che. eTale ke gRhasthane dravya stavanA adhikArI kahyA che, tyAre muni janene bhAva stavanA adhikArI jaNAvyA che. pra-prabhunI pAse nAca karatAM ze lAbha thAya ane kenI pere? u0-adbhata bhAvathI prabhu pAse nAca karatAM rAvaNanI pere tIrthaMkara nAmakarma upAI zakAya. zrI aSTApada parvata upara zrI bharatezvarakArita caityamAM zrI rASabhAdika vIse bhagavAnanI
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 mahA pUjA racIne rAvaNa, ane mandodarIpramukha 16000 aMteurI saMgAte nRtya karatA hatA tevAmAM svavINAtathI tuTI gai. tyAre jinezvara prabhunA guNa gAnamAM lAgelA raganA bhaMga thavAnA bhayathI rAvaNe peAtAnI nasa kheMcIne tene sAMdhI dIdhI. e rIte akhaMDa prabhubhaktivaDe teNe tIrthaMkara nAmakarma upAI lIdhuM. te AgaLa upara mahAvideha kSetramAM tIrthaMkara thaze. ema samajIne sahRdaya bhAI nhenAe vividha prakAre prabhupUjA-bhaktimAM prayatnazIla thavuM. pra--sAmAnya rIte jinapUjA keTalA prakAranI che ana tenA kevA prabhAva che ? u--sAmAnya rIte jinapUjA traNa prakAranI che. 1 aga pUjA, 2 agra pUjA ane 3 bhAva pUjA. ( vizeSa prakAre tA te dareka pUjAnA aneka bheddo hAi zake che.) temAM pahelI vinApazAminI ( vighnane dUra karI nAMkhanArI ), bIjI abhyudaya ( lakSmI, lIlA, mAna pratiSThAddhi mahattva temaja ucca gati )ne ApanArI tathA trIjI akSaya avyAkhAdha zAzvata zivapadane samarpanArI che ema jANavuM. prabhU pra--vizeSa rIte zAstramAM kyA kyA prakAre pUjA kahelI che ? u--pA~ca prakArI, aSTa prakArI, sattera prakArI, ekavIza prakArI, 108 prakArI, yAvat sarva prakArI pUjA vividha prabhAvavALI zAstramAM varNavI che. ane te sarva AzaMsA rahitapaNe karanArA bhavya jane vizvavadha thAya che. te darekanA hetu sahita adhikAra pUjAsagrahAdikathI gurUgamya jANI levA. pra0--kumArapALa rAjAe pUrva bhavamAM zuM sukRta karyuM hatuM ? u--teNe pUrva bhavamAM peAtAnI mUDI-pAMca koDIthI ca'pAnAM 18 kUla lahI te puSpavaDe zrI vItarAga prabhune pUchyA hatA,
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 116 te punyanA prabhAvathI te 18 dezanA mahArAjA thayA. A pra-jinabhavanamAM nissihI pUrvaka praveza karI pradakSiNA dika devAthI zuM phaLa thAya che? u-pradakSiNA jayaNApUrvaka karatAM 100 upavAsanuM phaLa, prabhunAM pragaTa darzana karatAM 1000 upavAsanuM phaLa ane parama amedapUrvaka prabhune vaMdana karatAM te anaMta punya upArjI zakAya che. tethI jinadarzanAdika yathAvidhi karavAM joIe. - prava-zrAvakene mukhya zRiMgAra kaye kahyuM che? u-zrI jinapUjA, viveka, satya, zica ane supAtradAna eja zrAvakapaNAne khare prabhAvika zRMgAra jANa. pra-dharmanuM saMkSipta lakSaNa zuM che? ane tene ke prabhAva che? u-ahiMsA, saMyama ane tapa lakSaNavALe dharma duniyAmAM utkRSTa maMgaLarUpa che. temAM jenuM citta sadAya ramyA kare che tene devatAo paNa namaskAra kare che te pachI bIjAonuM te kahevuM ja zuM? dharmanA prabhAvathI dhammilAdikanI pere Icchita sukhasaMpadA saheje saMprApta thAya che. . ja pra-ahiMsA, saMyama ane tapanuM saMkSipta svarUpa samajAve. - u0-viSaya kaSAyAdika pramAdane vaza thaI mana, vacana, ke kAyAthI thatA prANaghAtathI viramavuM ane sahu jIva upara samAna bhAva rAkhI AtmAnA svAbhAvika jJAnAdika guNanI rakSA karavI te ahiMsA. pAMce idrine damavI, cAre kaSAye - tavA, hiMsAdika pAMce adyate tajavAM ane mana, vacana, kAyAnI zuddhi karavI te saMyama ane javalaMta agnivaDe jema sadoSa suvarNa zuddha thaI zake che tema IcchAnidhipUrvaka samatAsahita je bAhya atyaMtara anuSAnavaDe malIna AtmAne nirmaLa karavAmAM Ave te tapa. Iti zama,
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 117 vividha praznottaro. (pAvaramAMthI) prazna-daSTivAda (samasta zAstranA avatArarUpa pUrva jJAna) bhaNavAne strIo sAthvIone zA mATe niSedha kare che? uttara-tucchAdika svabhAva hovAthI strI je daSTivAda bhANe te te garvavaDe purUSane parAbhava karavA pravartIne durgatipAtra bane tethI parama kRpALu parepakArazIla paramAtmAe tene pUrva bhaNavAnI AjJA ApI nathI paraMtu temanA paNa hitanI khAtara ekAdaza aMgAdikanI racanA karavAmAM Ave che. A prazna-buddhinA je ATha guNavaDe kRtajJAna grahaNa karAya te guNenuM kaMIka svarUpa samajA! uttara-1. suzruSA-vinayayukta thaI gurUmukhathakI sAMbhaLavAnI IcchA. - 2. pratipUchA-pharI pUchIne bhaNeluM zAstra niHzaktizaMkA vagaranuM karavuM. 3. arthazravaNa-4. arthagrahaNa-bhaNelA zAstrane arthathI sAMbhaLavuM ane tene artha dhArI le. - 5. IhA-paryAlacanA-artha dhArI vicAravuM ke e barAbara che ke nahi? ema svabuddhibaLathI sAMbhaLelA-grahaNa karelA arthane nizcaya karavA vicAraNA karavI. . apaha-gurU mahArAje pharamAvyuM te yathArtha-pramANa che ema nizcayanirdhAra kara. ( 7. dhAraNa-nizcita karelA arthane sadAya cittamAM dhAraNuM
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 karavA-visarI javA na devA. 8. ane zAstrokta anuSThAnane samyag rIte AcaravuM-pramAdazIla na thAvuM. ema karavAthI ApaNAM aMtarAya tUTe che ane gurU mahArAja potAnA prayatnanI saphaLatA joi prasanna thAya che ethI e paNa zrutaprAptinA acchA upAya che. athavA, 1. suzruSA--gurUmahArAja je kaMi hitakArya karavA pharamAve te sarva anugraharUpa mAnIne sArI rIte-sAvadhAnatA pUrvaka sAM bhaLavA IcchA.. 2. pratikRcchA--prathama amuka kArya karavA AjJA pAmyA chatAM te kArya karatI vakhate gurU mahArAjane tatsaMbadhI phrI pRcchA karavI, ane temanI pharamAza mujaba pUratu lakSa rAkhIne kArya karavuM. 3. zravaNu--evI rIte ArAdhita gurU samIpe sUtra athavA te sUtranA arthanuM samyag zravaNa karavuM. bAkInuM badhu pUrvenI pere jANavu.. prazna--gurU mahArAja kevA prakAre vyAkhyAna kare tenI sacA~dA batAvA ! uttara--prathama tA gurU mahArAja ziSyavarga pratye sUtrane artha mAtra samajAve. pachI bIjIvAra sUtrasparzaka niyuktimizra arthanI samajaNa Ape ane chevaTe niravazeSa eTale sa'pUrNa artha batAve e sUtra-anuyAga viSaye zAstramAM maryAdA darzAvelI che. prazna--karmanuM anAdipaNuM zI rIte siddha thaI zake che? uttara--deha ane karmanA bIjAkuranI pere paraspara hetu hetu
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 119 medabhAva hovAthI jema bIjavaDe aMkura pedA thAya che, ane aMkarathakI keme karIne bIja pidA thAya che tema dehavaDe karma upaje che ane karmavaDe deha nIpaje che. evI rIte punaH punaH paraspara anAdikALane hetu hetumabhAva rahela hevAthIja saMbhave che. jemane anya hetu hetuma bhAva saMbaMdha rahela hoya che teo bIja-aMkura temaja pitA-putrAdikanI pere anAdija havA ghaTe che. tevI rIteja deha karmane saMbaMdha che mATe te paNa anAdija che. (Iti vizeSAvazyake pR. 700). praznakarmane badale hAphika nirmANa karanAra () tarIke akarmI-karmarahita Izvarane ja mAnavAmAM zo doSa Ave che? uttara-karmarahita e Izvara upakaraNanA abhAve daMDAdika upakaraNa rahita kuMbhAranI pere zarIrAdika kAryanuM nirmANa karI zake nahi. vaLI karma vagara zarIrAdikanuM nirmANa karavAmAM jIvAdikane bIjuM kaMI upakaraNa saMbhavatuM nathI. kemake garbhAdika avasthAmAM anya upakaraNane asaMbhava che ane karmarahitane zuka, zeNita (vIrya, rUdhira) pramukhanuM grahaNa karavuM paNa ayukta che. athavA bIjI rIte pravega karI zakAya che. karmarahita IzvarAdika AtmA AkAzanI pere niSTa hovAthI, amUrta hevAthI, azarIrI hevAthI, niSkriya hovAthI, temaja sarvagata eTale sarvavyApI hovAthI tathA eka paramANunI pere ekale havAthI zarIrAdikanuM nirmANa kare ja nahi-karI zake ja nahi. je kadAca kahevAmAM Ave ke zarIradhArI Izvara ja badhAya dehAdika kAryonuM nirmANa kare che te pachI izvara saMbaMdhI deha
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 ja nuM nirmANu thavAmAM paNa evAja prazna samupasthita thAya che. te evI rIte ke karmarahita izvara nija zarIranuM nirmANa karI zake nahi. kemake te daMDAkirahita kulAlanI pere upakaraNa rahita che. jo koI bIjo Izvara tenA zarIranu nirmANa karI ApatA hoya tA te paNa zarIradhArI ke zarIra rahita ? jo te zarIra rahataja hAya tA te upara kahyA mujaba upakaraNa rahita hAvAthI zarIranuM nirmANa karI zakeja nahi. ane jo te zarIravAn hAya tA tenA zarIranuM nirmANa karavAmAM paNa te ja doSa Ave che. eTale te paNa karmarahita hAIne upakaraNa rahita peAtAnA zarIranuM nirmANa karI zakatA nathI. ane jo tenu zarIra khIjo zarIradhArI banAvI Ape te pachI te bIjAnu zarIra paNa bIjo anAve ane tenu paNa bIjo manAve ema karatAM te anava sthAdoSa Ave che. e sarva aniSTa che. tethI izvara dehArdikanA kartI karatA nathI; paraMtu karma sahita jIvaja svadehArdika kArya kalApanA kartA siddha thAya che. karmarahita-kRtakRtya izvara pratyeAjana rahita paNa dehAkrikanu nirmANa karatA hAya tA te unmattatulya ja gaNAya ane jo saprayojana tenu nimANa karavA jAya te anIzvaratva prasaMga prApta thAya che. kemake anAdi zuddha hoya tene dehArdika kArya karavAnI IcchAja hAvI ghaTe nahi. kAraNa ke tevI icchAja rAga vikalparUpa che, ityAdi atra bahu vaktavya che. vizeSa adhikAra graMthAMtarothakI jANI levA. ane madhyasthapaNe vicAra karI satya samaLa pakSanA svIkAra karI leve. iti vizeSAvazyaka pR. 701.
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1ra pakSa-saMsArathIja sarva keI bhavyAtmA mukta thaI siddha thAya che te te sarva siddhAnI Adi levAthI kaI paNa Adi siddha hovuM joIe ke kema? - uttara-jema saghaLAM zarIra ane saghaLAM ahorAtra AdivALAM che paNa kALanI anAditAthI Adya zarIra ke Adya aherAtre jANI zakAtAM nathI tema kALanI anAditAthI kaI eka Adya siddha paNa jANI-mAnI zakAya nahi. A prazna-45 lAkha yojanapramANe parimita siddhikSetra che te temAM anAdi kALathI thatA anaMtA siddha zI rIte samAI zake? uttara-amUrta-azarIrI hevAthI parimita kSetramAM paNa anaMtA siddhA samAI rahe che. jema pratyeka dravyane saghaLA siddha bhagavatenAM anaMtAM jJAna ane anaMtAM darzana viSaya kare che. athavA ekaja nartakI upara hajAre daSTi paDe che tathA parimita kSetravALA eraDA pramukhamAM aneka davAonI prabhA samAI jAya che, tema ahIM parimita kSetramAM anaMtA siddha kema samAI na zake? apitu sukhe samAI zakeja. jyAre mUrta evI bahu dIpakanI prajAe parimita kSetramAM samAI zake te pachI amUrta-azarIrI siddha paramAtmAnuM kahevuM ja zuM? prazna-je devatAo che, te teo atra manuSyalokamAM AvavA zaktivaMta chatAM kema AvatA jaNAtA nathI? uttara-devatAo, devAMganAdika saMbaMdhI divya premamAM lIna
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 havAthI, atyaMta rU5 lAvaNyAdika guNavALI kAminImAM Asakata thaI ramaNika sthAnamAM rahelA purUSanI pere viSaya sukhamAM atyaMta Asakta thaelA hovAthI, tathA bahu agatyanAM kArya karavA nijAyelA vinIta purUSanI pere pitAnuM kArya haju pUrUM thaeluM nahi hovAthI, tathA temane manuSyanAM kArya sAthe e saMbaMdha nahi hevAthI, aNuIcchita gRhAdikamAM jema nirAgI-nispRhI munio jatA nathI tema teo A manuSya lekamAM prAyaH AvatA nathI. temaja A manuSyalakanI durgaMdha sahana nahi karI zakavAthI paNa devatAo prAyaH atra AvatA nathI. pR. 782-83 prazna-je emaja che te devatAo atra zA prajane AvI zake che? uttara-zrI jinezvara bhagavAnanA janma, dIkSA, kevaLajJAna ane nirvANa mahotsava prasaMge pitAnuM hita-kartavya mAnI devatAo atra Ave che. temAM keTalAka iMdrAdika deve pitAnA bhakti bhAvathI svataH Ave che, keTalAka temanI anuvRtti-AjJA -vazavartI paNAthI Ave che, keTalAka pitAnA saMzayanuM nirAkaraNa karavA Ave che, tyAre keTalAka pUrvabhava saMbaMdhI putra, mitrAdikanA anurAgathI atra Ave che. vaLI pUrve pratibodhAdika nimitta saMketa-nizcaya karela hoya tethI keTalAka deva atra Ave che, keTalAka vaLI mahA parAkamavaMta sAdhu pramukha sAtvika purUSanA tapaguNathI AkarSAIne atra Ave che, tyAre keTalAka devatAo pUrvalA vairi manuSyane pIDavA mATe paNa Ave che. bIjA keTalAka devatAo pUrvalA mitra, putrAdika upara anugraha
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 karavA Ave che, keTalAeka vaLI kAma kadarthanAdika kAraNe paNa Ave che temaja keI uttama sAdhu pramukha sAtvika jananI parIkSA nimitte paNa Ave che. evI rIte devatAonuM atra Agamana kAraNa paNa jaNAvyuM che. ' prazna-sukha duHkhanA pragaTa kAraNarUpa anna, strI, caMdana, sarpa, viSa ane kaMTakAdika chatAM zAmATe tenA kAraNarUpe karmanI kalpanA karavI joIe? ethI atiprasaMga deSa Avaze. uttara-tulya evAM paNa annAdika khAdhAM chatAM keIkane te AhalAda ane keIkane regAdika pedA thAya che. tevI rIte judAM judAM phaLa thavAmAM avazya hetu have joIe. je hetu vagaraja bhinna bhinna phaLa thAya te te sadAya thavuM joIe athavA te kadApi paNa na thavuM joIe. mATe bhinna phaLa thavAmAM je hetu-kAraNa rahela che te adaNa-karmaja jANavuM. ethI sukha duHkhanA kAraNarUpa karmanuM kathana kalpanA mAtra nathI. paraMtu te paramArthathI sAcuM ja che. pR0 797 jIvadayA-anukaMpA dAna. (upadeza taraMgiNyAma) "jIvadayA guNu velaDI, ropI risaha jirNoda, zrAvaka kulamaMDapa caDhI, sIMcI kumaranarida." jIvadayA rUpI guNanI velI yugAdi bhagavAne A bharatakSetramAM ropI, tene tyArabAda thayelA aneka jaina rAjA mahArAjAoe poSaNa ApyuM. eTale te vadhIne zrAvakanA kuLarUpI
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 mAMDavA upara caDhI-ArUDha thaI chavAI rahI. tene pharI A kalikALamAM thayelA paramahaMta zrI kumArapALa bhUpALe atyaMta siMcIne daDha rUDha karI dIdhI. temanA pitAnA rAjyamAM 11 lAkha azvene gaLeluM pANI pAvAmAM AvatuM ItyAdika jIvadayAne lagate ghaNe hevAla kumArapALa prabaMdha, caritra tathA rAsa pramukhamAMthI maLI Ave che. anna e prANIonA prANu, prANI enuM ojas ane sukhauSadhi che mATe annadAna pradhAna che. anna, jaLa ane subhASita e traNa vAnAM pRthvImAM kharAM (Avazyaka) ratna che. kemake e prANIone sadya tuSTi puSTi samarpe che. e hoya teja bIjA badhAM vAnAM hoya che, nahi te te aLakhAmaNuM thaI paDe che. ema samajI sujJa janee prANIene puSTa prItikArI nirdoSa annadi dAna khaMtathI ApavuM ghaTe che. lekamAM kahevAya che ke "raMga dhAniki pAni e sarva annadAnane mahimAja batAve che. zrI saMprati rAjAe judA judA dezamAM 700 dAnazALAe dIna duHkhI janene uddhAra karavA cAlu karAvI hatI. je ke mekSaphaLadAyI dAnamAM pAtrApAtranI vicAraNA kartavya che, paraMtu game te dIna duHkhI jane pratye anukaMpAdAnane kayAMya niSedha karavAmAM Avela nathI. eTaluM ja nahi paraMtu dayAvaDeja kaI paNa prANI dharmane adhikArI thaI zake che. dayA-anukaMpA vagaranI karaNI mAtra niSphaLa prAya che. tyAre dayAvaDe sarva karaNe bhAmaya ane saphaLa thAya che, ema samajI zrI jagaDuzAhe bhAre duSkALamAM duniyAmAM aneka sthaLamAM dAnazALAo sthApI aneka janane uddhAra karyo hate. tene adhikAra kaMIka spaSTa rIte samajavA je
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 havAthI nIce lakhe che. ekadA samaye jagaDuzAha bhejana karavA beThA hatA, tyAre keIka vRddha-siddha purUSa temanA dvAre AvI ubhe rahyA. madhyAnha samaya thayela hovAthI tene AdarapUrvaka besADI zeThe jamADe. ghaNuM bhajana ane pANI ApyA chatAM tene tRpti thaI nahi tyAre Azcarya pAmI zeThe tene tenuM kAraNa pUchyuM. eTale te siddha purUSe kahyuM ke "AjathI mAMDI pAMca varSe navAM dhAnya ane navAM jaLa najare paDaze." ema kahI te adazya thaI gaye. e vacana uparathI pAMca varSane dukALa paDavAne jANI zeThe pitAnA nekare pAse sarva zaktithI sarve dezamAM dhAnyane saMgraha karAvyuM. ane dukALathI lekenuM rakSaNa karavA mATe jAde jude sthaLe 112 dAnazALAo sthApI dIna janene yatheccha dAna ApavA mAMDayuM. jagaDu zeThanI evI kIrti sAMbhaLI vIsaLadeva rAjAe vizvala nagaramAM eka dAnazALA mAM, paNa temAM saMpattinA abhAve ghIne badale tela ApavA mAMDayuM, tethI keIka cAraNe kahyuM ke "tuM parIsaI phalisiuM, eu parIsaI ghI" (tuM tela pIrase che ane jagaDuzeTha te ghI pIrase che!) e vacana sAMbhaLI matsara tajI teNe jagaDuzAha pAse praNAma karAva baMdha karyo. jagaDuzAha. jyAM dAna devAnI mAMDavImAM besI dravya detA hatA tyAM vacamAM eka paDade baMdhAvatA hatA. evI matalabathI ke je kulIna jane lajajAvaDe pragaTa dAna laI na zake te pitAne hAtha 5DadAmAM jagaDuzA pAse laMbAve eTale zeTha sahu sahanA bhAgya pramANe 100-200 vigere rakama Ape. eka vakhate pitAnA bhAgyanI parIkSA karavA visaladeve paDe veza parAvartana karIne
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129 ekalA AvI paDadAmAM peAtAnA jamaNA hAtha dharyAM eTale tenA hAthanI rekhAo ane lakSaNAvaDe tene koI bhAgyavaMta rAjA chatAM kaMika tevAja duHkhamAM AvI paDelA jANI tenI jInnI paryaMta sukha thAya eTalA mATe zeThe tenA hAthamAM peAtAnI maNima hita eka mudrikA (vIMTI) kADhI mUkI. te lai kSaNavAra khamI pharI DAkhA hAtha teNe lakhAvyeA. te joi zeThe temAM bIjI mudrikA mUkI. te ane mudrikAe laI te potAnA AvAsamAM AnyA. bIje divase jagaDuzAhane bAlAvI te aMte mudrikA batAvI kahyuM ke * zeTha A zuM ? ? tyAre zeThe kahyuM ke 'sukhI janAne sarvatra sukhaja che ane duHkhIne duHkhaja che. ' ema sAMbhaLI zeThanA satkAra karI tene bahumAnapUrvaka vidAya karyAM. e rIte anuka`pAdAna upara jagaDuzAhanuM dRSTAMta kahyuM che te sAMbhaLI adhika dayArdra thavuM. vaLI bhImasAdhue paNa duHkhI vaNIkAnA ghera lajjAvaMta ( lAjavALA )nA hita mATe jemAM gupta rIte seAnA mahArA nAMkhavAmAM AvelI hatI evAM meka meAkalI ApyA hatA, temaja pATaNa vigere zaheromAM ghaNI dAnazALAo kADhI hatI. vaLI turUpkAe gherI lIdhelA sAraTha deza vigerenA badhA ALa vRddha janone potAnu dravya ApIne cheDAvyA hatA, ane temane anna vastra tathA dravyAdika Ine sukhI karyA hatA. 6 ekAdA rahevADIe caDhelA bhAjarAjAe cATAmAM dhAnya vINatA rAjazekhara kavine dekhI A pramANe kahyuM. je pAtAnuM udara pUravAne paNa asamartha che temanA janmanu' prayA jana zuM che ? ' arthAt temanuM jIvita nakAmuM che. bhAjanu evuM vacana sAMbhaLI kavi khelyA ke ' zuM samartha chatAM paNa je
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 127 ( pApakArI nathI temanA janmanu paNa zuM prayeAjana che ?? arthAt temanu paNa jIvita phrAya che. te sAMbhaLIne pharI leAjarAjAe kahyu ke * huM janine ! ( pRthvImAtA ) tuM evA putrane janma ApIza nahi, ke je anyanI yAcanA karavAmAMja kuzaLa hAya.' te sAMbhaLI kavi melyA ke hai mAtA ! tuM evA putrane paNa udaramAM dhArIza nahi ke je karelI prArthanAnA bhaMga kare. ' matalakha ke evA naguNA parApakAra dAkSiNyatAki guNathI hIna janAnA janma paNa nakAmA che, ema te kavie kahyu chate dAna vIra evA bhAjarAjAe te kavine 100 gAma ane eka karoDa seAnAmaheAranI bakSIsa karI. e rIte bhAjarAjA anuka'pAdAna detA hatA. tathA vikramAditya rAjAe paNa suvarNa purUSanA pasAyathI suvarNa varSAvI pRthvIne anRNu karI hatI, tethI adyApi paryaMta tenA savatsara pravarte che. ekadA samaye lakSmIdevIe prasanna thai pragaTapaNe vikrama rAjAne varadAna mAgavA kahyuM. tyAre teNe lAkonI anuka'pAthI * mALavA dezamAM kadApi dukALa na paDe evuM varadAna mAgyuM, je yAvadradivAkarI eTale kAyamane mATe devIe kabUla rAkhyuM. atyAre paNa durbaLa lokone dukALamAM mAlavadezaja AdhAra gaNAya che. ( vikramAditya rAjAe pAtAnA kozAdhyakSa (bhaMDArI ) ne kAyama mATe hukama karI rAkhyA hatA ke koi paNa duHkhI mANasa najare paDe tene hajAra seAnAmaheAra, jenI sAthe mAre saMbhASaNa thAya tene 10 hajAra, jenA vacanathI huM hasuM tene eka lakSa, ane jenAthI mane ghaNeAja satASa thAya tene 1 karoDa seAnAmahAra ApI devI. dAnezvarI vikramarAjAnI e sa
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 dAnI sthiti hatI. anukaMpAdAnanuM keTaluM mAhAnya kahiye ? TuMkANamAM-* utkRSTa Arogya, niSkaTaka rAjya (akhaMDa sAmrAjya), pragaTa nirUpama rUpa-lAvaNya, ati ujavaLa-yaza-kIri, vaLI dhana, vana, dIrgha AyuSa, akuTila parivAra, ane AjJAvatI udAra dilanA putre e badhuM A carAcara jagatmAM dayAnuM ja phaLa samajavuM. duniyAmAM je kaMI bhavya, AzcaryakArI, AnaMdakArI athavA prazaMsApAtra dekhAya che te sarva kRpA-devIne ja prabhAva jANu. kahyuM che ke - - "pAnAmA, je vastuLArA. tathAM mutA, vicati te virama " eTale kRpA nadInA vizALa kAMThe sarve dharmo tRNAkara (green vendure) lIlA chama ghAsanI pere vilasI rahe che paraMtu te kRpAnadI jyAre sukAI jAya che tyAre pachI te kyAM sudhI TakI zake che? tarataja tyAM ugelA ghAsanI pare dharma paNa zebhA rahita-sAra satvarahita phIkepha paDI jAya che. e te jyAM sudhI dayAne pravAha vahete heya che tyAM sudhI ja sarva zebhA-sAra-satva-AnaMda ane sukha samAdhi samarpe che. pachI te te kevaLa nAmazeSaja rahe che. atre prasaMge je je mahApurUSanAM udAra caritra kahevAyAM che temAMthI sAra mAtra e levAne che ke ApaNe sahue ApaNuM hRdaya kamaLa lAgaNIvALuM-dayAddha karI, kaTheratA dUra karI, dIna duHkhI janenI hAre caDhI "paraduHkha bhaMjana" birUda prApta karavuM yogya che. Itiza. samAsa,
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ my bm zuddhipatraka. pu, lAIna aruha 1 " 11 AnaMda AnaMdana 2 3 saMsAra saMcAra 2 10 avicala avicala pada .2 17 barAje birAje 2 22 jyAM 13. 7. kahAI bm bh 23 7 anujala 1 mahArAja 14 thavAya, A uparAMta 17 prerAya 5 rAjatAM, bhAMjatAM 1 pAMpa chato . 15 jatuM 4 ' dukRta karelo - 23 * emaja - 20 caDhavAne anukUla hArA pitAnAja thavAya AnuM nAma viveka LI. mana prAya 'rAjatA, bhAMjatA pApa 26 pacha 57 bhaTakatuM dukRtyajanita zobhe che tema caDhate vAne muditA navamAM vanivALuM evuM dIkSAja vacana ' , pravRtti . navA * chanivAsu enuM 191: 11 dIkSA 7. vacanarUpa 104 pravRtta 109 2 tene 112 .17 . meSa : 126 - 20 . ekAda . 126 24samartha 128 13 yeadure 101 zreNI , ekalA su samaya verdure
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ agAuthI Azraya ApI madada karanAra saghUha sthAnAM mubAraka nAma. sANaMda, ( 1 zA. nAnacaMda phulacaMda 11 metA kalAbhAI cunIlAla 2 zA. mANekacaMda nAthAbhAI 11 meta budhAlAla UkAbhAI 1 metA semacaMda chaganalAla 5 metA amRtalAla ravacaMda 1 metA mulacaMda vardhamAnabhAI 5 metA maMgaLadAsa amarazI 1 metA dIpacaMda popaTabhAI 5 metA cImanalAla maNIlAla 1 metA chaganalAla khemacaMda 1 zeTha devakaraNa vAlajI 1 maNIAra gIradhara vartamAna 1 metA jesaMgabhAI haThIsaMga 1 gAMdhI cunIlAla trIkamabhAI 1 metA narasIbhAI lalubhAI 1 zA. dharamazI parasetamadAsa 1 metA mohakama DAhyAbhAI 1 zA. jIvarAja rAjapALa 1 metA parasotama rAvajIbhAI 5 gAMdhI kacarAbhAI ukAbhAI 1 metA somacaMda cunIlAla 1 zA. manasukha DAhyAbhAI 1 zA. maNIlAla mohanalAla 1 metA ratanacaMda chaganalAla 1 metA choTAlAla hemacaMda 1 verA cunIlAla vakhatacaMda 1 zA. trIbhavanadAsa talakazI 1 zA. pAnAcaMda jesaMga bhAI (gAma khAIDanA) ( khaMDera parAnA ) 1 zA. 5najI UmedabhAI 1 metA pipaTalAla vADIlAla 1 zA. sAMkalacaMda vakhatacaMda 1 zA. kALIdAsa meghajIbhAI 1 metA nathubhAI sAMkalacaMda 1 zA. bApubhAi DAyAbhAI 1 metA jemala jIvaNalAla 1 zA. lalubhAI mulacaMdabhAI 1 dezI maMgaLadAsa gulAbacaMda 1 gAMdhI DAhyAbhAI bhurAbhAI 1 metA mohanalAla padamazIbhAI 1 zA. mohanalAla pItAmbaradAsa | 1 metA vADIlAla khuzAladAsa
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 mANekacaMda kezavajI ' | 1 zA. dhanajI gulAbacaMda 1 zA. zakaracaMda kALIdAsa 1 zA. abhecaMda mANekacaMda 1 gAMdhI mohanalAla kacarAbhAI 1 zA. gulAbacaMda juThThAbhAI 1 metA maNIlAla dharamazI 5 maNIAra vRjalAla amaratalAla 1 zA. premAnaMda cunIlAla 2 zA. mAthAlAla caturabhAI 1 dezI vADIlAla puMjAbhAI 5 zeTha becaradAsa kamacubhAI 1 metA maMgaLadAsa vakhatacaMda 5 gAMdhI sakaracaMda varavAbhAI 1 e. pI. mahetA. 5 zA. kezavalAla kacarAbhAI 1 zA: amRtalAla jesaMgabhAI 5 bhAvasAra AsArAma mulacaMda 1 rAM. rA. maNIlAla vADIlAla | 2 jhaverI devazIbhAI maganalAla " (sANaMdasTezana mAstara) | 3 bhAvasAra DAhyAbhAI bhukhaNadAsa 1 zA. ujamazI dIpacaMda 1 gAMdhI AtmArAma pipaTalAla 1 dozI cAMpazI mANekacaMda 1 zA. maMgaladAsa lallubhAI 1 jIvAbhAI surAbhAI 1 zA. popaTalAla haracaMda 1 su kheDIdAsa maganalAla -1 zA. lakhamIcaMda mANekalAla 1 metA maNIlAla lalubhAI 1 zA. velasIbhAI vadhamAna 1 zA. premacaMda DosAbhAI 1 zA. mulacaMda kevaladAsa 1 zA. maNIlAla ujamazI 1 zA. narasI ANaMdajI, 1 gAMdhI rAyacaMda haThIsaMga | 5 zA. kamaLasI lADakacaMda 1 sAkaracaMda bApubhAI 1 zA. rAyacaMda purazotamadAsa vIramagAma, 1 zA. kacarAbhAI karamacaMda 1 zA. mohanalAla jesaMgabhAI 1 zA. cunIlAla chaganalAla 1 mAstara vRjalAla kezavajI 1 zA dalasukhabhAI ukAbhAI 1 zA. cunIlAla chaganalAla . 1 zA. maNIlAla kezavajI. 2 zA. lakhamIcaMda bhavAnadAsa | 1 dezI maNIlAla velasIbhAI
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 jhaverI bharatalAla ratanasI | 2 zA. kAntIlAla mohanalAla 2 jhaverI ratIlAla popaTalAla 3 zA. bhoLAbhAI vahAlacaMda 1 zA. vADIlAla kacarAbhAI. 5 zA, sAMkaLacaMda mohakamabhAI 1 gAMdhI somacaMda DAhyAbhAI 5 zA. dharamacaMda nagInadAsa re zA. bhAicaMda purUSotamadAsa 2 zA. motIlAla sAMkaLacaMda 1 zA. malAla bhudarabhAI 2 zA. mohanalAla gIradhara 3 bhAvasAra lAlajI jasarAja 10 zA. hIrAlAla raNachoDadAsa 4 zA. DuMgarasI sAvacaMda 5 zA. cunIlAla maganalAla . 3 bhAvasAra nAgaradAsa suMdarajI 2 zA. lalubhAI chaganalAla . 5 zA. kezavalAla kacerAbhAI 5 zA. juThAbhAI rAyacaMda 1 zA. hIrAcaMda devacaMda | 5 zA. bhegIlAla puruzotamadAsa 1 zA. choTAlAla purUSotamadAsa 11 zA. gulAbacaMda nagInadAsa 1 bhAvasAra vADIlAla ujamasI | 2 zA. vADIlAla maganalAla 1 bhAvasAra somacaMda DuMgarasI 2 zA, lakhamIcaMda gagaladAsa 1 bhAvasAra bhagavAna kulacaMda | 5 zA. nemacaMda kacarAbhAI 2 maNIAra parabhudAsa karasanadAsa 1 zA bAlAbhAI chaganalAla 2 suratI aMbArAma harajIvanadAsa 2 zA. chaganalAla jecaMdabhAI 1 kapAsI amRtalAla lADakacaMda 1 zA. kezavalAla triIkamalAla 1 modI ravacaMda amIcaMda 5 parI. phatecaMda delatacaMda 5 zA. maphatalAla caturabhAI | 5 prophesara hIro 3 bhAvasAra pItAmbara bhoLAnAtha ! muMbAI 1 zA. zIvalAla harajIvana 150 metA budhAlAla ukAbhAI mAraphata 1 bhAvasAra mANekacaMda dIpacaMda mAMDala, - amadAvAda, 1 | zrI snehI mItramaDala taraphathI 6 metA chaganalAla ravacaMda 5 zA lADacaMda ratanasI 1 zA. suMdarajI talakasI 2 vArA zakaracaMda DAhyAbhAI
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 zA. sava maganalAla 1 zA. devazI caturadAsa 2 zA. lIlacaMda maganalAla 1 veArA jagajIvana cunIlAla 1 zA. me|hanalAla govanajI 2 gAMdhI magaLadAsa dhanajIbhAI 2 zA. DAsAbhAi parabhudAsa 2 bhAvasAra maNIlAla umedarAma 1 ku. khADAbhAi vIsAbhAi 1 kaDhAi maganalAla trIbhAvanadAsa 1 zA. sAMkalacaMda kevaLazI 1 zA. maganalAla khovanajI 1 zA. nAgarabhAi manasukhabhAi 1 zA. AzAbhAi cunIlAla 1 zA. amulakha gAvanajI 1 merai zakaralAla jagAbhAI 1 parIkha narazI kAlIdAsa methANavALA 1 dAzI kAlIdAsa kasturabhAi 7 dAzI maphatalAla DAhyAbhAinI mAraphata 1 zA. AzAbhAi cunIlAla 1 zA. vADIlAla devacaMda 2 dozI maMtalAla DAhyAbhAi 1 zA. maNIlAla khemacaMda am rAparavAlA 133 1 zA. premacaMda krusaLacaMda dhAmAvALA 1 zA. DeAsAbhAi lADakrayada pa dozI varadhamAna kapuracaMda 1 zA. nAthAlAla kAlIdAsa rAsama 2 zA. matalAla maganalAla sAMgalI. 3 zA. parasAtamadAsa lAlacaMda varakhaDI. 5 zA. jecaMda lakhamIcaMda 5 thA. khADIdAsa vAlaya 5 zA. premacaMda rAyacaMda 5 zA. seAbhAgyacaMda lallubhAi mIrajavAlA 5 zA. sAMkalacaMda hAthIbhAI geDIA. 2 zA. devasI haracaMda 1 zA. vADIlAla paraseAtamaMdAsa DabhAI 5 zA. maganalAla mulajIbhAI 2 zA. jeThAlAla khuzAladAsa dhrAMgadhrA. 1 zA. maNIlAla bhagavAnajI
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 zA. premacaMda meAhanalAla mAthakI 1 zA. cheoTAlAla dolatarAma 3 zA. nAgaradAsa kulacaMda 1 zA. varaMjalAla devakaraNa jhIM jhuvADAvALA 1 zA. premacaMdna amarazI. 1 sadhavI amRtalAla sAmacaMda 1 gAMdhI khuzAladAsa bhudarabhAi 1 zA. cheTAlAla sAMkaLacaMda 1 zA. amulakha khADIdAsa 1 jAnI cunIlAla kALIdAsa 1 geAhela kuvarajI gagubhAi 1 zA. harakhacaMdra devazIbhAI 1 saMdhavI hImatalAla nAnacaMda 1 zA. sAMkalacaMda lallubhAi 1 teNuzIbhAi devakaraNabhAi kAMThenA 1 zA. premaca'6 amulakhabhAi 1 gaDhavI savadAna umAbhAi AMtarAlI. 6 zA. mularlR talakacaMda 4 zA. maNIlAla haThIsa'ga 1 zA. maMgaLadAsa lapatabhAi lIbaDI. 5 zA. mANekacaMda lavajIbhAI 134 5 zA. AdhaDadAsa kAlIdAsa ceAkzI 5 zA. maganalAla ghelAbhAi amadAvAdavAlA 5 zA. hIrAcaMda lAlacaMda 5 parIkha bApAlAla umedacaMda 3 zA. jeThAbhAi talakazI 3 zA. hIrAcaMda tema'da 2 zA. pAnAcaMda dhArazIbhAI 2 zA. nathubhAi jesa gabhAi 2 zA. TAkarazI laheracaMda 2 zA. cunIlAla trIbhovanadAsa 2 zA. catrabhuja gulAbacaMda 2 zrI lIbaDI zrI AtmArAmajI jainazALA 2 zA. vADIlAla odhaDabhAi 1 zA. cunIlAla catrabhuja 1 zA. traMbakalAla dhArazIbhAi 1 bakarI ha'sarAja DuMgarazIbhAi 1 parI. eyara panajIbhAI 1 zA. lavajI hukamacaMdubhAi 1 zA. sukhalAla jecaMdabhAi 1 zA. ghelAbhAi nathubhAI 1 parI. lakSmIcaMda bhAthujI 1 zA. pAnAcaMda khecaradAsa 1 zA. kapuracaMda jIvaNabhAI
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 135 1 zA zIvalAla mANekacaMda ! 1 zA. manasukhabhAI chaganalAla 1 zA. cunIlAla vakhatacaMda 1 zA, vIracaMda premacaMda 1 zA. sukhalAla premacaMda 1 zA. khuzAlabhAI ANaMdajIbhAI 1 verA piTalAla meghajI 1 zA. mANekacaMda metIcaMda 1 zA. parasotama harakhacaMda 1 zA. UjamazI bhurAbhAI 1 mAstara lalubhAI mathurabhAI 1 mAstara maNIlAla jeThAbhAI 1 zA. harakhacaMda jhaverabhAI 1 amRtalAla nAnacaMda 1 zA. mohanalAla bhurAbhAI | utelIA, 1 zA. oghaDabhAI cAMpazIbhAI | 2 zA. harajIvana nAgaradAsa 1 zA. dhArazIbhAI motIcaMda | 1 zA. vakhatacaMda caturabhAI 1 pAvA haragovana saMdhacha 1 zA. lAlacaMda ratanacaMda 1 mAstara lalubhAI ratanazI jhIjhavADA, 1 zA. jIvarAja khemacaMda 1 cokazI cunIlAla mANekacaMda | pajenazALAnA mAstara sukhalAla ravajIbhAI 1 zA. dhArazI UkAbhAI 1 zA. DezanajI lAlajI 1 dozI dhanajI joitArAma 1 parI jemala chaganalAla 1 metA devazI suMdarajI 1 dharU natama sukhalAla | 1 zA. mohanalAla kAlIdAsa 1 zA. tejapAla mANekacaMda 1 zA. pItAmbara caturabhAI | 1 verA catura meghajI 1 zA. narasIbhAI vADabhAI sItApura 1 zA. kalyANajI suMdarajI 1 verA chaganalAla kalANajI te zA. dIpacaMda devacaMda kheravA, 1 zA. jeThAlAla tejAbhAI | 1 zA. mehanalAla kevaLadAsa che zA. sukhalAla talakazI 1 gAMdhI virapAla maganalAla
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136. . pipaTalanakazIbhAI | 1 zA. vADIlAla metIcaMda zA. pipaTala lujha marazIbhAI | bAjavA. mAM pANI | 4 zA. harajIvanadAsa nemacaMda 1 rAvaLa bhAI TAIma- 2 zA. kapuracaMda amIcaMda kIpara re sTezana mAstara chANI, * gujarAta prAMta | 12 sA. harajIvanadAsa temacaMda 1 2. rA. dayAlajIbhAI sIgna | lIbaDIvALAnI mAraphata lara relave sTezana gujarAta prAMta 8 zA. cImanalAla mulacaMda 1 rA. 2. lakSmIrAva solITara | 2 zA. zIvalAla narasIdAsa pablIka varka insapekaTara 2 zo. nagInadAsa motIlAla 1 gaTana. dasADA, kAvIThA, 2 zA. jIvarAja suMdarajI 2 zrI mAjhana samasta 1 zA. mehanalAla lalubhAI 2 zA. maNIlAla pAnAcaMda 1 zA. dalitacaMda ujamaNI 2 zA. ravacaMda chaganalAla 1 zA. mohanalAla umedacaMda 1 zA. jeDIdAsa sAlacaMda 1 zA. mehanalAla trIbhovanadAsa 1 zA, amulakha lalubhAI gheDAnA 1 zA. DemAbhAI 5najIbhAI 1 paTela mathurabhAI | 1 zA. amRtalAla bhalacaMda vaDhavANa zahera : | 1 zA. dalachA nemacaMdabhAI 5 zA. cunIlAla caturadAsa | 1 dezI jagajIvanadAsa narazIdAsa 1 sA. zAntilAla bhurAbhAI
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstrakartR AziSa. ziva manu sarva jJAti, jAnitA paraMtu sUvALA doSAH prayAMtu nAzaM, sarvatra sukhI bhavaM lokAH // 1 // vizvatrayamAM akhaMDa zAMti prasare samasta prANavarga pare'pakAra rasika ane deva mAtra nirmaLa thAo ane sarvatra sahu Ileke sukhI sukhI thAo? 1 jenA bhAvanA jahitaciMtA triI, juvenAzinI tathA phaLA | parasukha tuSTirmuditA, paradoSo pekSaNa supekSA // 2 // anya jIvonuM hita zreya kalyANa thAya evI aMtaranI lAgI rAkhavI te maitrI, anya jIvanA duHkhane aMta Ave evI ugra lAgaNIthI yathAzakti prayatna kare te karUNa, anya jIvonI sukhasamRddhi athavA guNagairava dekhI dIlamAM pramudita (rAjI rAjI) thavuM te muditA ane anya jInA (atyaMta kaThoratA, nirdayatA, IrSA, nidA pramukha) anivArya tarapha upekSA karI temanA upara rAgadveSa nahi lAvatAM, temane karmavaza vatI jANI samabhAve rahevuM te upekSA bhAvanA che. 2
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ sucanA. A pustaka kaccha kaDAvAnivAsI, svargavAsI sA. bAI meyabAi muLajInA maraNArthe khapI. janane bheTa dAkhala ApavAnuM che, mATe poSTa kharcanI eka AnAnI TIkITa mokalIne nicenA siranAmathI amara prasiddha katI pAsethI maMgAvI levuM. maLavAnuM ThekANuM - zeTha jeTu bhAI puMjAbhAI. mu. kaccha koThArA,