________________
૪૭.
“શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર વિષયક પત્રવ્યવહાર
ધર્મ તત્ત્વની અભ્રાંત ઓળખ છે – મેં ક્યાંય સમ્યત્વના નિર્ણાયક તરીકે બહિરંગા વેષની વાત કરેલ નથી. તેથી બહિરંગ વેષનો વિકલ્પ, તેના દ્વારા આપત્તિનું આપાદન, સંયમની વ્યાખ્યા વિષયક પ્રશ્ન વગેરેના આપના વિધાનો તદ્દન અપ્રસ્તુત
லலலலலலலலலலல
શ્રીમદ્ રાજચંદ્રની બાબતે મારે દુઃખ સાથે કહેવું પડે છે કે તેઓમાં વૈરાગ્ય, વિદ્વત્તા, ત્યાગ, નિઃસ્પૃહતા વગેરે ઘણાં ગુણો હતાં, છતાંય વિચારોની એકવાક્યતા કે શું નિર્ણયધૈર્યતા વગેરે ઉપદેશક માટે જે આવશ્યક ગુણો જોઈએ તે તેમનામાં ન હતાં. આના કારણે તેમના અનેક લખાણો પૂર્વાપરવિરોધયુક્ત બન્યા છે. જે વાતનું ભૂતકાળમાં પોતે મંડન કર્યું હોય તે જ વાતનું તેમના દ્વારા ભવિષ્યમાં ખંડન પણ થયેલા છે અને ખંડન થયા બાદ પાછું મંડન પણ થયેલ છે. અત્રે તેનાં કેટલાંક ઉદાહરણો ટાંકું છું?
(૧) પરમેશ્વરનું સ્વરૂપ બતાવતાં શ્રીમજીએ ૧૭ વર્ષની ઊંમરે મોક્ષમાળાશિક્ષાપાઠ નં. ૧૩માં – “જેઓ અજ્ઞાન, મિથ્યાત્વ, રાગ-દ્વેષ વગેરે અઢારે દોષોથી રહિત હોય તેમને જ પરમેશ્વર મનાય.” અન્યને પરમાત્મા માનવાની વાતનું તેઓએ ખંડન કરેલ છે. જ્યારે ૨૪મા વર્ષે તેઓ પત્રમાં લખે છે કે “ભાગવતમાં વર્ણવેલા લીલાપુરુષ શ્રીકૃષ્ણ પરમાત્મસ્વરૂપ છે”.
லலலலலலலலலலல
லலலலலலலலலலலலலல
શિક્ષાપાઠ ૧૩. જિનેશ્વરની ભક્તિ-ભાગ ૧ જિજ્ઞાસુ-વિચક્ષણ સત્ય કોઈ શંકરની, કોઈ બહાની, કોઈ વિષ્ણુની, કેઈ સૂર્યની, કોઈ અગ્નિની, કોઈ ભવાનીની, કઈ પેગમ્બરની અને કેઈ ઈસુ ખ્રિસ્તની ભક્તિ કરે છે. એ ભક્તિ કરીને શી આશા રાખતા હશે?
સત્ય–પ્રિય જિજ્ઞાસુ, તે ભાવિક મોક્ષ મેળવવાની પરમ આશાથી એ દેવેને ભજે છે. જિજ્ઞાસુ–કહે ત્યારે એથી તેઓ ઉત્તમ ગતિ પામે એમ તમારું મત છે?
સત્ય એઓની ભક્તિ વડે તેઓ મિક્ષ પામે એમ હું કહી શકતું નથી. જેને તે પરમેશ્વર કહે છે તેઓ કંઈ મોક્ષને પામ્યા નથી, તે પછી ઉપાસકને એ મેક્ષ કયાંથી આપે? શંકર વગેરે કર્મક્ષય કરી શકયા નથી અને દૂષણ સહિત છે, એથી તે પૂજવા ગ્ય નથી.
જિજ્ઞાસુ– એ કૂષણે ક્યાં કયાં તે કહે.
સત્ય – અજ્ઞાન, કામ, હાસ્ય, રતિ, અરતિ વગેરે મળીને અઢાર' દુષણમાંનું એક દૂષણ હોય તે પણ તે અપૂજ્ય છે. એક સમર્થ પંડિતે પણ કહ્યું છે કે, “પરમેશ્વર છું એમ મિસ્યા રીતે મનાવનારા પુર પિતે પિતાને ઠગે છે કારણ, પડખામાં સ્ત્રી હોવાથી તેઓ વિષયી કરે છે, શસ્ત્ર ધારણ કરેલાં હોવાથી શ્રેષી ઠરે છે. જપમાળા ધારણ કર્યાંથી તેઓનું ચિત્ત વ્યગ્ર છે એમ