Book Title: Shrimad Rajchandra Vishayak Patra Vyavahar
Author(s): Yugbhushansuri, Kaivalyajitvijay
Publisher: Gitarth Ganga
Catalog link: https://jainqq.org/explore/009215/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 5. pU. AcArya bhagavaMta zrImadvijaya yugabhUSaNasUrIzvarajI mahArAjA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ II zrI Atma-kamala-vIra-dAna-prema-rAmacaMdra-mohajitasadgurubhyo namaH || 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra divyakRpA * vyAkhyAnavAcaspati, zAsanaprabhAvaka 5. pU. AcAryadeveza zrImadvijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA tathA teozrInA ziSyaratna SadarzanavettA, prAvacanikapratibhAdhAraka pU. munipravara zrI mohajitavijayajI mahArAjA preraka-mArgadarzaka * yogamArgamarmajJa 5. pU. AcArya bhagavaMta zrImadvijaya yugabhUSaNasUrIzvarajI mahArAjA saMkalaka-saMpAdaka muni kaivalyajitavijayajI ma. sA. : prakAzaka : sAtAthInA 'zrutadevatA bhavana', 5, jaina marcanTa sosAyaTI, phattehapurA roDa, pAlaDI, amadAvAda-7. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra pustaka nAma : zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra ja preraka-mArgadarzaka che yogamArgamarmajJa pa. pU. AcArya bhagavaMta zrImadvijaya yugabhUSaNasUrIzvarajI mahArAja A saMkalaka-saMpAdaka che muni kaivalyajitavijayajI ma. sA. vIra saM. 2542 1 vi. saM. 2072 AvRttiH prathama nakala : 2000 mUlya : rU. 40-00 ke mukhya prAptisthAnaH kAtAthId. 191 'zrutadevatA bhavana', 5, jena marcanTa sosAyaTI, phattehapurA zeDa, pAlaDI, amadAvAda-7. Email : gitarthganga@yahoo.co.in, gitarthganga@gmail.com Visit us online : gitarthganga.wordpress.com * mudraka * navaprabhAta prinTIMga presa - punAjI InDa. esTeTa, araThera maMdira pAse, rebI, 4, addharATha-4. phona : kara49 sarva hakka gItArtha gaMgA TrasTane AdhIna che. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra vAMcIne... AgaLa vadhazo... 3 vAta che muMbaInI... pa.pU. AcAryadeveza zrImadvijaya yugabhUSaNasUrIzvarajI ma.sA.nI nizrAmAM bhAMDupa mukAme seMkaDo ArAdhako upadhAnatapanI ArAdhanA karI rahyA hatA. eka divasa DhaLatI sAMje traNa-cAra zrAvako hAthamAM eka patra ane pustaka laIne gurudeva samakSa upasthita thayA. patra ane pustaka 'zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra' (kukumA-bhuja-kaccha)thI mokalAvela hatA. gurudevanA pravacanonI 'praznottarI' pustaka aMtargata zrImad rAjacaMdra vizenA lakhANa sAme patramAM vAMdho uThAvela hato. te saMbaMdhI prazno paNa pUchAvela hatA. jenA lekhita uttaro sAdhanA kendrane apekSita hatA. teonA gayA bAda pUjya gurudeve prastuta patrano javAba lakhavo vagere patravyavahAranuM kAma mane soMpyuM. sAthe prastuta patramAM kaI rIte javAba lakhavo tenI samaja ApI. patramAM rajU karelI vAtane majabUta karatAM AdhArabhUta saMdarbho mUkavAnI bhalAmaNa paNa karI. gurudevanA sUcana anusAra javAba taiyAra karyo, vaMcAvyo, gurudeve sUcavelA sudhArA-vadhArA karI saMmArjita patra sAdhanA kendrane mokalAvyo. thoDA vakhata pachI sAdhanA kendra taraphathI vaLato patra Avyo. je amArA mATe Azcaryajanaka hato. zrImaddnA anuyAyIo haMmeza mATe - ame gaccha-mata saMpradAyanA AgrahothI mukta chIe. sarvajJanA mULa mArgane anusaranArA chIe. satpuruSonA vacanone kAyama mATe svIkAranArA chIe - evo dAvo karatA hoya che, chatAM tenAthI ThIka viruddha te patranuM kathana hatuM. vAstavamAM, teoe prazno to pUchatA pUchI lIdhA hatA paraMtu tenA yogya paNa javAbo temaNe maMjUra thAya tema na hatA. jo teo amArA ApelA javAbane svIkAre to varSo sudhI teoe je bAbatane aMtima satya tarIke cUMTI hatI tenI pheravicAraNA karavI paDe, tenuM pharIthI saMzodhana karavuM paDe tema hatuM. zrImadbhunA je pAsAthI teo ajANa hatA te temanI sAme sacoTa pUrAvA sAthe rajU thayela hatuM. teo pAse lakhelA javAbano svIkAra karavAnI prAmANika vRtti ke saraLatA na hatI sAthe yogya pratyuttara ke bacAva karavAnI sakSamatA na hatI. eTale ja vaLatA patramAM teoe lakhyuM ke tame zrImaddna zAstranI tulA upara toLo che, jyAre ame zraddhAthI teone grahaNa karIne chIe' arthAt ke sarvajJanA Agamo-zAstro sAthe bhale zrImadnI vAtane meLa na khAto hoya to paNa ame vyakti ane pakSanA AgrahathI baddha hovAnA kAraNe varSothI je pakaDyuM tene kyAreya choDavAnA nathI. amane game teTaluM sAcuM-sAruM, tarkasaMgata, yuktiyukta samajAvo paNa te badhuM amArA mATe nakAmuM che. Avo patrano sUcitArtha hato. A dvitIya patranI hAsyAspada ceSTA to e hatI ke, te patramAM teoe bIjA prazno pUchAvyA hatA, sAthe te praznonA javAba na lakhatA evI bhArapUrvaka bhalAmaNa paNa temAM ja karI hatI. have Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra jene samajavAnI icchA ja nathI, zaMkA hovA chatAM je samAdhAna meLavavAthI dUra bhAge che tene parANe kaI rIte samajAvavuM? kyAMka sAmevALA samAdhAna na ApI de tevA bhayanA othAra nIce jIvavuM jene pasaMda che tevAonI to bhAvadayA ciMtavavAnI hoya !! ema samajI te patravyavahArane teonI icchA anusAre ame tyAM ja samApta karI dIdho. (bAkI sAdhanA kendra dvArA lakhAyela bIjA patrano paNa pahelA patra jevo ja yuktipurassara javAba ApI zakAya tema hatuM. astu.) have ATha varSa pahelAnA A patravyavahAranuM material vacagALAmAM aneka vyaktione prasaMgeprasaMge ApavAnuM banela. kAraNa ke jeo zrImad rAjacaMdranI pracalita vicAradhArAthI prabhAvita hatA, teo jyAre jyAre pUjya gurudevanI praznottarI' pustaka vAMce tyAre teone pustakanI bIjI badhI vAto to besI jAya paraMtu zrImad rAjacaMdra vizenA prazna-uttaramAM (naM. 49 thI para) visaMvAda jaNAto. teo ema mAnatA ke, "gurudevane zrImad rAjacaMdra pratye khoTI mAnyatA ke dveSagraMthi pedA thaI che. temanA vize khoTA khyAlo pedA thayA che. bAkI vAstavamAM zrImadjInuM vyaktitva sAva alaga che." AvA jijJAsuo jyAre pustakanI te vAta laIne gurudeva pAse Ave tyAre teone samAdhAna ApavA mATe A patravyavahAra vAMcavA Apavo e ja saraLa upAya hato. A prasaMge ghaNA jijJAsuone A material vAMcavA apAyuM che. emAM jeo jakkI valaNavALA hatA teo "sAdhanA kendranI paMgatamAM beThA, jeo aMdarathI prAmANika hatA teo zrImad rAjacaMdrathI atizaya prabhAvita hovA chatAMya patranI vAtone svIkArI zakyA. zrImadjInA upasAvelA ekataraphI pAsAthI bhinna evuM temanA ja jIvananuM bIjuM pAsuM jANIne teo Azcarya paNa pAmyA. teonI vAraMvAra bhArapUrvakanI eka mAMgaNI AvatI rahI ke, "A patravyavahArane pragaTa karavAmAM Ave to aneka vyaktione sAcI dizA maLI zake tema che." teo samajatA hatA ke, gurudeve bhale ApaNA saune na game tevI vAta karI che paraMtu je vAta che te vAstavika che, pramANabhUta AdhAro TAMkavA sAthe rajU karI che, ema ne ema upajAvI kADhela nathI. mahimA to e vAtano che ke, zrImadjInuM nabaLuM pAsuM jANavA chatAMya pravacanakArazrIe temanA sabaLA pAsAnI prazaMsA paNa karI ja che. hakIkatamAM zrImad rAjacaMdrajI badhI ja rIte khoTA hatA, teone jarAya zAstrano bodha na hato evuM valaNa gurudevanuM che ja nahIM. teonI Agamo sAthe saMgata thatI badhI vAto amane kAyama mATe zirodhArya che. zAstronA nizcayanaya garbhita aneka sUkSma tAttvika rahasyone lokabhogya saraLa zailImAM rajU karavAnI zrImadjInI javalle ja jovA maLatI lAkSaNikatAthI gurudeva supere paricita che. ane prasaMge prasaMge e guNane teo eTalo ja biradAve che, chatAMya je satya AMkha sAme che tene kaI rIte nakArI zakAya? teTalo ja gurudevanA kathanano dhvani hato. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra Ama te lAyaka jijJAsuonI prastuta mAMgane sAme rAkhIne AjathI ATha varSa pUrve thayela te patravyavahArane ame laghupustikA rUpe pragaTa karIe chIe. 5 A saMpUrNa patravyavahArane saMdarbho sAthe rajU karanArI A pustikAmAM sau prathama (1) 'praznottarI' pustakano mAnavAmAM Avato vAMdhAjanaka vibhAga, tyArabAda tenI sAme (2) 'sAdhanA kendra'e pUchAvela praznono prathama patra, tyArabAda (3) 'sAdhanA kendra'ne ame Apela javAba, tyArabAda (4) 'sAdhanA kendra'thI Avela samAptisUcaka dvitIya patra. A rIte goThavaNa karI che. chelle (5) 'sAdhanA kendra"ne Apela javAba, je saMdarbhone sAme rAkhIne lakhAyela hato te badhA ja saMdarbho, patra sAthe kramasara joDIne rajU karela che. A pustakanuM zAMtacitte nirAgrahapUrNadRSTithI kareluM vAMcana vartamAnakALanA aneka mumukSu AtmAone ekavAra judI dizAmAM vicAravA preraze tevI AzA che... anekavAra doharAvelI 'aMgata rIte amane 'zrImad rAjacaMdra' sAthe jarA paNa vera-virodha nathI, temaNe karelI jinavacana anusAra badhI ja vAtonuM ame bahumAna sAthe punaHpunaH smaraNa karI dhanyatA anubhavIe chIe.' A vAta pharIvAra yAda karAvIne viramuM chuM... li. gurupAdapadmacaMcarika muni kaivalyajitavijayajI ma.sA. tA.ka. : A pustakano upayoga karI, koI zrImadbhunuM ekAMte khaMDana na kare tevI karabaddha prArthanA che. kAraNa ke temAM paraMparAe aneka jinavacanonuM khaMDana samAyeluM che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra anukramaNikA - krama viSaya pA.na. 3-6 7-11 13-16 17-28 1. vAMcIne. AgaLa vadhazo... 2. "praznottarI' pustaka aMtargata "zrImad rAjacaMdra' viSayaka pUchAyela prazno ane uttaro (krama naM. 49 thI para) 3. "zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra dvArA prApta thayela prathama patra 4. amArA dvArA apAyela prathama patrano uttara pa. ame mokalAvela uttaranA anusaMdhAnamAM "zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra dvArA prApta thayela dvitIya patra 6. saMdarbha graMthasUci | 7. "zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendrane amArA dvArA apAyela prathama patrano uttara (saMdarbho sahita) || 8. elacI 29-31 33-68 69-70 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra praznottarI pustaka aMtargata "zrImad rAjacaMdra viSayaka pUchAyela prazno ane uttaro (krama naM. 49 thI para) Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 49. sabhA - zrImad rAjacaMdrane manAya ke nahi? sAhebajI - jAheramAM pUchyuM che mATe khulAso karuM chuM. jainadharmano jainetara dharma pratye abhigama zuM? jyAM paNa jeTaluM sAruM ane sAcuM che te amane ahIM beThAM maMjUra che. mATe ja ame tenI prazaMsA, samarthana, vakhANa karI saporTa paNa ApIe chIe. satya game tyAM raheluM hoya tene apanAvavAmAM matabheda ke pUrvagraha rAkhavAno nahi. tethI koIpaNa dharmanA sthApaka pratye amane rAga-dveSa nathI. mATe e vyakti sAthe amAre aMgata matabheda ke aNagamo nathI. paNa jyAM khoTI vAta che tene to avazya khoTI kahevI ja paDe. ghaNA kahe che ke badhAnuM sAruM ja jovuM, khoTI vAtamAM paDavuM nahi; paraMtu AvI ghAlamela to thAya ja nahi. satya-asatyano zaMbhumeLo karavAnI vAta nathI. mATe jAheramAM vAta Ave tyAre taTasthatAthI samIkSA karavI paDe. jeTaluM sAcuM che teTaluM sAcuM, paNa jeTaluM khoTuM che teTaluM khoTuM to kahIzuM. zrImad gRhastha hatA, mATe temane guru tarIke manAya nahi. temaNe gRhasthapaNAmAM rahIne badhAM lakhANo karyA che. temAM tattvanI vAto, vairAgyasabhara lakhANa paNa che. temanA bekagrAunDamAM teo nonarjana hatA. pachI jainonA paricayamAM AvavAthI dharmanA viSayamAM svaprajJAthI vicArIne lakhANa karyuM che. paNa temAM ghaNI ja truTio che. kAraNa temane zAstrano sAMgopAMga abhyAsa karavAno moko maLyo na hato. temanA lakhANanAM aneka pAnAMmAMthI huM bhUlo kADhI ApI zakuM tema chuM. mATe ame zAstraSTie badhuM ja sAcuM che tema to na ja kahI zakIe. zrImad rAjacaMdrano je saMpradAya cAle che, tenAthI eka moTo unmArga sthapAyo che. ApaNA zAstramAM kadI gRhastha, guru tarIke pUjAya nahi. gurupada gRhasthane hoya ja nahi. je gRhastha gurupadane Acare ane mAne tenAmAM mahAmithyAtva che. ApaNA zAstramAM Ave che ke bhagavAna suvidhinAtha ane bhagavAna zItalanAthanI vaccenA pIrIyaDamAM zAsanamAM sAdhusaMsthA nAza pAmI tyAre, vidvAna-prajJAvALA zrAvakone lokoe guru tarIke pUjyA. tyAre lakhyuM ke "A je eka mithyA mArge cAlyo, te accheruM hatuM" 50. sabhA:- asaMyatinI pUjA thaI ne ? sAhebajI:- hA, je kaMcana-kAminInA tyAgI nahi, tene gurupadamAM pUjAya nahi. bharata mahArAjAne ArIsAbhuvanamAM kevaLajJAna thayuM tyAre, indramahArAjA bhaktithI devaloka choDIne AvyA che. paNa AvIne hAtha joDIne kahe che ke "pahelAM Apa veza badalo." veSa badalyA Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra pachI ja teo vaMdana kare che. have kevaLI paNa jyAre gRhasthapaNAmAM pUjAtA nathI, to bIjA gRhastha to kaI rIte pUjAya? mATe zAstradRSTie A eka moTo unmArga che. jo gRhastha gurupadamAM pUjAya to kaMcana-kAminInA tyAgI ja gurupadamAM hoya e vAta kensala thaI jaze. A to zIrSAsana che. te saMpradAyamAM AvI to bIjI ghaNI vAto che ke je khoTI kahevI paDe. vItarAga tattva, Izvara tattvanuM temanuM lakhANa vAMcatAM thAya ke teo jainazAsananA paramAtma tattvane samajI zakyA nathI. temane ghaNI bAbatamAM bhramaNA rahI che. irAdApUrvaka nathI, paNa ajJAnadazAnA kAraNe upadezamAM ghaNI ja bhUlo thaI che. emanI vAtone ekjheTa mAne te unmArge jaze, jethI samakitano tene savAla Avato ja nathI. ame A badhuM prAmANikatAthI, taTasthatAthI samAlocana karIe chIe. manamAM jarApaNa akaLAzo nahi. jeno paNa tamane anurAga thaI gayo hoya, tenI pachIthI jo khoTI vAtanI samIkSA sAMbhaLavAnI Ave, topaNa tame pramANikatAthI sAMbhaLI zako tevuM tamAruM mAnasa joIe. khyAla na Ave to khulAso karazo, paNa manamAM kadAgraha rAkhI akaLAtA nahi ane game tevo abhiprAya bIjA mATe bAMdhatA nahi. ATalI pramANikatA to tamAre ArAdhaka banavuM hoya to joIe ja. ame temanI sArI ane sAcI vAtonAM vakhANa jAhe2mAM karavA taiyAra chIe, paNa khoTAnI to bheLaseLa thAya ja nahi. anya dharmanI sArI vAto ame jAheramAM karIe chIe. pU. upAdhyAyajI ane pU. hemacaMdrasUrijIe ghaNe ThekANe vakhANa karI gItAnAM paNa kvoTezano ApyAM che, maharSi bhagavAna pataMjali vagerenAM paNa vakhANa karyAM che. sAcuM game tyAM hoya te svIkAravA taiyAra chIe. amane satya sAthe virodha nathI. satya ane dharmano abheda che mATe ame sAcAnAM vakhANa karavA to taiyAra chIe. 51. sabhA H- sAheba ! teo mAnatA ke teo zuddha samakitI che. sAhebajI H- aMgata abhiprAya judI vastu che, paNa zAstra sarTIphAya kare to ja bhUmikAno nirNaya satya gaNAya. samakitanA zAstrIya lakSaNa pramANe deva-guru-dharmatattvanI oLakha bhramarahita joIe, paraMtu Izvara sRSTino kartA-hartA che tevI samajaNa temanA vidhAnomAMthI vyakta thatI dekhAya che, je jainazAstra viruddha che. 52. sabhA H- temanAmAM mArgAnusArInA 35 guNa hatA ? sAhebajI H- tame mArgAnusArInA kayA 35 guNa lo cho ? mArgAnusArInA guNa be prakAre Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra che. (1) laukika mArgAnusArInA guNa ane (2) lokotta2 mArgAnusArInA guNa, je mokSamArganA che. jayavIyarAyamAM bolo cho ? 'bhayavaM ! bhavanivyeo maggANusAriyA'. eTale 'saMsAramAM vairAgya' pachI 'magANusAriyA' mUkyuM. mATe vairAgya vagaranA A 35 guNa hoya to te laukika thaze. vairAgya sAthenA 35 guNavALo game tyAM rahelo haze topaNa te mokSamArgamAM che. je sAcA arthamAM saMsArathI virakta ane mumukSubhAvane pAmelo hoya ane jene potAno kadAgraha na hoya, te mokSamArgane pAmelo che. mATe potAnA mArgano kadAgraha na joIe. huM temanAmAM vairAgyanI ghaNI vAto che, paNa kadAgraha che ke nahi te to piracaya keLavavAthI ja khabara paDe. huM kAMI temane maLyo nathI, mATe vyaktigata rIte huM nahIM kahI zakuM. jo mArAmAM paNa pUrvagraha hoya to mArAmAM paNa mArgAnusArInA guNa nathI. mATe sArI-sAcI vAtonI prazaMsA karavAnI ane unmArganI vAtonuM khaMDana paNa karavAnuM. teo potAnI jAtane paramAtmA tulya mAnatA hatA. teo kahetA "bhagavAna mahAvIra je dazA anubhavI rahyA che, te dazA huM anubhavI zakuM chuM." AnA karatAM paNa ghaNI bhayaMkara vAto temaNe kahI che. eka vakhata prabhunuM janmakalyANaka hatuM. varaghoDo jato hato. rathamAM prabhunI pratimA birAjamAna karI jayajayakAra karatA loko jaI rahyA che tyAre, teo glAna, udAsIna thaI gayA. tyAM temanA anuyAyIoe pUchyuM, harakhAvAnA badale Apa zokAtura kema thaI gayA ?tyAre javAba Apyo ke, A loko mUrkha che; jIvatA mahAvIrane choDIne marelA mahAvIrane pUjI rahyA che. "A vAta kahIe chIe temAM amane garva AvI rahyo che tevuM nathI, paNa mahAvIra je dazA anubhavI rahyA che, te dazA huM anubhavI rahyo chuM." have temane khabara nathI ke bhagavAna mahAvIranI kaI kakSA hatI, kaI avasthA hatI, teno temane kevo anubhava hato. kaI kakSAmAM kevI manodazA hoya tenI temane jANakArI nahotI. meM 16 varSanI uMmare emanuM sAhitya vAMceluM, tyAre thayuM hatuM ke ApaNAM zAstra sAthe mAnya thAya tema nathI. guru mahArAje sAuthamAM mane darzanazAstrano abhyAsa karavA mokalelo. AMdhramAM anaMtapura gAma hatuM. tyAM lagabhaga 100 jeTalAM jaina mAravADInAM ghara hatAM. sukhI zrAvaka paramAtmAnA bhakta hatA. teone khabara paDI eTale mArI pAse AvIne kahe, paryuSaNanI ArAdhanA karAvo. pachI paricaya vadhatAM zrImanA eka zrAvake khUba ja Agraha karyo ke, A Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra sAhitya vAMco, temAMthI preraNA lo ane anurAgI bano. paNa meM to taTasthatAthI vAMcyuM. pachI carcA paNa teoe ghaNI karI. seMkaDo poInTa temAMthI nIkaLyA. temAM zAstra sAthe Dagale ne pagale vAMdho Ave tevuM hatuM. teo kahetA "dharma nivRttimAM che, pravRttimAM dharma nathI paraMtu ekAMte evuM bolAya nahi. mATe ghaNI ja bhUlo hatI. tene ame taTasthatAthI zAstrIya rIte puravAra karI zakIe tema chIe. amArI sAme bhagavAna mahAvIra mATe UMdhuM bole topaNa ame zAMtithI sAMbhaLIne pramANikatAthI samIkSA karIe. mATe sAcI ane sArI vAtane tame paNa jo nahi sAMbhaLI zako to AtmakalyANano mArga baMdha thaI jaze. mATe bahu ja vicArajo. 5 4 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aje ja vasAvo.. vAMco... vaMcAvo.. ) jainadharmanA lokottara rahasyabhUta tattvone lokabhogya zailImAM rajU karanArA, mokSasAdhanAnI sAcI dizAne prApta karavAmAM anya kAraNabhUta, zuddhamArga,rUpaka pa. pU. AcAryadiva zrImadvijaya yugabhUSaNasUrIzvarajI (paMDita ma. sA.)nA daSTiparivartaka pravacanasAhityanI saMkSipta sUcI cittavRtti (gujarAtI tathA hindI AvRtti). (cittanA sAttvika, rAjasI ane tAmasI bhAvonI oLakhANa) cAlo, mokSanuM sAcuM savarUpa samajIe (gujarAtI tathA hindI AvRtti) (mokSanA sukhanI logical-tArkika prastuti) praznottarI (gujarAtI tathA hindI AvRtti) (mananI mUMjhavaNano rAmabANa upAya). bhAgavatI pravajyA paricaya gujarAtI tathA hindI AvRtti) (jainazAsananuM saMnyAsa jIvana). madhyasthabhAva (saMgha ekatAnI Master Key) (jainadharmanA pracalita tamAma matabhedo pratye sAcA jainano zAstrasApekSa abhigama zuM?) ' bhAvadharma bhAga-1 (praNidhAna). (dharma ane zuddhadharmanI bhedarekhA) bhAvadharma bhAga-2 (pravRtti, viSNajaya, siddhi, viniyoga) (zuddhadharmanI pragatinA sopAna) manovijaya ane Atmazuddhi (damana nahIM paNa samajaNa dvArA Atmazuddhi tarapha laI janAra manovijayano sAco mArga) zAsana sthApanA (gujarAtI tathA hindI AvRtti) (jinazAsananI TUMkI-sacoTa oLakhANa) 6. sadgati tamArA hAthamAM ! (gujarAtI tathA hindI AvRtti) (sauthI vadhAre vaMcAyelI benamUna pustaka) lokottara dAnadharma 'anukaMpA' (dAnadharmane akSaya karI rIte banAvazuM?) 9. karmavAda kaNikA (gujarAtI tathA hindI AvRtti) (puNya-pApanA adbhata rahasyonI samajaNa) anekAMtavAda (sarvazanA "syAdvAda' siddhAMtanI AzcaryakArI chaNAvaTa) dharmatIrtha bhAga-1, 2: ("gItArthagaMgA" saMsthAnA 22 varSanA bhagIratha kAryanI prAraMbhika-prathama phaLazruti.. temAM "dharma zuM che? tIrtha zuM che? vagerenI UMDI samaja aneka dRSTikoNathI kholI tatvanA paramArthane rajU karyo che. AmAM "dharma" ane "tIrthanuM joDANa karI, naya- nipA, bheda-prabhedo dvArA dharmatIrthano mahimA hajAro zAstrapAThonA ciMtana-manana karI pravacananA mAdhyame rajU karela che.). NIFE Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra dvArA prApta thayela prathama patra Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 // sajAtma svarUpa paramagurU II SHRIMAD RAJCHANDRA SADHNA KENDRA Conducted by: SHRIMAD RAJCHANDRA ASHRAM SAMITI Trust Reg. No. F- 17779 (Mumbai) Society Reg. No. 3287 1995. SADHNA KENDRA : Survey No. 316, Rajnagar, Behind Samrat Hotel, Bhuj Gandhidham Highway, Kukma, Bhuj-Kutch -370105 (Gujrat). Phone : (02832) 71219 / 71583 Ref.: 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra prati, MUMBALOFFICE : C/o. Rasiklal Vasanji Shah B/2, Runwal Shopping Centre, Plot No. 42, 15" Road, Chembur, Mumbai - 400 071. Phone : 2528 4552 / 2528 1270 24-90-05 Date.. AdaraNIya pU yugabhUSaNavijyajI ma. sAheba, ApanuM prakAzita thayela pustaka pravacana-praznotarI hAlamAM jAthavaguM thai amone vAMcavAmAM AvyuM. emAM amArA gurU pa. pU. zrImad sacaMdra saMbaMdhita ApanA dvArA vyakta karavAmAM Avela vicAre asaMgata lAgatAM eno khulAso ApazrI nA dhyAnamAM lAvavAnuM khAsa jarUrI jaNAyuM. Ape zarUmAMjaNAvyuM ke satyane apanAvavA Apane koI pUrvagraha, matabheda nathI. Apane emanI sAthe koi vyaktigata aNagamo nathI. mATe amane lAge che ke Apane emanA vyaktitvanI pUrI mAhitI prApta na thai hoya tethI evI rajuAta ajANabhAve ApanAthI thai hoya e saMbhavita che. Apa jevA samartha vaktAne hajAro otAo sAMbhaLatA hoya, tethI vaktA paNa ApanI javAbadArI vizeSa vadhI jAya che. tethI ApanA dvArA yathArtha rajuAta thAya mATe satya ane mAtra satyajarajUkaravAno amAro namra prayAsa che. ApanA prazno ane vicArono muddAsara yathArtha uttara saMkSepamAM nice rajukaryA che. pratra 50 pAnuM 29ryA amane prazna thAya che ke tirthaMkara grahassA dazAmAM oya tyAre emane gurU janmatAja saudharma indrAdi devo emanI pUjA kare che, merU paryaMta para prakSAla kare tIrthaMkaro grahasthapaNe rahyA hatAM, emanAmAM zuM phera hato? grahastha ne dikSA noja ApanI vicAraNAmAM avazya sthAna Apo. che. prazna 49 pAnuM 277 teo janme jainetara hatA ema na kahI zakAya. emanuM kuTuMba kuLadharme sthAnakavAsI jaina zvetAMbara saMpradAya mAM hatuM. mULa mobI ane pAchaLathI vavANiyA jaI vasyuM hatuM. chatAM amane prazna thAya che ke beAunDamAM jaina brene kahevuM? jaina mAM janmelAne 3 jaina saMskArASTrane? jnma jaina na hoya e pariNAmathI jaina thai zake? pUrva saMskAro nAM lai pachI meM jaina thai zakAya? ApazrIne e puchavAnI rajA laie chIe ke avirata sabhya (icothuM guNasthAnaka)nA AtmAnI kai sthitine Apa mAnya karo cho? zrI vasovijayajI, zrI devacaMdrajI, zrI hemacaMdrAcAryajI ma. sAheba vagere pUrve thaI galeya jJAnI ene aMze saMvara tatva eTale dharmanI zarUAta kahe che. rI emane gurU mAnavAnI vAta to Atmaanubhaya (samarsana) SinA hoya tene gurU mAnavA ke nahIM? Apa ko cho ke zAstrono sAMgopAMga abhyAsa kasyAno moTo emane nahoto maLyo, to Apane emanI 16 varSa ne sAta mAsanI umare racela mokSamALA tathA bhAvanAbodha vAMcavAno yoga prApta nathI thayo ema ame mAnIe chIe kAraNake e pustakomAM jaina Agamo ane sUtrono sAra saraLa bhASAmAM rajUkaryo che. emanAM zAstrajJAna vize pratyakSa samAgamamAM Apane cokkasa jaNAthI sIe mAnI pUjAya ke nahi? tirthaMkara pAMca tIrthaMkarsane bAda karatAM, 19 anya kAMi paNa? A praznane T Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra / / sajAtma svarUpa paramagurU || SHRIMAD RAJCHANDRA SADHNA KENDRA Conducted by: SHRIMAD RAJCHANDRA ASHRAM SAMITI Trust Reg. No. F- 17779 (Mumbai)- Soclely Reg. No. 828 7 1995. SADHNA KENDRA : Survey No. 316, Rajnagar, Behind Samrat Hotel, Bhuj.Gandhidham Highway, Kukma, Bhuj-Kutch -370105 (Gujrat). Phone : (02832) 71219 / 71583 Ret. : 2 MUMBAL OFFICE: C/o. Rasiklal Vasanji Shah B/2, Rurwal Shopplng Centre, Plot No. 42, 15" Road, Chembur, Mumbai - 400 071. Phone : 2526 4552 / 2528 1270 Dat............. vItasagatya, bhAratva, jaina darzana nI emane samajaNa nathI, emane bhramaNA che, ajJAna dazA tathA unmArga che, vagere Apa dvArA thayela rajuAtane puSTi Ape evI eka paNa vAta spaSTapaNe kahI nathI. amane yathArtha rajuAta karI khulAso karavAnI taka Apazo? ame manamAM kadAcaka, pUrvagraha sakhI akaLAtA nathI, paNa AvA mahAsamartha jJAnI sabaMdhita avarNavAda sAMbhaLI amAsa aMtaHkaraNamAM karUNAsabhara dAkha thAya che, kemake ame hajI vItarAga thayA nathI. (thavA prayatnazIla chIe.)amane emanA prazno prazasta saMga che. karI ? prazna 51 (pAnuM 29) Apa zuM mAno cho, samakita ane e paNa zuddhasamakitanI vyAkhyA zAstromAM karI che e pramANe hoya ke balDiMga vezapramANe hoya? kemake banne dravyaja yAre aa che tyAre AtmAne anusaratA jJAnabApAramAM agi vaiza aMtarAya kare? saMyamanI vyAkhyA zAstramAM sthiratArUpa ii che ke vaizarUpa kaDI che? A praznane ApanI vicAraNAmAM sthAna ApI kRpA karazo. izvara sRSTino kartA hartA che ema emanI samakSNa che e ApanI mAnyAtA kema baMdhAi? Ape emanI suprasiddha kRti Atmasiddhi no paricaya nathI karyo? emAM izvara zuM che, kartA zuM che, karma zuM che, mukti zuM che e vAta khullI kalame koipaNa gopavyA vinA jaNAvI che. mahAtmA gAMdhIjI uparanA patramAM paNa ujAra vize khUbaja spaSTa Ata karI che. prazna para (pAnuM 29) Ape mArgAnusArInAM guNanAM be vibhAga pADI vistAra karyo nathI, paNa emanI "Atmasiddhi" mAM enAthI vadhu guNonI vyAkhyA saheje thai gai che. jetaTasthapaNe matA vagara vicAratAM sahejamAM samajAya ema emanA paisagya ane kadAgaDha bAbata Ape jaNAvyuM ke e to paricaya karavAthI jaNAya. Apa emane maLacA nathI mATe A bAbata na kahI zake. amane prazna thAya che ke paricaya keLavyA vagara koi paNa vyakti vize abhiprAya kevI rIte ApI sAcara emanA paricaya vagara Ape jeanepraya vyakta karyo che e visedhAbhAsa nathI? Ape 16 varSanI aparipakava vaye emanuM sAhitya vAMceluM che. venI paripakva thaye emano paricaya DeLavavA ane emanA vize abhiprAya ApavA emanI kRtio lakhANono abhyAsa karavAnI amArI bhalAmaNa tathA nA vinaMtI mAnya karazo?(mAnya karo na karo ApanuM bhavitavya). emanI sAdhanA tathA vairAgyadazAnAM starane prApta karavuM sAMprata samaya nA saMyamiyone paNa dUrlabha che. vAgha siMha jevA jaMgalI prANIyonI vacce, satrInA samaye iDaranA pAche ane uttarasaMDAnA jaMgalomAM emaNe karelI sAdhanA, emanI vaisagdhadazAnI pAsasIsIrUpa che. mAAtmA gAMdhIjIe emano paricaya keLavyo hato. emanI pAsethI adhyAtmika mArgadarzana meLavyuM hatuM eTale emanI vaisa dazA tathA anya guNo vize gAMdhIjIe *vicAro pragaTa karyA che eno abhyAsa karavA vinaMtI che. bhagavAna mahAvIra sabaMdhamAM Ape jaNAvyuM che evI nimna kakSAnI bhASA zrImad rAjacaMdranA mukhethI nikaLe, e vAta, emanI alpa oLakhANa hoya e paNa na mAne. bhagavAna mahAvIra chAstha avasthAmAM vAM tyAre pUrvabhavamAM munipaNe emanI sAthe vicaryAM che e vAta Apa mAnya karazo? "bahu chaDI jAo to paNa 15 --- 3 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 "zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra || sadajAtma svarUpa paramagurU || SHRIMAD RAJCHANDRA SADHNA KENDRA Conducted by : SHRIMAD RAJCHANDRA ASHRAM SAMITI Trust Reg. No. F. 17779 (Mumbal) * Society Reg. No. 828/ 1995. SADHNA KENDRA : MUMBALOFFICE : Survey No. 316, Rajnagar, Clo, Rasiklal Vasanji Shah Behind Samrat Hotel, B/2, Runwal Shopping Centre, Bhuj.Gandhidham Highway, Plot No. 42, 15" Road, Kukma, Bhuj-Kutch-370105 (Gujrat). Chembur, Mumbai - 400 071. Phone : (02821121971503 Phone: 2528 455212281270 Ref.: Date..... zrI mahAvIranI AjJA toDazo nahi. game tevI zaMkA thAya paNa mArI vatI vIrane nizaMka gaNazo." Avo sadhiyAro oga ApI zake? emanA upAdAnanI jAgRtimAM mahAvIra svAmI nimitta hatA. evA parama upakAra mATe emanA vasa ja kahevAyuM hoya tenI sApekatA samajavA UMDANamAM utaravuM paDaze. jenA darzana no lAbha zuM che? ame to ema samajayA chIe ke paramAtmA tulya dA prApta karavI eja eno lakSa che. e dazA prApta karavI ke enI bhAvanA bhAvavI e je bhayaMkara vAta hoya to pachI sArI vAta karI samajavI? zrImadda rAjacaMdranI zuM dazA hatI? emanI vAto vacano bralpanika che ke emAM AtmaanubhavanI ghaMTa che e jANavA niSpakSapaNe emano paricaya karavo paDaze. pUrvabhavonI jAtismRti thayA pachInI emanI dazA, vairAgya darzana, manomaMthana, emanA marmayukta vacanomAM bharyuM paDayuM che. emanI "apUrva avasara kRtinI eka eka kaDI jana sidhdhAMta ane yathArtha munidarzananuM sacoTa citraNa kare che. emAM muni thavAnI je bhAvanA emaNe bhAvI che te alpa AyuSya vaza pUrNa na thai e vartamAna zAsananuM mahAdurbhAgya che. je purUSanI smaraNa zakti, kavitva zakti, avadhAnazakti ane anya labdhio asAmAnya hatI, emane vizvavikhyAta banAvI zake evI hatI, chatAM e badhAno emaNe vIsa varSanI nAnI vayejatyAga zA mATe kya, e vAtano paNa ApanI vicAraNAmAM avazaya sthAna apazo. AvI ane emanA jIvana sabaMdhita bIjI ghaNI vAto AtmArthI jIve avazya jANavA jevI che. Apa Icchazo to te sabaMdhita sAhitya Apane amArI saMsthA tarI upalabdha thaI raheze. athavA ApanA satsaMgalAbha no AnaMda levA pratyakSa samAgamano avakAza Apazo to saNI thaI. chelle paNa A patra vAsa kahevAyuM che e mAtra satya ane satyane AvirbhAva karavA mATe ja che. eno anya koi uddeza nathI. chatAM ApanA aMtaHkaraNanI keda kaDI dubhAI heya to prabhu sAkSIe micchAmI dukkaDama karI ane viramIe chIe. (A sAthe "tIrthakara zrI mahAvIra ane zrImad rAjacaMdra pustaka ApanA abhyAsa anuprekSA mATe mokalAvela che, svIkAra karI amane upakata karazo.) lI. 2 hAla vana na rAha, nA jajeTa che (khAnada maMtrI Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra amArA dvArA apAyela prathama patrano uttara Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra dharmAnurAgI zrAvaka zrI rasikalAla vasanajI zAha yogya dharmalAbha. sAdhanA kendra dvArA mokalela tamAro patra prApta thayo. mArI pravacananI "praznottarI pustaka" bAbata tamArA prazno vAMcyA. yathAyogya khulAsAo paNa vigatavAra patra dvArA mokaluM chuM. te nirAgrahapUrNa dRSTipUrvaka avazya dhyAnamAM lezo. prathama to e vAta spaSTa karI dauM ke "zrImadjInuM badhuM ja lakhANa mithyA ke zAstraviruddha che, emAM jarAya satyano aMza nathI" evuM pravacanamAM kyAMya nirUpAyela nathI. prazna naM. 49mAM ja ame kahyuM che ke - zrImadjInA lakhANamAM tattvanI vAto ane vairAgya pIrasAyela che - (prazna naM. 50mAM) - sAcuM game tyAM hoya tene apanAvavA amo kAyama taiyAra chIe - anyadarzananI paNa jo sAcI vAta svIkAravAnI amArI taiyArI hoya to jainadarzana aMtargata phAMTAnI sAcI vAtane ame avazya AvakArIzuM. mAtra mArI vAta eTalI ja che ke "zrImad rAjacaMdra e kaheluM badhuM ja sAcuM, temanA badhAM ja vidhAno brahmavAkyo ke jinavacanAnusAra koI mAnatA hoya to teno meM niSedha pharamAvela che". temanA lakhANano abhyAsa karanAra koIpaNa jaina taTastha vidvAnane eTaluM to avazya kahevuM paDe ke "zAstronA UMDA bodhanA abhAve athavA to bhUtakALanI UMdhI mAnyatAnI UMDe UMDe manamAM rahelI chApane kAraNe zrImadjInA ghaNA vidhAno mumukSune bhrama karAvanAra, are ! unmArge dorI janAra banI zake che. mATe AtmakalyANanA icchuka mumukSuoe temanA sAhityane zAstrapUta dRSTithI vibhAga karI - chaTaNI karI vAMcavuM joIe". eka prazna : "teo janma jainetara ... kameM jene thaI zakAya ?" khulAso (1) : samuccaya vayacaryAmAM zrImadjInuM kahevuM che ke - teonA dAdA kRSNabhakta hatA, zrImadjIne paNa bAlyavayamAM zrIkRSNa pratye Adara, bhakti, bahumAna hatAM. are ! temane mana zrIkRSNa sAcA paramAtmA hatA. vaidika-darzananA jagatkartutvavAda pratye temane bhArobhAra zraddhA hatI. tenA kAraNe jainadarzana pratye dveSa paNa hato. alabatta, pAchaLathI sAcuM samajAyAno ekarAra paNa temaNe karela che - tethI zrImadjI bekagrAunDamAM nonarjana hatAM te vAtane AdhArasahitanI gaNI zakAya che. khulAso (2) : zrImadjI non-jain hatAM e vAta mAtra vAstavikatAnI rajUAta che. bAkI nonjain e jaina thaI ja nA zake tevuM kahevAno koI ja Azaya nathI. amArA Adyaguru Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra zrI gautamasvAmI, zrI sudharmAsvAmI Adi agiyAre gaNadharo janmathI non-jain ja hatAM, chatAMya ame temane zAsananI dhurAnA prathama nAyaka ja mAnIe chIe. A sivAya zrI zayyabhavasUrijI, zrI haribhadrasUrijI vagere aneka vidvAna dharmAcAryo pUrvAvasthAmAM vedacusta brAhmaNo hatAM ane uttarAvasthAmAM zAsananA samartha paTTadharo ke zrutadharo thayAM hatAM. mATe A saMdarbhe anya vikalpo karavA asthAne che. * * * * tamArI prazna pUchavAnI zailI ghaNI adhUrI ane aspaSTa che. kyAMka kyAMka pUrvAparavirodha paNa che. tethI zakya vikalpAnusAre uttara ApavA prayatna karela che. khulAso (3) : "tame pUchAvyuM che ke samyagdaSTi AtmAnI kaI sthiti Apa mAnya karo cho ?" Ama to amane samyagdaSTi AtmAnI pUrvanI mithyAtva, vartamAnanI samyaktva ke bhaviSyanI virati vagere sarva avasthAo te te kakSA anusAre heya, upAdeya tarIke mAnya ja che, chatAMya jo pUchavAno Azaya evo hoya ke "mArgagAmI tarIke Apane samyagdaSTinI kakSA mAnya che ?" to kahevAnuM ke ame zrI haribhadrasUri ane upAdhyAyajInA vacanothI niHzaMkapaNe kahIe chIe ke dharmanI tAttvika zarUAta cothA guNasthAnakathI nahIM paraMtu apunarbaMdhakapaNAthI gaNAya che tethI mArgaprApta tarIke mithyAtvI paNa amane mAnya che. A bAbate aneka tarkabaddha yuktio ane zAstrapATho amArI pAse mojuda che. ahIM vistArabhayathI rajU karyA nathI. * * * * prazna H "rahI emane guru mAnavA ke nahIM" ? ... 19 khulAso (4) : samyagdarzana na hoya tene paNa mArgadezaka guru mAnavA tevI vAta meM pravacanamAM kyAMya kahelI nathI. mATe te viSayaka prazno ane vikalpo asthAne che. kaMcana-kAminInA tyAgI ja gurupadamAM samAveza pAme che. gRhasthane guru na manAya e vAta kadAca tamane kaThina lAgI haze. zAstromAM to A dhArAdhoraNa prasiddha ja che. paraMtu khuda zrImadjInA patrAMka 837-708no Azaya e che ke mArga prakAzaka sadguru jaghanyathI chaThThA guNasthAnake vartatA hoya che. cothA, pAMcamA guNasthAnake gurupada ghaTatuM nathI, tyAM gurupada mAnavuM te mArgavirodharUpa che. tethI zrImadjI pote jyAM sudhI sarva saMgatyAga na kare tyAM sudhI potAne guru tarIke mAnavAno sakhata niSedha karatAM hatAM A vAstavikatA - Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra hovA chatAM tamArI saMsthAnA "Letter Pad" para "sahajAtma svarUpa paramaguru" vAkya amane Azcarya upajAve che. jeno zrImadjI niSedha karatAM tevI vAtane temanA dRDha anuyAyI thaIne tamo apanAvo te keTaluM vAjabI ? tra prazna : "Apa kaho cho ke zAstrane ... bhASAmAM rajU karyo che. khulAso (5) : "zAstrano sAMgopAMga abhyAsa zrImadjIne na hato" te vAta tamane kaparI lAgaze, paraMtu te nagna vAstavikatA che. temanA lakhANa vAMcatAM Thera Thera A bAbata ghotita thAya che. atre be-traNa udAharaNa TAMkuM chuM : udAharaNa (1) : patrAMka 168mAM zrImadjInuM kahevuM che ke - agiyAramA guNasthAnakathI patita AtmA ochAmAM ochA traNa ane vadhumAM vadhu paMdara bhava kare che - jyAre jainazAstro kahe che ke "agiyAramethI patita AtmA e ja bhavamAM, sAdhanA kare to kSapakazreNI mAMDI mokSamAM jaI zake che. traNa bhava karavAnI koI jarUra nathI. (kArmagraMthika mate) ane ghora virAdhanA kare to paMdara bhava nahIM, paraMtu anaMtA bhava paNa thaI zake". sAthe zrImadjIe kahela che ke "agiyArame jIva ghaNuM karIne pAMcamA anuttaranI zAtAno baMdha kare che" te vAta paNa jainazAstra viruddha che. kAraNa ke agiyArame jIva vItarAgI hovAthI te je zAtAvedanIyakarma bAMdhe che te prathama samaye bAMdhe, bIjA samaye bhogave ane trIjA samaye kharI jAya te kakSAnuM hoya che. tyAM anuttaranI zAtA Ape tevo sAMparAvikabaMdha ja asaMbhava che. udAharaNa (2) : upadezanoMdha naM. 6 (pR. . 963)mAM zrImadjIno Azaya che ke - cakSuindriyalabdhinA prabaLa kSayopazamavALA athavA to dUraMdezIlabdhisaMpanna yogI jainazAstra mAnya sUkSma paramANuo joI zake che - paraMtu A vAta jainazAstrone saMmata nathI. kAraNa ke cakSuindriyano game teTalo kSayopazama hoya te paramANune jovA mATe kAraNarUpa banI zakato nathI. temaja dUra rahelI vastunuM jJAna karavA dUraMdezIlabdhi kAraNa che, nahIM ke paramANunuM jJAna karavAmAM. jainadarzana kahe che ke "paramANune jovA utkRSTa kakSAnuM avadhijJAna ke kevaLajJAna ja samartha che". mana:paryavajJAnano viSaya mAtra manodravya che ane mati-zrutajJAnathI sUkSma paramANuo joI zakAtAM nathI. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra udAharaNa (3) : jenazAstro kahe che ke "AtmA vItarAgI ane sarvajJa bane tyArapachI tene koI AvegAtmaka kAmanA ke icchA rahetI nathI", mATe tIrthakaronA tIrthapravartanarUpa mahAsatkAryane paNa zAstrakAroe kAmanAzUnya, karmodayakRta, sAhajika pravRtti kahela che. jyAre zrImad rAjacaMdra patrAMka 27mAM - potAnI sthiti sarva prakAre sarvajJatulya jaNAve che. chatAMye AkhI sRSTimAM paryaTana karI dharmapravartananI adamya icchA paNa sAthe ja pradarzita kare che. udAharaNa (4) : zrImadjIne potAne ja zAstraviSayaka aneka zaMkAo mUMjhavatI hatI tevuM teoe pote ja AtyaMtara pariNAma avalokana hAthanoMdha 1/12 ane 1/63mAM kabUlyuM che. zAstraviSayaka AvI sthUla zaMkAo temanA alpa zAstrajJAnanI ja dyotaka che. AvA aneka udAharaNo, kathano A bAbate rajU karI zakAya che. "mokSamALA" ke "bhAvanAbodha"mAM "jaina Agamo ane sUtrano sAra AvI jAya che" tevuM mAnavuM te jainadharmanA lokottara tattvajJAnanA avamUlyAMkanarUpa che. naka khulAso (1) : "amane prazna thAya che .. avazya sthAna Apazo." A kahevA pAchaLa tamAro Azaya e che ke gRhastha paNa guru tarIke pUjI zakAya. je sthApita karavA tame gRhastha evA tIrthakaronuM dRSTAMta rajU karela che. vaLI "gRhastha" zabdanA artha vize tamane bhrAMti che. tethI vivAha nahIM karelA tIrthaMkara ane vivAha karela tIrthaMkarono gRhastha ane sAdhurUpe bheda darzAvo cho. vAstavamAM dIkSApUrve bAlabrahmacArI neminAtha paNa gRhavAsamAM rahelA hovAthI gRhastha ja kahevAya. ( tiSThati ti gRhastha:) covIze tIrthakaro gRhasthAvasthAmAM, guru tarIke pUjAyA ke te kALanA vidyamAna koI sAdhu-sAdhvIthI AraMbhIne vivekI indra sudhInA koI dharmAtmAe temane bhaktithI guruvaMdana karyAno kyAMya ullekha nathI. uparAMta tIrthaMkaronuM dRSTAMta zrImadjI mATe levuM jarA paNa yogya nathI. kAraNa ke jyAM tIrthakaronuM garbhathI mAMDIne sarvatra aucityapravartana ane kyAM zrImadjInI 16 varSa sudhInI mithyAmata vAsita bhrAMta avasthA ! uparAMta tIrthakaronI meruparvata para indro ane karoDo devatAoe bhegAM thaI je pUjAarcanA karI che te tIrthakaronI tyAranI sarvotkRSTa sAdharmika avasthAne lakSyamAM rAkhIne. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra A bAbate anya koI zAstrapATha rajU karavA karatAM mahAvivekI, indrono bAhya vyavahAra ja prabaLa purAvArUpa che. zuM koI gurupade birAjamAna vyaktine khoLAmAM laIne navaDAve ? indrANI ane apsarAo zuM sparza karI kesara AdinuM gurune vilepana kare ? vastrAlaMkAra ane AbharaNothI gurune zaNagAravAno vyavahAra Ape kyAMya jainazAstramAM vAMcyo che ? Ama, tIrthakarone paNa gRhasthAvasthAmAM jainadarzana gurupade rajU karatuM nathI, te zrImannA anuyAyIoe khAsa samajavA jevuM che. - khulAso (7) : vitarAgatva, Izvaratva vagere bAbatamAM zrImad rAjacaMdranI bhramadazA ke ajJAnadazA che evI rajUAtamAM ApanI puSTikAraka purAvAnI mAMga che to nIcenA muddAo dhyAnamAM lezo : | (a) patrAMka 218mAM zrImadjIne - zrImad bhAgavatamAM varNavela zrIkRSNa sAcA paramAtmArUpe lAge che - sajjana mANasane vAMcatAM paNa lajjA Ave evuM zrImad bhAgavata aMtargata zrIkRSNanuM citraNa jo zrImajIne paramAtmAnA caritra tarIke maMjUra hoya to pachI zrImadjIne Izvaratattva viSayaka brAMta kahevAmAM ame zuM khoTuM kahyuM ? (b) jeonI bAhya mudrA, caritra vagerenuM jainazAstramAM Dagale ne pagale khaMDana che, jeono AkAra, hAvabhAva ke prasiddha jIvanacaritra jeone rAgI-dveSI ane vAsanAvikAragrastarUpe puravAra kare che tevA zrIkRSNa Adi anya devonA bhakta narasiMha mahetA ke kabIrajInI vivekazUnya bhakti zrImadjIne mana ananya, alokika, adbhuta ane sarvotkRSTa bhaktisvarUpa che. (patrAMka 231) AvA vidhAnothI zrImadjInI vItarAgata ane Izvaratva viSayaka adhUrI samajaNa chatI thAya che. A sivAya teoe aneka lakhANamAM bhakti karanAra bhaktonA paracA pUranAra, kaThaNAI-duHkha mokalIne bhaktone sanmArgamAM sthira rAkhanAra vagere rUpe IzvaranuM varNana karela che. zAstranI ajJAnadazAno javAba to AgaLa ApI ja dIdho che. unmArgaprarUpaNAnI vAta AgaLanA khulAsAmAM AvI jaze. maka "tame manamAM kadAgraha, pUrvagraha rAkhIne akaLAtAM nathI' arthAtuM ke tame varSothI ghaMTAyela mAnyatA viruddha paNa sAcuM tattva jANavA maLe to tene tatkALa apanAvavA sadeva tatpara cho evo Apano dAvo mane hajuya khulAsAo lakhavA prere che : prazna : "Apa zuM mAno cho . sthAna ApI kRpA karazo. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra khulAso (8) : praznottarI/prazna naM. 51mAM ame ema kahela che ke - bhUmikAnA sAcA nirNaya mATe zAstramAnya dhoraNa jarUrI ane anivArya che. samakitanuM zAstrIya lakSaNa deva-guru-dharma tattvanI abhrAMta oLakha che - meM kyAMya samyattvanA nirNAyaka tarIke bahiraMga veSanI vAta karela nathI. tethI bahiraMga veSano vikalpa, tenA dvArA ApattinuM ApAdana, saMyamanI vyAkhyA viSayaka prazna vagerenA ApanA vidhAno taddana aprastuta che. zrImad rAjacaMdranI bAbate mAre duHkha sAthe kahevuM paDe che ke "teomAM vairAgya, vidvattA, tyAga, niHspRhatA vagere ghaNAM guNo hatAM, chatAMya vicAronI ekavAkyatA ke nirNayavairyatA vagere upadezaka mATe je Avazyaka guNo joIe te temanAmAM na hatAM. AnA kAraNe temanA aneka lakhANo pUrvAparavirodhayukta banyA che. je vAtanuM bhUtakALamAM pote maMDana karyuM hoya te ja vAtanuM temanA dvArA bhaviSyamAM khaMDana paNa thayela che ane khaMDana thayA bAda pAchuM maMDana paNa thayela che'. atre tenAM keTalAMka udAharaNo TAMkuM chuM : (1) paramezvaranuM svarUpa batAvatAM zrImadjIe 17 varSanI UMmare mokSamALAzikSApATha naM. 13mAM - "jeo ajJAna, mithyAtva, rAga-dveSa vagere aDhAre doSothI rahita hoya temane ja paramezvara manAya. anyane paramAtmA mAnavAnI vAtanuM teoe khaMDana karela che. jyAre 24mA varSe teo patramAM lakhe che ke "bhAgavatumAM varNavela lIlApuruSa zrIkRSNa paramAtmasvarUpa (2) patrAMka 28mAM teozrInuM kahevuM che ke kalikAlamAM dharmapravartana karavA je camatkAro jarUrI che te mArI pAse ekatra che ane bIjA navA bhaLatA jAya che. jyAre patrAMka 270mAM camatkAra batAvIne yoga siddha karavo te yogInuM lakSaNa nathI' ema kahela che. (3) patraka 27mAM teo catrabhuja becarabhAIne jaNAve che ke - "tame mane dharmapravartanamAM agrima sahAyaka bano tevI zakyatA che. tethI tame tamArA janmAkSara mane mokalazo", sAthe te ja patramAM "atyAre huM sarvaprakAre sarvajJa samAna thaI gayo chuM", evuM zrImanuM kahevuM che. (4) zrImadjInI 20 varSanI UMmare lakhAyela patrAMka 27no Azaya e che ke - meM, mAre pravartAvavAnA dharma mATe ziSyo ane sabhAnI sthApanA karela che. ziSyanA AcArarUpa sAtaso mahAnItio paNa eka divasamAM racI dIdhela che - jyAre 29mA varSe lakhelA patrAMka 708no bhAva - meM haju sudhI koIne paNa vrata-paccakhkhANa ApyA nathI ke guru-ziSya tarIkeno vyavahAra pradarzita karyo nathI - evo che. (5) teo 20mA varSe lakhe che ke "huM bIjo mahAvIra chuM. sarvajJa samAna chuM'. jyAre Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 23mA varSe teoe patrAMka 171 ane patrAMka 172mAM potAnI saMdehayukta sthitinuM atyaMta hRdayadrAvaka varNana karyuM che. are ! tyAM sudhI ke tevI saMdehayukta sthitithI kaMTALI jaIne jhera pIne ApaghAta ka2vAnI vAta paNa teoe karI che. zuM karavuM ? te paNa na sUjhe tevI digmUDhatArUpa sthitinA anubhavanI temanI kabUlAta che. zuM zrImad rAjacaMdranA mate sarvajJa thayA pachI pharI digmUDha ke asarvajJa thaI zakAya che ? 24 24mA varSe teo jaNAve che ke 'pote niHsaMdeha jJAnAvatAra svarUpa vItarAgI puruSa che'. 29mA varSe zrImadjI pharI pAchA mahAvIratulya sAkSAt paramAtmasvarUpa thAya che. AgaLa jatAM teone lAge che ke 'potAnAmAM jainadarzananuM kevaLajJAna nathI. are ! jainadharmanA upadezaka thavAnI paNa yogyatA nathI. mAtra vedAMtadharmane sthApavAnI sakSamatA potAnAmAM ghaTe che'. AvI badhI badalAtI mAnasika sthitio temanA vicAronI subaddhatA darzAvatI nathI. Ape pUchAvela IzvarakatRtvavAda vize paNa AvuM ja kAMIka banela che. * * * * khulAso (9) : zrImadjI bhAvanAbodha, mokSamALA, AtmasiddhizAstra vagere graMthomAM IzvarakartRtvavAdanuM khaMDana kare che. jyAre bIjA aneka sthaLoe tenAthI ThIka virodhI vAta paNa karela che. (1) patrAMka 158mAM "AkhuM vizva bhagavAnasvarUpa che. bhagavAna ja potAnI icchAthI jagatarUpa thAya che. anaMtakALa pahelAM A vizva bhagavAnamAMthI utpanna thayuM che ane bhaviSyamAM bhagavAnamAM laya pAmI jaze. jaDa-cetana sarva padArthonI utpatti bhagavAnathI ja thaI che. AkhA jagatanuM saMcAlana ka2nA2 bhagavAna che. A vAta huM nahIM khuda bhagavAne kahelI che" ema zrImadjIno Azaya che. (2) patrAMka 159mAM A ja vAta teoe doharAvI che ke - zrImAna hari ja jagatane sameTe che ane vistAre che. (3) jainazAstrakAro kahe che ke 'tIrthaMkaro pUrvanA trIjA bhave jagatanA sarva jIvone tAravAnA 52motkRSTa maitrIbhAvathI mahAmahimAvaMta tIrthaMkaranAmakarma upArjana kare che'. jyAre zrImadbhunA patrAMka 180no Azaya e che ke - paramezvara bhavamAM bhaTakAvanArA che. 52mezvara jene bhavamAM rakhaDAvatAM hoya tene bhaTakatAM aTakAvavAM te IzvarI niyamano bhaMga che'. (4) are ! zrImadjIe jagatkartRtvanI eTalI dRDha zraddhA patrAMka 218 para vyakta karI che ke tIrthaMkaronI sarvajJatA para paNa teoe praznArthacihna mUkI dIdhela che ! teonA Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra kahevAno bhAva e che ke "jainadarzanamAM jagatanA adhiSThAnanuM varNana nathI tethI tIrthaMkaro amane sarvajJa jaNAtAM nathI. adhiSThAna vagaranA jagatanuM varNana pAchaLanA aneka AcAryone paNa bhramajanaka banyuM che. are ! jainadarzanarUpI vahANa tenA kAraNe kharAbe caDI gayela che". teonuM mAnavuM che ke - "jagatanA adhiSThAnanuM varNana tIrthaMkaranA zrImukhe varNaveluM hoya to ja teonI mahApuruSa tarIkenI khyAti akhaMDita gaNAya'. adhiSThAnano artha teoe pote patrAMka 220mAM - jagata jemAMthI utpanna thAya ane laya pAme te adhiSThAna - ema karela che ane AvA adhiSThAnarUpa hari bhagavAna che' tema teoe patrAMka 218mAM daDhapaNe jaNAvyuM che. Ama, praznottarI/prazna naM. 51nuM "Izvara sRSTino kartA-hartA che tevI samajaNa temanA (zrImadjInA) vidhAnomAMthI vyakta thatI dekhAya che, je jainazAstraviruddha che' tevuM mAruM vidhAna jarAya khoTuM nathI. prazna : "Ape mArthAnusArInA guNanA ... samajAya ema che." khulAso (10) : mArgAnusArI guNonA be vibhAga ane TUMkI vyAkhyA to prazna naM. 5ramAM ja jaNAvI dIdhela che. bAkI te sthAne viSayAMtararUpa hovAthI lAMbo vistAra ke vivecana karela nathI. nirUpaNamAM kyAM kaI bAbatano vistAra karAya ane zeno saMkSepa karAya te mATe upodghAtasaMgati, prasaMgasaMgati vagere cokkasa dhArAdhoraNa zAstramAM Apela che. te vAMcavA tamane khAsa bhalAmaNa che, jethI A prazna rahevA pAmaze nahIM. khulAso (11) : AtmasiddhizAstramAM mArgAnusArIthI AgaLanA guNonuM varNana hovA bAbate meM koI ja vAMdho vyakta karela nathI. tethI "taTasthapaNe matAgraha vagara vicAratAM sTeje samajAze', tevuM tamAruM mahAmUluM sUcana amane koI iSTaprApti karAvatuM nathI. 9 prazna : "emanA vairAgya ane kadAgraha ... ApanuM bhavitavya) khulAso (12) : deza ke kALathI dUra rahela vyaktino jo sAmAnya jJAnIne paricaya karavo hoya to tenA mATe AlaMbana mukhya traNa bAbato banI zake : (1) te vyaktinuM citra vagere, (2) Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra te vyaktinuM prApta prAmANika jIvanacaritra, (3) te vyaktino upadeza ke lakhANa. temAM trIjuM AlaMbana mahattvanuM ane niHsaMdeha nirNAyaka tarIke gaNAya che. amane mahAvIra ke gautamabuddha, haribhadrasUri ke upAdhyAya yazovijayajI mahArAja vagereno paricaya temanA vacano dvArA ja thayelo che. koIne huM pratyakSa maLavA gayela nathI. tema zrImadjIno paNa paricaya mane temanA lakhANo dvArA ja thayela che. te paricaya karatAM lAgyuM ke 'AMkha mIMcIne apanAvI levA jevuM zrImadjInuM vyaktitva nathI'. teo jema aneka sthAnomAM ekadama spaSTa ane prazaMsApAtra che tema amuka sthAnomAM taddana dizAzUnya paNa che ja. A abhiprAyathI pUchAyela praznano javAba Apela che, tethI meM paricaya vagara abhiprAya Apyo che' tevuM tamAruM mAnavuM bhUlabharela che. * * * zrImadbhuno tyAga, vairAgya prazaMsanIya hato, sAdhaka jIvomAM paNa javalle ja jovA maLe tevI temanI bAhya kaThora sAdhanA hatI. temanA keTalAMya vacano evI jIvaMtatAvALA che ke 'jene vAMcatAM atyAre paNa amArI romarAjI vikasvara thaI jAya che ane hRdaya sarvajJazAsana pratyenA ahobhAvathI gadgada thaI jAya che.' teonA jJAnano prabhAva gAMdhIjI upara paNa paDela hato. te badhI bAbato mAnavAmAM mane koI saMkoca nathI. paraMtu jyAM temanuM vacana paNa jinavacanathI viruddha hoya tyAM khaMDana ka2vAnuM paNa amAre Ave. amAruM mAnavuM che ke, jainazAsanane pAmelA pratyeka jainanuM kartavya che ke teoe jinavacanane sarvotkRSTa rIte zirodhArya karavuM joIe'. game tevA jJAnI, prabhAvazALI, camarabaMdhInuM vacana hoya topaNa jo jinavacana sAme Ave to tene phagAvI detAM eka paLanoya vilaMba jainane maMjUra na hoya. A vAta Apa paNa avazya svIkArazo, bAkI to jo tamane jinavacana karatAM zrImadvacana vadhAre zraddheya hoya to jevuM ApanuM bhavitavya. * * prazna H 'bhagavAna mahAvIra saMbaMdhamAM * UMDANamAM UtaravuM paDaze'. khulAso (13) : mArI praznottarI pustaka prazna - paramAM je prabhuvIranA janma-kalyANakanA varaghoDAnI vAta 2jU thaI che te meM zrImad rAjacaMdranA jIvana prasaMgonuM Alekhana karanAra koI pustakamAM ja vAMcI hatI. paraMtu A vAtane aneka varSo vItI javAne kA2Ne mane te pustakanA nAma Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra vagere yAda nathI. tethI teno sthAnanirdeza karI zakela nathI. paraMtu eTaluM cokkasa che ke, zrImadjInA mukhethI AvA vidhAno nIkaLavA asaMbhavita che tevuM mAnavAne koI kAraNa nathI. kAraNa ke satyamArganA jANakAra ekamAtra pote che athavA to vItarAgI, sarvajJa, bIjA mahAvIra are ! mahAvIrathI paNa upararUpe zrImadjIe potAnA vyaktitvanuM citraNa karela che. te ja A bAbate bolato purAvo che. (1) patrAMka 27mAM zrImadjIno Azaya e che ke - huM bIjo mahAvIra chuM. daza vidvAnoe mArA graha joIne mane paramezvara TharAvyo che. mahAvIre bhUtakALamAM je dharma sthApyo che te dharma mAro ja dharma hato. te mAro dharma mahAvIre keTalAka aMze cAlu karela. have te mArgane grahaNa karIne huM zreSTha dharma sthApIza - (arthAt mahAvIra paNa mAro dharma AMzika ja sthApI zakela che. adhUrA sthapAyelA te dharmane huM pUrNarUpe sthApIza.) 'ame AkhI sRSTine eka navA ja rUpamAM pheravI daIzuM', AvA to lAkho vicAro temane AvatAM hatAM. potAnuM navuM darzana pravartAvavAnI bhAvanA vyakta karela che. (2) patrAMka 28mAM (3) patrAMka 177mAM potAnI Atmika dazA niHsaMdeha jJAnAvatAra puruSo ane vyavahAramAM beThelA vItarAgIrUpe varNavela che. sAthe kabIrapaMthIo para potAnI jJAnAvatAra puruSarUpe prabhAva, bhakti ke chApa UbhI karavAnuM potAnA anuyAyIne siphatapUrvaka moghama sUcana karela che. - - * 27 (4) patrAMka 170mAM - tIrthaMkaro je samajyA ke pAmyA te A kalikAlamAM na samajAya ke na pamAya evuM kAMI ja nathI. A mAro ghaNA vakhatano nirNaya che evA bhAvanuM kathana che. (5) patrAMka 680mAM - potAnA para khuda paramezvaranI prasannatAnI paNa niSphaLatA pradarzita karela che. sAthe zrImadjIno dAvo che ke, ame A kALanA vidyamAna mahAvIra chIe, duHkha saMtApane zamAvanArA amRta-sAga2rU5 chIe. kalyANadAyaka sAkSAt kalpavRkSa tulya chIe. bhUtakALanA mahAvIrane bhUlI tame badhA mArA zaraNe Avo tevuM paramakAruNyavRttipUrvaka temanuM mumukSu jIvone AmaMtraNa che. sAthe 'potAne bhUlIne jo bhUtakALanA mahAvI2ne zodhavA mathazo to tamane mAtra niSphaLa zrama prApta thaze' tevI cetavaNI paNa Apela che. uparokta vidhAnonI sApekSatA jaNAvanAruM koI navuM UMDANa tamane prApta hoya to avazya jaNAvazo. * * Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra khulAso (14) : paramAtmatulya dazA prApta karavI e ja jainadarzananuM lakSya che' e tamArI vAta amAre mana adhUrI che, ame to ema kahIe chIe ke, "jinazAsananI ArAdhanA-sAdhanAnuM lakSya mAtra paramAtmAtulya banavuM te nathI, paraMtu paramAtmArUpe ja banI javuM - khuda paramAtmA ja banI javuM te che'. vaLI, paramAtmAtulya banavAnI bhAvanA bhAvavI te bhayaMkara nathI, paraMtu te bhAvanAnA mithyA AvegamAM ghasaDAI jaI, rAga-dveSa ane ajJAna-grasta potAnA vAstavika vyaktitvane bhUlI jaI, potAne sarvajJa tIrthakara, siddharUpa kahevuM te atibhayaMkara ja che. pharI ekavAra zarUAtanI vAta doharAvuM chuM ke "amane zrImadjI para aMgata dveSa ke niMdA karavAno lezamAtra bhAva nathI. emanI jinavacana anusArI vAto ame aMtaranA bahumAnapUrvaka svIkArIe chIe. chatAMya vAstavikatA hovAthI zrImadjInA sAhityamAM sau koI mumukSuo kSIra-nIrano viveka karI sAcuM satya grahaNa kare ane jinavacanaviruddha gaNIne khoTI vAtono tyAga kare" e ja pravacana ke patra lakhavA pAchaLano mULabhUta uddeza che. prAMte tame sAme cAlIne praznAvalInI zarUAta karI, tethI ativyastatA vacce paNa samaya phALavIne tamArA praznono vistArapUrvaka saMtoSajanaka samAdhAna ApavAno namra prayAsa karela che. have tamArI pharaja che ke, AnI sAmenA koI vajUdavALA yogya pratyuttaro tamArI pAse hoya to te avazya mokalazo ane na hoya to satyanA svIkArano pratipatra avazya pAThavazo. anyathA ame samajIzuM ke, tamane jeTalI bIjAne satya samajAvavAnI mahecchA che teTalI potAne satya samajavAnI AturatA nathI. jinAjJAviruddha kAMIpaNa nirUpaNa thayuM hoya to hArdika micchAmi dukkaDa. 6. * Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra SS ame mokalAvela uttaranA anusaMdhAnamAM "zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra dvArA prApta thayela dvitIya patra Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra | sahajAtma svarUpa paramagurU II zrImad rAjacaMdra Azrama samiti - saMcAlItA zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra TrasTa rajI. na. eka - 17779 (muMbai) sosAyaTI rajI. na. muMbai 828/ 195 vios sAdhanA kendra: sarvenaM. 31,rAjanagara, samrATa hoTalanI pAchaLa, bhuja gAMdhIdhAma hAIve, kukamA, bhuja - kaccha. 370 105. .na. (02832) 71219 muMbai ophIsaH C/o. rasIkalAla vasanajI zAha bI/2,3NavAla zopIMga senTara, ploTanaM.42, 15 mo rasto, cembura, muMbaI - 400 071. Te. naM. para845para, pa281200 332-3280 2 . tArIkha: AdaraNIya pU. zrI vijaya yugabhUSaNa sUrI ma. sAheba, vaMdana sahita jaNAvAnuM ke Ape ati vyastatA vacce paNa amula samaya kADhIne amArA patrano vigatavAra uttara ApavAno zrama ryo te badala ame ApazrInA khUba khUba AbhArI chIe. ApazrI e thImajInA dhaNAja guNonI prazaMsA karI emanA amuka vacanAmRtane zAstranA vacanothI tulanA karI zAstravacanothI alaga paDe che ema batAvyuM te batAve che ke Ape niSpakSatAthI mulyAMkana karavAno prayatna karyo che vaLI Apa zrImajIne jevA che tevA ja jANo cho ema batAvavAno paNa prayatna kyuM che. sAhebajI, paraMtu ApazrI zrImadbhA vacanone zAstranI tulApara tolo cho, jayAre ame emanA anuyAyIo amArI zraddhAthI emanA vacanapara vizvAsa karIe chIe; kAraNa ke ame vizvanA aneka vidvAno, zAstrajJo, paMDitonI jema emane "zAnI" mAnIe chIe. Ama ApazrInA ane amArA mulyAMkananA doi ja judA paDe che. tethI A prazno ane khulAsAo vivAda ke zAstrArtha nuM rUpa pakaDe te pahelAM ene samApta karavA IcchIe chIe kAraNa ke eno aMta nathI. aMta eTalA mATe nathI kAraNake jenanA ja (vaidAMta nA nahi) digaMbara-zvetAMbaranA zAstronA ghA vacanomAM bhinnatA jovA maLe che. dA. ta., ApazrI jaNAvo cho ke 11mA guNasthAnakethI paDelo eja bhave mukti pAme athavA anaMta bhava paNa rakhaDe. zrImae 3 thI 15 bhava kahyA mATe emane zAstranuM jJAna na hatuM ema Ape pratipAdana karyuM che. have digaMbara zAstro tirthaMkaranI mAtAne 16 svapna Ave ema kahe che, jyAre zvetAMbaro 14 svapnanI vAta kare che. zvetAMbaro 64 Indra prabhunI sevA kare ema kahe che jyAre digaMbaro 10 indro kahe che. vaLI Ape jaNAvyuM tema zvetAMbara zAstro apunabaMdhaka padathI mokSanI zarUAta mAne che-digaMbaro 4thA guNasthAnakathI. to A banne zAstromAMthI sAcuM kyuM mAnavuM? Ama zAstronA vivAdano aMta ja nathI.tethI ame zrImaddanA anuyAyIo zrImacchanI AzA pramANe "AtmA ne lyANakArI zuM" enA lakSathI purUSArtha karavAno prayatna karIe chIe. ameto AcAraMga sUtranA "ni nAgA so saLuM gArDa" "AtmA jAgyo teNe sarva jANyuM" nA siddhAMtane mAnIe chIe. zrImadjIe AtmA jAgyo che, anubhavyo che, eTale teo badhuM ja jANe che; emanuM zAna samyapha che, ema mAnI emanI Aza anusAra cAlIe chIemAI no A tayA" e mArge cAlIe chIe. amane ema lAge che ke zrImadjI Aja apekSAthI badhuM jANanAra-sarvaza tulya-hovAnI vAta kahetA haze. zrImajI saMpUrNa paNe prAmANika hatA e to Apa jANo ja cho. (jevI emanI mAnyatA hatI; ke pAchaLathI badalatI; tevI emanA koI mumune patra dvArA, maukhika ke pachI potAnI hAthanoMdhamAM jaNAvatA) mATe ja kadAca temaNe "jema mahAvIre AtmA jAyo, anubhavyo tevo ja AtmA ame paNa jANyo, anubhavyo mATe "ame bIjA mahAvIra chIe" ema kadAca lakhyuM haze ema ame mAnIe chIe. zrI hemacaMdrAcAryane paNa saMghe "LikALa sarvaza"nI padavI ApelI- je ema e apekSAe svIkArI ho ke samyadRSTi dharmAtmAne aMze AtmA anubhava thatAM jeTalo parizamana rUpa che teTalo AtmA anubhuti svarUpa che. bAkI zraddhA apekSAe sarvaja Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ + 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra TrasTa rajI. naM. epha - 17779 (muMbai) sosAyaTI rajI. naM. muMbai 828 / 1995 sAdhanA kendra - sarve naM. 316,rAjanagara, samrATa hoTalanI pAchaLa, bhuja gAMdhIdhAma hAive, // sahajAma svarUpa paramagurU II zrImad rAjacaMdra Azrama samiti - saMcAlIta kukamA, bhuja - kaccha, 300 105. Te.naM. (02832) 71219 dha '3 31 muMbai ophIsa C/o. rasIkalAla vasanajI zAha bI/2,3NavAla zopIMga senTara, ploTa naM. 42, 15 mo rasto, cembura, muMbaI - 400 01. Te. naM. 528455ra, pa281270 tArIkha: maiM zraddhA apekSAe eTale ke jeNe evo AtmA khyAlamAM Ave che. ahIM traNe lokane jANanAra evA arthamAM sarvajJa zabdano upayoga na karatAM zrImad AtmA jANyo eNe sarva jAvuM e apekSAe sarva zabda prayojyo haze. ane zrImadbhue to AtmasiddhizAstra gAthA 135mAM "sarva jIva che siddhasama, je samaje te thAya" ema kyuM che. vaLI gAthA 117mAM teozrI sau jIvone "zudhdha, budhdha caitanyadhana, svayaMjyoti sukhadhAma", mAne che. ane kahe che "kara vicAra to pAma". basa ApaNe "sAcuM samajI" zaktA nathI ane "sAcuM vicArI" nathI zaktA eja ApaNo problem che. (je divase ApazrI paNa "ame bIjA dhAvIra chIe" ema ApanA koi zilpa ke zrAvakane lakhAvazo ke jaNAvazo e divasa amAro paNa dhanya divasa haze). Ama zAstra ane zradhdhAnI bhinnatAne lIdhe lagabhaga badhAja praznanA khulAsAo AvI jatAM haze ema ame mAnIe chIe. chA, ApazrIno eka khulAso zrI kRSNane paramAtmA mAnavA viSeno che, to e bAbatamAM javAnI apekSA vagara eka prazna amane uddabhave che ke, mahApurANa graMthamAM lagabhaga 2000 varSo purve AcAryoe jemane tirthaMkara mAnya karyA che ane jemanI udayapuranA eka derAsarajImAM tirthaMkara rUpe pratimAjI paNa che evA zrI kRSNanA mukhethI AvelA bhagavadgItAnA thatA odhe AtmajJAnI, zrIpada yazovijaya mahArAja sAretre adhyAtmasAra" jevA pavitra jaina zAstramAM jema che tema zabdo badalAvyA vagara zA mATe nAkhyA haze? "sajajana ne zarama Ave tevI lIlAo karanAra kRSNanAM" vacano AtmajJAna prApta, ati vidavAna, jemaNe pote saMskRta ane gujarAtImAM aneka graMtho lakhyA evA zrI yazovijaya mahArAja sAhebane e graMthamAM samAvavAnI zI jarUra paDa tA. ka. :- A patra sAthe A carcA virAma pAme che. haze, prazno ane khulAsAono aMta ja nathI. paNa ApaNe have e silasilo ahIMja samApta karIe. amArI zraddhA amArI pAse, ApanI ApanI pAse ane jagatanI zraddhA jagata pAse. Ato amane zrImadbhu pratye ananya bhakti che tethI ApanA pustakamAM emanA viSe keTalAka aprazastikara vAkyo joi patra lakhavAnI ceSTA ame karI (ane e svAbhAvika ja che), paraMtu tenI pAchaLa ApanA jevA samartha vidvAna, tatvajJA zAstrajJane "celeMjaLa ravAno koi irAdo jarApaNa hato ja nahIM, paraMtu atre ane vizvanA aneka vidvAno, paMDito jemane saMpUrNa jJAnI mAne che emanI koi prAre jANatAMajANatAM azAtanA na thAya e Azaya ja mAtra hato. amane e vAtano saMpUrNa vizvAsa ane AnaMda che ke ApazrI zrImadbhu pratye koi dveSa dharAvatA nathI ja. eTaluM ja nahiM emanA pazA guNonI Ape kharA hRdayathI prazaMsA paNa karI che. basa pharaka mAtra "zradhdhA ane zAstra" no ja che. tethI apazrIne vaMdana karI A patra samApta karIe chIe paraMtu te pahelAM ApazrIne ame hArdika AmaMtraNa ApIe chIe ke ApazrI kaccha-bhuja bAju vizrvara karo to bhujathI mAtra 8 // ki. mI. dUra rAjanagara - kukamA gAmamAM zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendramAM jarUrathI padhArazo, ahiM saMkSamAM upAzraya paNa che jyAM ghaNA sAdhu-sAdhI nAM pagalAM thayAM che ane thAya che. ApazrI paNa padhArIne amArA kendrane pAvana karazo eja nA prArthanA sAthe viramIe. patra dvArA ke vyaktigana mulADAna mAM ApanuM hradaya dubhAyuM hoya evuM oi vacana De AcaraNa amArAthI ke amArA pratinidhiothI thayuM hoya to amArI saMsthA vati hRdaya pUrvaka micchAmi dukkaDam. li. zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra vati, nAi nA jaya jInendra- jaya prabhu Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra jene sAme rAkhIne prastuta patra lakhAyo che te ke saMdarbha graMthasUcI aSTakaprakaraNa TIkA 2. samyaktvastava prakaraNa - avacUri 3. upadezapada mahAgrantha saTIka 4. dharmaparIkSA TIkA 5. naMdIsUtra TIkopari TippaNa 6. bRhatkalpasUtra TIkA 7. yogasAra 8. vizeSAvazyakabhASya mUla 9. zAstravArtA samuccaya TIkA 10. karmastavanAmA dvitIya karmagraMtha jaina graMtha prakAzaka sabhA, amadAvAda jaina dharma prakAzaka sabhA, bhAvanagara muktikamala jaina mohanamALA, vaDodarA aMdherI gujarAtI jaina saMgha, muMbaI prAkRta graMtha pariSada, amadAvAda AtmAnaMda jaina sabhA, bhAvanagara jaina sAhitya vikAsa maMDaLa, muMbaI divyadarzana TrasTa, kalikuMDa divyadarzana TrasTa, kalikuMDa bhAratIya prAcya tattva prakAzana, sirohI roDa (rAja.) - muMbaI bhAratIya prAcya tattva prakAzana, sirohI roDa (rAja.) - muMbaI zrImad rAjacaMdra Azrama, agAsa 11. saptatikAnAma SaSTha karmagrantha TIkA 12. zrImad rAjacaMdra khAsa dhyAnamAM lezo : agAsa AzramathI chapAyela zrImad rAjacaMdrajInA potAnA hAthe lakhela patronA saMgraharUpa "zrImad rAjacaMdra' pustakanA ja te-te vibhAgo (kAnA-mAtrAnA pheraphAra vagara, jevA che tevA) sIdhA phoTokopIrUpe prastuta pustakamAM saMdarbha tarIke raju karela che. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 'zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra'ne amArA dvArA apAyela prathama patrano uttara (saMdarbho sahita) 33 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra llllllllllllll lllllllllll lllllllllll dharmAnurAgI zrAvaka zrI rasikalAla vasanajI zAha yogya dharmalAbha. sAdhanAkendra dvArA mokalela tamAro patra prApta thayo. mArI pravacananI "praznottarI pustaka" bAbata tamArA prasno vAMcyA. yathAyogya khulAsAo paNa vigatavAra patra dvArA mokaluM chuM. te nirAgrahapUrNa daSTipUrvaka avazya dhyAnamAM lezo. prathama to e vAta spaSTa karI dauM ke "zrImajInuM badhuM ja lakhANa mithyA ke zAstraviruddha che, emAM jarAya satyano aMza nathI" evuM pravacanamAM kyAMya nirUpAyelA nathI. prazna naM. 49mAM ja ame kahyuM che ke - zrImajInA lakhANamAM tattvanI vAto ane chuM vairAgya pIrasAyela che - (prazna naM. 50mAM) - sAcuM game tyAM hoya tene apanAvavA. che amo kAyama taiyAra chIe - anyadarzananI paNa jo sAcI vAta svIkAravAnI amArI taiyArI hoya to jainadarzana aMtargata phAMTAnI sAcI vAtane ame avazya AvakArIzuM. mAtra mArI vAta eTalI ja che ke "zrImad rAjacaMdra e kaheluM badhuM ja sAcuM, temanA badhAM ja vidhAno brahmavAkyo ke jinavacanAnusAra koI mAnatA hoya to teno meM niSedha. pharamAvela che". temanA lakhANano abhyAsa karanAra koIpaNa jaina taTastha vidvAnane eTaluM to avazya kahevuM paDe ke "zAstronA UMDA bodhanA abhAve athavA to bhUtakALanI UMdhI phU mAnyatAnI UMDe UMDe manamAM rahelI chApane kAraNe zrImajInA ghaNA vidhAno mumukSune hai bhrama karAvanAra, are ! unmArge dorI janAra banI zake che. mATe AtmakalyANanA che icchuka mumukSuoe temanA sAhityane zAstrapUta daSTithI vibhAga karI - chaTaNI karI zuM vAMcavuM joIe". lllllllllll lllllllllll praznaH "teo janma jainetara .. karma jaina thaI zakAya?" khulAso (1): samuccaya vayacaryAmAM zrImajInuM kahevuM che ke - teonA dAdA kRSNabhakta hatA, zrImajIne paNa bAlyavayamAM zrIkRSNa pratye Adara, bhakti, bahumAna hatAM. are ! temane mana zrIkRSNa sAcA paramAtmA hatA. vaidika-darzananA jagatkartutvavAda pratye temane teo janme jainetara hatA ema na kahI zakAya. emanuM kuTuMba kuLadharma sthAnakavAsI jaina zvetAMbara saMpradAyamAM hatuM. mULa morabI ane pAchaLathI vavANiyA jaI vasyu hatuM. chatAM amane prazna thAya che ke bemAunDamAM jaina kone kahevuM? jaina mAM janmelAne ke jaina saMskAraprAmane? janma jaina na hoya e pariNAmathI jaina thaI zake? pUrva saMskAro jainanAM laI pachI karma jaina thaI zakAya? ("zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendranA prathama patrano aMza) Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra 35 bhArobhAra zraddhA hatI. tenA kAraNe jainadarzana pratye dveSa paNa hato. alabatta, pAchaLathI sAcuM samajAyAno ekarAra paNa temaNe karela che - tethI zrImajI bekagrAunDamAM nonarjana hatAM te vAtane AdhArasahitanI gaNI zakAya che. commoooo muMbaI, kArataka suda 15, 1946 samuccayavayacaryA . ... ... svAbhAvika ruSTiracanA para mane bahu prIti hatI. mArA pitAmaha kRSNanI bhakti karatA hatA. temanI pAse te vayamAM kRSNakIrtananAM pade meM sAMbhaLyAM hatAM, tema ja judA judA avatAre saMbaMdhI camatkAro sAMbhaLyA hatA, jethI mane bhaktinI sAthe te avatAramAM prIti thaI hatI, ane rAmadAsajI nAmanA sAdhunI samIpe meM bALalIlAmAM kaMThI baMdhAvI hatI; nitya kRSNanA darzana karavA jate vakhatevakhata kathAo sAMbhaLate vAraMvAra avatAre saMbaMdhI camatkAramAM huM meha pAmate ane tene paramAtmA mAno, jethI tenuM rahevAnuM sthaLa jevAnI parama jijJAsA hatI. tene saMpradAyanA mahaMta hoIe, sthaLe sthaLe camatkArathI harikathA karatA hoIe ane tyAgI hoIe te keTalI majA paDe? e ja vikalpanA thayA karatI, tema ja koI vaibhavI bhUmikA jo ke samartha vaibhavI thavAnI IcchA thatI; "pravINasAgara" nAmane graMtha tevAmAM meM vAMcyuM hatuM, te vadhAre samaye nahete chatAM strI saMbaMdhI nAnA prakAranAM sukhamAM lIna hoIe ane nirupAdhipaNe kathAkathana zravaNa karatA hoIe te kevI AnaMdadAyaka dazA, e mArI tRSNa hatI. gujarAtI bhASAnI vAcanamALAmAM jagatakartA saMbaMdhI keTaleka sthaLe bedha karyo che te mane draDha thaI gayuM hatuM, jethI jaina leko bhaNI mArI baha jugupsA hatI, banAvyA vagara keI padArtha bane nahIM mATe jena leke mUrkha che, tene khabara nathI. tema ja te veLA pratimAne azraddhALa lekenI kriyA mArA jovAmAM AvatI hatI, jethI te kriyAo malina lAgavAthI huM tethI bIte hate, eTale ke te mane priya hatI. janmabhUmikAmAM jeTalA vANiyAo rahe che, te badhAnI kuLazraddhA bhinna bhinna chatAM kaMIka pratimAne azraddhALane ja lagatI hatI, ethI mane te lekene ja pAnA hate. pahelethI samartha zaktivALe ane gAmane nAmAMkita vidyAthI leke mane gaNatA, tethI mArI prazaMsAne lIdhe cAhIne tevA maMDaLamAM besI mArI capaLazakti darzAvavA huM prayatna karate. kaMThIne mATe vAraMvAra teo mArI hAsyapUrvaka TIkA karatA; chatAM huM teothI vAda karatA ane samajaNa pADavA prayatna karate. paNa haLave haLave mane temanAM pratikramaNusUtra ItyAdika pustaka vAMcavA maLyAM, temAM baha vinayapUrvaka sarva jagatajIvathI mitratA IcchI che tethI mArI prIti temAM paNa thaI ane pelAmAM paNa rahI. haLave haLave A prasaMga vaLe. chatAM svaccha rahevAnA tema ja bIjA AcAravicAra mane vaiSNavanA priya hatA ane jagatakartAnI zraddhA hatI. tevAmAM kaMThI tuTI gaI, eTale pharIthI meM badhI nahIM. te veLA bAMdhavA na bAMdhavAnuM kaMI kAraNa meM zodhyuM nahotuM. A mArI tera varSanI vayanI carcA che. .. ' Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 "zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra llllllllllllll (r)i khulAso (2) zrImadajI non-jain hatAM e vAta mAtra vAstavikatAnI rajUAta che. bAkI nonjain e jaina thaI ja nA zake tevuM kahevAno koI ja Azaya nathI. amArA Adhaguru zrI gautamasvAmI, zrI sudharmAsvAmI Adi agiyAra gaNadharo janmathI non-jain ja hatAM, chatAMya ame temane zAsananI dhurAnA prathama nAyaka ja mAnIe chIe. A sivAya zrI zayyabhavasUrijI, zrI haribhadrasUrijI vagere aneka vidvAna dharmAcAryo pUrvAvasthAmAM vedacusta brAhmaNo hatAM ane uttarAvasthAmAM zAsananA samartha paTTadharo ke zrutadharo thayAM hatAM. mATe A saMdarbhe anya vikalpo karavA asthAne che. lllllllllll lllllllllll * tamArI prazna pUchavAnI zailI ghaNI adhUrI ane aspaSTa che. kyAMka kyAMka OM pUrvAparavirodha paNa che. tethI zakya vikalpAnusAre uttara ApavA prayatna karela che. khulAso (3): keme pUchAvyuM che ke samyagdaSTi AtmAnI kaI sthiti Apa mAnya karo cho?" Ama to amane samyagdaSTi AtmAnI pUrvanI mithyAtva, vartamAnanI samyakta ke bhaviSyanI virati vagere sarva avasthAo te te kakSA anusAra heya, upAdeya tarIke mAnya ja che, chatAMya jo pUchavAno Azaya evo hoya ke "mArgagAmI tarIke Apane samyagdaSTinI kakSA mAnya che ?" to kahevAnuM ke ame zrI haribhadrasUri ane ApazrIne e puchavAnI rajA laIe chIe ke avirata samyapharico guNasthAnakI nA AtmAnI kaI sthitine Apa mAnya karo cho? zrI yazovijayajI, zrI devacaMdrajI, zrI hemacaMdrAcAryajI ma.sAheba vagere pUrve thaI galeya jJAnI ane aMze saMvara tatva eTale dharmanI zarUaMta kahe che. caMdra sAdhanA kendranA prathama patrano aMza) 3. sammANuTThANaM ciya, tA savvamiNaMti tattao NeyaM / Na ya apuNabaMdhagAI, mottuM eyaM ihaM hoi / / 996 / / samyaganuSThAnamevAjJAnukUlAcAraNameva, tat tasmAt sarvaM triprakAramapi idamanuSThAnaM tattvataH pAramArthikavyavahAranayadRSTyA jnyeym| atra hetumAha- na ca naiva yato'punarbandhakAdIn apunarbandhakamArgAbhimukhamArgapatitAn muktvA etadanuSThAnamihaiteSu jIveSu bhvti| apunarbandhakAdayazca samyaganuSThAnavanta eva / / 996 / / upadezapada mahAgrantha saTIka (kartA : zrI haribhadrasUrIzvarajI ma.sA.) samyaganuSThAnamevAjJAnukUlAcaraNameva tat tasmAt sarvaM triprakAramapIdamanuSThAnaM tattvataH pAramArthikavyavahAranayadRSTyA, jnyeym| atra hetumAha-na ca naiva yato'punarbandhakamArgAbhimukhamArgapatitAnmuktvA etadanuSThAnamihaiteSu jIveSu bhavati, apunarbandhakAdayazca samyaganuSThAnavanta eva-ityupadezapadasUtravRttivacanAdapunarbandhakAdeH smygnusstthaanniymprtipaadnaat| dharmaparIkSA TIkA (kartA : zrI yazovijayajI ma.sA.) Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra 37 upAdhyAyajInA vacanothI niHzaMkapaNe kahIe chIe ke dharmanI tAttvika zarUAta cothA guNasthAnakathI nahIM paraMtu apunabaMdhakapaNAthI gaNAya che tethI mArga prApta tarIke mithyAtvI paNa amane mAnya che. A bAbate aneka tarkabaddha yuktio ane zAstrapATho amArI pAse mojuda che. ahIM vistArabhayathI rajU karyA nathI. lllllllllll prazna : "EhI emane guru... mAnavA ke nahIM"? khulAso (4): ' samyagdarzana na hoya tene paNa mArgadazaka guru mAnavA tevI vAta meM pravacanamAM chuM kyAMya kahelI nathI. mATe te viSayaka prazno ane vikalpo asthAne che. kaMcana-kAminInA tyAgI ja gurupadamAM samAveza pAme che. gRhasthane guru na manAya. e vAta kadAca tamane kaThina lAgI haze. zAstromAM to A dhArAdhoraNa prasiddha ja che. paraMtu khuda zrImadjInA patrAMka 837-708no Azaya e che ke - mArga prakAzaka sadguru jaghanyathI chaThThA guNasthAnake vartatA hoya che. cothA, pAMcamA guNasthAnake gurupada ghaTatuM nathI, tyAM gurapada mAnavuM te mArgavirodharUpa che. tethI zrImajI pote jyAM sudhI sarva saMgatyAga na kare tyAM sudhI potAne guru tarIke mAnavAno sakhata niSedha karatAM hatAM - lllllllllll ' llllllllllllll 837 saM. 154 AtmajJAna samadarzitA, vicare udayapraga; apUrvavANI paramakRta, sadguru lakSaNa yogya. -AtmasiddhizAstra pada 10muM (1) saddaguru yogya A lakSaNe mukhyapaNe kayA guNasthAnake saMbhave ? ane (2) samadarzitA eTale zuM? uttara -(1) saddaguru yaMgya e lakSaNe darzAvyAM te mukhya paNe vizeSapaNe upadezaka arthAt mArgaprakAzaka saddagurunAM lakSaNa karyo che. upadezaka guNasthAna che ane teramuM che, vacalAM sAtamAthI bAramA sudhInAM guNasthAna alpakALavArtA che eTale upadezakapravRtti temAM te saMbhave. mArgaupadezaka pravRtti chathI zarU thAya. chaThe guNasthAnake saMpUrNa vitarAgadazA ane kevaLajJAna nathI. te te terame che, ane yathAvat mArgaupadezakapaNuM terame guNasthAne vartatA saMpUrNa vItarAga ane kaivalyasaMpanna parama sadguru zrI jina tIrthaMkarAdine viSe ghaTe. tathApi chaThe guNasthAnake vartatA muni, je saMpUrNa vItarAgatA ane 4. .. .. . rahe emane guru mAnavAnI vAta to Atmaanubhava (samagaphadarzana) vinA leya tene gurU mAnavA kenIM?... .. ("zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendranA prathama patrano aMza) Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 "zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra kaivalyadazAnA upAsaka che, te dazAarthe jenAM pravartana puruSArtha che, te dazAne saMpUrNapaNe je pAmyA nathI tathApi te saMpUrNa dazA pAmavAnA mArgasAdhana piote parama sadguru zrI tIrthakarAdi AptapuruSanAM AzrayavacanathI jeNe jANyAM che, pratItyAM che, anubhavyAM che ane e mArgasAdhananI upAsanA jenI te dazA uttarottara vizeSa vizeSa pragaTa thatI jAya che, tathA zrI jina tIrthaMkarAdi parama sadgurunuM, tenA svarUpanuM oLakhANa jenA nimitte thAya che, te saddagurune viSe paNa mArganuM upadezakapaNuM avirodharUpa che. tethI nIcenA pAMcamA cothA guNasthAnake mArganuM upadezakapaNuM ghaNuM karI na ghaTe, kemake tyAM bAhya (gRhastha) vyavahArane pratibaMdha che, ane bAhya aviratirUpa gRhastha vyavahAra chatAM viratirUpa mArganuM prakAzavuM e mArgane vidharUpa che. cothAthI nIcenA guNasthAnake te mArganuM upadezapaNuM ghaTe ja nahIM, kemake tyAM mArganA, AtmAnI, tatvanI, jJAnInI oLakhANa pratIti nathI, tema ja samyam virati nathI, ane e oLakhANa pratIti ane samyaga virati nahIM chatAM tenI prarUpaNa karavI, upadezaka thavuM e pragaTa mithyAtva, kugurupaNuM ane mArganuM virodhapaNuM che. cothe pAMcame guNasthAne e oLakhANa pratIti che ane AtmajJAnAdi guNe aMze varte che ane pAMcamAmAM dezaviratipaNAne laI cethAthI vizeSatA che, tathApi sarvaviratino jeTalI tyAM vizuddhi nathI. 708 rALaja, bhAdaravA, 1952 . je mULamArga pragaTatAmAM ANavo hoya te pragaTa karanAre sarvasaMgaparityAga kare gyA kemake tethI kharekhara samartha upakAra thavAne vakhata Ave.... llllllllllllll A vAstavikatA hovA chatAM tamArI saMsthAnA "Letter Pad" para "sahajAbha che 2 svarUpa paramagura" vAkya amane Azcarya upajAve che. jeno zrImajI niSedha karatAM che tevI vAtane temanA daDha anuyAyI thaIne tamo apanAvo te keTaluM vAjabI ? lll - lll II sahAtma svarUpa paramagurU II zrImad rAjacaMdra Azrama samiti - saMcAlIta zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra TrasTa rajI. ne, eka - 17779 (muMbaI) : sosAyaTI rajI. na. muMbai 828/ 1995 || sahajAtma svarUpa paramagurU || SHRIMAD RAJCHANDRA SADHNA KENDRA Conducted by : SHRIMAD RAJCHANDRA ASHRAM SAMITI Trust Reg. No. F-17779 (Mumbai) * Society Reg. No. 828/ 1995. 6. zrImajI "paramaguru' zabdano prayoga kevalajJAna pAmela, terame guNasthAnake rahelA tIrthakarAdi mATe karatA hatA. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 9999999999 8. Zhang Qi prazna : " Apa kaho cho ke zAstrane ... bhASAmAM rajU karyo che". * khulAso (5) : "zAstrano sAMgopAMga abhyAsa zrImadbhune na hato" te vAta tamane kaparI lAgaze, paraMtu te nagna vAstavikatA che. temanA lakhANa vAMcatAM Thera Thera A bAbata dhotita thAya che. atre be-traNa udAharaNa TAMkuM chuMH udAharaNa (1) : - patrAMka 168mAM zrImadghanuM kahevuM che ke agiyAramA guNasthAnakathI patita AtmA ochAmAM ochA traNa ane vadhumAM vadhu paMdara bhava kare che - jyAre jainazAstro kahe che ke "agiyAramethI patita AtmA e ja bhavamAM, sAdhanA kare to kSapakazreNI mAMDI mokSamAM jaI zake che. traNa bhava karavAnI koI jarUra nathI. (kArmagraMthika mate) ane ghora virAdhanA kare to paMdara bhava nahIM, paraMtu anaMtA bhava paNa thaI zake". 7. Apa ko cho ke zAstrono sAMgopAMga abhyAsa karavAno moko emane noto maLyo, to Apane emanI 16 varSa ne sAta mAsanI umare racela mokSamALA tathA bhAvanAbodha vAMcavAno yoga prApta nathI thayo ema ame mAnIye chIe kAraNake e pustakomAM jaina Agamo ane sUtrono sAra saraLa bhASAmAM jUkaryo che. ('zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra'nA prathama patrano aMza) utkarSatazcaikasmin bhave dvau vArAvupazamazreNi pratipadyate / yazca dvau vArAvupazamazreNi pratipadyate tasya niyamAt tasmin bhave ksspkshrennybhaavH| yaH punarekaM vAraM pratipadyate tasya kSapakazreNirbhavedapi / uktaM ca cUrNau- jo duve vAre uvasamaseDhiM paDivajja tassa niyamA tami bhave khavagaseDhI natthi, jo ekkasiM uvasamaseTiM paDivajjai tassa khavagaseDhI hojja vA / iti / saptatikAnAma SaSTha karmagrantha TIkA / sAthe zrImadbhue kahela che ke " agiyArame jIva ghaNuM karIne pAMcamA anuttaranI zAtAno baMdha kare che" te vAta paNa jainazAstra viruddha che. 39 XOXOXOX "suakevalI AhAraga, ujumai uvasaMtagAvi u pamAyA / hiMDaMti bhavamaNaMtaM, tayaNaMtarameva caugaiyA / / 1 / / " sAmaM vaNIyA guNamahayA jiNacarittasarisaM pi / paDivAyaMti kasAyA kiM puNa sese sarAgatthe ? / / 1306 / / davadUmiyaM jaNadumo chAracchanno'gaNi vva paccayao / dAvei jaha sarUvaM taha sa kasAyodae bhujjo / / 1307 / / tami bhave nivvANaM na labhai ukkosao va saMsAraM / poggalapariyadRddhaM desoNaM koi hiNDejjA / / 1308 / / vizeSAvazyakabhASya bhAga-1 mUla athAbaddhAyustato jaghanyenaikasamayamutkarSato'ntarmuhUrttamupazamakanirgrantho bhUtvA niyamataH kvApi vastuni lubdhaH punarapyuditakaSAyaH zreNipratilomamAvarttya dezapratipAtena sarvapratipAtena vA pratipatati, yato nAsau jaghanyato'pi tadbhava eva niHzreyasapadamaznute, utkarSataH punardezonApArddhapudgalaparAvarttaM saMsAraM saMsarati / yata uktam- tammi bhave nivvANaM, na lahai navajottao vi saMsAra / poLanariyaTTaddha, temULa jo diMDennA|| (vize. . (308) bRhatpasUtra mALa - 2 (mUrta-mAdhya-nivRtti) TIna samyavattvastava prajaLa, gAthA-27, avavRtti (rtA : zrI jJAnasAgaranI ma.sA.nA ziSya) Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 XOOD 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra kAraNa ke agiyArame jIva vItarAgI hovAthI te je zAtAvedanIyakarma bAMdhe che te prathama samaye bAMdhe, bIjA samaye bhogave ane trIjA samaye kharI jAya te kakSAnuM hoya che. tyAM anuttaranI zAtA Ape tevo sAMparAyikabaMdha ja asaMbhava che. XOOTXO sss X777 168 muMbaI, kArtika suda 13, sAma, 1947 ApanuM kRpApatra gaI kAle maLyuM. paramAnaMda ne parameApakAra thaye. agiyAramethI lathaDele ochAmAM ochA traNa ane ghaNAmAM ghaNA paMdara bhava kare, ema anubhava thAya che. agiyAramuM evuM che ke tyAM prakRti upazama bhAvamAM hAvAthI mana, vacana, kAyAnA yAga prakhaLa zubha bhAvamAM varte che, ethI zAtAnA baMdha thAya che, ane e zAtA ghaNuM karIne pAMca anuttara vimAnanI ja hAya che. AjJAMkita ssssssssssssss udAharaNa (2) upadezanoMdha naM. 6 (pR. naM. 663)mAM zrImadbhuno Azaya che ke - cakSuindriyalabdhinA prabaLa kSopazamavALA athavA to dUraMdezIlabdhisaMpanna yogI jainazAstra mAnya sUkSma paramANuo joI zake che - sss sssssss upadeza nAMdha merakhI, caitra vada 10, 1955 pra0--pArakAnA mananA paryAya jANI zakAya ? u-- hA. jANI zakAya che. svamananA paryAya jANI zakAya, te paramananA paryAya jANavA sulabha che. svamananA paryAMya jANavA paNa muzkela che. svamana samajAya te te vaza thAya. samajAvA sadvicAra ane satata ekAgra upayAganI jarUra che. AsanajayathI utthAnavRtti upazame che; upayoga acapaLa thaI zake che; nidrA ochI thaI zake che. taDakAnA prakAzamAM sUkSma raja jevuM je dekhAya che, te aNu nathI; paNa aneka paramANuonA anelA skaMdha che. paramANu cakSue joyAM na jAya. cakSuTriyalabdhinA pramaLa kSayApazamavALA jIva, dUraMdezIlabdhisaMpanna cALI athavA kevalIthI te dekhI zakAya che. 9. "tisu sAyabaMdha "tti triSu-upazAntamohakSINamohasayogikevaliguNasthAneSu sAtabandhaH sAtasya kevalayogapratyayasya dvisAmayikasya tRtIyasamaye'vasthAnAbhAvAditi bhAvaH, na sAmparAyikasya, tasya kaSAyapratyayatvAt / Aha ca bhASyasudhAmbhonidhiH - uvasaMtakhINamohA, kevaliNo egavihabaMdhA / te puNa dusamayaThiiyassa baMdhagA na uNa saMparAyassa / iti / devendrasUriviracita dvitIya karmagraMtha, zloka - 12 TIkA Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 41 llllllllllllll lllllllllll lllllllllll paraMtu A vAta jainazAstrone saMmata nathI. kAraNa ke cakSuindriyano game teTalo che kSayopazama hoya te paramANune jovA mATe kAraNarUpa banI zakato nathI. temaja dUra rahelI vastunuM jJAna karavA dUraMdezIlabdhi kAraNa che, nahIM ke paramANunuM jJAna karavAmAM. jainadarzana kahe che ke "paramANune jovA utkRSTa kakSAnuM avadhijJAna ke kevaLajJAna ja samartha che". mana:paryavajJAnano viSaya mAtra manodravya che ane mati-zrutajJAnathI sUkSma paramANuo joI zakAtAM nathI. udAharaNa (3): jainazAstro kahe che ke "AtmA vItarAgI ane sarvajJa bane tyArapachI tene koI AvegAtmaka kAmanA ke icchA rahetI nathI", mATe tIrthakaronA tIrthapravartanarUpa che mahAsatkAryane paNa zAstrakAroe kAmanAzUnya, karmodayakRta, sAhajika pravRtti kahelA che. jyAre zrImad rAjacaMdra patrAMka 27mAM - potAnI sthiti sarva prakAre sarvajJatulya jaNAve che. chatAMye AkhI sRSTimAM paryaTana karI dharmapravartananI adamya icchA paNa sAthe 1 ja pradarzita kare che. llllllllllllll ra7. muMbaI, saM. 1943 .. ... satya kahuM chuM ke huM sarvajJa samAna sthitimAM chuM. vairAgyamAM jhIluM chuM. AzuprajJa rAjacaMdra... ... ... AkhI sRSTimAM paryaTana karIne paNa e dharma pravartAvIzuM.... llllllllllllll che udAharaNa (4): chU zrImadajIne potAne ja zAstraviSayaka aneka zaMkAo mUMjhavatI hatI tevuM teoe 2 OM pote ja AtyaMtarapariNAma avalokana hAthanoMdha 1/2 ane 1/63mAM kabUlyuM che. zuM 18 zAstraviSayaka AvI sthUla zaMkAo temanA alpa zAstrajJAnanI ja dyotaka che. llllllllllllll 10. bAda- yadyavaM nopramoDavadharmUtvA yastha purato vizuddhivAto nor hiraNaso varkhate tasya tavRddha vina? lokAd bahirdraSTavyAbhAvAt, atrocyate- lokasthameva sUkSmataraM sUkSmatamaM dravyaM pazyati yAvanaizcayikaparamANumapIti tadvRddhestAttvikaM phalam / / naMdIsUtra TIkopari TippaNa 11. na vA tIrthapravartanavadicchA'bhAve'pi svabhAvAdeva bhagavato bhuktiriti kalpayituM yuktam, prakRtAhAravaikalya eva niyatakAlabhAvizarIrasthitisvabhAvakalpanAyAM doSAbhAvAt / bhAvanAvizeSotpannasakalaklezoparatavyApAravyavahAralakSaNatIrthapravartanasvabhAvavat klezopazamanArthaM prakRtAhArasvabhAvakalpanAyA anyAyyatvAt / na hi bhagavati klezo nAma, anantasukhavirodhAt / zAstravArtA samuccaya TIkA stabaka-10 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra dara [hAthaneAMdha 1, pRSTha 130] pratyakSa aneka prakAranAM duHkhane tathA duHkhI prANIone joIne, tema ja jagatanI vicitra racanA jANIne tema thavAnA hetu zeA che? tathA te duHkhanuM mULa svarUpa zuM che? ane tenI nivRtti kayA prakAre thaI zakavA yogya che? tema ja jagatanI vicitra racanAnuM aMtarsvarUpa zuM che, e Adi prakArane viSe vicAradazA utpanna thai che jene evA mumukSu puruSa temaNe, pUrve puruSAe upara kahyA te vicArA viSe je kaMI samAdhAna ApyuM hatuM, athavA mAnyuM hatuM, te vicAranA samAdhAna pratye paNa yathAzakti AleAcanA karI. te AlecanA karatAM vividha prakAranA matamatAMtara tathA abhiprAya saMbaMdhI yathAzakti vizeSa vicAra karyAM. tema ja nAnA prakAranA . rAmAnujAdi saMpradAyanA vicAra yeryAM. tathA vedAMtAdi darzanAnA vicAra karyAM. te AleAcanA viSe aneka prakAre te darzananA svarUpanuM mathana karyuM, ane prasaMge prasaMge mathananI yAgyatAne prApta thayeluM evuM jainadarzana te saMbaMdhI ghaNA prakAre je mathana thayuM, te mathanathI te darzanane siddha thavA arthe, pUrvApara virAdha jevAM lAge che evAM nIce lakhyAM che te kAraNA dekhAyAM. 42 63 [hAthaneAMdha 1, pRSTha 132] dharmAstikAya ane adharmAstikAya tathA AkAzAstikAya arUpI chatAM rUpIne sAmarthya Ape che, ane e traNa dravya svabhAvapariNAmI kahyAM che, tyAre e arUpI chatAM rUpIne sahAyaka kema thaI zake? dharmAstikAya ane adharmAstikAya ekakSetrAvagAhI che, ane paraspara viruddhatAvALA tenA svabhAva che, chatAM temAM virodha, gati pAmelI vastu pratye sthitisahAyakatArUpe ane sthiti pAmelI vastu pratye gati sahAyakatArUpe thaI zA mATe Ave nahIM? dharmAstikAya, adharmAstikAya ane AtmA eka e traNa samAna asaMkhyAtapradezI che, tenA kaMI bIjo rahasyArtha che? dharmAstikAya adharmAstikAyanI avagAhanA amuka amUrtAkAre che, tema heAvAmAM kaMI rahasyArtha che? lekasaMsthAna sadaiva eka svarUpe rahevAmAM kaMI rahasyArtha che? eka tAro paNa ghaTavadha thato nathI, evI anAdi sthiti zA hetuthI mAnavI ? zAzvatapaNAnI vyAkhyA zuM? AtmA, ke paramANu kadApi zAzvata mAnavAmAM mULa dravyatva kAraNa che; paNa tArA, caMdra, vimAnAdimAM tevuM zuM kAraNa che? sssss ssssss 12 AvA aneka udAharaNo, kathano A bAbate rajU karI zakAya che. "mokSamALA" ke "bhAvanAbodha"mAM " jaina Agamo ane sUtrano sAra AvI jAya che" tevuM mAnavuM te jainadharmanA lokottara tattvajJAnanA avamUlyAMkanarUpa che. P * * sssl ssss 12. ahIM batAvela 1/62, 1/63 sivAya hAthanoMdha 1/64, 1/71, 1/75 vagere... A mATe jovA yogya che. * Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 43 llllllllllllll lllllllllll lllllllllll IP & khulAso (1) "amane praSna thAya che... avazya sthAna Apazo." A kahevA pAchaLa tamAro Azaya e che ke gRhastha paNa guru tarIke pUjI zakAya. je sthApita karavA tame gRhastha evA tIrthakaronuM daSTAMta rajU karela che. vaLI "gRhastha" zabdanA artha vize tamane bhrAMti che. tethI vivAha nahIM karelA tIrthakara ane vivAha karela tIrthakarono gRhastha ane sAdhurUpe bheda darzAvo cho. vAstavamAM dIkSApUrve bAlabrahmacArI neminAtha paNa gRhavAsamAM rahelA hovAthI gRhastha ja kahevAya. ( titi ri gRhastha:) covIze tIrthakaro gRhasthAvasthAmAM, guru # tarIke pUjAyA ke te kALanA vidyamAna koI sAdhu-sAdhvIthI AraMbhIne vivekI indra zuM sudhInA koI dharmAtmAe temane bhaktithI guruvaMdana karyAno kyAMya ullekha nathI. uparAMta tIrthakaronuM daSTAMta zrImajI mATe levuM jarA paNa yogya nathI. kAraNa ke kyAM tIrthakaronuM garbhathI mAMDIne sarvatra aucityapravartana ane kyAM zrImadajInI 16 varSa sudhInI mithyAmata vAsita bhrAMta avasthA ! te uparAMta tIrthakaronI meruparvata para indro ane karoDo devatAoe bhegAM thaI pUjA-arcanA karI che te tIrthakaronI tyAranI sarvotkRSTa sAdharmika avasthAne lakSyamAM rAkhIne. A bAbate anya koI zAstrapATha rajU karavA karatAM mahAvivekI, indrono bAhya vyavahAra ja prabaLa purAvArUpa che. zuM koI gurupade birAjamAna vyaktine khoLAmAM laIne navaDAve ? indrANI ane apsarAo zuM sparza karI kesara AdinuM chuM gurune vilepana kare ? vastrAlaMkAra ane AbharaNothI gurune zaNagAravAno vyavahAra Ape kyAMya jainazAstramAM vAMcyo che ? Ama, tIrthakarone paNa gRhasthAvasthAmAM jainadarzana gurupade rajU karatuM nathI, te zrImadbhA anuyAyIoe khAsa samajavA jevuM che. lllllllllll lllllllllll 13. amane prazna thAya che ke tirthaMkara grahastha dazAmAM hoya tyAre emane gurU mAnI pUjAya ke nahi? tirthaMkara janmatAja saudharmaindrAdi devo emanI pUjA kare che, merU parvata para prakSAla kare che. pAMca tIrthakarone bAda karatAM, 19 tIrthakaro grahasthapaNe rahyA hatAM, emanAmAM zuM phera hato? grahastha ne dikSA nojake anya kAMI paNa? A praznane ApanI vicAraNAmAM avazya sthAna ApanA. ("zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendranA prathama patrano aMza) Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 "zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra ttuu lllllllllll zika khulAso (7): varnarAgata, Izvaratva vagere bAbatamAM zrImad rAjacaMdranI bhramadazA ke ajJAnadazA che evI rajUAtamAM ApanI puSTikAraka purAvAnI mAMga che to nIcenA muddAo dhyAnamAM lezo? (a) patrAMka 218mAM zrImajIne - zrImad bhAgavatamAM varNavela zrIkRSNa sAcA paramAtmArUpe lAge che - sajjana mANasane vAMcatAM paNa lajjA Ave evuM zrImad OM bhAgavata aMtargata zrIkRSNanuM citraNa jo zrImajIne paramAtmAnA caritra tarIke maMjUra hoya to pachI zrImajIne Izvaratatva viSayaka bhrAMta kahevAmAM ame zuM khoTuM kahyuM? lllllllllll llllllllllllll 218 muMbaI, phAgaNa suda 13, sema, 1947 sarvAtmA harine namaskAra zrIkRSNa e mahAtmA hatA, jJAnI chatAM udayabhAve saMsAramAM rahyA hatA, eTaluM jainathI paNa jANI zakAya che, ane te kharuM che, tathApi temanI gati viSe je bheda batAvyo che tenuM juduM kAraNa che. ane bhAgavatAdikamAM te je zrIkRSNa varNavyA che te te paramAtmA ja che paramAtmAnI lIlAne mahAtmA kRSNane nAme gAI che. ane e bhAgavata ane e kRSNa je mahApurUSathI samajI le te jIva jJAna pAmI jAya ema che. A vAta amane bahu priya che. ane tamArA samAgame have te vizeSa carcazuM lakhyuM jatuM nathI. 14. vItarAgatva, izvaratva, jaina darzana nI emane samajaNa nathI, emane bamaNA che, ajJAna dazA tathA unmArga che, vagere Apa dvArA thayela rajuAtane puSTi Ape evI eka paNa vAta spaSTapaNe kahI nathI. amane yathArtha rajuAta karI khulAso karavAnI taka Apazo? ame manamAM kadAha, pUrvagraha rAkhI akaLAtA nathI, paNa AvA mahAsamartha jJAnI sabaMdhita avarNavAda sAMbhaLI amArA aMtaHkaraNamAM karUNAsabhara duHkha thAya che. kemake ame hajI vItarAga thayA nathI. (thavA prayatnazIla chIe.) amane emanA pratye prazasta rAga che. karI zakAya? ... ... izvara sRSTino katAM hartA che ema emanI samajaNa che e ApanI mAnyAtA kema baMdhAi? Ape emanI suprasiddha kRti Atmasiddhino paricaya nathI karyo? emAM Izvara zuM che, kartA zuM che, karma zuM che, mukti zuM che e vAta khullI kalame kAMIpaNa gopavyA vinA jaNAvI che. mahAtmA gAMdhIjI uparanA patramAM paNa Izvara vize khUbaja spaSTa rajuAta karI che. ("zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendranA prathama patrano aMza) Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra 45 llllllllllllll (b) jeonI bAhya mudrA, caritra vagerenuM jainazAstramAM Dagale ne pagale khaMDana che, je 2. jeono AkAra, hAvabhAva ke prasiddha jIvanacaritra jeone rAga-dveSI ane vAsanA- 2 chuM vikAragrastarUpe puravAra kare che tevA zrIkRSNa Adi anya devonA bhakta narasiMha mahetA ke kabIrajInI vivekazUnya bhakti zrImajIne mana ananya, alaukika, adabhuta ane A sarvotkRSTa bhaktisvarUpa che. (patrAMka 231). lll atu lll llllllllllllll 231 muMbaI, caitra suda 7, budha, 1947 mahAtmA kabIrajI tathA narasiMha mahetAnI bhakti ananya, alaukika, adbhuta, ane sarvotkRSTa hatI, tema chatAM te niHspRhA hatI. svapna paNa temaNe evI dukhI sthiti chatAM AjIvikA arthe, vyavahArArthe paramezvara pratye dInapaNuM karyuM nathI, tema karyA sivAya ke IzvarecchAthI vyavahAra cAlya gayo che, tathApi temanI dAritryAvasthA haju sudhI jagata-vidita che, ane e ja emanuM sabaLa mAhAmya che. paramAtmAe emanA paracA pUrA karyA che te e bhaktonI IcchAthI uparavaTa thaIne bhaktonI evI IcchA na hoya, ane tevI IcchA hoya te rahasyabhaktinI temane prApti paNa na hoya Apa hajAre vAta lakhe paNa jyAM sudhI niHspRha nahIM hai, (nahIM thAo) tyA sudhI viTaMbanA ja che. llllllllllllll * AvA vidhAnothI zrImajInI vItarAgata ane Izvaratva viSayaka adhUrI samajaNa kSe chatI thAya che. A sivAya teoe aneka lakhANamAM bhakti karanAra bhaktonA paracA # pUranAra, kaThaNAI-duHkha mokalIne bhaktone sanmArgamAM sthira rAkhanAra vagere rUpe phU huM IzvaranuM varNana karela che. zAstranI ajJAnadazAno javAba to AgaLa ApI ja dIdho chuM che. unmArgaprarUpaNAnI vAta AgaLanA khulAsAmAM AvI jaze. llllllllllllll 223 muMbaI, phAgaNa vada 14, budha, 1947 bIjuM eka prazna (ethI adhika vAra) Ape ema lakhyuM hatuM ke vyavahAramAM vepArada viSe A varSa jevuM joIe tevuM lArUpa lAgatuM nathI ane kaThaNAI rahyA kare che. 15. devtaantraannaaNturaagaadybhaavaanucitruupcrittvNsuprsiddhmev|tthaahi-'brhmaaluunshiraahridRshisrugvyaaluptshishno haraH, sUryo'pyullikhito'nalo'pyakhilabhuk somaH kalaGkAGkitaH / sva tho'pi visaMsthulaH khalu vapuH saMsthairupasthaiH kRtaH, sanmArgaskhalanAdbhavanti vipadaH prAyaH prbhuunnaampi||1||' tthaa| 'yadbrahmA caturAnanaH samabhavaddevo harirvAmanaH, zakro guhyasahasrasaGkulatanuryacca kSayI cndrmaaH|| yajjihvAdalanAmavApurahayo rAhuH ziromAtratAM, tRSNe devi viDambaneyamakhilA toyuSyatA aSTakaprakaraNa TIkA-10 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra paramAtmAnI bhakti ja jene priya che, evA puruSane evI kaThaNAI na heAya teA pachI kharA paramAtmAnI tene bhakti ja nathI ema samajavuM. athavA tA cAhIne paramAtmAnI icchArUpa mAyAe tevI kaThaNAI mAkalavAnuM kArya vismaraNa karyuM che. janaka videhI ane mahAtmA kRSNa viSe mAyAnuM vismaraNa thayuM lAge che, tathApi tema nathI. janaka videhInI kaThaNAI viSe kaMi atra kahevuM joga nathI, kAraNa ke te apragaTa kaThaNAI che, ane mahAtmA kRSNunI saMkarUpa kaThaNAI pragaTa ja che, tema aSTamahAsiddhi ane navanidhi paNa prasiddha ja che, tathApi kaThaNAI te ghaTArata ja hatI, ane hovI joIe. e kaThaNAI mAyAnI che; ane paramAtmAnA lakSanI te e saraLAI che, ane ema ja ho. x x x rAjAe vikaTa tapa karI paramAtmAnuM ArAdhana karyuM; ane dehadhArIrUpe paramAtmAe tene darzana ApyuM ane vara mAgavA kahyuM tyAre x x x rAjAe mAgyuM ke he bhagavAna ! AvI je rAjyalakSmI mane ApI che te ThIka ja nathI, tArA parama anugraha mArA upara hAya te paMcaviSayanA sAdhanarUpa e rAjyalakSmInuM pharIthI mane svapnuM paNa na heA, e vara Apa. paramAtmA sviMga thaI jaI 'tathAstu' kahI svadhAma gata thayA. kahevAnA Azaya evA che ke ema ja yAgya che. kaThaNAi ane saraLAI, zAtA ane azAtA e bhagavadbhaktane sarakhAM ja che; ane vaLI kaThaNAI ane azAtA te vizeSa anukULa che ke jyAM mAyAnA pratibaMdha darzanarUpa nathI. 46 Apane teA e vArtA jANavAmAM che; tathApi kuTuMbAdikane viSe kaDaNAI heAvI ghaTArata nathI ema UgatuM hAya to tenuM kAraNa e ja che ke paramAtmA ema kahe che, ke tame tamArA kuTuMba pratye ni:sneha hA, ane tenA pratye samabhAvI thai pratibaMdha rahita thAe; te tamAruM che ema na mAnA, ane prArabdhayogane lIdhe ema manAya che, te TALavA A kaThaNAi meM mAkalI che. adhika zuM kahevuM ? e ema ja che, 99799 77777 XOXOXOXOXO * 'tame manamAM kadAgraha, pUrvagraha rAkhIne akaLAtAM nathI' arthAt ke tame varSothI ghUMTAyela mAnyatA viruddha paNa sAcuM tattva jANavA maLe to tene tatkALa apanAvavA sadaiva tatpara cho evo Apano dAvo mane hajuya khulAsAo lakhavA prere cheH 16 prazna H ' Apa zuM mAno cho. sthAna ApI kRpA karazo'. khulAso (8) : praznottarI/prazna naM. 51mAM ame ema kahela che ke - bhUmikAnA sAcA nirNaya mATe zAstramAnya dhoraNa jarUrI ane anivArya che. samakitanuM zAstrIya lakSaNa deva-guru OBOOOX9 16. Apa zuM mAno cho, samakita ane e paNa zuddhasamakitanI vyAkhyA zAstromAM karI che e pramANe hoya ke bahiraMga vezapramANe hoya? kemake banne dravyaja jyAre judA che tyAre AtmAne anusaratA jJAnavyApAramAM bahiraMga veza aMtarAya kare? saMyamanI vyAkhyA zAstramAM sthiratArUpa kahI che ke vezarUpa kahI che? A praznane ApanI vicAraNAmAM sthAna ApI kRpA karazo. ('zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendra'nA prathama patrano aMza) Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47. "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra dharma tattvanI abhrAMta oLakha che - meM kyAMya samyatvanA nirNAyaka tarIke bahiraMgA veSanI vAta karela nathI. tethI bahiraMga veSano vikalpa, tenA dvArA ApattinuM ApAdana, saMyamanI vyAkhyA viSayaka prazna vagerenA ApanA vidhAno taddana aprastuta lllllllllll zrImad rAjacaMdranI bAbate mAre duHkha sAthe kahevuM paDe che ke teomAM vairAgya, vidvattA, tyAga, niHspRhatA vagere ghaNAM guNo hatAM, chatAMya vicAronI ekavAkyatA ke zuM nirNayadhairyatA vagere upadezaka mATe je Avazyaka guNo joIe te temanAmAM na hatAM. AnA kAraNe temanA aneka lakhANo pUrvAparavirodhayukta banyA che. je vAtanuM bhUtakALamAM pote maMDana karyuM hoya te ja vAtanuM temanA dvArA bhaviSyamAM khaMDana paNa thayelA che ane khaMDana thayA bAda pAchuM maMDana paNa thayela che. atre tenAM keTalAMka udAharaNo TAMkuM chuM? (1) paramezvaranuM svarUpa batAvatAM zrImajIe 17 varSanI UMmare mokSamALAzikSApATha naM. 13mAM - "jeo ajJAna, mithyAtva, rAga-dveSa vagere aDhAre doSothI rahita hoya temane ja paramezvara manAya." anyane paramAtmA mAnavAnI vAtanuM teoe khaMDana karela che. jyAre 24mA varSe teo patramAM lakhe che ke "bhAgavatamAM varNavelA lIlApuruSa zrIkRSNa paramAtmasvarUpa che". lllllllllll llllllllllllll zikSApATha 13. jinezvaranI bhakti-bhAga 1 jijJAsu-vicakSaNa satya koI zaMkaranI, koI bahAnI, koI viSNunI, keI sUryanI, koI agninI, koI bhavAnInI, kaI pegambaranI ane keI Isu khristanI bhakti kare che. e bhakti karIne zI AzA rAkhatA haze? satya-priya jijJAsu, te bhAvika mokSa meLavavAnI parama AzAthI e devene bhaje che. jijJAsu-kahe tyAre ethI teo uttama gati pAme ema tamAruM mata che? satya eonI bhakti vaDe teo mikSa pAme ema huM kahI zakatuM nathI. jene te paramezvara kahe che teo kaMI mokSane pAmyA nathI, te pachI upAsakane e mekSa kayAMthI Ape? zaMkara vagere karmakSaya karI zakayA nathI ane dUSaNa sahita che, ethI te pUjavA gya nathI. jijJAsu- e kUSaNe kyAM kayAM te kahe. satya - ajJAna, kAma, hAsya, rati, arati vagere maLIne aDhAra' duSaNamAMnuM eka dUSaNa hoya te paNa te apUjya che. eka samartha paMDite paNa kahyuM che ke, "paramezvara chuM ema misyA rIte manAvanArA pura pite pitAne Thage che kAraNa, paDakhAmAM strI hovAthI teo viSayI kare che, zastra dhAraNa karelAM hovAthI zreSI Thare che. japamALA dhAraNa karyAMthI teonuM citta vyagra che ema Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra sUcave che. 'mAre zaraNe Ava, huM sarva pApa harI lauM ema kahenArA amiAnI ane nAstika Thare che. Ama che te pachI khIjAne te kema tArI zake? vaLI, keTalAka avatAra levArUpe paramezvara kahevarAve che te tyAM amuka karmanuM prayAjana te parathI siddha thAya che', jijJAsu-- bhAI, tyAre pUjya kANu ane bhakti konI karavI ke je vaDe AtmA svazaktinA prakAza kare satya~~~ zuddha saccidAnaMdasvarUpa anaMta siddhanI' bhaktithI, temaja sarvaSaNurahita, karmamalahIna, mukta, nIrAgI, sakaLabhayarahita, sarvajJa, sarvadarzI jinezvara bhagavAnanI bhaktithI Atmazakti prakAza pAme che. 48 218 sarvAtmA harine namaskAra bhAgavatAhikamAM te je zrIkRSNa varNavyA che te te paramAtmA ja che. paramAtmAnI lIlAne mahAtmA kRSNane nAme gAI che. ane e bhAgavata ane e kRSNa ne mahApuruSathI samajI le te jIva jJAna pAmI jAya ema che. A vAta amane bahu priya che. hphphnh 9696969969 muMbaI, phAgaNa suda 13, sAma, 1947 ssssss 9999999 (2) patrAMka 28mAM teozrInuM kahevuM che ke kalikAlamAM dharmapravartana karavA je camatkAro jarUrI che te mArI pAse ekatra che ane bIjA navA bhaLatA jAya che. jyAre patrAMka 260mAM 'camatkAra batAvIne yoga siddha karavo te yogInuM lakSaNa nathI' ema kahela che. (3) patrAMka 27mAM teo catrabhuja becarabhAIne jaNAve che ke "tame mane dharmapravartanamAM agrima sahAyaka bano tevI zakyatA che. tethI tame tamArA janmAkSara mane mokalazo", sAthe te ja patramAM " atyAre huM sarvaprakAre sarvajJa samAna thaI gayo chuM", evuM zrImanuM kahevuM che. (4) zrImadbhunI 20 varSanI UMmare lakhAyela patrAMka 27no Azaya e che ke - meM, mAre pravartAvavAnA dharma mATe ziSyo ane sabhAnI sthApanA karela che. ziSyanA AcArarUpa sAtaso mahAnItio paNa eka divasamAM racI dIdhela che - jyAre 29mA varSe lakhelA patrAMka 708no bhAva - meM haju sudhI koIne paNa vrata-paccakkhANa ApyA nathI ke guru-ziSya tarIkeno vyavahAra pradarzita karyo nathI - evo che. ssssssssssssss Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra priya mahAzaya, 28 rajisTara patra sahu janmagraha pahoMcyA che. 49 muMbaI aMdara, sAmavAra, 1943 hajI mArA darzanane jagatamAM pravartana karavAne keTalAka vakhata che. hajI huM saMsAramAM tamArI dhArailI karatAM vadhAre mudata rahevAnA chuM. jiMdagI saMsAramAM kADhavI avazya paDaze teA tema karIzuM. hAla tA ethI vizeSa muddata rahevAnuM khanI zakaze. smRtimAM rAkho ke koIne nirAza nahIM karuM, dharme saMbaMdhI tamArA vicAra darzAvavA parizrama lIdhA te uttama karyuM che. koI prakArathI aDacaNa nIM Ave. paMcamakALamAM pravartana karavAmAM je je camatkAro joIe te ekatra che ane thatA jAya che. hamaNAM e saghaLA vicAro kevaLa pavanathI paNa gupta rAkhajo. e kRtya sRSTi para vijaya pAmavAnuM ja che. tamArA grahane mATe temaja darzanasAdhanA, dharma ityAdi saMbaMdhI vicAre samAgame darzAvIza. huM thADA vakhatamAM saMsArI thavA tyAM AvavAno chuM. tamane AgaLathI mArA bhaNInuM AmaMtraNa che. vadhAre lakhavAnI rUDI Adata nahIM hovAthI patrikA, kSemakuzala ane zuklaprema cAhI, pUrNa karuM chuM. li rAyacaMdra 260 muMbaI, zrAvaNa suda 9, guru, 1947 nathurAmajInAM pustaka viSe, tathA tenA viSe Ape lakhyuM te jANyuM. hAla kaMI evuM jANuvA upara citta nathI. tenAM ekAda be pustako chapAyelAM che, te meM vAMcelAM che. camatkAra batAvI yAgane siddha karavA, e cegInuM lakSaNa nathI. sarvottama yAgI te e che ke sarva prakAranI spRhAthI rahitapaNe satyamAM kevaLa ananya niSThAe je sarva prakAre 'sat'' ja Acare che, jagata jene vistRta thayuM che. ame e ja icchIe chIe. 27 muMbaI, saM. 1943 atre e dharmanA ziSyo karyAM che. atre e dharmanI sabhA sthApana karI lIdhI che. sAtaseM mahAnIti hamaNAM e dharmanA ziSyAne mATe eka divase taiyAra karI che. tamArA graha mane ahIM vaLatIe bIDI deze. mane AzA che ke te dharma pravartAvavAmAM tame mane ghaNA sahAyaka thaI paDaze; ane mArA mahAna ziSyeAmAM tame agresaratA bhogavaze. tamArI zakti adbhuta hAvAthI AvA vicAra lakhatAM huM aTakayo nathI. sarva prakArathI huM sarvajJa samAna atyAre thaI cUkayo chuM, ema kahuM te cAle. 78 rALaja, bhAdaravA, 1952 nAnI vaye mArganA uddhAra karavA saMbaMdhI jijJAsA vartatI hatI, tyAra pachI jJAnadazA Avye krame karIne te upazama jevI thaI; paNa koI koI loko paricayamAM AvelA, temane keTalIka vizeSatA bhAsavAthI kaMIka mULamArga para lakSa AvelA, ane A bAju te seMkaDA athavA hajAro mANasA Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra prasaMgamAM AvelA, jemAMthI kaMIka samajaNavALA tathA upadezaka pratye AsthAvALA evA se eka mANasa nIkaLe. e uparathI ema jovAmAM AvyuM ke loke taravAnA kAmI vizeSa che, paNa temane te ga bAjhatuM nathI. je kharekhara upadezaka puruSane jema bane te ghaNu jIva mULamArga pAme tevuM che, ane dayA Adine vizeSa udyota thAya evuM che. ema dekhAvAthI kaMIka cittamAM Ave che ke A kArya kaI kare te ghaNuM sAruM, paNa dRSTi karatAM te puruSa dhyAnamAM AvatuM nathI, eTale kaMIka lakhanAra pratye ja draSTi Ave che, paNu lakhanArane janmathI lakSa evA che ke e jevuM ekake jokhamavALuM pada nathI. ane pitAnI te kAryanI yathAyogyatA jyAM sudhI na varte tyAM sudhI tenI IcchA mAtra paNa na karavI, ane ghaNuM karIne haju sudhI tema vartavAmAM AvyuM che. mArganuM kaMI paNa svarUpa kaMIkane samajAvyuM che, tathApi koIne eka vatapazcakhANa ApyuM nathI, athavA tame mArA ziSya che, ane ame gurU chIe e ghaNuM karIne prakAra darzita thaye nathI... . llllllllllllll lllllllllll (5) teo 20mA varSe lakhe che ke "huM bIjo mahAvIra chuM. sarvajJa samAna chuM". jyAre ja 23mA varSe teoe patrAMka 161 ane patrAMka 1ramAM potAnI saMdehayukta sthitinuM zna atyaMta hRdayadrAvaka varNana karyuM che. are ! tyAM sudhI ke tevI saMdehayukta sthitithI chU che kaMTALI jaIne jhera pIne ApaghAta karavAnI vAta paNa teoe karI che. zuM karavuM? te che paNa na sUjhe tevI dimUDhatArUpa sthitinA anubhavanI temanI kabUlAta che. zuM zrImad OM s rAjacaMdranA mate sarvajJa thayA pachI pharI dimUDha ke asarvajJa thaI zakAya che? 24mA varSe teo jaNAve che ke pote niHsaMdeha jJAnAvatAra svarUpa vItarAgI puruSa che. che'. 2hmA varSe zrImajI pharI pAchA mahAvIratulya sAkSAt paramAtmasvarUpa thAya che. huM che AgaLa jatAM teone lAge che ke potAnAmAM jainadarzananuM kevaLajJAna nathI. are ! che jainadharmanA upadezaka thavAnI paNa yogyatA nathI. mAtra vedAMtadharmane sthApavAnI sakSamatA potAnAmAM ghaTe che". lllllllllll llllllllllllll muMbaI, saM. 1943 *** .. ... ... ... huM bIje mahAvIra chuM, ema mane Atmika zakti vaDe jaNAvyuM che. mArA graha daza vidvAnoe maLI paramezvaragraha TharAvyA che. satya kahuM chuM ke huM sarvajJa samAna sthitimAM chuM. vairAgyamAM jhIluM chuM. AzuprajJa rAjacaMdra he sahAtmasvarUpI, tame kyAM kyAM ane kevI kevI rIte mUMjhAyA che? te kahe. AvI vizvama ane dimUDha dazA zI? huM zuM kahuM? tamane zuM uttara ApuM? mati mUMjhAI gaI che, gati cAlatI nathI. kheda kheda Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 51 ane kaI kaSTa AtmAmAM thaI rahela che. kyAMya dRSTi karatI nathI, ane nirAdhAra nirAzraya thaI gayA chIe. UMcAnIcA pariNAma pravahyA kare che. athavA avaLA vicAra kAdika svarUpamAM AvyA kare che, kivA jAti ane mUDhatA rahyA kare che. kaMI draSTi pahoMcatI nathI. brAti paDI gaI che ke have mArAmAM kaMI vizeSa guNa dekhAtA nathI. huM have bIjA mumukSuone paNa sAcA snehe priya nathI. kharA bhAvathI mane icchatA nathI. athavA kaMIka kheMcAtA bhAvathI ane madhyama snehe priya gaNe che. vadhAre paricaya na karavuM joIe, te meM karyo, tene paNa kheda thAya che badhAM darzanamAM zaMkA thAya che. AsthA AvatI nathI. je ema che te paNa ciMtA nathI. AtmAnI AsthA che ke te paNa nathI? te AsthA che. tenuM astitva che, nityatva che, ane caitanyavaMta che. ajJAne ktabhaktApaNuM che. jJAne kalektApaNuM paraganuM nathI. jJAnAdi tene upAya che. eTalI AsthA che. paNa te AsthA para hAla vicAra zUnyatAvatuM varte che. tene mATe kheda che. - A je tamane AsthA che te ja samyagdarzana che. zA mATe mUMgAo che? vikalpamAM paDe che? te AtmAne vyApakapaNu mATe, muktisthAna mATe, jinakathita kevaLajJAna tathA vedAMtakathita kevaLajJAna mATe, tathA zubhAzubha gati bhegavavAnAM lekanAM sthAna tathA tevAM sthAnanA svabhAve zAzvata hovApaNuM mATe, tathA tenA mApane mATe vAraMvAra zaMkA ne zaMkA ja thayA kare che, ane tethI AtmA karatuM nathI. jinekta te mAnene ! ThAmaThAma zaMkA paDe che. traNa gAunA mANasa - cakravatI AdinAM svarUpa vagere kheTAM lAge che. pRthyAdinAM svarUpa asaMbhavita lAge che. tene vicAra cheDI de. cheDyo chUTate nathI. zA mATe ? je tenuM svarUpa tenA kahyA pramANe na hoya te temane kevaLajJAna jevuM kahyuM che tevuM na hatuM, ema siddha thAya che. te tema mAnavuM? te pachI lekanuM svarUpa koNa yathArtha jANe che ema mAnavuM? kaI jANatA nathI ema mAnavuM ? ane ema jANatAM te badhAe anumAna karIne ja kahyuM che ema mAnavuM paDe. te pachI baMdhakSAdi bhAvanI pratIti zI? yoge karI tevuM darzana thatuM hoya, tyAre zA mATe phera paDe? samAdhimAM nAnI vastu meTI dekhAya ane tethI mApamAM virodha Ave. samAdhimAM game tema dekhAtuM hoya paNa mULa rUpa AvaDuM che ane samAdhimAM A pramANe dekhAya che, ema kahevAmAM hAni zI hatI? te kahevAmAM AvyuM hoya, paNa vartamAna zAstramAM te nathI rahyuM ema gaNatAM hAni zI? hAni kaMI nahIM. paNa ema sthiratA yathArtha AvatI nathI. bIjA paNa ghaNA bhAmAM ThAma ThAma virodha dekhAya che. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para "zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra tame pite bhUlatA he te? te paNa kharuM, paNa ame sAcuM samajavAnA kAmI chIe. kaMI lAjazarama, mAna, pUjAdina kAmI nathI, chatAM sAcuM kema na samajAya? sadagurunI dRSTie samajAya. pitAthI yathArtha na samajAya. sadUgarane pega te bAjhatuM nathI. ane amane sadUguru tarIke gaNavAnuM thAya che. te kema karavuM? ame je viSayamAM zaMkAmAM chIe te viSayamAM bIjAne zuM samajAvavuM? kaMI samajAvyuM jatuM nathI ane vakhata vItye jAya che. e kAraNathI tathA kaMIka vizeSa udayathI tyAga paNa thatuM nathI. jethI badhI sthiti zaMkArUpa thaI. paDI che. A karatAM te amAre jhera pIne maravuM te uttama che, satama che. dInapariSaha ema ja vedAya? te yogya che. paNa amane lokone paricaya "jJAnI chIe" evI temanI mAnyatA sAthe na paDyo hota te cheTuM zuM hatuM? te bananAra. are! he duSTAtmA! pUrve tyAM barAbara sanmati na rAkhI ane karmabaMdha kayAM te have tuM ja tenAM phaLa bhogave che. te kAM te jhera pI ane kAM te upAya tatkALa kara. yogasAdhana karuM? temAM bahu aMtarAya jevAmAM Ave che. vartamAnamAM parizrama karatAM paNa te udayamAM AvatuM nathI. 162 he zrI ! tame zaMkArUpa vamaLamAM vAraMvAra vahe che tene artha zuM che? niHsaMdeha thaIne rahe, ane e ja tamAre svabhAva che. ' he aMtarAtmA! tame kahyuM je vAkaya te yathArtha che, nisaMdehapaNe sthiti e svabhAva che, tathApi saMdehanA AvaraNane kevaLa kSaya jyAM sudhI karI zakAya na hoya tyAM sudhI te svabhAva calAyamAna athavA aprANa rahe che, ane te kAraNuthI amane paNa vartamAna dazA che. he zrI....... tamane je kaMI saMdeha vartatA hoya te saMdeha svavicArathI athavA satsamAgamathI kSaya kare. he aMtarAtmA! vartamAna AtmadazA jotAM je parama satsamAgama prApta thaye heya, ane temanA Azraye vRtti pratibaMdha pAmI hoya te te saMdehanI nivRttine hetu the saMbhave che. bAkI bIjo koI upAya dekhAtuM nathI, ane parama satsamAgama athavA satsamAgama paNa prApta thave mahA kaThaNa che. he zrI....tame kahe che tema satsamAgamanuM durlabhapaNuM che, emAM saMzaya nathI, paNa te durlabhapaNuM je sulabha na thAya tema vizeSa anAgatakALamAM paNa tamane dekhAtuM hoya te tame zithilatAne tyAga karI svavicAranuM dRDha avalaMbana grahaNa kare, ane paramapurUSanI AjJAmAM bhakti rAkhI sAmAnya satsamAgamamAM paNa kALa vyatIta karo. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 53 he aMtarAtmA ! te sAmAnya satsamAgamI amane pUchI saMdehanI nivRtti karavA icche che, ane amArI AjJAe pravartanuM kalyANurUpa che ema jANI vazavatIpaNe varyAM kare che; jethI amane temanA samAgamamAM te nijavicAra karavAmAM paNa temanI saMbhALa levAmAM paDavuM paDe, ane pratibaMdha thaI svavicAradazA bahu AgaLa na vadhe, eTale saMdeha te tema ja rahe. evuM saMdehasahitapaNuM hAya tyAM sudhI khIjA jIvAnA eTale sAmAnya satsamAgamAdimAM paNa AvavuM na ghaTe, mATe zuM karavuM te sUjhatuM nathI. muMbaI, kArataka suda 12, ravi, 1947 te hAla vidhamAna che. yuvAvasthAnA pahelA bhAgamAM che. apragaTapaNe pravartavAnI hAla temanI icchA che. niHsaMdehasvarUpa jJAnAvatAra che ane vyavahAramAM beThA chatAM vItarAga che. re muMbaI, caitra suda 13, 1952 vadhAre zuM kahevuM? A viSamakALamAM parama zAMtinA dhAmarUpa ame bIjA zrI rAma athavA zrI mahAvIra ja chIe, kemake ame paramAtmasvarUpa thayA chIe. 7. 167 sssss se s s sss rALaja, bhAdaravA, 1952 mArA manamAM ema rahe che ke vedokta dharma prakAzavA athavA sthApavA hAya tA mArI dazA yathAyeAgya che. paNa jineAkta dharma sthApavA hAya tA hajI teTalI yAgyatA nathI, tApaNa vizeSa yAgyatA che, ema lAge che. ... XOOTS ... AvI badhI badalAtI mAnasika sthitio temanA vicAronI subaddhatA darzAvatI nathI. Ape pUchAvela IzvarakatvavAda vize paNa AvuM ja kAMIka banela che. * * * * khulAso (9) : zrImadbhu bhAvanAbodha, mokSamALA, AtmasiddhizAstra vagere graMthomAM IzvarakartRtvavAdanuM khaMDana kare che. jyAre bIjA aneka sthaLoe tenAthI ThIka virodhI vAta paNa karela che. (1) patrAMka 158mAM "AkhuM vizva bhagavAnasvarUpa che. bhagavAna ja potAnI icchAthI jagatarUpa thAya che. anaMtakALa pahelAM A vizva bhagavAnamAMthI utpanna thayuM che ane bhaviSyamAM bhagavAnamAM laya pAmI jaze. jaDa-cetana sarva padArthonI utpatti bhagavAnathI ja thaI che. AkhA jagatanuM saMcAlana karanAra bhagavAna che. A vAta huM nahIM khuda bhagavAne kahelI che" ema zrImadbhuno Azaya che. ssssss 9999999 19999999999 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 153 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra sat zrImAna puruSottama, zrI sadguru ane saMta e viSe amane bhedabuddhi che ja nahIM. traNe ekarUpa ja che. A samasta vizva bhagavapa ja che. te bhagavata ja svecchAe jagadAkAra thayA che. traNe kALamAM bhagavat bhagavat svarUpa ja che. vizvAkAra thatAM chatAM nirmAMdha ja che. jema sarpa kuMDalAkAra thAya tethI keI paNa prakAranA vikArane pAmatA nathI, ane svarUpathI zruta thatA nathI, tema zrI hari jagadAkAra thayA chatAM svarUpamAM ja che. che. amArA ane sarva jJAnIono nizcaya che ke, anaMta svarUpe eka te bhagavata ja anaMtakALa pahelAM A samasta vizva te zrImAna bhagavatathI ja utpanna thayuM hatuM; anaMtakALe laya thaI te bhagavatarUpa ja thaze. cit ane AnaMda e e 'padmArtha" jaDane viSe bhagavate tiAbhAve karyAM che. jIvane viSe eka AnaMda ja tizabhAve karela che. svarUpe aa sarva sat-cit--AnaMda-rUpa ja che. svarUpalIlA bhajavAne arthe bhagavatanI AvirbhAva ane tirAbhAva nAmanI zakti pracare che. e jaDa ke jIva kyAMya bIjethI AvyA nathI. tenI utpatti zrImAna harithI ja che. tenA te aMza ja che; brahmarUpa ja che; bhagavarUpa ja che. sarve A je kaMI pravarte che te zrImAna harithI ja pravarte che. sarva te che. sarva te ja rUpa che bhinnabhAva ane bhedAbhedane avakAza ja nathI; tema che ja nahIM. IzvarecchAthI tema bhAsyuM che; ane te te( zrImAna hari)ne ja bhAsyuM che; arthAt tuM te ja che. tattvamaNi', 103 AnaMdanA aMza AvirbhAva hAvAthI jIva te zeAdhe che; ane tethI jemAM cit ane AnaMda e be aMze tirAbhAve karyAM che evA jaDamAM zeAdhavAnA bhramamAM paDyo che; paNa te AnaMdasvarUpa tA bhagavatamAM ja prApta thavAnuM che. je prApta thaye, AvA akhaMDa bAdha thaye, A samasta vizva brahmarUpa ja bhagavatarUpa ja bhAsaze, ema che ja. ema amArI nizcaya anubhava che ja. jyAre A samasta vizva bhagavatsvarUpa lAgaze tyAre jIvabhAva maTI jaI sat-cit-AnaMda evuM brahmasvarUpa prApta thaze. 'aruM mAsmi'. [ apUrNa ] ssssssssssssss (2) patrAMka 159mAM A ja vAta teoe doharAvI che ke jagatane sameTe che ane vistAre che. ssssssssssssss - zrImAna hari ja Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 159 te arcityamUrti harine namaskAra parama premasvarUpa AnaMdamUrti AnaMda ja jenuM svarUpa che evA zrImAna harinA caraNakamaLanI ananya bhakti ame icchIe chIe. vAraMvAra ane asaMkhya prakAre amee vicAra karyo ke zI rIte ame samAdhirUpa hAie ? teA te vicAranA chevaTe nirNaya thayA ke sarvarUpe eka zrI harira ja che ema tAre nizcaya karavA ja. sarvatra AnaMdarUpa sat che. vyApaka evA zrI hari nirAkAra mAnIe chIe ane kevaLa te sarvanA khIjabhUta evA akSaradhAmane viSe zrI puruSottama sAkAra suzAlita che. kevaLa te AnaMdanI ja mUrti che. sarva sattAnI khIjabhUta te zAzvata mUrtine pharI pharI ame jovA talasIe chIe. 55 anaMta pradezabhUta evuM te zrI puruSAttamanuM svarUpa rAme rame anaMta brahmAMDAtmaka sattAe bharyuM che, ema nizcaya che, ema dRDha karuM chuM. A sRSTi pahelAM te zrImAna puruSottama eka ja hatA ane te potAnI icchAthI jagatarUpe thayela che. khIjabhUta evA te zrImAna paramAtmA AvI mahA vistAra sthitimAM Ave che. sarvatra bharapUra evA amRtarasa te khIjane vRkSa sama thavAmAM zrI hari prere che. sarva prakAre te amRtarasa te zrI puruSAttamanI icchArUpa niyartine anusare che kAraNa ke te te ja che. anaMtakALe zrImAna hari A jagatane saMpeTe che. utpatti prathama baMdha makSa kAMI hatuMye nahIM ane anaMta laya pachI haze paNa nahIM. hira ema Icche ja che ke eka evA ane tema hAya che. bahurUpe hAuM 999 msss sssss (3) jainazAstrakAro kahe che ke 'tIrthaMkaro pUrvanA trIjA bhave jagatanA sarva jIvone tAravAnA paramotkRSTa maitrIbhAvathI mahAmahimAvaMta tIrthaMkaranAmakarma upArjana kare che. jyAre zrImadbhunA patrAMka 180no Azaya e che ke - paramezvara bhavamAM bhaTakAvanArA che. paramezvara jene bhavamAM rakhaDAvatAM hoya tene bhaTakatAM aTakAvavAM te IzvarI niyamano bhaMga che'. TRIGONO 199 muMbaI, mAgazara suda 4, sema, 1947 180 munine samajAvyAnI mAthAkUTamAM Apa na paDe teA sAruM. jene paramezvara bhaTakavA devA icche che, tene niSkAraNu bhaTakatA aTakAvavA e IzvarI niyamananA bhaMga karyoM nahIM gaNAya zA mATe ? Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 khnhhkkhkhnhhhh 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra (4) are ! zrImadbhue jagatkartRtvanI eTalI dRDha zraddhA patrAMka 218 para vyakta karI che ke tIrthaMkaronI sarvajJatA para paNa teoe praznArthacihna mUkI dIdhela che ! teonA kahevAno bhAva e che ke ' jainadarzanamAM jagatanA adhiSThAnanuM varNana nathI tethI tIrthaMkaro amane sarvajJa jaNAtAM nathI. adhiSThAna vagaranA jagatanuM varNana pAchaLanA aneka AcAryone paNa bhramajanaka banyuM che. are ! jainadarzanarUpI vahANa tenA kAraNe kharAbe caDI gayela che'. ssssssssssssss teonuM mAnavuM che ke - ' jagatanA adhiSThAnanuM varNana tIrthaMkaranA zrImukhe varNaveluM hoya to ja teonI mahApuruSa tarIkenI khyAti akhaMDita gaNAya'. adhiSThAnano artha teoe pote patrAMka 220mAM jagata jemAMthI utpanna thAya ane laya pAme.te adhiSThAna - ema karela che ane AvA adhiSThAnarUpa hari bhagavAna che' tema teoe patrAMka 218mAM dRDhapaNe jaNAvyuM che. s - ssss XOSS777TOTUX 218 muMbaI, phAgaNa suda 13, seAma, 1947 sarvAtmA harine namaskAra 'sat' sat che, saraLa che, sugama che, tenI prApti sarvatra hAya che. sat che. kALathI tene khAdhA nathI. te sarvanuM adhiSThAna che. vANIthI akathya che. tenI prApti hAya che; ane te prAptinA upAya che. game te saMpradAya, darzananA mahAtmAone lakSa eka 'sat' ja che. vANIthI akathya hAvAthI mUMgAnI zreNe samajAvyuM che; jethI teonA kathanamAM kaMika bheda lAge che; vAstavika rIte bheda nathI. leAkanuM svarUpa sarva kALa eka sthitinuM nathI; kSaNe kSaNe te rUpAMtara pAmyA kare che; aneka rUpa navAM thAya che; aneka sthiti kare che ane aneka laya pAme che; eka kSaNa pahelAM je rUpa bAhya jJAne jaNAyuM nahatuM, te dekhAya che; ane kSaNamAM ghaNAM dIrgha vistAravALAM rUpa laya pAmyAM jAya che. mahAtmAnA vidyamAne vartatuM lekanuM svarUpa ajJAnInA anugrahane arthe kaMika rUpAMtarapUrvaka kahyuM jAya che; paNa sarva kALa jenI eka sthiti nathI evuM e rUpa 'sat' nahIM hovAthI game te rUpe varNavI te kALe brAMti TALI che, ane ene lIdhe sarvatra e svarUpa hoya ja ema nathI, ema samajAya che. khALajIva te te svarUpane zAzvatarUpa mAnI laI brAMtimAM paDe che, paNa koI jogajIva evI anekatAnI kaheNIthI mUMjhAI jaI sat' tarapha vaLe che. ghaNuM karIne sarva mumukSue ema ja mArge pAmyA che. bhrAMti'nuM ja rUpa evuM A jagata vAraMvAra varNavavAnA moTA puruSane e ja uddeza che ke te svarUpanA vicAra karatAM prANI brAMti pAme ke kharuM zuM ? Ama aneka prakAre kahyuM che, temAM zuM mAnuM, ane mane zuM kalyANakAraka ? ema vicAratAM vicAratAM ene eka bhrAMtine viSaya jANI, jyAMthI sat'nI prApti heAya che evA saMtanA zaraNu vagara chUTako nathI, ema samajI te zeAdhI, zaraNApanna thaI 'sat' pAmI 'sat'rUpa hAya che. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra jainanI bAhyazailI jotAM te ame tIrthakarane saMpUrNajJAna heya ema kahetAM brAMtimAM paDIe chIe. Ane artha e che ke jainanI aMtarzelI bIjI joIe. kAraNa ke "adhiSThAna vagara A jagatane varNavyuM che, ane te varNana aneka prANIo, vicakSaNa AcAryone paNa brAtinuM kAraNa thayuM che. tathApi ame amArA abhiprAya pramANe vicArIe chIe, te ema lAge che ke tIrthaMkaradeve te jJAnI AtmA hovA joIe, paNa te kALa paratve jagatanuM rU5 varNavyuM che, ane leke sarvakALa evuM mAnI beThA che, jethI brAMtimAM paDyA che. game tema ho, paNa A kALamAM jemAM tIrthakaranA mArgane jANavAnI AkAMkSAvALe prANa tha durlabha saMbhave che, kAraNa ke kharAbe caDheluM vahANa, ane te paNa jana, e bhayaMkara che. tema ja jainanI kathanI ghasAI jaI, adhikAna viSayanI brAMtirUpa kharAbe te vahANa cahyuM che, jethI sukharUpa thavuM saMbhave nahIM. A amArI vAta pratyakSapaNe dekhAze. | tIrthaMkara devanA saMbaMdhamAM amane vAraMvAra vicAra rahyA kare che ke temaNe 'adhiSThAna vagara A jagata varNavyuM che, tenuM zuM kAraNa? zuM tene "adhiSThAnanuM jJAna nahIM thayuM hoya athavA adhikAna nahIM ja hoya athavA koI kaheze chupAvyuM haze? athavA kathana bhede paraparAe nahIM samajAyAthI "adhiSThAna' viSenuM kathana laya pAmyuM haze? A vicAra thayA kare che. jo ke tIrthakarane ame moTA purUSa mAnIe chIe, tene namaskAra karIe chIe, tenA apUrva guNa upara amArI parama bhakti che, ane tethI ame dhArIe chIe ke "adhiSThAna" te temaNe jANeluM, paNa e paraMparAe mAnI bhUlathI laya karI nAkhyuM. jagatanuM koI adhikAna hovuM joIe, ema ghaNA paNA mahAtmAonuM kathana che. ane ame paNa ema ja kahIe chIe ke paNa ema ja kahIe chIe ke adhiSThAna che. ane te "adhikAne te hari bhagavAna che. jene pharI pharI hadayadezamAM jaIe chIe. adhiSThAna vize tema ja upalAM kathana viSe samAgame adhika satkathA thaze. lekhamAM tevI AvI zakaze nahIM. mATe ATalethI aTaka chuM. jIva eka paNa che ane aneka paNa che. adhiSThAnathI eka che. jIvarUpe aneka che. ATale khulAse lakhyuM che, tathApi te bahu adhUra rAkhe che. kAraNa lakhatAM koI tevA zabdo jaDyA nathI. paNa Apa samajI zakaze, ema mane niHzaMktA che. tIrthaMkaradevane mATe sakhata zabdo lakhAyA che mATe tene namaskAra. 220 muMbaI, phAlgana vada 3, zani, 1947 Aje ApanuM janmAkSara saha patra maLyuM. janmAkSara viSene uttara hAla maLI zake tema nathI. bhakti viSenAM praznone uttara prasaMge lakhIza ame Apane je vigatavALA patramAM "adhiSThAna viSe lakhyuM hatuM te samAgame samajI zakAya tevuM che. 'adhikAne eTale jemAMthI vastu utpanna thaI, jemAM te sthira rahI, ane jemAM te laya pAmI te. e vyAkhyAne anusarI "jagatanuM adhiSThAna" samajaze. jainamAM cetanya sarva vyApaka kahetA nathI. Apane e viSe je kaMI lakSamAM hoya te lakhaze. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra llllllllllllll Ama, praznottarI/prazna naM. 51nuM Izvara sRSTino kartA-hartA che tevI samajaNa temanA (zrImadjInA) vidhAnomAMthI vyakta thatI dekhAya che, je jainazAstraviruddha che' tevuM mAruM vidhAna jarAya khoTuM nathI. lllllllllll lllllllllll praznaH "Ape mArgAnusArInA guNanA... samajAya ema che." khulAso (10): mArgAnusArI guNonA be vibhAga ane TUMkI vyAkhyA to prazna naM. pamAM ja jaNAvI dIdhela che. bAkI te sthAne viSayAMtararUpa hovAthI lAMbo vistAra ke vivecana che karela nathI. nirUpaNamAM kyAM kaI bAbatano vistAra karAya ane zeno saMkSepa karAya te hai mATe upodgAtasaMgati, prasaMgasaMgati vagere cokkasa dhArAdhoraNa zAstramAM Apela che. te vAMcavA tamane khAsa bhalAmaNa che, jethI A prazna rahevA pAmaze nahIM. khulAso (11): AtmasiddhizAstramAM mArgAnusArIthI AgaLanA guNonuM varNana hovA bAbate meM koI ja vAMdho vyakta karela nathI. tethI "taTasthapaNe matAgraha vagara vicAratAM sTeje 2 samajAze', tevuM tamAruM mahAmUluM sUcana amane koI prApti karAvatuM nathI. lllllllllll lllllllllll tra prazna "emanA vairAgya ane kadAgraha .. ApanuM bhavitavya)" khulAso (12) deza ke kALathI dUra rahela vyaktino jo sAmAnya jJAnIne paricaya karavo hoya to ? tenA mATe AlaMbana mukhya traNa bAbato banI zakeH (1) te vyaktinuM citra vagere, (2) te vyaktinuM prApta prAmANika jIvanacaritra, (3) te vyaktino upadeza ke lakhANa. 17. Ape mArgAnusArInAM guNanAM be vibhAga pADI vistAra karyo nathI, paNa emanI "Atmasiddhi mAM enAthI vadhu guNonI vyAkhyA saheje thai gai che. jetaTasthapaNe matAgraha vagaravicAratAM sahejamAM samajAya ema che. ("zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendranA prathama patrano aMza) emanA vairAgya ane kadAcahabAbata Ape jaNAvyuM ke e to pazciya karavAthI jaNAya. Apa emane maLayA nathI mATe A bAbata na karI zake. amane prazna thAya che ke paricaya keLavyA vagara koI paNa vyakti vize abhiprAya kevI rIte ApI zakAya? emanA paricaya vagara Ape abhiprAya vyakta karyo che e virodhAbhAsa nathI? Ape 16 varSanI aparipakava vaye emanuM sAhitya vAMceluM che. havenI paripakava vaye emano paricaya keLavavA ane emanA vize abhiprAya ApavA emanI kRtio lakhANono abhyAsa karavAnI amArI bhalAmaNa tathA nama vinaMtI mAnya karazo?mAnya karo nakase ApanuM bhavitavya). ("zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendranA prathama patrano aMza) Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 59 lllllllllllll temAM trIjuM AlaMbana mahattvanuM ane niHsaMdeha nirNAyaka tarIke gaNAya che. amane mahAvIra ke gautamabuddha, haribhadrasUri ke upAdhyAya yazovijayajI mahArAja vagereno Q. paricaya temanA vacano dvArA ja thayelo che. koIne huM pratyakSa maLavA gayela nathI. tema ? zrImajIno paNa paricaya mane temanA lakhANo dvArA ja thayela che. te paricaya karatAM chuM lAgyuM ke "AMkha mIMcIne apanAvI levA jevuM zrImadajInuM vyaktitva nathI'. teo jema aneka sthAnomAM ekadama spaSTa ane prazaMsApAtra che tema amuka 8 sthAnomAM taddana dizAzUnya paNa che ja. A abhiprAyathI pUchAyela praznano javAba Apela che, tethI "meM paricaya vagara abhiprAya Apyo che' tevuM tamAruM mAnavuM bhUlabharela che. (c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c) zrImajIno tyAga, vairAgya prazaMsanIya hato, sAdhaka jIvomAM paNa javalle ja jovA maLe tevI temanI bAhya kaThora sAdhanA hatI. temanA keTalAMya vacano evI jIvaMtatAvALA. che ke "jene vAMcatAM atyAre paNa amArI romarAjI vikasvara thaI jAya che ane hRdaya. sarvajJazAsana pratyenA ahobhAvathI gadgada thaI jAya che." teonA jJAnano prabhAva gAMdhIjI upara paNa paDela hato. te badhI bAbato mAnavAmAM mane koI saMkoca nathI. - paraMtu jyAM temanuM vacana paNa jinavacanathI viruddha hoya tyAM khaMDana karavAnuM paNa amAre Ave. amAruM mAnavuM che ke, jainazAsanane pAmelA pratyeka jainanuM kartavya che ke "teoe jinavacanane sarvotkRSTa rIte zirodhArya karavuM joIe. game tevA jJAnI, prabhAvazALI, huM camarabaMdhInuM vacana hoya topaNa jo jinavacana sAme Ave to tene phagAvI detAM eka paLanoya vilaMba jainane maMjUra na hoya. A vAta Apa paNa avazya svIkArazo, bAkI che to jo tamane jinavacana karatAM zrImadvacana vadhAre zraddheya hoya to jevuM ApanuM bhavitavya. (c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c) praznaH "gavAna mahAvIra saMbaMdhamAM.. UMDANamAM UtaravuM paDaze'. bhagavAna mahAvIra sabaMdhamAM Ape jaNAvyuM che evI nimna kakSAnI bhASA zrImad rAjacaMdranA mukhethI nikaLe, e vAta, emanI alpa oLakhANa heya e paNa na mAne. bhagavAna mahAvIra chadmastha avasthAmAM hatAM tyAre pUrvabhavamAM munipaNe emanI sAthe vicaryA che e vAta Apa mAnya karazo? "bahu chakI jAo to paNa zrI mahAvIranI AjJA toDazo nahi. game tevI zaMkA thAya paNa mArI vatI vIrane nizaMka gaNaze." Avo sadhiyAre veNa ApI zake? emanA upAdAnanI jAgRtimAM mahAvIra svAmI utkRSTa nimitta hatA. evA parama upakArI mATe emanA dvArA kahevAyuM hoya tenI sApekSatA samajavA UMDANamAM utaravuM paDaze. ("zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendranA prathama patrano aMza) Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 9999999999999 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra khulAso (13) : mArI praznottarI pustaka prazna 52mAM je prabhuvIranA janma-kalyANakanA varaghoDAnI vAta rajU thaI che te meM zrImad rAjacaMdranA jIvana prasaMgonuM Alekhana karanAra koI pustakamAM ja vAMcI hatI. paraMtu A vAtane aneka varSo vItI javAne kAraNe mane te pustakanA nAma vagere yAda nathI. tethI teno sthAnanirdeza karI zakela nathI. paraMtu eTaluM cokkasa che ke, zrImadbhunA mukhethI AvA vidhAno nIkaLavA asaMbhavita che tevuM mAnavAne koI kAraNa nathI. kAraNa ke satyamArganA jANakAra ekamAtra pote che athavA to vItarAgI, sarvajJa, bIjA mahAvIra are ! mahAvIrathI paNa upararUpe zrImadbhue potAnA vyaktitvanuM citraNa karela che. te ja A bAbate bolato purAvo che. - - (1) patrAMka 27mAM zrImadbhuno Azaya e che ke huM bIjo mahAvIra chuM. daza vidvAnoe mArA graha joIne mane paramezvara TharAvyo che. mahAvIre bhUtakALamAM je dharma sthApyo che te dharma mAro ja dharma hato. te mAro dharma mahAvIre keTalAka aMze cAlu karela. have te mArgane grahaNa karIne huM zreSTha dharma sthApIza - (arthAt mahAvIra paNa mAro dharma AMzika ja sthApI zakela che. adhUrA sthapAyelA te dharmane huM pUrNarUpe sthApIza.) 'ame AkhI sRSTine eka navA ja rUpamAM pheravI daIzuM', AvA to lAkho vicAro temane AvatAM hatAM. TOGG phpwnhhhhphphmhmhmhhh 27 muMbaI, saM. 1943 mahAzaya, tamArI patrikA pahoMcI hatI. vigata viti thaI. uttaramAM, mane koI paNa prakAre khATuM lAgyuM nathI. vairAgyane lIdhe joItA khulAsA lakhI zakatA nathI. joke anya koIne te pahoMca paNa lakhI zakatA nathI, tApaNu tame mArA hRdayarUpa eTale pahoMca i. lakhI zakuM chuM. huM kevaLa hRdayatyAgI chuM. thoDI mudatamAM kaMIka adbhuta karavAne tatpara chuM. saMsArathI kaMTALyo chuM. khInne mahAvIra chuM, ema mane Atmika zakti vaDe jaNAyuM che. mArA graha daza vidvAnAe maLI paramezvaragraha TharAvyA che. satya kahuM chuM ke huM sarvajJa samAna sthitimAM chuM. vairAgyamAM jhIluM chuM. AzuprajJa rAjacaMdra duniyA matabhedanA baMdhanathI tattva pAmI zakI nathI. satya sukha ane satya AnaMda te AmAM nathI. te sthApana thavA eka kharo dharma calAvavA mATe AtmAe jhaMpalAvyuM che. je dharma pravartAvIza ja. mahAvIre tenA samayamAM mArI dharme keTalAka aMze cAlatA karyo hatA. have tevA puruSanA mArgane grahaNa karI zreSTha dharma sthApana karIza, atre e dharmanA ziSyA karyAM che. atre e dharmanI sabhA sthApana karI lIdhI che. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra sAtameM mahAnIti hamaNAM e dharmanA ziSyone mATe eka divase taiyAra karI che. AkhI sRSTimAM paryaTana karIne paNa e dharma pravartAvIzuM. tame mArA hadayarUpa ane uddhati che eTale A addabhuta vAta darzAvI che. anyane nahIM darzAvaze. tamArA graha mane ahIM vaLatIe bIDI deze. mane AzA che ke te dharma pravartAvavAmAM tame mane ghaNu sahAyaka thaI paDaze ane mArA mahAna zikhyAmAM tame agresaratA legavaze. tamArI zakti adbhuta hovAthI AvA vicAra lakhatAM huM aTakayo nathI. hamaNAM je ziSya karyA che tene saMsAra tyAgavAnuM kahIe tyAre khuzIthI tyAge ema che. hamaNAM paNa teonI nA nathI nA ApaNI che. hamaNAM te se basa taraphathI taiyAra rAkhavA ke jenI zakti adbhuta hoya. dharmane siddhAte dRDha karI, huM saMsAra tyAgI, teone tyagAvIza. kadApi huM parAkrama khAtara the samaya nahIM tyAguM te paNa teone tyAga ApIza. sarva prakArathI huM sarvajJa samAna atyAre thaI cUkyo chuM, ema kahuM te cAle. juo te kharA! sukhane kevA rUpamAM mUkIe chIe patramAM vadhAre zuM jaNAvuM? rUbarUmAM lAkhe vicAra darzAvavAnA che. saghaLuM sAruM ja thaze. mArA priya mahAzaya, ema ja mAne. - harSita thaI vaLatIe uttara lakhe. vAtane sAgararUpa thaI rakSA Apaze. tyAgInA ya0 llllllllllllll . (2) patrAMka 28mAM - potAnuM navuM darzana pravartAvavAnI bhAvanA vyakta karela che. A llllllllllllll 28 muMbaI baMdara, somavAra, 1943 priya mahAzaya, rajisTara patra saha janmagraha pahoMcyA che. hajI mArA darzanane jagatamAM pravartana karavAne keTaleka vakhata che. hajI huM saMsAramAM tamArI dhArelI karatAM vadhAre mudata rahevAno chuM. digI saMsAramAM kADhavI avazya paze te tema karIzuM. hAla te ethI vizeSa mudata rahevAnuM banI zakaze. smRtimAM rAkhaje ke koIne nirAza nahIM karuM. dharma saMbadhI tamArA vicAra darzAvavA parizrama lIdhe te uttama karyuM che. koI prakArathI aDacaNa nahIM Ave. paMcamakALamAM pravartana karavAmAM je je camatkAra joIe te ekatra che ane thatA jAya che. hamaNAM e saghaLA vicAre kevaLa pavanathI paNa gupta rAkhaje. e kRtya suSTi para vijaya pAmavAnuM ja che. tamArA grahane mATe temaja darzanasAdhanA, dharma ityAdi saMbaMdhI vicAro samAgame dazavIza. huM thoDA vakhatamAM saMsArI thavA tyAM AvavAnuM chuM. tamane AgaLathI mArA bhaNInuM AmaMtraNa che. vadhAre lakhavAnI rUDI Adata nahIM havAthI patrikA, kSemakuzala ane zuklaprema cAhI, pUrNa karuM chuM. li. rAyacaMdra Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 999 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra (3) patrAMka 167mAM - potAnI Atmika dazA niHsaMdeha jJAnAvatAra puruSo ane vyavahAramAM beThelA vItarAgIrUpe varNavela che. sAthe kabIrapaMthIo para potAnI jJAnAvatAra puruSarUpe prabhAva, bhakti ke chApa UbhI karavAnuM potAnA anuyAyIne siphatapUrvaka moghama sUcana karela che. ss ssssss 167 phnhph TOOOO muMbaI, kArataka suda 12, ravi, 1947 sat hari icchA sukhadAyaka ja che. nivikalpa jJAna thayA pachI je parama tattvanuM darzana thAya che, te paramatattvarUpa satyanuM dhyAna karuM chuM. tribhAvananuM pattuM ane aMbAlAlanuM patra pahoMcela che. dharmaja jaI satsamAgama karavAmAM anumati che, paNa te samAgama mATe tamArA traNa sivAya kaMI na jANe ema je thaI zake tema heAya te pravRtti karazeA, nahIM te nahIM. e samAgama mATe jo pragaTatAmAM Ave tema karaze tA amArI icchAnusAra thayuM nathI ema gaNajo. dharmaja javAnA prasaMga laIne jo khaMbhAtathI nIkaLazeA tA saMbhava rahe che ke te vAta pragaTamAM Avaze. ane tame kakhIrAdi saMpradAyamAM vartA che ema lekacarcA thaze, arthAt te kabIra saMpradAyI tame nathI, chatAM Tharaze. mATe kAI khInne prasaMga laI nIkaLavuM ane vacce dharmaja meLApa karatA AvavuM. tyAM paNa tamArA viSe dharma, kuLa e vagere saMbaMdhI vadhAre ALakhANa pADavuM nahIM. tema temanAthI pUrNa preme samAgama karavA; bhinnabhAvathI nahIM, mAyA bhAvathI nahIM, paNa sasnehabhAvathI karavA, malAtaja saMbaMdhI hAla samAgama karavAnuM pratyeAjana nathI. khaMbhAtathI dharmaja bhaNI vidAya thavA pahelAM dharmaja eka patra lakhavA; jemAM vinaya sameta jaNAvavuM ke kaI jJAnAvatAra puruSanI IcchA ApanA satsaMga karavA mATe amane maLI che jethI ApanA darzana mATe.. tithie Avaze. ame ApanA samAgama karIe te saMbaMdhI vAta hAla koI rIte paNu apragaTa rAkhavI evI te jJAnAvatAra puruSe Apane, ane amane bhalAmaNa ApI che. te Apa te vAtane kRpA karI anusarazeA ja. temanA samAgama thatAM eka vAra namana karI vinayathI esavuM. thADA vakhata vItyA pachI temanI pravRtti--premabhAvane anusarI vAtacIta karavI. (eka vakhate traNa jaNe, athavA ekathI vadhAre jaNe na khelavuM.) prathama ema kahevuM ke Ape amArA saMbaMdhamAM niHsaMdeha dRSTi rAkhavI. Apane darzane ame AvyA chIe te koI paNa jAtanAM bIjAM kAraNathI nahIM, paNa mAtra satsaMganI IcchAthI. ATaluM kahyA pachI temane khelavA devA. te pachI thADe vakhate khelavuM. amane koI jJAnAvatAra puruSanA samAgama thayA hatA. temanI dazA alaukika oI amane Azcarya UpajyuM hatuM. ame jaina chatAM temaNe nivisaMvAdapaNe vartavAnA upadeza kahyo hatA. satya eka che, e prakAranuM nathI. ane te Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63 zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra jJAnInA anugraha vinA prApta thatuM nathI. mATe matamatAMtarane tyAga karI jJAnInI AjJAmAM athavA satsaMgamAM pravartavuM. jema jIvanuM baMdhana nivRtta thAya tema karavuM egya che ane te mATe ame upara kahAM te sAdhana che. A vagere prakAre temaNe amane upadeza karyo hate. ane jainAdika tene Agraha maTADI te jema pravartAve tema pravartavAnI amArI jijJAsA utpanna thaI hatI, ane haju paNa ema ja varte che ke satyane ja mAtra Agraha rAkhave. matane viSe madhyastha rahevuM. teo hAla vidyamAna che. yuvAvasthAnA pahelA bhAgamAM che. apragaTapaNe pravartavAnI hAla temanI IcchA che. niHsaMdeha svarUpa jJAnAvatAra che ane vyavahAramAM beThA chatAM vItarAga che. e kRpALune samAgama thayA pachI amane nirAgrahapaNuM vizeSa karIne rahe che. matamatAMtara saMbaMdhI vivAda UgatuM nathI. niSkapaTabhAve satya ArAdhavuM e ja draDha jijJAsA che. te jJAnAvatAra purUSa amane jaNAvyuM hatuM ke -"IzvarecchA hAla amane pragaTapaNe mArga kahevA devAnI nathI. tethI ame tamane hAla kaMI kahevA mAgatA nathI. paNa jegyatA Ave ane jIva yathAyogya mumukSatA pAme te mATe prayatna karaje." ane te mATe ghaNA prakAre apUrva upAya TUMkAmAM temaNe bodhyA hatA. pitAnI IcchA hAla apragaTa ja rahevAnI hovAthI paramArtha saMbaMdhamAM ghaNuM karIne teo mauna ja rahe che. amArA upara eTalI anukaMpA thaI ke temaNe e mauna vismRta karyuM hatuM ane te ja satparuSe Apane samAgama karavA amArI IcchAne janma Ape hate. nahIM te ame ApanA samAgamane lAbha kayAMthI pANI zakIe? ApanA guNanI parIkSA kayAMthI paDe? evI tamArI jijJAsA batAvaje ke amane koI prakAre ApanAthI badha prApta thAya ane amane mArganI prApti thAya te temAM te jJAnAvatAra rAjI ja che. ame temanA ziSya thavAnI IcchA rAkhI hatI. tathApi temaNe jaNAvyuM hatuM ke pragaTa mArga kahevAnI hala amane IzvarajJA nathI te pachI tame game te satsaMgamAM regyatA ke anubhava pAme temAM amane saMtoSa ja che. ApanA saMbaMdhamAM paNa temane e ja abhiprAya samajaze ke ame ApanA ziSya tarIke pravartIe paNa temaNe kahyuM che ke tame mArA ja ziSya che. ApanA pratye temaNe paramArcayukta premabhAva amane batAvyuM hatuM. jo ke temane keIthI bhinnabhAva nathI. tathApi Apa pratye snehabhAva kaI pUrvanA kAraNathI batAvyuM jaNAya che. muktAtmA hovAthI vAstavika rIte temane nAma, ThAma, gAma kAMI ja nathI, tathApi vyavahAre tema che. chatAM te amane apragaTa rAkhavA AjJA karI che. ApanAthI teo apragaTapaNe varte che. tathApi Apa temanI pAse pragaTa che. arthAt Apane paNa hAla sudhI pragaTa samAgama, nAma, ThAma kaMI temaNe preryuM nathI. IzvarecchA haze te Apane thaDA vakhatamAM temane samAgama thaze ema ame dhArIe chIe. e pramANe prasaMganusAra vAtacIta karavI. koI paNa prakAre nAma, ThAma, gAma pragaTa na ja karavAM. ane upara jaNAvI che te vAta tamAre hadayane viSe samajavAnI che. te parathI te prasaMge je yogya lAge te vAta karavI. tene bhAvArtha na ja joIe. jJAnAvatAra saMbaMdhI temane jema jema IcchA jAge tema vAtacIta karavI. teo "jJAnAvatAra - ne samAgama Icche tevA prakArathI vAtacIta karavI. jJAnAvatAranI prazaMsA karatAM temane avinaya na thaI jAya te dhyAna rAkhajo. tema "jJAnAvatAranI ananya bhakti paNa lakSamAM rAkhaje. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra mana maLyAne jaga lAge tyAre jaNAvajo ke temanA ziSya evA je ame ApanA ziSya ja chIe. amane kaI rIte mArgaprApti thAya tema kahe. e vagere vAtacIta karaje. tema ame kayAM zAstro vAMcIe? zuM zraddhA rAkhIe? kema pravartIe? te gya lAge te jaNAve. bhinnabhAva kRpA karIne amArA pratye Apane na he. temane siddhAMta bhAga pUchajo. e vagere jANI levAno prasaMga bane te paNa temane jaNAvajo ke ame je jJAnAvatAra puraSa jaNAvyA che teo ane Apa amAre mana eka ja che. kAraNa ke evI buddhi karavA te jJAnAvatAranI amane AzA che. mAtra hAla temane apragaTa rahevAnI icchA hovAthI temanI IcchAne anusaryA chIe. vizeSa zuM lakhIe? harIcchA je haze te sukhadAyaka ja haze. ekAda divasa rokAze. vadhAre nahIM. pharIthI maLajo. maLavAnI hA jaNAvajo. harIcchA sukhadAyaka che. jJAnAvatAra saMbaMdhI prathama teo vAta uccAre te A patramAM jaNAvelI vAta vizeSe karI kUka karajo. bhAvArtha dhyAnamAM rAkho. ene anusarI game te prasaMge AmAMnI temanI pAse vAta karavA tamane chUTa che. jema jJAnAvatAramAM adhika prema temane Ave tema karaje. harIcchA sukhadAyaka che. llllllllllllll (4) patrAMka 170mAM - tIrthakaro je samajyA ke pAmyA te A kalikAlamAM na samajAya ke na pamAya evuM kAMI ja nathI. A mAro ghaNA vakhatano nirNaya che - evA kuM 5 bhAvanuM kathana che. llllllllllllll varSa 24 muM ra49 170 muMbaI, kArataka suda 14, 1947 parama pUjya zrI, Aje ApanuM 5tra 1 bhUdhara ApI gayA. e patrane uttara lakhatAM pahelAM kaMIka premabhakti sameta lakhavA IcchuM chuM. AtmA jJAna pAme e te niHsaMzaya che graMthibheda thaye e traNe kALamAM satya vAta che. sarva jJAnIoe paNa e vAta svIkArI che. have chevaTanI nirvikalpa samAdhi ApaNane pAmavI bAkI che, je sulabha che. ane te pAmavAne hetu paNa e ja che ke kaI paNa prakAre amRtasAgaranuM avalokana kara alpa paNa mAyAnuM AvaraNa bAdha kare nahIM avelekanasukhanuM alpa paNa vismaraNa thAya nahIM, 'hi tuhi" vinA bIja raTaNA rahe nahIM, mAyika eka paNa bhayane, mehane, saMkalpane ke vikalpane aMza rahe nahIM. e ekavAra je yathAyogya AvI jAya te pachI game tema pravartAya, game tema bolAya, Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra 65 game tema AhAra-vihAra karAya, tathApi tene koI paNa jAtanI bAdhA nathI. paramAtmA paNa tene pUchI zakanAra nathI. tenuM kareluM sarva savaLuM che. AvI dazA pAmavAthI paramArtha mATe karelA prayatna saphaLa thAya che. ane evI dazA thayA vinA pragaTa mArga prakAzavAnI paramAtmAnI AjJA nathI ema mane lAge che. mATe draDha nizcaya karyo che ke e dazAne pAmI pachI pragaTa mArga kahe-paramArtha prakAza tyAM sudhI nahIM. ane e dazAne have kaMI jhAjhe vakhata paNa nathI. paMdara aMze te pahoMcI javAyuM che. nirvikalpatA te che ja; paratuM nivRtti nathI, nivRtti hoya te bIjAnA paramArthe mATe zuM karavuM te vicArI zakAya. tyAra pachI tyAga joIe, ane tyAra pachI tyAga karavo joIe. mahAna purUe kevI dazA pAmI mArga prakAre che, zuM zuM karIne mArga prakA che, e vAtanuM AtmAne sArI rIte smaraNa rahe che ane e ja pragaTa mArga kahevA devAnI IzvarI IcachAnuM lakSaNa jaNAya che. ATalA mATe hamaNAM te kevaLa guma thaI javuM ja yegya che. eka akSare e viSaye vAta karavA IcachA thatI nathI. ApanI IcchA jALavavA kayAreka kayAreka pravartana che, athavA ghaNA paricayamAM AvelA egapuruSanI IcchA mATe kaMIka akSara uccAra athavA lekha karAya che. bAkI sarva prakAre guptatA karI che. ajJAnI thaIne vAsa karavAnI IcchA bAMdhI rAkhI che. te evI ke apUrva kALa jJAna prakAzatAM bAdha na Ave. ATalAM kAraNathI dIpacaMdajI mahArAja ke bIjA mATe kaMI lakhate nathI. guNaThANa ItyAdikane uttara lakhate nathI. sUtrane aDaya nathI. vyavahAra sAcavavA ceDAMeka pustakanAM pAnAM pheravuM chuM. bAkI badhuMya paththara para pANInA citra jevuM karI mUkyuM che. tanmaya AtmAgamAM praveza che. tyAM ja ullAsa che, tyAM ja yAcanA che, ane vega (mana, vacana ane kAyA) bahAra pUrvakarma bhagave che. vedayane nAza thatAM sudhI gRhavAsamAM rahevuM yogya lAge che. paramezvara cAhIne vedeya rAkhe che. kAraNa, paMcama kALamAM paramArthanI varSALu thavA devAnI tenI geDI ja IcchA lAge che. tIrthakara je samajyA ane pAmyA te...A kALamAM na samajI zake athavA na pAmI zake tevuM kaMI ja nathI. A nirNaya ghaNAya vakhata thayAM karI rAkhe che. joke tIrthakara thavA IcchA nathI, paraMta tIrthaMkare karyA pramANe karavA icchA che, eTalI badhI unmattatA AvI gaI che. tene zamAvavAnI zakti paNa AvI gaI che, paNa cAhIne zamAvavAnI IcchA rAkhI nathI. Apane vijJApana che ke vRddhamAMthI yuvAna thavuM. ane A alakha vArtAnA agresara AgaLa agresara thavuM. huM lakhyuM ghaNuM karI jANaze. guNaThANa e samajavA mATe kahelAM che. upazama ane kSapaka e be jAtanI zreNI che. upazamamAM pratyakSa darzanane saMbhava nathI; kSepakamAM che. pratyakSa darzananA saMbhavane abhAve agiyAramethI jIva pAche vaLe che. upazamazreNI be prakAre che. eka AjJArU5; eka mArga jANyA vinA svAbhAvika upazama thavArUpa. AjJArUpa paNa AjJA ArAdhana sudhI patita thatuM nathI. pAchaLane TheTha gayA pachI mArganA ajANapaNAne lIdhe paDe che. A najare joyelI, AtmAe anubhavelI vAta che. koI zArAmAMthI nIkaLI Avaze. na nIkaLe to kaMI bAdha nathI. tIrthakaranA hRdayamAM A vAta hatI, ema ame jANyuM che. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra | dazapUrvadhArI ItyAdikanI AjJAnuM ArAdhana karavAnI mahAvIradevanI zikSA viSe Ape jaNAvyuM te kharuM che. eNe te ghaNuMya kahyuM hatuM; paNa rahyuM che thoDuM ane prakAzaka puruSa gRhasthAvAsamAM che. bAkInA guphAmAM che. koI koI jANe che paNa teTaluM gabaLa nathI. kahevAtA Adhunika munione sUtrArtha zravaNane paNa anukULa nathI. sUtra laI upadeza karavAnI AgaLa jarUra paDaze nahIM. sUtra ane tenAM paDakhAM badhAMya jaNAyAM che. e ja vinati. vi. A0 rAyacaMda llllllllllllll llllll atu (5) patrAMka 680mAM - potAnA para khuda paramezvaranI prasannatAnI paNa niSphaLatA pradarzita karela che. sAthe zrImajIno dAvo che ke, ame A kALanA vidyamAna mahAvIra chIe, duHkha saMtApane zamAvanArA amRta-sAgararUpa chIe. kalyANadAyaka sAkSAta chuM kalpavRkSa tulya chIe. bhUtakALanA mahAvIrane bhUlI tame badhA mArA zaraNe Avo tevuM che paramakAruNyavRttipUrvaka temanuM mumukSu jIvone AmaMtraNa che. sAthe potAne bhUlIne jo hai bhUtakALanA mahAvIrane zodhavA mathazo to tamane mAtra niSphaLa zrama prApta thaze tevI che. cetavaNI paNa Apela che. llllllllllllll : 680 muMbaI, caitra suda 13, 1952 jenI mekSa sivAya koI paNa vastunI IcchA ke spRhA nahatI ane akhaMDa svarUpamAM ramaNatA thavAthI mokSanI IcchA paNa nivRtta thaI che, tene he nAtha ! tuM tuSTamAna thaIne paNa bIjuM zuM ApavAnuM hatuM? he kRpALu tArA abheda svarUpamAM ja mAre nivAsa che tyAM have te levA devAnI paNa kaDAkUTathI chUTA thayA chIe ane e ja amAre paramAnaMda che. ja kalyANanA mArgane ane paramArtha svarUpane yathArtha rIte nahIM samajanArA ajJAnI jIve, pitAnI mati kalpanAthI mekSamArgane kalpI, vividha upAyomAM pravartana karatA chatAM mekSa pAmavAne badale saMsAra paribhramaNa karatA jANI niSkAraNa karUNAzIla evuM amAruM hRdaya raDe che. vartamAna vidyamAna vIrane bhUlI jaI, bhUtakALanI bhramaNAmAM varane zodhavA mATe athaDAtA jIne zrI mahAvIranuM darzana kyAMthI thAya? e duSamakALanA durbhAgI ja! bhUtakALanI bhramaNAne cheDIne vartamAne vidyamAna evA mahAvIrane zaraNe Ave eTale tamAruM zreya ja che. saMsAranA tApathI trAsa pAmelA ane karmabaMdhanathI mukta thavA IcchatA paramArtha premI jijJAsu jInI trividha tApagnine zAMta karavAne ame amRtasAgara chIe. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra mumukSu jIvanuM kalyANa karavAne mATe ame kalpavRkSa ja chIe. vadhAre zuM kahevuM? A viSamakALamAM parama zAMtinA dhAmarUpa ame bIjA zrI rAma athavA zrI mahAvIra ja chIe, kemake ame paramAtmasvarUpa thayA chae. A aMtara anubhava paramAtmapaNAnI mAnyatAnA abhimAnathI udbhavele lakhyuM nathI, paNa karmabaMdhanathI duHkhI thatA jagatanA jInI parama kAruNyavRtti thavAthI temanuM kalyANa karavAnI tathA temane uddhAra karavAnI niSkAraNa karuNA e ja A hadayacitAra pradarzita karavAnI preraNA kare che. je zrI mahAvIra [ aMgata ] llllllllllllll uparokta vidhAnonI sApekSatA jaNAvanAruM koI navuM UMDANa tamane prApta hoya to je avazya jaNAvazo. 20 lllllllll lllllllll lllllllll | khulAso (14) paMramAtmatulya dazA prApta karavI e ja jainadarzananuM lakSya che' e tamArI vAta amAre mana adhUrI che, ame to ema kahIe chIe ke, "jirnazAsananI ArAdhanAsAdhanAnuM lakSya mAtra paramAtmAtulya banavuM te nathI, paraMtu paramAtmArUpe ja banI javuMkhuda paramAtmA ja banI javuM te che. vaLI, paramAtmAtulya banavAnI bhAvanA bhAvavI te bhayaMkara nathI, paraMtu te bhAvanAnA mithyA AvegamAM ghasaDAI jaI, rAga-dveSa ane ajJAna-grasta potAnA vAstavika vyaktitvane bhUlI jaI, potAne sarvajJa tIrthakara, siddharUpa kahevuM te atibhayaMkara ja che. pharI ekavAra zarUAtanI vAta doharAvuM chuM ke "amane zrImajI para aMgata dveSa ke niMdA karavAno lezamAtra bhAva nathI. emanI jinavacana anusArI vAto ame aMtaranA bahumAnapUrvaka svIkArIe chIe. chatAMya vAstavikatA hovAthI zrImadjInA sAhityamAM sau koI mumukSuo kSIra-nIrano viveka karI sAcuM satya grahaNa kare ane jinavacanaviruddha gaNIne khoTI vAtono tyAga kare' e ja pravacana ke patra lakhavA hai pAchaLano mULabhUta uddeza che. 20. jaina darzana no lakSa zuM che? ame to ema samajayA chIe ke paramAtmA tulya dazA prApta karavI eja eno lakSa che. e dazA prApta karavI ke enI bhAvanA bhAvavI e je bhayaMkara vAta hoya to pachI sArI vAta kaI samavI? ("zrImad rAjacaMdra sAdhanA kendranA prathama patrano aMza) 21. vItarA thato dhyAya vItarA je bhavet mavI tni bramarI mItA sthAntiI pramaf yathA pArA yogasAra yathAvasthitadevasvarUpopadezanAmA prathama prastAvaH lllllllll Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 997990 'zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra prAMte tame sAme cAlIne praznAvalInI zarUAta karI, tethI ativyastatA vacce paNa samaya phALavIne tamArA praznono vistArapUrvaka saMtoSajanaka samAdhAna ApavAno namra prayAsa karela che. have tamArI pharaja che ke, AnI sAmenA koI vajUdavALA yogya pratyuttaro tamArI pAse hoya to te avazya mokalazo ane na hoya to satyanA svIkArano pratipatra avazya pAThavazo. anyathA ame samajIzuM ke, tamane jeTalI bIjAne satya samajAvavAnI mahecchA che teTalI potAne satya samajavAnI AturatA nathI. jinAjJAviruddha kAMIpaNa nirUpaNa thayuM hoya to hArdika micchAmi dukkaDaM. ssssss 6. sarca mu ssessss 1. XOOOO99 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra' viSayaka patravyavahAra asatyamAM satyanI bhrAMti hiTalare elAna karyuM ke yahUdIone mAryA vinA jarmanIno uddhAra zakya nathI. bicArA yahUdIonA vadha sAthe jarmanInA uddhAra ne koI saMbaMdha na hato ane chatAM hiTalare tenI prabhAvaka zailImAM A ghoSaNA karI. zarUAtamAM to loko A sAMbhaLI hasavA lAgatA, tenI vAtane bahu gaMbhIratAthI na letA. paNa hiTalara A vAta pharI pharI kaheto rahyo. reDiyo para, chApAomAM A ja vAtanI teNe punarukti karI ane yahUdIone mAravAnuM paNa zarU karyuM. mAtra eka vyaktie eka karoDayahUdIonI hatyA karI! ane AzcaryanI vAta to e che ke jarmanI jevo vicArazIla deza paNa vicAra karyA vinA hiTalaranI vAtano svIkAra karavA lAgyo to kevA pariNAma AvyA... hiTalara ema mAnato ke asatya paNa jo vAraMvAra repeat (punarukta) karavAmAM Ave to te satyano bhrama Ubho karI zake che. te satya to nathI banI jatuM paNa punarAvartana karyA karavAthI te satyano bhrama Ubho kare che. khUba propaganda (pracAra) karavAthI asatya paNa satyarUpa bhAsavA lAge che - satya thaI jatuM nathI paNa satyarUpa bhAsavA lAge che ane A asatyathI paNa vadhAre khataranAka che. udhAra magaja e ja rIte, asadUguruo potAnI prabhAvaka zailIthI asatyane evI rIte rajU kare che ane tenuM eTalI vakhata punarAvartana karAve che ke temanI vAtamAM jIvane satyatAno, dhArmikatAno bhrama Ubho thAya che. paNa AvuM thavAmAM mAtra asadguruo ja kAraNabhUta nathI. jIvano potAno doSa paNa che ane te che vicAra vinAno svIkAra. A che borrowing mind policy - bhejuM udhAra levAnI nIti, anyanA vicAra anusaravAnI AMdhaLI praNAlI ! jema ApaNane bIjAno kAMsako ke sAbu ke anya koI vastu borrow karavAnI - udhAra levAnI Teva hoya che tema ApaNane bIjAnA mind (mana) udhAra levAnI paNa Teva paDI gaI che! ane ene kAraNe ApaNI khoja baMdha thaI gaI che... jJAnI puruSo to tyAM sudhI kahe che ke vicAra karyA vinA asadgurunAM vacanono svIkAra karavAthI to nukasAna che ja, paNa vicAra karyA vinA sadgurunAM vacanono svIkAra karavAmAM paNa lAbha nathI. AMkha kholavAno Agraha dhArmikatA to te che ke jyAM vicAra-vedanapUrvaka tathyano svIkAra thAya. dhArmika vyakti te , Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra ja che ke je bIjAnuM bhejuM udhAra na le paNa svayaM AMkha kholavAno Agraha rAkhe. AMkha khole to darzana thAya. AMkha baMdha rAkhIne mAnI levAthI darzana nahIM thAya. baMdha AMkhe mAnavuM te vizvAsa ane AMkha kholIne mAnavuM te darzana. prayoga vinA mAnavuM jyAM vicAra vinA vizvAsa karavAnI paddhati apanAvavAmAM Ave che tyAM jijJAsAnuM khUna thaI jAya che. eka vyaktine mArI nAMkhavA karatAM paNa A moTo aparAdha che kAraNa ke tyAM to mAtra zarIranI hatyA thAya che, jyAre ahIMyA to AtmAnI hatyA thAya che. jema koI zarIra paralysed (lakavAgrasta) thaI jAya che tema vicAra karyA vinA vizvAsa karavAthI AtmA paNa paralysed thaI jAya che. varSothI lakavo thayela vyakti jema sArA thavAnI kSamatA paNa gumAvI bese che; tema vicAra vinA vizvAsa karavAnI paddhatithI jIva evo matArthI banI jAya che ke tene AtmAnuM ja prayojana rahetuM nathI. AtmA karatAM mata tene vadhAre mahattvano lAge che. jema koI kedI tenA hAthamAM paherAvelI beDIone AbhUSaNa mAne ane jelane ghara mAne to enAthI chUTI zake nahIM, tema ajJAnI jIvatenA matane jasatu mAne ane matArthIpaNAne ja dhArmikatA mAne to te sAco dhArmika banI zakato nathI. jyAM vicAra nathI, ciMtana nathI, manana nathI, prazna nathI, savAla nathI, saMdeha nathI ane vizvAsa karI levAmAM Ave che tyAM sAcI dhArmikatA nathI. AvI paddhativALo jIva sadguru pAse pahoMce che topaNa vAstavika lAbha pAmI zakato nathI. te muktinA mArgamAM AgaLa vadhato nathI, mAtra pakaDa badale che. zrI rAkezabhAI jhaverI (zrImad rAjacaMdra vacanAmRta patrAMka-270 vivecana'mAMthI sAbhAra) Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zrImad rAjacaMdra viSayaka patravyavahAra kuNkuddukuddukuddukulku kujuddu kujuddu kuNkuddukuddukudduku kujudduku Arthika sahacoma tttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttt mAtuzrI caMdanabena cunIlAla pArekha ha. uSAbena hemendrabhAI pArekha (hemendrabhAInI siddhakSetramAM upadhAna tapanA | dvitIya aDhArIyA tathA uSAbenanA vizasthAnaka tapanI anumodanAthe) atddbddutuNdduddudduddudduddu buddbuddbul bul bul buddulu Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ noMdha Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amadAvAdaH gItArtha gaMgA 'zrutadevatA bhavana', 5, jena marcanTa sosAyaTI, phattehapurA roDa, pAlaDI, amadAvAda-380007. 1 (079) 26604911, 32457410 Email: gitarthganga@yahoo.co.in gitarthganga@gmail.com muMbaIH zrI lalitabhAI dharamazI 101-102, sarvodaya hAITsa, jaina maMdira roDa, sarvodayanagara, muluMDa (vesTa), muMbaI-400080. (022) 25680614, 25686030 (mo.)9322231116 Email:jpdharamshi60@gmail.com surataH DaoN. praphulabhAI je. zeTha DI-1, arpaNa epArTamenTa, bAbunivAsanI galI, TImalIyAvADa, surata-395001. - (0261) 3228723 (mo.)9016188990 * BANGALORE : Shri Vimalchandji C/o. J. Nemkumar & Co. Kundan Market, D. S. Lane, Chickpet Cross, Bangalore-560053. (080) (0) 22875262 (R) 22259925 (Mo.) 9448359925 Email: vimalkgadiya@gmail.com prAptisthAna * vaDodarA : zrI saurInabhAI dinezacaMdra zAha 'darzana', I-69, lIsApArka sosAyaTI, vibhAga-2, rAmezvara sarkala, subhAnapurA, hAITenzana roDa, vaDodarA-390023. - (0265) 2391696 (mo.)9825212996 Email:saurin108@yahoo.in zrI himAMzubhAI ena. zeTha e-2/41, azoka samrATa, trIje mALe, daphatarI roDa, gauzALA lena, bInA jvelarsanI upara, malADa (I.) muMbaI-400097. * (022)32438434 (mo.) 9322264851 Email : divyaratna_108@yahoo.co.in jAmanagaraH zrI udayabhAI zAha C/o. mahAvIra agarabattI varksa, C-9, supara mArkeTa, jayazrI TokIjhanI sAme, jAmanagara-361001. * (0288) 2778513(mo.)9727993990 Email: karan.u.shah@hotmail.com rAjakoTaH zrI kamalezabhAI dAmANI "jinAjJA", 27, karaNaparA, rAjakoTa-360001. - (0281) 2233120 (mo.)9427168613 Email: shree_veer@hotmail.com Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : prakAzaka : tAI gaI zrutadevatA bhavana', 5, jena marcanTa sosAyaTI, ttehapurA roDa, pAlaDI, amadAvAda-7. Teli./pheksa : (079) 26604911, phona : 32457410 E-mail : gitarthganga@yahoo.co.in, gitarthganga@gmail.com Visit us online : gitarthganga.wordpress.com