Book Title: Mahabali Hanuman
Author(s): Rekha Jain
Publisher: Acharya Dharmshrut Granthmala
Catalog link: https://jainqq.org/explore/033230/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra kathA 2008 Nepal mahAbalI hanumAna Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sampAdakIya jaina suno sunAyeM kRti bhArata deza mahApuruSoM kI janma bhUmi rahA hai| jaina purANoM meM 169 mahApuruSoM kA saccaritra citraNa rocaka evaM jIvana ke utthAna patana kA jIvanta varNana varNita hai| ye sabhI citra mahApuruSa tadbhava mokSagAmI yA nikaTa bhabhya hote haiN| puNyapApa kA saMyoga, utthAna-patana vibhinna prakAra ke saMkaTo ke bIca bhI rakSA, sahanazIlatA Adi uttama guNoM ko prakAzita karane kA sAhasa dhairya dene vAlA mahApuruSoM kA satya jIvana mAnanIya anukaraNIya evaM cintanIya hai| mahArAjA prahalAda ke kula dIpaka putra rAjakumAra pavanajaya dharma priya mahApuruSa the| pavana kumAra kA aMjanA satya kathAe~ sundarI se vidhivata vivAha saMskAra huA thA, kintu pApodaya se 22 varSa taka milana nahI ho paayaa| pavana kumAra kI kaThoratA evaM aMjanAdevI kI sahanazIlatA ko dekhakara prakAzaka __- AcArya dharmazruta granthamAlA evaM parivAra Azcarya meM thaa| acAnaka aMjanA kA bhAgya jgaa| bhA. anekAnta vidvata pariSada samaya pA kara aMjanA ke putra ratna kI prApti huii| bAlaka nirdezaka. -bra dharmacaMda zAstrI hanumAna sUrya ke samAna tejasvI thA tathA jisa samaya use - mahAbalI hanumAna mAmA vimAna meM le kara jA rahe the usa samaya vaha bAlaka sampAdaka -bra rekhA jaina ema. e. aSTApada tIrtha - 57 acAnaka uchala kara vimAna se nIce eka vizAla zilA para mUlya - 25/- rupaye jA girA / vaha zilA cUra-cUra ho gaI tathA bAlaka eka zilA / citrakAra - bane siMha rAThaur3a khaNDa para sukha se apanA aMgUThA cUsatA rhaa| aise mahApuruSa prApti sthAna - 1. aSTApada tIrtha jaina mandira kAmadeva, carama zarIrI, tadbhava mokSagAmI, aMjanI putra 2. jaina mandira gulAba vATikA hanumAna kI jIvana gAthA vicitra ghaTanAoM se bharA huA hai| isa citra kathA meM unake jIvana ke kucha aMzoM ko rekhAMkita kiyA gayA hai| pAThaka jana vAstavika hanumAna ko jAne tathA apane ko phcaane| hanumAna jI anta samaya meM muni dIkSA (c) sarvAdhikAra surakSita dhAraNa kara ATha karmoM kA nAza kara mAMgItuMgI se mokSa pdhaare| aSTApada tIrtha jaina mandira inake caraNoM meM bAra-bAra vNdn| vilAsapura cauka, dillI-jayapura N.H. 8, gur3agA~va, hariyANA phona : 09466776611 09312837240 bra DaoN. rekhA jaina aSTApada tIrtha jaina maMdira puSpa naM. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayArdha parvata ke dakSiNa meM Adityapura nAma kI eka manohara nagarI thii| mahAbalI hanUmAna citrAMkana - bane siMha raMgasaJjA- vhAITa loTasa PRIL IITES isa nagarI meM aneka jina mandira the| yahAM ke loga dharma meM vizvAsa karate the| jaina citrakathA Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adityapura meM usa samaya prAhlAda nAmaka rAjA kA zAsana thA / usakI rAnI kA nAma ketumati thaa| 2 Morton ThaTha badd kaLaoa rAjA prAhlAda ke vAyukumAra nAmaka eka putra thaa| vaha yuvA ho gayA thaa| vaha atyaMta sundara aura guNavAna thaa| HEEFT isI prakAra daMtI parvata para mahendrapura nAmaka eka nagara thaa| ise rAjA mahendra vidyAdhara ne basAyA thaa| rAjA mahendra kI rAnI kA nAma thA hRdayavegA / V mahAbalI hanUmAna Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjA mahendra ke eka putrI thii-aNjnaa| vaha atyaMta sundara thii| YEHIYA eka dina darabAra meM...... rAjA mahendra ciMtita thaa| sabhAsadoM ! Apa jAnate haiM ki mahArAja, laMkApati rAvaNa yA mAtA-pitA kI sabase bar3I cintA usake putra megharAja yA iMdrajIta hotI hai, putrI kA vivAha / mujhe yogya vara ho sakate haiN| aMjanA ke lie yogya vara btaaie| maMtrI amaranAtha kA sujhAva ThIka nahIM hai mahArAja! rAvaNa kI paTarAnI maMdodarI hai| usake beTe bhI aMjanA ke yogya nahI hai| nahIM mahArAja ! vaha to aThArahaveM varSa meM vairAgya le legaa| vaha aMjanA beTI ke lie yogya vara nahIM ho sktaa| merA sujhAva hai ki Adityapura ke rAjA prAhlAda kA putra vAyukumAra, aMjanA beTI ke lie sarvottama yogya vara hogaa| mahArAja! kanakapura ke rAjA hiraNyaprabha ke putra saudAminIprabha se aMjanA beTI kA byAha uttama rhegaa| | hAM ! yaha sujhAva hameM bhI uttama lagatA hai| jaina citrakathA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ basaMta Rtu kA Agamana huaa| phAlguna mAsa meM | aSTAhnikA parva aayaa| rAjA mahendra saparivAra pUjana | vaMdanA ke lie naMdIzvara dIpa AkAzamArga se ge| naMdIzvara dvIpa meM rAjA prAhalAda bhI vaMdanA ke lie Ae the| rAjA mahendra se unakI bheMTa huii|| Ajakala to rAjA prAhalAda, basa eka hI cintA hai ! beTI aMjanA ke rAjA mahendra! lie yogya vara kI khoja .... saba kuzala to hai? yadi Apa sahamata hoM to Apake putra vAyukumAra ko hama apanA dAmAda banA leN| vAyakumAra ko jaba yaha samAcAra milA to vaha aMjanA ke rUpa-saundarya ko dekhane ke lie lAlAyita ho utthaa| (yaha to ati uttama sujhAva hai, rAjA) mhendr| maiM bhI vAyukumAra ke lie yogya kanyA kI khoja meM thaa| Apane sArI cintA dUra kara dii| mitra prahasta ! jyotiSiyoM ne to tIna dina bAda vivAha kA muhUrta nikAlA hai| kintu aMjanA ko dekhe binA mujhe caina nahIM milegaa| use dekhane kA koI yatna kro| JI A CK mahAbalI hanUmAna Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prahasta ke sujhAva para vAyukumAra kAle kapar3e pahanakara | kucha dera meM aMjanA sakhiyoM ke sAtha kamare meM aaii| vAyu mArga se calakara aMjanA ke sAta khaMDovAle mahala para apUrva suMdarI hai, aMjanA ! pahaMce aura ve vahAM aMjanA ke Ane kI pratikSA karane lge| mitra, isake rUpa kA varNana karanA kaThina hai| . aMjanA! tuma dhanya ho ki (vAyukumAra jaisA sundara vara milaa| onnoma TRYAM000. lekina saudAminI prabha kI bAta hI aura thI vAyukumAra usake sAmane kucha bhI nahIM hai| mitra prahasta ! dUsarI sakhI ne hamArI nindA kI aura aMjanA ne usakA virodha nahI kiyA- yAnI aMjanA ko merI nindA acchI lgii| maiM abhI talavAra se donoM ke sira ur3A duuNgaa| nahIM, kumaar| vIroM kI talavAra abalAoM para nahIM calA krtii| calo ! zAMta ho jaao| ooooooooo GOODC ODOOO 0 jaina citrakathA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAyukumAra apane mitra prahasta ke sAtha rAta ko hI apane nagara ko lauTa aayaa| agale dina vaha senA lekara claa| mahendrapura para AkramaNa karake use naSTa kara do| cac senA kI kUca kA samAcAra pAkara rAjA mahendra turaMta rAjA prAhlAda ke pAsa aayaa| vAyukumAra ! yaha kyA ? merI| AjJA ke binA kUca kyoM kiyA ? (ThIka hai pitA jI ApakI yadi aMjanA se vivAha kA nirNaya | AjJA mAna letA huuN| kintu tumheM svIkAra nahIM, to bhI pitA | aMjanA se apamAna kA badalA kI AjJA to mAnanI hI hogii| jarUra luuNgaa| senA vApasa le clo| mahArAja ! mujhase kaunasA aparAdha huA jo kumAra krodha meM A gae haiM? (mujhe svayaM nahI maaluum| Apa cintA na kreN| maiM kumAra se bAta karane jA rahA huuN| 000000 mahAbalI hanUmAna Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maiM aMjanA se vivAha karane ke turaMta bAda use tyAga dUMgA jisase pUre jIvana bhara vaha dukhI rhe| vAyukumAra se aMjanA kA vivAha ho gyaa| vAyukumAra aMjanA ke pAsa nhii| gyaa| pati dvArA tyAga die jAne ke kAraNa aMjanA atyaMta dukhI rahane lgii| DO he nAtha ! maiM niraparAdha huuN| mujhe kSamA kreN| merA dukha dUra kiijie| 0000 udhara eka dina laMkApurI ke rAjA rAvaNa ne puMDarIka nagara ke rAjA varUNa meM zatrutA cala rahI thii| eka dina varUNa ke darabAra meM rAjA kA dUta aayaa| hai dUta ! laMkApati se kahanA ki he vidyAdhara ! laMkApati yadi tujhameM bala hai to yuddha ke rAvaNa kI AjJA hai ki lie taiyAra ho jaa| Apa use praNAma kareM yA phira yuddha ke lie taiyAra ho jaay| isa para rAvaNa bhArI senA lekara AyA aura rAjA varUNa ke puMDarIka nagara ko ghera liyaa| donoM ora kI senAoM meM yuddha zurU ho gyaa| hA.. hA.. rAvaNa ke nhiiN| agara inhone bahanoI kharadUSaNa ko kharadUSaNa ko mAra diyA hamane pakar3a liyaa| to anartha ho jaaygaa| rAvaNa meM sAhasa ho yuddha baMda karanA hI to chur3A le| ucita hai| 2000 jaina citrakathA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAvaNa apane maMtriyoM ke sAtha maMtraNA kara rahA hai| saba dezoM ke rAjAoM ke pAsa dUta bhejakara saMdeza pahuMcAo ki ve apanI senA lekara turaMta yahAM Ae / vAyukumAra jaise hI taiyAra hokara yuddha ke lie calA ki sAmane dukhI aMjanA khar3I dikhAI dii| he pApinI ! isa zubha muhUrta meM apanA ceharA dikhAkara azubha karane A gyii| haTa jA.. mara kahIM.... aura aMjanA ko yahAM lAnA bhI ucita na hogaa| astu, gupta rIti se vahAM caleM aura prAtaH hone se pahale lauTa aaeN| 8 rAjA prAhlAda ke pAsa bhI rAvaNa kA dUta saMdeza lekara aayaa| rAjA prAhlAda turaMta senA lekara jAne ko taiyAra huA / hAM! yahI ThIka hai| yaha kyA pitAjI mere hote Apa yuddha karane jaaeNge| maiM kSatriya putra huuN| aba maiM yuddha karane jaauuNgaa| vAyu kumAra ne apane mitra prahasta ke sAtha laMkApurI ke lie prasthAna kiyaa| calate-calate mAna sarovara taTa para saMdhyA ho gyii| dono vahIM Thahara ge| vahAM vAyukumAra ne cakavA cakavI ko viyoga se tar3apate dekhA / - mitra ! jisa taraha cakavI apane priya ke lie viyoga meM jala rahI hai. merI aMjanA bhI vaise hI dukhI hogI maine usake sAtha anyAya kiyA hai maiM abhI hI usase milane jaauuNgaa| he putra ! terI jaya ho ! maiM saca kaha rahA hU~, aMjanA tumhAre dukha ke dina dUra hue| tumhAre prANanAtha, tumhAre pAsa svaMya Ae haiN| kumAra! tuma yuddha ke lie pitA kI AjJA lekara nikale ho| aMjanA ke lie vApasa jAnA, bar3I lajjA kI bAta hogii| ve dono AkAza mArga se calakara aMjanA ke mahala para utara ge| vAyukumAra bAhara khar3A rahA aura prahasta aMjanA ko vAyukumAra ke Ane kI sUcanA dene gyaa| kyoM sakhi vasaMtamAlA ! tere pati kI bAta kA vizvAsa kara luuN| mahAbalI hanumAna Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tabhI vahAM vAyukumAra A ge| aMjanA kI prasannatA kI sImA na rhii| usane jhukakara pati kA caraNa sparza kiyaa| calo priya ! inhe akelA chor3a.. hama apanI duniyA meM cleN| prAta:kAla hone se pahale vAyukumAra aura prahasta calane ko taiyAra hue| maiM chipakara AyA hU~ he priya ! yadi mujhe garbha aMjanA |phir unheM kaise raha gayA to? loga to yahI kaha sakatA huuN| cintA jAnate haiM ki Apa mujhase na kro| maiM zIghra nArAja haiN| isalie apane yahAM Ane kI bAta mAtA-pitA se lauttuuNgaa| phira bhI tuma kahate jaanaa| | merI ye aMgUThI rakha lo| aura ve dono AkAza mArga se cale ge| kucha samaya bAda aMjanA ke garbha cinha prakaTa hue| rAnI ketumatI jaMgala meM besahArA bhaTakatI huI aMjanA aura vasaMtamAlA rAjA mahendra ke ne aMjanA para kulacchinI hone ke lAMchana lagAe aura usakI || mahala meM phuNcii| vahAM dvArapAla ne unheM roka diyA aura vaha svayaM rAjA mahendra eka na sunii| aMgUThI taka para vizvAsa na kiyaa| unhe deza | ke pAsa gyaa| nikAlA de diyaa| nizcaya hI usake garbha mahArAja! ApakI putrI aMjanA) kisI kA pApa hogA, tabhI AI hai| kintu vaha garbhavatI hai aura aMjanA aura vasaMtamAlA sasurAla se nikAlI gayI hai| satAyI huI hai| saMbhavata: sasurAla use le jAkara ghanaghora vana dono ko pakar3akara le vAloM ne usakI yaha dazA kI hai| meM chor3a aao| jAo aura mahendranagara ke jaMgaloM meM chor3a denaa| jaina citrakathA Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitA dvArA apamAnita hokara aMjanA aura sakhi vasaMtamAlA ghanaghora jaMgala meM bhUkhI pyAsI bhaTakane lgii| aMjanA ko mUrchA Ane lagI tabhI saMyoga se eka guphA milii| ve dono aMdara gayI to dekhA ki eka zilA para koI cAraNa muni virAjamAna haiN| he nAtha! kisa kAraNa pavanakumAra isa aMjanA se udAsa hue| phira kyoM anurAgI hue aura kauna maMdabhAgI isake garbha meM AyA hai, jisa kAraNa isakA jIvana saMkaTa meM hai ? 10 ve donoM muni ke darzana kara, saba dukhoM ko bhUla gyii| ve muni ke pAsa aaii| unakI tIna pradakSiNA kI aura muni ke sAmane hAtha jor3akara khar3I ho gyii| he munivara ! he kalyANarUpa ! Apake zarIra meM kuzala to hai ? Apako sthira dekhakara zaMkA ho rahI hai| 444 he putrii| isake garbha meM koI he putrI isake garbha meM koI uttama puruSa AyA hai aura jo yaha dukha bhoga rahI hai| vaha pUrva janma ke karmoM kA phala hai| baiTho aura suno! he kalyANa rUpINiyAM saba kuzala hai| saba jIva apane-apane karmAnusAra phala bhogate haiN| dekho karma kI vicitrtaa| rAjA mahendra ne apanI putrI ko nikAla diyaa| vijiyArdhagiri para ahanapura nAmaka nagarI meM rAjA sukaMTharAjya karatA thA usakI rAnI kanakodarI ke garbha meM devaloka se eka jIva aayaa| jaba vaha janmA to usakA nAma siMhavAhana rkhaa| vaha eka dina vimalanAtha svAmI ke samozaraNa meM gayA jahAM use AtmajJAna aura vairAgya utpanna huaa| usane rAjya tyAgakara lakSmItilaka muni se dIkSA lii| phira tapa karake sAtaveM lAMtava svarga meM deva huaa| para svarga ke sukha | ko chor3a vaha aMjanA kI kukSi meM AyA hai| yaha pavitra AtmA hai| mahAbalI hanumAna Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munirAja apanI bAta kahakara guphA se cale ge| kucha hI dera meM guphA ke dvAra para eka bhayaMkara siMha aayaa| aMjanA aura vasaMtamAlA siMha kI garjanA suna Dara gyii| usI guphA meM maNicUla deva aura usakI patnI ratnacUr3A rahate the| patnI ke kahane para use deva ne siMha ko bhagAkara guphA kI dono striyoM kI rakSA kii| aba suno ki aMjanA ko kyoM kaSTa huaa| pUrva janma meM isa aMjanA ne paTarAnI ke abhimAna meM sautana para krodha kara devadhideva zrI jinendra bhagavAna kI pratimA maMdira se bAhara eka bAvar3I meM chipA dii| yaha kAma karate dekha eka AryikA ne samajhAyA ki tuma yaha nindanIya kArya mata kro| taba usane samyak dhAraNa kiyA aura zrAvikA dharma svIkAra kiyaa| zrI jinendra ko bAIsa ghar3I pAnI meM rakhA thA, isalie tujhe bAIsa ghar3I viyoga meM bitAne pdd'e| terA pati thor3e dinoM meM Akara milegaa| terA putra mahAna kalyANa karane vAlA hogaa| vasaMtamAlA ne sArI kahAnI sunA dii| kucha samaya bAda aMjanA ne putra ko janma diyaa| usI samaya AkAza mArga se hanUruha dvIpa rAjA pratisUrya apanI patnI ke sAtha AkAza mArga se niklaa| do striyoM aura bacce ko akelA dekha, vaha vimAna vahAM le aayaa| he zubhAnane ! ye mahilA kauna hai ? kisakI putrI hai? vana meM kyoM rahatI hai? maiM rAjA pratisUrya huuN| aMjanA merI bhAnajI hai| ise maine bahuta samaya se dekhA nahI thaa| aba hama saba hanUruha dvIpa ko cleN| vahIM bAlaka kA janmotsava hogaa| IDH jaina citrakathA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaba ve vimAna meM baiThakara AkAzamArga se jA rahe the ki rAjA pratisUrya ne turanta vimAna nIce utArA / vaha bAlaka jisa caTTAna para girA acAnaka vaha bAlaka uchalA aura vimAna se nIce gira|| thA,vaha caTTAna cUra-cUra ho gaI thI aura bAlaka surakSita thaa| gyaa| aMjanA aura sabhI loga cillAne lge| aMjanA ne bAlaka ko goda meM uThA liyA aura use bAra-bAra pyAra karane lgii| isake bAda ve puna: vimAna meM baiThakara hanUruha dvIpa para Ae jahAM bAlaka kA janmotsava dhUmadhAma se mnaa| aMjanA beTI ! yaha bAlaka mahAvaja rUpa haijisane isa bhayAnaka caTTAna ko tor3a diyA hai| bAlyAvasthA meM jaba isakI zakti kA yaha hAla hai to yuvAvasthA meM to yaha mahAbalI bnegaa| isa bAlaka kA nAma 'hanUmAna' rakhA hai kyoM ki isakA janmotsava hamAre hanUruha dvIpa para manA hai| mahAbalI hanUmAna Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udhara pavanakumAra ne rAvaNa kI ora se rAjA varuNa se yuddha kara vijaya prApta kii| rAvaNa ne prasanna hokara use bahuta-sA dhana dekara vidA kiyaa| kintu vApasa apane nagara Ane para use mahala meM aMjanA na milii| sArA hAla sunakara vaha dukha ke mahAsAgara meM DUba gyaa| hi mitra prahasta aMjanA ke binA mujhe yaha saMsAra asAra lagatA hai| usake binA maiM nahI jI sktaa| zoka na karo mitra isa pRthvI para jahAM bhI aMjanA hogI, hama use DhUMDha nikaaleNge| | pavanakumAra ke vana meM cale jAne para rAjA prahalAda ne vidyAdharoM ko use khojane bhejaa| eka vidyAdhara ne jAkara rAjA pratisUrya ko bhI isakI sUcanA dii| yaha sunakara aMjanA vilApa karane lgii| vilApa na kara putrI / maiM svayaM vAyukumAra ko khojane jA rahA huuN| mere sAtha tere zvasura rAjA prAhahlAda bhI Ane vAle haiN| jaina citrakathA vAyukumAra ke kahane para bhI svAmibhakta hAthI vahAM se nahIM gyaa| udhara rAjA pratisUrya aura rAjA prAhahlAda vimAna para khojate khojate usI vana meM Ae aura hAthI ko pahacAna kara nIce utare unheM | pavanakumAra mila gayA / rAjA pratisUrya se aMjanA aura apane putra kA kuzala samAcAra sunakara, aba tumhArA dukha dUra huaa| aba tuma hanUruha dvIpa ko clo| vAyukumAra ambara gocara hAthI para baiThakara aMjanA ko khojane nikala pdd'aa| bhUtaravara vana meM pahuMcakara usane hAthI ko chor3a diyA aura svayaM paidala vana kaMdarAoM meM aMjanA ko khojane nikala pdd'aa| w2 Ve he gajarAja ! aba tuma mukta hokara vana meM vicaraNa kro| eme hanUruha dvIpa meM ve saba sukha se rahane lge| samaya bItatA gyaa| hanUmAna jI yuvA ho ge| unhone aneka vidyAeM sIkha lii| udhara varuNa ne phira se rAvaNa para AkramaNa kiyaa| rAvaNa ne phira se madada ke lie vAyukumAra ke pAsa dUta bhejaa| vAyukumAra calane ko huA to hanUmAna jI ne roka liyaa| putra ke hote hue, pitA yuddha ke lie jAe, yaha kahAM kA nyAya hai| Apako merI zakti para bharosA honA caahie| ThIka hai bettaa| merA AzIrvAda hai| vijayI bhv| 13 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hanUmAna jI jaba rAvaNa ke pAsa pahu~ce to usane unake guNoM aura zakti kI bahuta prazaMsA kii| isake bAda ve varUNa kI senA se yuddha karane ge| unhoMne varUNa kI senA ko dhvasta kara varUNa ke sau putroM ko baMdI banA liyaa| rAvaNa vijayI huaa| vaha rAvaNa aura hanUmAna jI se vinaya karane lgaa| hanUmAna jI ne varUNa ke putroM ko kSamA karake chor3a diyaa| he kumAra ! Apa jaisA vIra he hanUmAna ! tumhAre puruSa nahIM hai| yadi Apa merI sammAna svarUpa maiM bhI putrI satyavatI se vivAha karanA apanI bhAnajI svIkAra kareM to maiM kRtArtha anaMgasumA se tumhArA ho jaauuNgaa| vivAha karanA cAhatA huuN| use sviikaaro| he rAvaNa ! merA aparAdha kSamA kro| tuma isa loka meM mahApratApI ho| tumhe praNAma karatA huuN| he hanUmAna jI! maire putroM ko baMdhana mukta kreN| isa prakAra vivAha ke pazcAta hanUmAna jI | | kuNDalapura rAjya meM sukha se rahane lge| isake bAda kihakaMdhApurI ke rAjA sugrIva | kI putrI se bhI vivAha kiyaa| kharadUSaNa kA putra aura rAvaNa kA bhAnajA usI samaya rAma, lakSmaNa aura sItA jI daMDaka vana zaMbUka sUryahAsa khaDga sAdhane ke lie daMDaka meM pitA kI AjJAnusAra vanavAsa kara rahe the| eka vana meM bAMsa ke eka bIr3e meM, brahmacarya vrata dina lakSmaNa udhara Ae jahAM zaMbUka tapa kara rahA dhAraNa kara baiThA thaa| usakI mAtA caMdranakhA| thaa| unhoMne khaDga dekhA to use uThA liyA aura roja use vahIM bhojana de AtI thii| bAraha | parIkSaNa karane ke lie usI bAMsa para calAyA jisa varSa vyatIta hone para khaDga prakaTa huaa| para zaMbUka baiThA thA / khaDga ke vAra se bAMsa ke sAtha yadi sAta dino meM isa khaDga ko na zaMbUka kA sira bhI kaTa gyaa| liyA to yaha kisI aura kA ho jAyagA aura sAdhane vAle kI mRtyu ho jaaegii| lekina mere putra kA vrata pUrA hone meM tIna dina hI to zeSa haiM ... useka bAda khaDga usakA hojaaygaa| mahAbalI hanUmAna Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSmaNa ko patA bhI na calA ki bAMsa ke sAtha kisI kA sira kaTA hai| udhara jaba caMdranakhA bhojana lekara AI to beTe kA kaTA sira dekhakara vilApa karane lgii| phira vaha gusse se bharI huI sira kATane vAle zatru ko DhUMDhane niklii| mArga meM rAmacandra jI aura lakSmaNa mile| maine khaDga uThAyA hai| jisane bhI yaha khaDga uThAyA hai, | para maiM tere vivAha prastAva vaha mahAn vIra hai| maiM rUpasuMdarI ko ThukarAtA huuN| jA usase vivAha kA prastAva karatI huuN| yahAM se ..... isa prakAra apamAnita hokara candranakhA pati ke pAsa AyI usane pati kharadUSaNa se putra-vadha kA samAcAra kahA to kharadUSaNa senA lekara lar3ane ke lie aagyaa| bhaiyA rAma ! Apa yahIM ruukeN| maiM jAkara nipaTatA huuN| yadi koI saMkaTa huA to siMhanAda kruuNgaa| taba Apa sahAyatA ke lie A jAnA .... udhara rAvaNa ko bhI kharadUSaNa ne saMdeza bhejA thaa| rAvaNa | | rAvaNa ne chala karane ke lie siMhanAda kiyaa| jise suna rAma sItA ko chor3akara vimAna para baiThakara aayaa| usane rAma-sItA ko dekhaa| sItA|| lakSmaNa kI sahAyatA ke lie daudd'e| avasara pAkara rAvaNa ne sItA ko mahAsatI ko dekhakara mohita ho gyaa| usane avalokanI || pakar3akara vimAna para biThAyA aura le claa| udhara lakSmaNa ne kisI ke dvArA vidyA se jAna liyA ki lakSmaNa kyA kaha kara gae haiN| yAni || kiyA chala batAyA aura rAma ko tatkAla sItA kI rakSA ke lie bhejaa| rAma ke jAne ke bAda sItA akelI hogii| jaina citrakathA Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAma vApasa lauTe to sItA vahAM na thii| udhara kharadUSaNa ko | | kihakaMdhApura meM rAjA sugrIva kI rAnI sutArA para sAhasagati nAmaka eka mArakara lakSmaNa lauTe sItA mAtA ko na pAkara vaha bhI rAma ke | vidyAdhara mohita ho gyaa| vaha sugrIva kA kRtrima rUpa banAkara rAjya karane sAtha zoka meM DUba ge| lagA aura satya sugrIva ko mAra bhgaayaa| kRtrima sugrIva ko satya sugrIva to kyA, hanUmAna jI bhI na mAra ske| sItA ko khojate hue rAma lakSmaNa kihakaMdhApura pahuMce to sugrIva ne sArA kaSTa unase khaa| he sugrIva ! cintA na kr| usa) he prabho ! yadi maiM sAta dina meN| vidyAdhara ko maiM mArakara terI strI sItA jI kI khabara lAkara na aura rAjya dilA duuNgaa| isake dUM to maiM agni ke praveza kara bAda tuma sItA kI khoja meM jaauuNgaa| hamArI sahAyatA krnaa| rAma aura lakSmaNa ne kihaMkadhApura jAkara kRtrima sugrIva ko yuddha ke lie | zrI rAma ne kRtrima sugrIva ko phira yuddha ke lie bulvaayaa| isa bAra vaha lalakArA / vaha gadA lekara bAhara aayaa| dono sugrIvoM meM yuddha hone | svayaM sugrIva bana gae aura satya sugrIva ko chipA liyaa| kRtrima sugrIva lgaa| kRtrima sugrIva ne satya sugrIva ke sira para aisA gadA mArA ki vaha || jyoM hI AyA ki zrIrAma ko dekhakara usakI vaitAlI vidyA bhAga gayI behoza hokara gira pdd'aa| kRtrima sugrIva calA gyaa| aura vaha vidyAdhara ke rUpa meM A gyaa| zrIrAma ne eka hI bANa se use tuma dono kA eka-sA rUpa) mAra giraayaa| he rAmacandra jI! dekhakara pahacAnane meM bhamra Apane use mArA ho gyaa| cintA na kro| kyoM nahIM? aba vaha na bcegaa| UCg L/ 16 mahAbalI hanumAna Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sugrIva apanI patnI aura rAjya pAkara apanI pratijJA bhUla gyaa| | isase zrIrAma ko dukha huA taba lakSmaNa ko krodha aagyaa| vaha khaDga lekara sugrIva ke pAsa phuNce| he deva! maiM apane pati ke prANoM kI bhikSA mAMgatI huuN| inakA aparAdha kSamA kreN| sugrIva ratnajaTI ko lekara rAma-lakSmaNa ke pAsa aayaa| usane unheM bhI sArI bAta batAI / he ratnajaTI ! rAvaNa kI vaha laMkApurI kahAM hai ? mujhe kSamA kareM prabhu! maiM apanI pratIjJA zIghra pUrI kruuNgaa| jaina citrakathA lavaNa samudra meM rAkSasa dvIpa prasiddha hai| usameM trikuTAcala parvata hai| isake zikhara para laMkAnagarI basI hai| rAvaNa (ke do bhAI vibhISaNa aura kuMbhakaraNa haiN| sugrIva ne saba sevakoM ko bulAkara sItA kI khoja ke lie bhejaa| vaha svayaM bhI isa kArya ke lie calA jaba vaha mahendra parvata para aayaa| vahAM use vidyAdhara ratnajaTI milaa| vaha ghAyala par3A thaa| he ratnajaTI! terA yaha hAla kisane kiyA ? he sugrIva ! duSTa rAvaNa sItA ko hara kara le jA rahA thaa| sItA kA vilApa mujhase na dekhA gyaa| maine rAvaNa ko rokA usase yuddha kiyA kintu rAvaNa kI zakti ke Age maiM hAra gyaa| usane merI yaha dazA kara dii| Every All lakSmaNa usI samaya jAMbUnaMda, sugrIva, nala, nIla Adi ke sAtha cala pdd'e| ve eka zilA ke pAsa phuNce| taba jAMbUnaMda ne khaa| eka bAra rAvaNa ne aMnatavIrya yogIndra se to lo, isa apanI mRtyu kA hAla pUchA thaa| taba una koTizilA ko maine munirAja ne kahA thA ki jo isa uThA liyaa| rAvaNa koTizilA ko uThA legA, vahI terI kI mRtyu mere hAthoM mRtyu kA kAraNa banegA / nizcita hai| 17 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | ve saba vApasa kihakaMdhApura aae| saba loga vicAra karane lage ki yuddha kI bajAya yadi zAMtipUrvaka rAvaNa sItA ko lauTA de to ThIka hai| | sabane apane sujhAva die / rAvaNa kA bhAI vibhISaNa Avaka ke vratoM kA dhAraka hai vaha yadi samajhAegA to | rAvaNa sItA ko lauTA degaa| he deva, pavanaputra zrI hanumAna kumAra mahAbalI haiN| vaha rAvaNa ke mitra bhI haiN| unakI bAta rAvaNa nahIM ttaalegaa| ThIka haiM / hanUmAna ko isa kArya hetu bhejo| unase kaho mujhase mile / AkAza mArga se hanUmAna jI laMkA ke lie cle| 18 hanumAna jI zrIrAma se milane aae| zrIrAma unheM ekAnta meM le ge| he hanUmAna, sItA se kahanA ki tumhAre viyoga se rAma kA citta eka kSaNa bhI zAMta nahIM hai| lo, yaha merI mudrikA use denA aura usakA cUr3AmaNi hamAre lie le aanaa| Apa jo AjJA deMge, vahI hogaa| un mahAbalI hanumAna Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArga meM rAjA mahendra kA nagara dekhA to apanI mAM ke sAtha vahAM hue apamAna kA smaraNa ho AyA / krodha meM| Akara unhone rAjA mahendra ko lalakArA aura use yuddha meM parAjita kara use pakar3a liyaa| he putra ! tuma sacamuca mahAbalI ho| mujhe tuma para garva hai| . yA ThIka hai| jaba taka maiM laMkApurI hokara AtA hUM, tuma kihakaMdhApura jAkara zrIrAma kI sevA kro| mArga meM dadhimukha nAmaka dvIpa aayaa| hanUmAna jI ke vahAM pahuMcane para unhone do muniyoM ko jalate dekhA to una para jala varSA kara unakA kaSTa dUra kiyA / hanUmAna jI ke vahAM Ane se tIna kanyAoM kI vidyA siddha ho gyii| ve rAjA gaMdharva kI putriyAM thiiN| vaha hanumAna jI ke pAsa AyA aura zrIrAma kI kathA sunii| vaha tIno putriyoM ko lekara kihakaMdhApura calA gyaa| 300GOdho, jaina citrakathA Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hanUmAna jI trikUTAcala para phuNce| vahAM unhoMne eka duSpraveza kilA dekhA / usameM mahAbhayAnaka soM ke bIca eka putalI baiThI thii| viSa ke dhueM se aMdhakAra chA rahA thaa| yadi koI manuSya unake nikaTa jAtA to ve sarpa use nigala jaate| maiM isa mAyA yaMtra ko todd'gaa| pahale isa mAyAmayI putalI ke mukha meM praveza karatA huuN| OOOCH PATA Thh / -Jamuilund CredieKG aura vaha mAyAvI mahala naSTa ho gayA / taba vajamukha nAmaka yoddhA unase lar3ane aayaa| use bhI unhoMne mAra giraayaa| yaha dekha vajamukha kI beTI laMkAsuMdarI hanumAna jI se yuddha karane aayii| kintu vaha unake kAmabANa se hAra gayI aura hanUmAna jI se usane vivAha kara liyaa| mahAbalI hanUmAna 20 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hanUmAna jI ne laMkA meM praveza kiyaa| sabase pahale vaha vibhISaNa se mile| ACAME aba maiM prathama vana meM jAkara pahale sItA jI ke darzana kruuNgaa| maiMne bhAI rAvaNa ko bahuta samajhAyA, para vaha mAnatA hI nhiiN| Aja gyArahavAM dina hai| sItA ne kucha nahIM khaayaa| phira bhI rAvaNa ko dayA nahIM aatii| AP RODOALID Aja to tuma bahuta prasanna ho| aba rAvaNa ko bhI prasanna kara do| hanUmAna jI ne dUra se hI sItA jI ke darzana kie| unhoMne praNa kiyA ki inheM maiM zrIrAma se milAkara hI dama lUMgA, cAhe mere prANa cale jaaeN| unhoMne apanA rUpa badalA aura sItA jI ke pAsa zrIrAma kI mudrikA DAla dii| mudrikA dekha sItA jI prasanna ho gyii| tabhI vahAM maMdodarI A gyii| re duSTA Aja mere pati kA saMdeza AyA hai, isalie prasanna huuN| he bhAI, jo mudrikA lAyA hai, vaha prakaTa hokara darzana de| LIKA incerca taba hanumAna jI prakaTa hue| 105 jaina citrakathA 21 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hanUmAna jI ne apanA paricaya dekara sItA jI ko zrIrAma kA kuzala samAcAra sunaayaa| maMdodarI ne hanUmAna jI ko pahacAna liyaa| Azcarya hai ki jo rAvaNa tumheM bhAiyoM se jyAdA cAhatA hai, usake zatru ke tuma dUta banakara Ae ho| DOCUAG 200IDOS mujhe bhI Azcarya hai mandodarI ki tUM apane pati ke bure kArya kA samarthana kara rahI hai, use rokatI nhiiN| yA he maataa| Apa mere kaMdhe para baiTha jaaie| maiM isI kSaNa Apako yahAM se le calatA huuN| phira hanUmAna jI ke Agraha para sItA mAtA ne AhAra grahaNa kiyaa| he bhAI, pati kI AjJA ke binA merA gamana karanA ThIka nhiiN| vaha yadi, bole ki binA bulAe kyoM AI) to maiM kyA uttara duuNgii| unheM merI yaha cuDAmaNI denaa| unase kahanA ki aba Apake yatna se hI milApa hogaa| SRIDORE MANTALIANA GGOOOOO mahAbalI hanUmAna Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aba hanUmAna jI puSpaka upavana meM aae| yahAM upavana ke rakhavAle rAkSasoM se unhoMne yuddha kara unheM parAjita kiyaa| IILJIY ANDANAND yaha suna rAvaNa krodha se bhara utthaa| hanUmAna kA itanA sAhasa ki merA mAyAvI yaMtrator3a kara laMkApurI meM upadrava macA rahA hai| meghanAda aura indrajIta ! tuma donoM jAo aura hanUmAna ko pakar3a laao| mahArAja! jaina citrakathA 23 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaha baMdhana maiM tor3a to sakatA hUM para isase nAgaphAMsa kA apamAna ho jaaegaa| isalie ise svIkAra karatA hU~ / hanUmAna jI ko bAMdhakara indrajIta unheM nagara meM ghumAte hue le claa| nagara vAsiyoM ne hanUmAna jI ko dekhA to taraha-taraha kI bAteM kii| 24 AVAYI 21113 24 meghanAda aura indrajIta bar3I senA lekara hanUmAna jI se lar3ane aae| lekIna ve hanUmAna jI ko na jIta pAe / aba maiM nAgaphAMsa pheMkakara hI hanUmAna ko pkdd'egaa| ye aMjanIputra bAlapana meM vimAna se girA to pahAr3a kA cUrA kara diyaa| vahIM Aja kaisA baMdhana meM phaMsA hai| indrajIta ne isa mahAbalI se dhokhA kiyA hai| mahAbalI hanUmAna Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAvaNa ke darabAra meM hanumAna jI phuNce| he hanUmAna ! tumane hamAre sAtha svAmIdroha kA kArya kiyaa| yaha kitanI mUrkhatA vAlI bAta hai| kA A sAyamA he laMkApati tumane sote hue siMha zrIrAma ko jagAyA hai| apanA jIvana cAhate ho to sItA ko lauTA do| RAImANapaORDL he rAvaNa ! parastrI ko rakhanA mahApApa hai| tUM sItA ko lauTA de anyathA tUM pUre rAkSasavaMza ke vinAza kA kAraNa bnegaa| he hanUmAna, rAma-lakSmaNa mere sAmane kyA haiM? tu ne abhI merA paurUSa nahIM dekhaa| jA, yaha sIkha kisI aura ko denaa| jaina citrakathA Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ isa duSTa vAnara ko le jAo aura isakI durdazA kara nagara meM phiraao| rAvaNa kA yaha Adeza suna hanUmAna jI baMdhana tor3akara AkAza meM ur3akara aMtaradhyAna ho ge| cUDAmaNi sApAnakamAra ! sItA kA hanUmAna jI sIdhe kihakaMdhApura Ae aura zrIrAma ko sItA kA |mArgazIrSa vadI paMcamI ke dina zrIrAma aura lakSmaNa ne vidyAdharoM ko sAtha lekara sUryodaya ke samaya laMkA ke lie prasthAna kiyaa| yaha he deva! hAla kho| vaha kaisI hai ?) mAtA sItA ne samAcAra suna vibhISaNa rAvaNa ke pAsa gyaa| bahuta kaSTa se prANa he bhAI! tumhArI kIrti pUrI pRthvI para bacA rakhe haiN| aba phailI huI hai| kintu parastrI ko rakhane ke Apa jo karanA hai| kAraNa vaha kIrti palabhara me naSTa hojaaygii| zIghra kreN| so, he rAvaNa sItA ko turaMta lauTA do| apanI sIkha apane pAsa rakha vibhISaNa rAvaNa kisI se nahIM ddrtaa| 26 mahAbalI hanUmAna Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udhara zrIrAma kI vizAla senA A cukI thii| astu vibhISaNa zrIrAma jI se jA milaa| rAvaNa bhI yuddha ke lie aagyaa| donoM senAoM meM ghamAsAna yuddha hone lgaa| dekho hanUmAna ! mere AzIbiSa nAgabANa ne indrajIta aura meghavAhana ko aceta kara diyaa| FCIO CCM he bhAI! tUne mere lie apane prANoM ko dAMva para lagA diyaa| tujhe mAtA-pitA ne mujhe sauMpA thA, aba maiM kyA javAba duuNgaa| uTha mere bhAI ! mujhase bAta kr| kuMbhakarNa ne senA para AkramaNa kiyA to rAma ne sUryabANa se use dhvasta kara diyaa| taba rAvaNa ne lakSmaNa para zakti bANa calAyA jisase lakSmaNa aceta hokara gira pdd'e| zrIrAma lakSmaNa ko aceta dekhakara vilApa karane lge| he deva! Apa dukha na kreN| maiM vidyAdhara huuN| lakSmaNa abhI jI uttheNge| mahArAja bharata se gaMdhodaka jala lAnA hogaa| usase ye jI uttheNge| jaina citrakathA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he hanumAna, bhAmaMDala aura aMgada / tuma abhI ayodhyA jAo aura gaMdhodaka jala lekara aao| B 28 rAjA droNamegha kI kanyA vizAlyA sarva vidyAoM meM pravINa aura jina bhakta hai| usI ke snAna kA jala gaMdhodaka kahalAtA hai| usa jala ke chIMTe mArane se lakSmaNa jI uttheNge| aba rAvaNa sItA ke pAsa gyaa| he devI! rAma-lakSmaNa ko aba mRta hI samajha aura mere sAtha puSpaka vimAna meM vihAra karane cala / Reco hanUmAna jI tatkAla ayodhyA ge| vahAM bharata ko saba hAla sunaayaa| bharata ne vizAlyA ko hI bheja diyaa| vaha jyoM-jyoM lakSmaNa ke nikaTa AtI gayI lakSmaNa kI cetanA lauTa AI aura vaha uTha baitthe| zrIrAma ne unheM gale lagA liyaa| he rAvaNa ! tUM yuddha bhUmi meM zrIrAma se itanA hI kahanA ki sItA tumhAre viyoga meM bahuta dukhI hai| Bm rAvaNa ke kaTu vacana suna sItA aceta ho gii| rAvaNa ko isase bahuta dukha huaa| usake mana ke bhAva badala ge| yadi aba maiM sItA ko lauTAtA hUM to loga mujhe asamartha smjheNge| astu maiM rAma ko jIvita pakar3akara use sItA sauMdUMgA / isase merI kIrti hogI aura rAma se mitratA ho jaaegii| mahAbalI hanUmAna Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUsare dina dono pakSoM meM bhayAnaka yuddha huaa| rAvaNa ne lakSmaNa para kaI zastra calAe / kintu lakSmaNa ne unheM roka liyaa| kAphI dera ke yuddha ke bAda lakSmaNa ne cakra calAyA jisase rAvaNa kA vakSasthala phaTa gayA aura vaha bhUmi para gira pdd'aa| he vidyAdharoM ! tumane dekhA ki paMDitoM ke bairI kA kyA phala hotA hai| rAvaNa eka parAkramI yoddhA thA, isalie isakA uttama saMskAra kro| rAvaNa ke marane para mandodarI Adi Akara vilApa karane lgii| zrIrAma ke Adeza se, baMdI banAe gae kuMbhakaraNa, indrajIta, meghanAda Adi ko mukta kara diyA gyaa| kintu una logoM ne jainezvarI dIkSA lI aura kaThina tapa karane vana meM cale ge| jaina citrakathA 29 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yuddha samApta huA to zrIrAma aura lakSmaNa sItA sahita vibhISaNa kI AjJA le ayodhyApurI ko cle| ayodhyApurI pahuMcakara rAjyAbhiSeka kI taiyAriyAM hone lgii| tuma loga lakSmaNa kA rAjyAbhiSeka nahIM! isa rAja ke svAmI kro| vaha pRthvI kA zrIrAma hI haiN| rAjyAbhiSeka stambha bhUdhara hai| unakA hI hogaa| rAjyAbhiSeka ke lie taba dono bhAI siMhAsana para baitthe| unakA vidhipUrvaka abhiSeka huaa| saba ora vidyAdhara, bhUmigocarI tathA tIna khaMDa ke deva jaya-jaya kAra kara utthe| mahAbalI hanumAna Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ isake bAda vibhISaNa ko laMkA, virAdhita ko alakApura, bhAmaMDala ko hanumAna jI zrInagara meM rAjya karane lge| basaMtaRtu AI to hanUmAna rathanUpura, ratnajaTI ko devopunIta nagara aura hanUmAna jI ko zrInagara jI jinendra bhagavAna kI bhakti meM dattacitta ho sumerU parvata kI aura aura hanUsaha dvIpa diyaa| sabane rAma-lakSmaNa ke pratApa se rAjya prApta | |cle| kiye| OCOGE caityAlaya pahuMcakara hanUmAna jI ne tIna bAra usakI pradakSiNA kii| phira bhagavAna kI pUjA kii| caityAlaya se lauTakara hanumAna jI rAta ko dundubhi parvata para Thahare the| vahAM unhoMne eka tArA TUTate dekhA to saMsAra kI asAratA kA vicAra jaagaa| 'isa saMsAra meM jIva ne anaMta dukha hI bhoge| yaha deha to pAnI kA bulabulA hai| isalie isakA moha tyAga kara vairAgya kA mArga grahaNa karanA caahie| jaina citrakathA Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agale dina prAtaH hanumAna jI ne apane maMtriyoM se kahA ki vaha vairAgya le rahe haiN| yaha suna sabhI loga dukhI ho ge| hanUmAna jI ne unheM smjhaayaa| phira hanUmAna jI caityavAna nAmaka vana maiM ge| vaha uttama muni yogIzvara ke pAsa ge| he bhavya ! tumhArA vicAra uttama hai| Atma kalyANa ke lie tuma avazya dIkSA lo / 32 www. kA M hanUmAna jI ghora tapa ke dhAraka, teraha prakAra ke caritroM ko pAlate hue vihAra karane lge| he nAtha! maiM saMsAra meM bhramaNa karate-karate thaka gayA huuN| mujhe mukti ke lie Apa digambarI dIkSA dene kI kRpA kreN| 4 LE taba hanumAna jI ne saba parigraha tyAga kara apane hAthoM se kezaloMca kie aura mahAvrata ko aMgIkAra kara dIkSA lI aura digambara hue| umaay hrr ha tapa ke prabhAva se zukladhyAna upajA zukladhyAna ke bala se moha kA nAzakara, hanUmAna jI ko kevala jJAna prApta huA aura ve 'tuMgIgiri' se | siddha pada ko gaye jahAM ve ananta guNamayI sadA nivAsa kreNge| mahAbalI hanumAna Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina dharma ke prasiddha mahApuruSoM para AdhArita raMgIna sacitra jaina citra kathA jaina dharma ke prasiddha cAra anuyogoM meM se prathamAnuyoga ke anusAra jainAcAryoM ke dvArA racita grantha jinameM tIrthaMkaroM, cakravarti, nArAyaNa, pratinArAyaNa, baladeva, kAmadeva, tIrthakSetroM, paMcaparameSThI tathA viziSTa mahApuruSoM ke jIvana vRtta ko sarala subodha zailI meM prastuta kara jaina saMskRti, itihAsa tathA AcAra-vicAra se sIdhA samparka banAne kA eka saralatam sahaja sAdhana jaina citra kathA jo manoraMjana ke sAtha-sAtha jJAna varddhaka saMskAra zodhaka, rocaka sacitra kahAniyAM Apa par3heM tathA apane baccoM ko par3hAveM ATha varSa se assI taka ke bAlakoM ke liye eka AdhyAtmika Tonika jaina dvArA AcArya dharmazruta granthamAlA samparka sUtra : aSTApada tIrtha jaina mandira vilAsapura cauka, - dillI -jayapura N.H. 8, gur3agA~va, hariyANA phona : 09466776611 09312837240 mAnava zAnti pratiSThAna bra. dharmacanda zAstrI pratiSThAcArya Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina mani aSTApada mAnava zAnti pratiSThAna vilAsapura cauka, nikaTa purAnA Tola, dillI-jayapura rASTrIya rAjamArga 8, gur3agAMva (hariyANA) phona naM. : 09466776611, 093128372401