Book Title: Nandishen Jain Sahityani Diary
Author(s): Jaybhikkhu
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005446/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI - 2 zrI saMdipeNa jaina sAhityanI DAyarI TE WA WYNN curva jayabhikhu Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 1 - kuila pustaka 10]. 1. tIrthaMkara zrI RSabhadeva, bharata - bAhubalI 2. tIrthakara zrI mahAvIra, tIrthakara zrI pArzvanAtha 3. AcArya zrI jaMbusvAmI, ArdrakumAra 4. mahAsatI aMjanA, satI caMdanabALA 5. kAna kaThiyAro, akSayatRtIyA, satyano jaya 6. rAjA zrIpALa, zeTha jagaDuzAha 7. munizrI harikeza, AcArya zrI sthUlibhadra 8. rANI cellaNA, amarakumAra 9. arjuna mALI, caMdanamalayAgiri 10. mahArAjA kumArapALa, vastupALa-tejapALa, mahAtmA daDhaprahArI For Personal & Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayabhikhkhuM janmazatAbdI graMthAvali jaina bAlagraMthAvali = zreNI 2 - pu.7 zrI naMdiSaNa jaina sAhityanI DAyarI saMpAdaka jayabhikhkha zrI jayabhikhkhuM sAhitya TrasTa 13bI, caMdranagara sosAyaTI, jayabhikhu mArga, pAlaDI, amadAvAda-380 007 For Personal & Private Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Balgranthavali Shreni-2 Ed. by Jaybhikhkhu Published by Jaybhikhkhu Sahitya Trust, Ahmedabad-380 007 AvRtti : jayabhikhkhuM janmazatAbdI graMthAvali, 2008 ISBN : 978-81-89160-95-1 | kiMmata : rU. 15 10 pustikAnA seTanI kiMmata rU. 150 prakAzaka kumArapALa desAI (mAnad maMtrI) zrI jayabhikhkhuM sAhitya TrasTa, 13/bI, caMdranagara sosAyaTI, jayabhikhkhuM mArga, pAlaDI, amadAvAda -380 007 | mukhya viktA gujarAta vizvakoza TrasTa gUrjara ejansIjha 51-2, ramezapArka sosAyaTI, ratanapoLa nAkA sAme, usmAnapurA, gAMdhI mArga, amadAvAda -380 013 amadAvAda-380 001 phona : 2755 1703 phona : 2214 9660 mudraka nniA grAphiksa, nAraNapurA gAma, amadAvAda-380013 For Personal & Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI naMdiSeNa atyAre jene ApaNe bihAra prAMta kahIe chIe, tene jUnA kALamAM magadhadeza kahetA. tenI rAjadhAnInuM nAma rAjagRhI. enA rAjAnuM nAma zreNika. bhagavAna mahAvIra vicaratA hatA e samayanI, AjathI Azare pacIsaso varSa pahelAMnI A vAta che. magadhadeza to tyAre AkhA bhAratanuM nAka lekhAto. cAre dizAmAM potAnI ANa vartAvanAra rAjA-mahArAjA tyAM ja thayA. e dezanI nAmanA bIjA dezomAM paNa gavAtI. ane rAjagRhI nagarI to jANe bIjI alakApurI ja joI lo! zuM eno vaibhava ! vAdaLa sAthe vAto karatI enI UMcI UMcI havelIo, deza-videzanI navI navI cIjothI zobhatI enI bajAro, enA moTA moTA coka ane rUpALA rUpALA jharUkhAo bhalabhalAnA manane bhAvI jatA. dUra dUranA sodAgaro potAno mAla A For Personal & Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2-7 nagarImAM ThAlavatA. ane samudra badhI nadIonAM jaLane potAnA peTamAM samAvI de tema A nagarI kImatImAM kImatI mAlane paNa kharIdI letI. koI sodAgara kadI khAlI hAthe pAcho jAya evuM bane ja nahiM. e dezanI prajA paNa bhAre bhoLI : bhoga joIne bhogamAM paDatAMya ene vAra nahIM, ane tyAga joIne badhuM choDI detAMya vAra nahIM. kUDakapaTanuM to jANe tyAM kAma nahIM. AvI sohAmaNI nagarI ane AvI bhalIbhoLI prajAnA zirachatranuM nAma rAjA zreNika rAjA to jANe prajAnA sAcA pitA. AThe pahora e prajAnI ciMtA karyA kare. prajA sukhI to rAjA sukhI, e jANe eno jIvanamaMtra. dharmanI vAta to rAjAjIne khUba khUba game. prajA dharma kare te mATe zreNika rAjA jene je joIe te sahAya Ape. rAjA zreNikane aneka rANIo ne aneka rAjakumAro. mahAbuddhizALI maMtrI abhayakumAra paNa rAjA zreNikanA ja putra. emanI buddhinI to zI vAta ! zreNika rAjAnA bIjA eka putranuM nAma naMdiSeNa. lADakoDamAM Ucharela naMdiSeNa dekhAve rUpALA ane zarIre baLavAna hatA. kadI hiMmata hAre nahIM evuM nIDara emanuM mana hatuM. zaherathI dUra dUra eka jaMgala hatuM. jaMgala paNa kevuM ! pesIe to jANe bI marIe, moTAM moTAM jhADo ane lAMbI lAMbI velaDIo, jALAM-jhAMkharAM ane khADA-TekarAono koI For Personal & Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nadiSeNa pAra nahIM. na koI mArga maLe, na koI keDI dekhAya ! chaba chaba karatAM paMkhIo mArgabhUlyAne jANe AzvAsana Ape ! vanano rAjA to siMha, paNa A vanano rAjA hato eka jorAvara hAthI. jema magadhanAM gAma-nagaromAM zreNika rAjAnuM rAja, tema A jaMgalamAM A hAthInuM rAja. rAjAnI pAchaLa rANIonI jema, aneka hAthaNIo e hastirAjanI pAchaLa pAchaLa pharyA kare. e badhInoya e eka ja svAmI, paNa AvA jorAvara hAthIne paNa eka bhAre ciMtA : rakhene bIjo koI hAthI vadhu jorAvara pAke ane potAnuM rAja paDAvI le ! A bIkano mAryo e janmatAMnI sAthe ja badhA narahAthIono nAza karI nAkhe, hAthaNI janme to tenuM nAma na le. eka vakhatanI vAta che. eka hAthaNIne garbha rahyo. bhAvinA koI eMdhANa hoya ema enA manamAM thayuM ? jarUra A vakhate mane narAhAthI janmaze, ane jo enuM pahelAMthI jatana nahIM thAya to hastirAja ene mArI nAkhyA vagara nahIM rahe ! peTanA saMtAnanI A dazA ! jANe udaramAM rahyo rahyo garbha hAthaNInA haiyAne halAvI rahyo. potAnA baccAne bacAvavAnI hAthaNI haMmezAM ciMtA karavA lAgI. jaMgalathI dUra, rAjagRhInA raste, eka Azrama hato. loko ene tApasIno Azrama kahetA. bhAre raLiyAmaNo e Azrama. kudarata jANe tyAM abhare bharAI hatI. taDakAne dUra For Personal & Private Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2-7 rAkhatI gherI gherI vRkSaghaTAo, komaLa sukomaLa velaDIonA nAnA nAnA latAmaMDapo, kalakala karatuM pANInuM jharaNuM ane nirbhayapaNe pharatAM ane caratAM pazu-paMkhIo AzramanI zobhAmAM anero vadhAro karatAM. zAMtinuM ja jANe tyAM rAja cAlatuM. na koI dhamAla, na koI hAyavoya ! AzramanI nAnI nAnI jhUMpaDIo ne temAM rahetA tApasI ane bALatApaso sahunuM mana harI letA. nAnA-moTA sahu bhaNavA-gaNavAmAM ke dhyAnamAM magna rahetA. bALatApasI aneka ramato karI AnaMda mANatAM. manuSya ke pazu-paMkhI sahu koIne tyAM Azaro maLI raheto. prasavakALa pAse Avato gayo tema pelI hAthaNInI ciMtA vadhatI gaI. e to cArekora nirbhaya jagyAnI zodha karyA ja kare. pharatI varatI e A Azrama pAse AvI pahoMcI. ane jANe enuM mana TharI gayuM. enA dile jANe sAkha pUrI : mAruM bALaka jarUra ahIM Azaro pAmaze ! barAbara prasava ghaDI AvI pahoMcI eTale potAnA ToLAnI sarata cUkavIne e Azrama pAse jaI pahoMcI. eNe narahAthIne janma Apyo. enuM aMtara AnaMdathI chavAI gayuM, paNa have tyAM vadhu rahe to bannenA jIva jokhamamAM AvI paDe, eTale hAthaNIe pAcho jaMgalano mArga lIdho. divasa UgyAne thoDo ja vakhata thayo hato. bALatApaso For Personal & Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI naMdiSaNa ramata-gamatamAM AzramathI thoDe dUra nIkaLI gayAM hatAM. temaNe joyuM ke eka madaniyuM (hAthInuM baccuM) kumaLAM kumaLAM vRkSo sAthe gela karI rahyuM hatuM. bALatApaso to khuza khuza thaI gayAM. jANe potAno hetALa goThiyo na maLI gayo hoya, ema badhAM e bALahAthIne vIMTaLAI vaLyAM. namAyA hAthIne joIne emanA aMtaramAM mAyA UbharAI AvI. bALahAthI paNa e badhAne joIne rAjI rAjI thaI gayo. na e bALakothI Daryo ke na eNe bALakone DarAvyAM. bALabALanAM aMtaro jANe hetaprItanI gAMThathI baMdhAI gayAM. bALatApaso ene paMpALavA lAgyAM ane bALahAthI vadhu DAhyo banI gayo. vakhata vItyo, paNa bALatApasIne tyAMthI khasavAnuM mana na thayuM. badhAMe nakkI karyuM : e madaniyAne potAnA Azrame laI javuM. ane badhA ene dorIne Azrame laI AvyAM. AzramamAM Aje AnaMda AnaMda thaI rahyo. bALatApasI ane bALahAthInuM heta vadhatuM cAlyuM. potAnA navA bherunuM nAma zuM pADavuM eno badhAne vicAra thayA karato. bALatApaso jyAM jyAM jAya, je je kAma kare, temAM bALakAthI to pahelo ja. e ghAsa khodavA jAya to hAthI paNa sUMDhathI ghAsa ukhADavA lAge ane ghaDIbharamAM medAna sApha karI de. bALatApaso lAkaDAM vINavA jAya to bALahAthI paNa nAnAM nAnAM vRkSonAM lAkaDAMno gaMja karI de. bALatApasonuM paheluM For Personal & Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI : 2 - 7 kAma vRkSo ane velaDIone pANI siMcavAnuM. peluM madaniyuM paNa emanI pAchaLa pAchaLa jAya ane sUMDhamAM pANI bharI bharIne badhAM jhADane siMce. kyAM jhADavAM ane velaDIone ragadoLI nAkhatA hAthIo ane kyAM potanI sUMDhe sUMDhe vRkSo ne velaDIone pANI siMcato A bALahAthI ! sobata tevI asara te AnuM nAma. kadIka bALatApaso pANI siMcavAnuM bhUle, paNa bALahAthI to bhUle ja nahIM. tenuM jala-siMcananuM A kAma joIne sahue enuM secanaka' evuM nAma ja pADI dIdhuM. rAjA zreNikanA rAjamahelamAM naMdiSeNa lADakoDamAM Ucharato tema tApasonA Azrame secanaka hetaprItamAM moTo thato. Ama AnaMdamAM divaso vahI javA lAgyA. paNa badhuM sadAkALa ekasarakhuM rahetuM nathI. have secanaka maniyuM maTI moTo hAthI banato jato hato. ane uMmara vadhatAM eno svabhAva paNa badalAto jato hato. jANe e pahelAMno ramatiyALa secanaka ja nahIM. na have e bahu rame che, na ene bALatApasonuM gela bahu game che. kadI ekalo nahIM pharanAra e koI koI vAra ekalo bahAra cAlyo jAya che; ekalo vRkSaghaTAomAM ghUme che; ekalo nadInAM nIra DahoLe che; ekalo ja ghAsa-cAro zodhe che. 'A ghara potAnuM nahIM'- evuM ene bhAsavA lAgyuM hoya ema e ekalasUro banato jAya che. eka divasanI vAta cheH sUraja Ugyo ne bALatApaso For Personal & Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI naMdipeNa .....th secanakane maLavA doDI gayAM. jue to na maLe tyAM secanaka ke na maLe eno khIlo ! bhAre navAInI vAta hatI. secanaka khIlo ukhADI nAse e kadI bane ja nahIM. bALatApasone thayuM : secanake ramatanI A vaLI koI avanavI rIta zodhI haze, cAlo, tapAsa karIe. ane bALatApaso UpaDyA potAnA bherunI zodhamAM. AzramathI thoDe dUra jaI joyuM to secanaka dhUmAbUma karIne nAnAM kumaLAM choDo ane jhADono kaccaraghANa vALato hato. badhAM ajAyaba thaI gayAM : Aje secanakane A zuM thayuM hatuM ! bALatApasIne thayuM, cAlo, pAse jaI ene pakaDI lAvIe, paNa jevA bALatApaso secanakanI najare paDyA ke e gussAthI dhuMvApUvAM thaI emanI ja sAme thavA lAgyo. bALatApaso bhaya khAI gayA. bherune pakaDI lAvavAnI emanI hiMmata osarI gaI ane jIva bacAvavA e mUThIo vALIne tyAMthI nAThA ! e nAThA ane jANe secanakane vadhu joza caDyuM. e to dhasamasato sIdho AvI pahoMcyo AzramamAM, ane vRkSo, velaDIo ane jhUMpaDIono kaccaraghANa vALavA lAgyo. have to AkhA AzramamAM hAhAkAra macI gayo. secanaka jANe Aje bheru maTI duzmana banI gayo hato. enuM rUpa kALanA jevuM vikarALa banI gayuM hatuM. ene kema karI vaza karavo enI badhAne vimAsaNa thavA lAgI. mecanakanuM tophAna vadhatuM ja cAlyuM. bhAre bhayaMkara avasara AvI lAgyo hato. badhA nirupAya banyA eTale rAjadarabAre pokAra For Personal & Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2-7 pahoMcyo. rAjA zreNike sainiko ne hAthInA mahAvatone AjJA karI : "jaladI secanakane pakaDI ANo !" badhA UpaDyA, khUba khUba mahenata karI, paNa koI na phAvyuM. mecanaka have to gAMDotUra banI gayo hato. mAvato ne sainiko vIle moMe pAchA AvyA. emanI zaramano pAra na hato. rAjA zreNika paNa mUMjhavaNamAM paDyA : eka nAno sarakho hAthI kAbUmAM na AvI zakyo? pachI to e jAte hAthIne vaza karavA javA taiyAra thayA. zUravIro ne joddhAonAM moM zyAma banI gayAM. eTalAmAM kumAra naMdiSeNe vinaMti karI : "pitAjI, eka vAra mane jaI AvavA dyo. mAruM mana sAkha pUre che ke huM hAthIne jarUra vaza karI zakIza. huM pAcho paDyo to pachI Apa to cho ja ne?" jANe bhAvIno koI saMketa AvA zabdo bolAvato hato. rAjAjI vicAramAM paDI gayAM jyAM bhalabhalA joddhAo ane mAvato hArI gayA e jamadUta jevA pazunI sAme AvA kumaLA putrane mokalavo ? kSaNabhara to e kaMpI gayA. paNa chevaTe putranI mAgaNI emane mAnavI paDI. naMdiSaNa secanakane vaza karavA cAlI nIkaLyo. naMdiSaNanA dilamAM jarAya gabharATa nathI. jANe bhAIbaMdhane bheTavA jato hoya evo enA manamAM harakha che. vAta karatAMmAM e Azrama vaTAvI jaMgalamAM AvI pahoMcyo. For Personal & Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI naMdipeNa t n . t . n . d . t . joyuM to secanaka madamatta banI beTho hato. bhalabhalAnI hAma hArI jAya evo tAkaDo hato, paNa kumAra sAva svastha hato. dhIme pagale e AgaLa vadhyo ane lokonA jIva thaMbhI gayA. kumAra thoDAM Daga vadhu AgaLa vadhI secanakanI sAme mITa mAMDIne Ubho. secanake e dRSTi sAthe potAnI dRSTi meLavI. gaMDasthaLa upADI eNe dhasavA prayatna karyo, paNa enA paga jANe thaMbhI gayA. koI jAdu thayo hoya ema mAravA upADeluM enuM gaMDasthaLa naMdiSaNanA paga AgaLa namI paDyuM. loko to vicAra karatA rahyA : A te svapna ke satya ! jotajotAMmAM naMdiSeNa secanakanI sUMDha upara thaI enI garadana upara savAra thaI gayo. jANe koI rUDo rUpALo devakumAra hAthI upara dIpato hoya evuM e dRzya hatuM. lokoe AnaMdamAM AvI naMdiSaNano jayanAda karyo. kSaNa pahelAMnA pAgala secanake zreNika rAjAno paTTahastI banavA rAjagRhI tarapha Daga mAMDyAM. rAjA vicAre che, A te kevI vAta kahevAya ? naMdiSaNanA manamAM paNa gaDamathala thayA kare che ke baLathI na hAryo e najaramAtrathI kema karI vaza thayo ? AkhI prajAne paNa A vAta koyaDA jevI thaI paDI. badhAya vicAre che, paNa koIne samaja paDatI nathI. eka divasanI vAta che. vanapALa vadhAmaNI lAve cheH mahArAja, prabhu mahAvIra udyAnamAM padhAryA che. vAta sAMbhaLI For Personal & Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2-7 rAjA zreNika rAjIrAjI thaI gayA. dhanya, prabhu ! dhanya !" kahI tyAMthI ja prabhune vaMdana karyA. moTI dharmasabhA bharAI che. prabhu mahAvIra dharmadezanA saMbhaLAvI rahyA che. paththarane paNa pigaLAvI de evI e vANI ! dezanA pUrI thaI eTale rAjA zreNika ane kumAra naMdiSeNe secanaka hAthInI vAta pUchI. prabhue ghaTanAnuM rahasya samajAvyuM H mahAnubhAva ! A to pUrva bhavanA saMbaMdhano camatkAra che. pUrva bhave mecanakano jIva zeTha hato ane naMdiSeNano jIva nokara hato. banne vacce bhAre heta. nokara supAtradAnathI rAjakumAra thayo. zeTha viveka vagaranA dAnathI hAthI thayo. bannenI najara maLatAM, pahelAMnI prItinI lAgaNIo tAjI thaI ane secanaka zAMta thaI gayo. prabhunI vANIe sahunAM mananuM samAdhAna karyuM. paNa naMdiSaNanA manamAM to have bIjuM tophAna jAgyuM hatuM. prabhunI vairAgyabharI vANI enA haiyAmAM vasI gaI hatI. ene to prabhunA mArge ja javAnuM dila thaI AvyuM. eNe kahyuM : "prabhu, have to huM ApanAM caraNomAM ja rahIza. ghera javuM have mAre na khape !" rAjA zreNika sAMbhaLI rahyA. prabhue kahyuM : "mahAnubhAva ! A kAma bahu AkaruM che, kahevA jeTaluM karavAmAM e saheluM nathI. vaLI, haju tAre bhoga bhogavavA bAkI che. thoDo vakhata thobhI jA !" For Personal & Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI naMdiSaNa 13. paNa naMdiSeNa ekano be na thayo. rAjA zreNike rajA ApI ane prabhue bhAvi bhAva samajI ene dIkSA ApI. secanakanuM rahasya pAmavA gayelA naMdiSeNa AtmAnuM rahasya pAmavA sadA mATe prabhu pAse rokAI gayo. janatAe naMdiSaNa munine vaMdana karyA. naMdiSaNa muni AkarI tapasyAmAM vakhata vitAve che. prabhunA 'tAre bhoga bhogavavA bAkI che' e bola sadA ene yAda AvyA kare che. rakhene dharmamArgathI paDI javAya evI bIka emane haMmezAM rahyA kare che, paNa lAkha lAkha upAya karavA chatAM mana kAbUmAM AvatuM nathI. eka vAra to potAnI nabaLAIthI naMdiSaNa eTalA nirAza thayA ke parvatanI TocethI paDI ApaghAta karavAno emaNe vicAra karyo, paNa vaLI dharmano vicAra Avyo ane e pAchA pharyA ne vadhu ugra tapa karavA lAgyA. tapanA baLathI emanuM mana to pUrepUruM vaza na thayuM, paNa emane bIjI ghaNI ghaNI zaktio sAMpaDI. bhAgyadevatA potAnuM kAma karyuM jAya che. eka divasanI vAta che. baporAM thayAM che. naMdiSaNa muni bhikSA mATe pharatA pharatA eka gaNikAnA mahele AvI caDe che, ane dharmalAbha kahI UbhA rahe che. gaNikA hasatI hasatI bole che: "mahArAja, mArga bhUlyA ke zuM? ahIM to dharmalAbha nahIM, paNa dhanalAbha joIe !' basa, naMdiSeNa muni mAraga bhUlyA. temane cAnaka For Personal & Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2-7 .n.t.n.k caDI. potAnA tapobaLathI emaNe tyAM dhanano varasAda varasAvI dIdho. gaNikA to joI ja rahI ! AvuM phUTaDuM rUpa ane AvuM akhUTa dhana ! ene have javA kema devAya ? e to hAvabhAva karatI mArga rokI vinavaNI karavA lAgI: "mahArAja, dhanalAbha to karyo, havo bhogalAbha karyA vagara kema cAlaze ? A mahela ne A deha ApanAM ja samajo." muninuM mana caLI gayuM. prabhu mahAvIranI vANI sAcI paDI. bAkIno bhoga pUrA karavA naMdiSeNa muni anagAra maTI gaNikAnA mahelanA vAsI banyA. te paNa naMdiSaNanuM aMtara koI ajaba rIte ghaDAyuM hatuM. tapa karavA chatAM bhoganI vAsanA dUra na thaI, tema apAra bhoga bhogavavA chatAM dharmano prema dUra na thayo. temaNe pratijJA karI : "bhale, huM to paDyo, paNa dararoja dasa jaNane tArI sAdhu mArge vaLAvyA pachI ja mAre bhojana levuM." vAha re bhogI, vAha re jogI ! varSo vItatAM jAya che. seMkaDo mAnavIo naMdiSaNathI pratibodha pAmIne AtmAno uddhAra karavA prabhu pAse jAya che. naMdiSaNano bhogakALa kapAto jAya che. AMbAne AmraphaLathI zaNagAranAra vasaMta jANe AvI pahoMcI. eka divasanAM baporAM vItI rahyAM che. bhAtabhAtanAM bhojana taiyAra paDyAM che. nava jaNa pratibodha pAmI cUkyA che. dasamo sonI mAthAno maLyo che. hajArone samajAvanArane For Personal & Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI naMdiSeNa 15 A sonI bhAre thaI paDyo. e ke karyo bUjato nathI. jamavAnI veLA vItI rahI che. gaNikA uparAuparI teDAM mokalyAM kare che, paNa naMdiSaNa jarAya akaLAtA nathI. ene to pahelI potAnI pratijJA, ne bIjuM badhuM pachI ! akaLAtI gaNikA AvIne joI rahI che, ane jarIka ToLamAM bole che: "sonI na samaje to dasamA tame pote ! vAta to sAva hasatAM bolAI hatI, paNa naMdiSaNanA sUtelA AtmAne eNe jagADI dIdho. ene potAnI jAtanuM bhAna thaI AvyuM : huM koNa, ane mArI A kevI avadazA ! sAce ja, naMdiSeNe dasamA tarIke potAnI jAtane samarpo dIdhI. gaNikAne to hasatAMmAM khasatuM thaI gayuM ! paNa have vAta hAthamAM rahe ema na hatI. naMdiSaNanuM bhogakarma marI cUkayuM hatuM. eka kALe secanaka hAthI upara savAra thanAra naMdiSaNa AtmadharmanA hAthIe savAra thaI zobhI UThyA. gaNikAnI lAkhalAkha vinaMtI ane bonabokha AMsu emane na rokI zakyAM. mArga bhUlyo vRSabha khIle AvI Ubho rahe ema naMdiSeNa munie prabhunAM caraNamAM potAnuM sthAna meLavI lIdhuM. enA dilane zAMti vaLI. janatAe pharI vAra naMdiSeNa munine vaMdana karyA. For Personal & Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainasAhityanI DAyarI nadIno kinAro che. makAna sAduM chatAM sughaDa che. tenI AsapAsa moTuM cogAna che. temAM sthaLe sthaLe vRkSo UgelAM che. vIra prabhunAM nAnAM nAnAM bALako temAM ahIMtahIM beThelAM dekhAya che. evAmAM ghaMTa vAgyo eTale badhAM bALako eka vRkSa nIce ekaThAM thaI gayAM. thoDI vAramAM eka yuvAna zikSaka tyAM AvI pahoMcyA. te AvI pahoMcatAM bALakoe UbhAM thaI praNAma karyA. temaNe beThaka lIdhI eTale badhAMe beThaka lIdhI. pachI badhAe eka jinastavana gAyuM. te pUruM thatAM saghaLe zAMti chavAI gaI. zikSake prazna karyo: 'mitro ! Aje kyA viSaya para vAta karIzuM?" badhA vicAramAM paDyA tyAre dharaedra nAmano eka vidyArthI bolyo : "gurujI! ame chaThThI zreNIno abhyAsa karIe chIe, paNa jaina sAhitya vize kaMI jANatA nathI to ene vize kaMIka kaho." For Personal & Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainasAhityanI DAyarI 17 - - - - - - zikSaka kahe, "vAha dharaNaMdra ! viSaya to bahu sarasa zodhI kADhyo. mane e vize je kaMI mAhitI che teno khyAla tamane ApIza. tame prazna pUcho ne huM javAba ApuM to bahu ThIka paDaze." pahelA vidyArthIe UbhA thaI prazna pUchayo : "gurujI ! ApaNA sAhityamAM keTalAM pustako haze?" zikSaka kahe : "enI gaNatarI thaI zake tema nathI. prabhu mahAvIranA samayathI Aja sudhImAM aneka puruSo thaI gayA che. temaNe judA judA viSayo para saMkhyAbaMdha pustako racyAM che. dAkhalA tarIke pU. umAsvAti vAcaka nAmanA AcArya 500 graMtha racyA che. zrI haribhadrasUrie ekalAe 1444 graMthonI racanA karI che. zrI hemacaMdrAcArye 3 kroDa zloka jeTaluM sAhitya lakhyuM che ane zrImad yazovijayajI mahArAje 108 mahAna graMtho lakhyA che. AvA aneka jJAnI mahAtmA thaI gayA che eTale pustakonI saMkhyA kahevI muzkela che. bIjo vidyArthI : jema hiMduomAM gItA mukhya manAya che, musalamAnomAM kurAne zarIpha mukhya manAya che, khristIomAM bAibala mukhya manAya che ema ApaNA dharmamAM mukhya graMtha kayo manAya che? zikSaka: Agamo. Agamo e ApaNuM parama pavitra ne sahuthI pramANabhUta sAhitya che. ene sUtra, zAstra, siddhAMta ke For Personal & Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNIH 2-7 - - - - - - nirgatha pravacana evA nAme paNa oLakhavAmAM Ave che. enI saMkhyA pahelAM 84nI hatI, hAla 4panI che. trIjo vidyArthI e vize jarA vadhAre samajAvavA kRpA karazo ? zikSaka tIrthakara bhagavAna bahu sAdI ne sacoTa bhASAmAM upadeza Ape che. emanuM dareka vAkya agAdha jJAnathI bhareluM hoya che. emanA mukhya ziSya A upadezane sUtrarUpe goThave che ne bIjA tene mukhapATha karI le che. prabhu mahAvIre paNa e ja rIte upadeza Apyo ne temanA agAdha jJAnI ziSya sudharmAsvAmIe e upadezane sUtrarUpe goThavyo. enA moTA bAra bhAga che. dareka bhAga aMga kahevAya che eTale e badhAM sUtrone dvAdazAMgI kahevAya che. e aMgo racyA pachI upAMga, pannA, chedasUtra, sUtra tathA mULa sUtro racAyAM che. emanAM nAma khUba upayogI hovAthI tamane jaNAvuM chuM. dareka jaNa kALajIpUrvaka lakhI lo : 45 Agamo vibhAgaH 11 aMga, 12 upAMga, 10payanA, chedasUtra, 2 sUtra, 4 mULa sUtra agiyAra aMga : (1) AcArAMga (2) sUtrakRtAMga (3) samavAyAMga (4) ThANAMga (5) vivAhaprajJapti athavA bhagavatIjI For Personal & Private Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainasAhityanI DAyarI 19 (6) jJAtAdharmakathAMga (7) upAsaka dazAMga (8) aMtakRd dazAMga (9) anuttaropapAtika dazAMga (10) prazna vyAkaraNAMga (11) vipAkazruta (12) dRSTivAda. bAramuM aMga viccheda javAthI hAla 11 aMgo ja maLI zake che. bAra upAMga : (1) papAtika (2) rAjapraznIya (3) jIvAjIvAbhigama (4) prajJApanA (5) jaMbudvIpaprajJapti (6) caMdraprajJapti (7) sUryaprajJapti (8) nirayAvalikA (9) kalpAvataMsikA (10) pRSpikA (11) puSpacUlikA (12) vRSNidazA. daza pannA = (1) catu:zaraNa (2) saMstAra (3) AturapratyAkhyAna (4) bhaktaparijJA (5) taMdula vaiyAliya (6) caMdrAvedhyaka (7) devendrastava (8) gaNividyA (9) mahApratyAkhyAna (10) vIrastava. cha chedasUtraH (1) nizItha (2) mahAnizItha (3) vyavahAra (4) dazAzruta skaMdha (5) bRhatkalpa (6) jItakalpa. be sUtraH (1) naMdIsUtra (2) anuyogadvAra cAra mULasUtra : (1) Avazyaka oghaniryukti (2) dazavaikAlika (3) piMDaniryukita (4) uttarAdhyayana. vidyArthI: A AgamomAM kayA kayA viSayonI carcA che? zikSaka: AcArAMga e paheluM aMga che. temAM jJAna, darzana, For Personal & Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI : 2 - 7 cAritra, tapa, vIrya vagere AcAro tathA gocarI, vinaya, zikSA, bhASA, abhASA, sartana kriyA vagerenuM varNana che. bIjuM aMga sUtrakRtAMga che. emAM loka, aloka, lokAloka, jIva, samaya tathA 80 kriyAvAdI, 84 akriyAvAdI, 67 ajJAnavAdI tathA 32 vinayavAdI-ema 363 matonuM khaMDana karI anekAntika maMtavya rajU karyuM che. sthAnAMga sUtramAM jIva, samaya, loka tathA bhUgoLanI sthApanA che. samavAyAgamAM ekathI AraMbhI 101 saMkhyAvALA padArthono nirNaya ne dvAdazAMgInuM svarUpa batAvyuM che. vyAkhyAprajJapti sUtranuM bIjuM nAma bhagavatIsUtra che. jIvAdinuM talasparzI vivecana che. jJAtAdharmakathAmAM dareka kathAnAyakanuM janmabhUmithI mokSa sudhInuM varNana che. upAzakadazAmAM zramaNopAsakanAM jIvano che. aMtakRdazAmAM mokSagAmIonAM jIvano che. prazna vyAkaraNamAM puchAtA vidyAmaMtro, apuchAtA vidyAmaMtro, mizrapuchAtA vidyAmaMtro, aMgUThAdinA prazno, vidyAtizayo, devo sAthenA daivI saMvAdo che. vipAkasUtramAM sukha-duHkhanAM kAraNonI carcA che. bAramuM aMga dRSTivAda che, paNa te hAla nAza pAmyuM che. cotho vidyArthI: zuM A badhAM Agamo sudharmAsvAmIe racelAM che ? 20 zikSaka: nA. temAMnAM keTalAMka bIjAoe paNa racelAM che. cothuM upAMga prajJApanA zrI zyAmAcArye raceluM che. catuHzaraNa For Personal & Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 jainasAhityanI DAyarI - - - - - sUtra zrI vIrabhadragaNie raceluM che. bIjA pannA racanAranAM nAma haju sudhI jaNAyAM nathI. chedasUtromAMnA pahelAM be sivAya bAkInAM zrI bhadrabAhusvAmIe racyAM che. marAnizItha mULa gaNadharazreSTha zrI sudharmAsvAmIe raceluM, paNa teno uddhAra zrI haribhadrasUrie karyo che. naMdIsUtra zrI devavAcakagaNie racyuM che. dazavaikAlika sUtra zrI zayyabhavasUrie racyuM che. piMDaniryukti zrI bhadrabAhusvAmIe banAvI che. pAMcamo vidyArthI : A sUtro mULa jevAM racAyAM haze tevAM ja Aja sudhI cAlyAM Ave che ke emAM kaMI pheraphAra thayo che ? zikSaka: pahelAMnA samayamAM AjanI jema pustako lakhAtAM na hatAM. guru AgaLathI pATha laIne sUtro zikhAtAM ne smaraNazaktithI yAda rakhAtAM. eka vakhata bAra varSano moTo dukALa paDyo ne sAdhuo svAdhyAya vIsarI gayA. AthI pATalIputramAM zrI bhadrabAhusvAmInA vakhatamAM zramaNa saMgha ekaTho thayo ne jene je aMgAdi yAda hatuM te badhuM ekaThuM karI lIdhuM. tyAra pachI lagabhaga pAMcaso varSe eka moTA dukALane aMte Arya skaMdilAcAryuM sUtronA anuyoga (vyAkhyA) karyo. e vakhate je sUtronAM vyAkhyAno thayAM tene mAthurI vAcanA kahe che. e pachI vIra saMvata 980mAM devardhigaNikSamAzramaNe vallabhIpuramAM eka pariSada bharI ne temAM jaina AgamonA For Personal & Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNIH 2-7 ' ' siddhAMto pustakArUDha thayA, arthAt pahelavahelA lakhAyA. e vallabhI vAcanA kahevAya che. enI aneka nakalo utAravAmAM AvI ne teno ThAma ThAma pracAra karavAmAM Avyo. Aje e 45 Agamo maLI zake che. zrI Agamodaya samiti dvArA te chapAI gayAM che. A AgamomAM aneka viSayonuM jJAna samAyeluM che. chaThTho vidyArthI : Agamo kaI bhASAmAM lakhAyelAM che ? zikSaka : ardhamAgadhI. tIrthakaro e ja bhASAmAM upadeza Ape che. e bhASA sarva loko samajI zake tevI saraLa che. chaThTho vidyArthI : ame to e samajI zakatA nathI. zikSaka : e vakhate badhA loko prAkRta bolatA. Aje to emAMthI pheraphAra thaI aneka bhASAo banI che. sAtamo vidyArthI : ApaNA graMtho kaI kaI bhASAmAM che? zikSaka : saMskRta, apabhraMza, jUnI gujarAtI, gujarAtI, hindI, marAThI, kAnaDI, tamila, aMgrejI, jarmana vagere. AThamo vidyArthI : Agamo sivAya ApaNAmAM tattvajJAnanA khAsa graMtho kayA che? zikSaka : jaina tattvajJAnamAM sahuthI suMdara graMtha tattvArthAdhigamasUtra che. enA para aneka TIkAo racAI che. e sivAya zrI haribhadrasUrinuM padarzanasamuccaya, zrI For Personal & Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainasAhityanI DAyarI jinabhadragaNi kSamAzramaNanuM vizeSAvazyaka bhASya, zrI anaMtavIryanI parIkSAsUtra laghuvRtti, pramANanayatattAlokAlaMkAra, zrI malliSaNanI svAdvAdamaMjarI ne zrI guNaratnanI tarkarahasyadIpikA paNa jaina tattvajJAnanA suMdara graMtho che. tattvajJAna tathA nyAyane UMDo saMbaMdha hovAthI e bane viSayanA graMtho judA pADavA keTalIka vakhata muzkela paNa banI jAya che. navamo vidyArthI jaina nyAyanA mahAna lekhako ne temanI kRtio kaI kaI che? zikSaka : zrI siddhasena divAkara jaina nyAya para svataMtra rIte lakhanAra sahuthI pahelavahelA che. temaNe sanmatitarka ne nyAyAvatAranI racanA karI che. zrI mallavAdIsUrijIe dvAdazAranayacakra tathA sanmatinI TIkA racI che. zrI haribhadra mahArAje anekAMtajayapatAkA, lalitavistarA, dharmasaMgrahaNI vagere aneka graMtho lakhyA che. zrI abhayadevasUrie sanmati tarka para mahAna TIkA lakhI che. zrI vAdI devasUrie syAdvAda ratnAkara racyo che. zrI hemacaMdrAcArye pramANamImAMsA tathA anyayogavyavaccheda kAsiMzika racI che ane zrImad yazovijayajIe to hada karI che. jaina tarkaparibhASA, kAtrizadvApatrizikA, dharmaparIkSA, nayapradIpa, nayAmRtataraMgiNI, khaMDanakhaMDa khAdya, nyAyAloka, nayarahasya, nayopadeza, anekAMtavyavasthA, tattvArthasUtra vRtti vagere aneka For Personal & Private Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 jaina bAlagraMthAvali zreNIH 2-7 graMtho racyA che. zrI guNaratnasUrie SadarzanasamuccayavRtti racI che. zrI caMdrasene utpAda siddhiprakaraNa racyuM che. zrI caMdraprabhasUrie prameya ratnakoza banAvyo che. A sivAya zrI padmasuMdaragaNie pramANasuMdara, zrI buddhisAgarajInA vakhate pramAlakSmalakSaNa, zrI municaMdra anekAMtavAdayapatAkA Tippana, zrI rAjazekhare syAdvAdakalikA, zrI ratnaprabhasUrie ratnAkarAvatArikA, zrI zubhavijayajIe syAdvAda bhASA ne zrI zAMtisUrie pramANaprameyakalikA vRtti banAvI che. digambaromAM paNa nyAyanA lakhanArA ghaNA paMDito thayA che. navamo vidyArthI : ApaNAmAM yoga ne adhyAtmanA graMtho kayA kayA che? zikSaka : yogabiMdu, yogadaSTisamuccaya, yogaviMzikA, yogazAstra, yogazataka, yogasAra, samAdhizataka, paramAtmaprakAza, samabhAvazataka, dhyAnazataka, dhyAnasAra, dhyAnadIpikA, dhyAnavicAra, adhyAtma upaniSadu, adhyAtmabiMdu, adhyAtmataraMgiNI, adhyAtmagItA, adhyAtmakalpadruma, jJAnArNava vagere. dazamo vidyArthI : ApaNAmAM karma vize kaMI svataMtra sAhitya che ? For Personal & Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainasAhityanI DAyarI zikSakaH lAkho zloka pramANa tenA mukhya graMtho karmaprakRti, paMcasaMgraha, prAcIna pAMca karmagraMtho, navIna cha karmagraMtho, saMskRta 4 karmagraMtho, karmava vivaraNa vagere che. enA para ghaNI TIkAo racAyelI che. agiyAramo vidyArthI : Agamo, tattvajJAna, yoga ne karmanA sAhitya vize to kaMIka jANyuM, paNa khAsa sAhityagraMthomAM ApaNo kevoka phALo che ? zikSaka: khAsa sAhityagraMthomAM paNa ApaNo phALo ghaNo moTo che. vyAkaraNa, koza, chaMdazAstra, alaMkArazAstra, kAvya, nATaka, kathA, prabaMdha vagere sAhityanA badhA vibhAgo para ApaNA AcAryoe lakhyuM che. pANininA saMskRta bhASAnA vyAkaraNanI harIphAI karanAra siddhahema vyAkaraNa zrI hemacaMdrAcArye racyuM che. enA chellA adhyAyamAM prAkRta, apabhraMza vagere bhASAnAM vyAkaraNo paNa lakhyAM che. zAkaTAyananuM vyAkaraNa to ghaNA vakhatathI prasiddha che. pUjyapAda devanaMdinuM jainendra vyAkaraNa paNa mazahUra che. e sivAya buddhisAgarAcArye buddhisAgaravyAkaraNa, jJAnavimaLagaNie zabda pratibheda vyAkaraNa, ne zrI vidyAnaMdasUrie siddhasArasvata vyAkaraNa racyuM che. prAkRta bhASAnAM bIjAM paNa aneka vyAkaraNo jainAcAryoe racyAM che. tamila ne kAnaDI bhASAnAM mULa vyAkaraNo jainAcAryothI ja For Personal & Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 jaina bAlagraMthAvali zreNIH 2-7 racAyAM che. ne gujarAtI bhASA para to seMkaDo varSa sudhI ekalA hAthe jainoe ja prabhutva bhogavyuM che. kAvyanI saMkhyAnA sumAra nathI. aneka kAvyo uparAMta dvisaMdhAnakAvya, trisaMdhAnakAvya, ane cheka saptasaMdhAnakAvya eTale jenA zlokamAMthI sAta saMbaMdhavALA artha nIkaLe ne sAtanAM judAM judAM jIvana samajAya tevAM paNa rahyAM che. eka aSTalakSmI nAmano graMtha che. temAM eka zlokanA ATha lAkha artho karyA che. zrI hemacaMdrAcArye chaMdazAstra tathA alaMkAra para svataMtra graMtho racyA che. zrI vAmbhaTe paNa kAvyAlaMkAra nAme alaMkArazAstra racyuM che. zrI amaracaMdrasUrie kavizikSAvRtti, kavikalpalatA, chaMdo ratnAvali, kalAkalApa vagere graMtho racyA che. zrI namisAdhue prakhyAta kAvyAlaMkAra para Tippana racyuM che. zrI narendraprabhasUrie alaMkAra mahodadhi banAvyo che. zrI mANikyacaMdrasUrie kAvyaprakAzasaMketa banAvyo che. ane kozanI racanAmAM to zrI hemacaMdrAcAryo hada karI che. abhidhAnaciMtAmaNi, anekArtha koza, dezI nAmamAlA, nAmazeSa, nighaMTu e badhA emaNe ekalAe ja racyA che, uparAMta saTIka dhAtupATha, saTIka dhAtupArAyaNa, dhAtumALA, liMgAnuzAsana vagere saMskRta bhASAzAstramAM mahattvanA graMtho racyA che. dhanaMjaya kavie dhanaMjaya nAmamALA banAvI che. zrI harSakIrtijIe zAradIya nAmamAlA racI che. bIjAoe paNa ghaNuM karyuM che. For Personal & Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainasAhityanI DAyarI bAramo vidyArthI : ApaNAM mahAkAvyo ne tenA kartAnAM nAma jaNAvazo ? 27 zikSaka : ghaNI khuzIthI. ghaNA tIrthaMkaronAM caritro ziSTa kAvyomAM lakhAyelAM che. zrI zAMtinAtha caritra, neminAtha caritra, zrI pArzvanAtha caritra, zrI vAsupUjya caritra vagere ghaNAM kAvyo che. e sivAya zrI amaradevasUrie jayaMta vijaya mahAkAvya lakhyuM che. zrI amaracaMdrasUrie padmAnaMdAbhyudaya mahAkAvya tathA bALabhArata mahAkAvya racyAM che. udayaprabhasUrie dharmAbhyudaya mahAkAvya racyuM che. kavizrI jayazekharasUrie jaina kumArasaMbhavakAvya lakhyuM che. zrI devaprabhavasUri maladhArIe pAMDavacaritra mahAkAvya banAvyuM che. zrI dhanaMjaya mahAkavie rAghava pAMDavIyamahAkAvya (dvisaMdhAna mahAkAvya) racyuM che. zrI nayanacaMdrasUrie hammIra mahAkAvya tathA padmacaMdrajIe dhannAbhyudaya mahAkAvya lakhyuM che. vaLI padmasuMdaragaNie rAyamallAbhyudaya mahAkAvya tathA pArzvanAtha kAvya racyAM che tathA mANikyacaMdrasUrie pArzvanAtha caritra tathA nalAyana kAvyanI racanA karI che. zrI hemacaMdrAcArye paNa triSaSThizalAkA puruSacaritra tathA krayAzraya nAmanAM mahAkAvya lakhyAM che. e sivAya bIjAM paNa ghaNAM kAvyo che. khaMDakAvya, stotra ane stutiono to pAra ja nathI. teramo vidyArthI : ApaNAmAM nATako keTalAM che? For Personal & Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI 2-7 . . . : .t: - zikSaka : ghaNAM. temAMnAM thoDAMnAM nAma tamane jaNAvuM. raghuvilAsa, nalavilAsa, rAvadhAbhyadaya, satyaharizcandra, kaumudIcitrAnaMda, nirbhayabhIma-vyAyo ga (kartA zrI hemacaMdrAcAryanA prakhyAta ziSya zrI rAmacaMdra) hamIramadamardana (kartA jayasiMha) raMbhAmaMjarI (kartA nayacaMdrasUri), mohaparAjaya (kartA yazapAla), mudrita kumudacaMdra, prabuddha rohiNeya, dropadI svayaMvara, dharmAlyudaya vagere. caudamo vidyArthI ane ApaNAmAM kathAo keTalI che? zikSaka : besumAra. saMskRta, prAkRta ne gujarAtI bhASA jaina kathAothI bharapUra che. emAM zrI hemacaMdrAcAryanuM triSaSTizalAkApuruSa caritra tathA pariziSTa parva, zrI pAdaliptAcAryanI taraMgalolA, dAkSiNyacihna udyotanasUrinI kuvalayamAlA, zrI bhadrezvarasUrinI kathAvalI, vasudevahiMDI, zrI haribhadrasUrinI samarAivya siddharSigaNinI upamiti zrI bhavaprapaMcAkathA, zrI dhanapAla kavinI tilakamaMjarI vagere mukhya che. ApaNA AcAryonA hAthe paMcataMtranAM aneka saMskaraNa thayAM che. kathAkallola, siMhAsanabatrIsI, vaitAlapacIsI, zukasaptati vigere vagerenAM paNa ghaNAM saMskaraNo thayAM che. e uparAMta rAsa ane jIvanacaritro ghaNAM ja che. ekalA gujarAtI bhASAmAM ja sAtaso uparAMta rAsa che ane prabaMdhanI racanAmAM paNa jeno AgaLa paDatA che. zrI merUtuMgAcArye prabaMdha For Personal & Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainasAhityanI DAyarI ciMtAmaNinI racanA karI che. zrI rAjazekharasUrie caturvizati prabaMdha racyo che. zrI prabhAcaMdrasUrie prabhAvakacarita lakhyuM che. zrI bhadrezvarAcArye purAtana prabaMdha saMgraha, mahAkavi rAmacaMdre so prabaMdho lakhyA che. Ama jainonA kathA ane prabaMdhagraMtho paNa ghaNA ja che. 29 paMdaramo vidyArthI : ApaNAmAM kaLA ne vijJAna upara pustako che ? zikSaka : hA, zilpazAstra, saMgIta, dhanurvidyA, azvaparIkSA, gajaparIkSA, pakSIvijJAna, ratnaparIkSA, rasAyaNa, Ayurveda, khagoLa, jyotiSa vagere para sArI saMkhyAmAM graMtho che. eTaluM ja nahi, paNa Aje vizvajJAna koza(Encyclopedia)nI racanA paNa thayelI che. soLamo vidyArthI : e vize jarA vistArathI kaho. zikSaka : zilpazAstranI nipuNatA jainonA aneka bhavya prAsAdo jotAM jaNAI Ave che. e vize jaina vidvAna Thakkara pherue vAstusAra graMtha lakhyo che. vAstuzAstra nAmano graMtha bhojadeve lakhyo che. sivAya prAsAdamaMDana vagere ghaNA graMtho che. zrI pArzvadeva nAmanA jainAcArye saMgItasamayasAra tathA bIjA eka AcArye saMgIta ratnAkara lakhI e viSayamAM nAmanA meLavI che. e sivAya saMgItadIpaka, saMgIta ratnAvali vagere graMtho paNa racAyA che. ratnaparIkSA nAmano eka graMtha phrAnsanA For Personal & Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2-7 ...... . . eka jhaverIe phrenca bhASAmAM anuvAda karI thoDAM varSa pahelAM bahAra pADyo che. hIraka parIkSA, samasta ratnaparIkSA vagere graMtho paNa e viSayamAM mojUda che. dhanurveda, dhanurvidyA, azvAdiguNa, gajaparIkSA, pakSIvijJAna vagere graMtho paNa judA judA bhaMDAromAMthI maLI AvyA che. Thakkara pherue sikkAo vize agatyano graMtha lakhyo che. maMtrataMtra vize ghaNuM lakhAyuM che. maMtro vize agatyano graMtha vidyAnuzAsana nAme che te jainAcAryanI ja racanA che. vaLI, maMtra viSayanA judA judA ghaNA kalpo racAyA che. bhairavapadmAvatI kalpa, zaMkhAvarta kalpa vagere aneka che. sUrimaMtra kalpa e eka AmnAya kalpa che te paNa sAdhuonA gaccho mujaba judA judA racAyelA maLe che. jyotiSamAM bhadrabAhu nAmathI bhadrabAhusaMhitA che. harSakIrtie jyotiSasAroddhAra nAmano graMtha racyo che, jemAM tArAosaMbaMdhI ghaNuM UMDuM jJAna che. vaLI emAM svapna, maMtra ane bIjI gupta vidyAonuM varNana che. e sivAya AraMbhasiddhi, ardhakAMDa, caMdrarA cakavivaraNa, jAtakadIpikA, jyotiSasAra saMgraha, bhuvanadIpaka vagere aneka graMtho che. raTTAcArya nAmanA jaina sAdhue raTTAsUtra nAme 1300 gAthAno graMtha lakhyo che, jemAM varasAda, dharatIkaMpa, vIjaLI ane evA aneka viSayonAM pUrva lakSaNo batAvyAM che. vaidakamAM paNa aneka graMtho che, jevAM ke Ayurveda mahodadhi, For Personal & Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainasAhityanI DAyarI ..... ..... cikitsotsava, dravyAvali (nighaMTu), pratApa kalpagraMtha, mAdhavarAja paddhati, yogaratnAkara, ratnasAgara rasaciMtAmaNi, vaidaka sAroddhAra vagere. gaNitanA aneka graMtho paikI zrI mahAvIrAcArye I.sa.nA navamA saikAmAM racela gaNitasArasaMgrahano to aMgrejI anuvAda paNa thaI cUkyo che. nimittazAstramAM to jainAcAryoe potAnA anubhavono khajAno lokahita mATe khullo mUkI dIdho che. aMgavidyA nAmano eka prAcIna graMtha e vize upayogI mAhitI Ape che. durgadave rikTasamuccaya nAmano graMtha banAvyo che. vizvajJAnakozanI jema vinayavijayajI mahArAje lokaprakAza nAmano graMtha banAvyo che. temAM sAtaso graMthanI to zAkha ApelI che. graMthone aMte te te AcAryoe potAnI prazastio ApelI hoya che, jemAM temanA guruo ane te te samayanA rAjAo, maMtrIo, gRhastho ane temaNe karAvelAM zubha kAryonI noMdha ApI hoya che. te prazastio itihAsa mATe upayogI puravAra thAya che. evI ja rIte e pustakonA aMte lekhanasamayanI paNa prazastio hoya che te paNa ghaNI mAhitI Ape che. A prazastio zilAlekha jeTalI ja prAmANika manAya che. vidyArthIo badhA prazna pUchI rahyA hatA. pharI dharazeMdrano vAro AvatAM bolI UThyo: 'gurujI ! A badhuM sAMbhaLIne For Personal & Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2-7 amArA mana para judI ja asara thAya che. ApaNuM ATaATaluM sAhitya chatAM paNa atyAra sudhI amane khabara ja na paDI. zikSaka : hAlanA saMyogo evA che ke sAhitya pratyenI ruci ne teno pracAra karavAnI dhagaza narama paDI gayAM che. sAMsArika vyathAmAMthI UMcA AvIe to ja A sAhitya pratye dRSTi jAya ne ? have tame badhA A sAhityanI koI paNa prakAre sevA karavAno nizcaya karo. bhaviSyanA jainonuM sukAna tamArA ja hAthamAM che. For Personal & Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina bAlagraMthAvali zreNI: 2 [kula pustaka 10]. 1. tIrthaMkara zrI zAMtinAtha, tIrthakara zrI mallinAtha 2. zrI bhadrabAhusvAmI, zrI siddhasena divAkara 3. rAjarSi prasannacaMdra, mahAmaMtrI abhayakumAra 4. mahAsatI sItA, satI mRgAvatI 5. zreNika biMbisAra, jJAnapaMcamI 6. khemo dedarANI, vIra bhAmAzA 7. zrI naMdiSeNa, jaina sAhityanI DAyarI 8. mayaNarekhA, ilAcIkumAra, dhanya ahiMsA 9. cakravartI sanatakumAra, vIra dhano 10. maMtrI vimaLazAha, mahAmaMtrI udayana For Personal & Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAmomila NamAAyariya pAyANa satya, ahiMsA, vIratA ane mUlyaniSThA jevA guNone khIlavatI jaina bAlagraMthAvali e UgatI peDhImAM caritro dvArA saMskAranuM saMvardhana karanArI che. tIrthakaronAM caritro, mahAna sAdhu-mahAtmAonI kathAo, dRSTAMtarUpa jIvana gALanAra satIonI dharmaparAyaNatA darzAvatAM A caritro bALakonA saMskAraghaDataramAM atyaMta upayogI bane tevAM che. emAMthI maLato nIti, sadAcAra ane saMskArano bodha bALakonA jIvanama:' Serving Jin Shasan