________________
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર વિષયક પત્રવ્યવહાર કહેવાનો ભાવ એ છે કે “જૈનદર્શનમાં જગતના અધિષ્ઠાનનું વર્ણન નથી તેથી તીર્થંકરો અમને સર્વજ્ઞ જણાતાં નથી. અધિષ્ઠાન વગરના જગતનું વર્ણન પાછળના અનેક આચાર્યોને પણ ભ્રમજનક બન્યું છે. અરે ! જૈનદર્શનરૂપી વહાણ તેના કારણે ખરાબે ચડી ગયેલ છે”.
તેઓનું માનવું છે કે – “જગતના અધિષ્ઠાનનું વર્ણન તીર્થંકરના શ્રીમુખે વર્ણવેલું હોય તો જ તેઓની મહાપુરુષ તરીકેની ખ્યાતિ અખંડિત ગણાય'. અધિષ્ઠાનનો અર્થ તેઓએ પોતે પત્રાંક ૨૨૦માં - જગત જેમાંથી ઉત્પન્ન થાય અને લય પામે તે અધિષ્ઠાન - એમ કરેલ છે અને આવા અધિષ્ઠાનરૂપ હરિ ભગવાન છે' તેમ તેઓએ પત્રાંક ૨૧૮માં દઢપણે જણાવ્યું છે.
આમ, પ્રશ્નોત્તરી/પ્રશ્ન નં. ૫૧નું “ઈશ્વર સૃષ્ટિનો કર્તા-હર્તા છે તેવી સમજણ તેમના (શ્રીમદ્જીના) વિધાનોમાંથી વ્યક્ત થતી દેખાય છે, જે જૈનશાસ્ત્રવિરુદ્ધ છે' તેવું મારું વિધાન જરાય ખોટું નથી.
પ્રશ્ન : “આપે માર્થાનુસારીના ગુણના ... સમજાય એમ છે.” ખુલાસો (૧૦) :
માર્ગાનુસારી ગુણોના બે વિભાગ અને ટૂંકી વ્યાખ્યા તો પ્રશ્ન નં. ૫રમાં જ જણાવી દીધેલ છે. બાકી તે સ્થાને વિષયાંતરરૂપ હોવાથી લાંબો વિસ્તાર કે વિવેચન કરેલ નથી. નિરૂપણમાં ક્યાં કઈ બાબતનો વિસ્તાર કરાય અને શેનો સંક્ષેપ કરાય તે માટે ઉપોદ્ઘાતસંગતિ, પ્રસંગસંગતિ વગેરે ચોક્કસ ધારાધોરણ શાસ્ત્રમાં આપેલ છે. તે વાંચવા તમને ખાસ ભલામણ છે, જેથી આ પ્રશ્ન રહેવા પામશે નહીં. ખુલાસો (૧૧) :
આત્મસિદ્ધિશાસ્ત્રમાં માર્ગાનુસારીથી આગળના ગુણોનું વર્ણન હોવા બાબતે મેં કોઈ જ વાંધો વ્યક્ત કરેલ નથી. તેથી “તટસ્થપણે મતાગ્રહ વગર વિચારતાં સ્ટેજે સમજાશે', તેવું તમારું મહામૂલું સૂચન અમને કોઈ ઇષ્ટપ્રાપ્તિ કરાવતું નથી.
૯ પ્રશ્ન : “એમના વૈરાગ્ય અને કદાગ્રહ ... આપનું ભવિતવ્ય) ખુલાસો (૧૨) :
દેશ કે કાળથી દૂર રહેલ વ્યક્તિનો જો સામાન્ય જ્ઞાનીને પરિચય કરવો હોય તો તેના માટે આલંબન મુખ્ય ત્રણ બાબતો બની શકે : (૧) તે વ્યક્તિનું ચિત્ર વગેરે, (૨)
