Book Title: Jaisalmer Patradhara
Author(s): Punyavijay
Publisher: Punyavijayji
Catalog link: https://jainqq.org/explore/230107/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesalamera patradhArA [1]. [ saM. 200 nA caitra vadi 14nA roja zrI. ratilAla dIpacaMda desAI upara lakhelA patramAMthI]. graMtha meLavavAnI paddhati tamane patra lakhyA pachI bhaMDArane tapAsavAnuM amAruM kArya AgaLa cAlyuM che. eka eka pothImAM je saMkhyAbaMdha pAnAMo bhegAM bhaLI gayAM che e badhAMnA prathakaraNa mATe ame e pAnAMona aneka daSTie vagIkaraNa karyuM che e atyAre jovA jevuM che. tame ghaNAMya pradarzano joyAM haze. paraMtu amAruM A pradarzana bhalabhalAne Azcaryacakita kare tevuM che. seMkaDo varSathI potAnA kuTuMbathI judAM paDI gayelAM e pAnAMone ame punaH emanA kuTuMba sAthe bheLavavAnuM kAma karIe chIe. e pAnAMonA gaMjane judI judI daSTie goThavI tenA akSaro, pAnAMonI jAtio, aMkonA prakAro, lipi ane viSaya vagerene lakSamAM laI kevI rIte graMthane pArakhavAmAM Ave che, ane kayA graMthanAM e pAnAM hoI zake e mATe je vividha kalpanA ane avakana karI nirNaya karavAmAM Ave che te eka jovA jevI vastu che. koI graMthanAM eka-be pAnAM hoya, koI graMthanAM pAnAMonA TukaDAo hoya e badhAyane joI vividha nizAnIo ane zabda vagere uparathI graMthanuM nAma kema pakaDI pADavAmAM Ave che, te tame najare juo to tAjuba ja thaI jAo. khaMDita thayelA vividha graMtha amArI uparyukta rIte anusAra A ja sudhImAM ane aneka graMthonAM pAnAMone soga banAvI dIdhAM che, aneka graMthanAM pAnAMonA TukaDAone paNa paga banAvI dIdhAM che; ane nirupayogI gaNAtA e TukaDA AdinI kiMmata paNa vadhArI dIdhI che, chatAM je pAnAMonA TukaDAo vagerene patto ja nathI e rIte to graMthane AkhA karavA muzkela che. ahIMyAM eka tADapatrIya pAnAMnA TukaDAone Dhagale je temAM bhagavatI sUtra, kalpacUrNi, vyavahAracUrNi, karmaprakRti, tilakamaMjarI mahAkavi kuttakaviracita vakroktichavita, gadarzana ane tenA uparanuM vAcaspati mizranuM bhASya vagere saMkhyAbaMdha graMthanAM pAnAMonA TukaDAo maLI AvyA, je paikInA upayogamAM AvI zake te te rAkhavAmAM AvyA che; bAkI to je rUpe badhuM kacuMbara paDeluM che, teno upayoga paNa zo thAya ? Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesalamera patradhArA [ 217 rA. rA. sI. DI. dalAle je prathAnAM pAnAMo sakhyAbaMdha nAMkhyAM che te, mane lAge che ke, amuka pAnA naMbara joI e toA che. u.ta. kuttakRta vakroktivitanAM pAnAM temaNe 300 nAMdhyAM che. Aje enAM pAnAM mAtra gaNatarInAM che. ane truTaka pAthIe ame jeTalI khAlI te badhIemAMthI eka-be-cAra pAnAM maLatAM ja rahyAM che. chevaTe nAnA TukaDA paNa hAtha lAgyA che. ane upara jaNAvela kacarAmAMthI paNa 5-10 pAnAMnA moTA TukaDAe hAtha lAgyA che. AcArAMga sUrNi vagere saMkhyAbaMdha graMthA oLakhI na zakAvAne kAraNe noMdhyA sivAyanA ja rahyA che. ane adhUrA graMthAnAM nAmeA vagere noMdhyA sivAya ja rahI gayu che. e cAcika graMthA e cA ika graMthe. ahI' che, je paikInA eka graMtha padyumnasUriSkRta che, ane bIjo jinapatisUri kRta A banne graMthaiAnA viSaya e che ke AzApallImAMnA udayanakRta jaina mUrtie vaMdanIya kharI ke nahI ? jinapatisUrie e pratimAe vaMdanIya na heAvAnuM puravAra karyuM che, jyAre zrI pradyumnasUrie te vaMdanIya hAvAnuM puravAra karyuM' che. A banneya graMthAnAM nAma sI. DI. dalAlanA lisTamAM neoMdhAyA ja nathI. paNa eka bhrAmaka nAma tarIke ja te neoMdhAyela che. AvAM AvAM te ghaNAM nAme bhrAmaka che ane keTalAMya noMdhAyAM nathI. dAnika graMthAtA nAza ahIMnA bhaMDArAmAM je dArzanika graMtha che te te moTe bhAge bhAMgIne bhUkko ja thaI gayA che, ane e badhIya nakale bAramA-teramA saikAmAM lakhAyelI che. pAchaLanA jamAnAmAM dArzanika graMthA taraphanI rasavRtti tUTI gaI ane caritro taraphanA jhoka vadhatA gayA tema tema A sAhitya vIsarAtuM gayuM ane tenI nakale karavA pratyenI udAsInatA paNa pariNAme Aje ApaNA bhaDArAmAMthI anekavidha sAhitya naSTa thaI gayuM. vAdidevasUri, AcArya malayagiri, AcArya hemacaMdra, zIzAMkAcA, maladhArI hemacaMdrAcArya vagere peAtAnA prathAmAM je dAnika vagere sAhityaprathAnI noMdha kare che e prathAnuM nAmanizAna Aje ApaNe tyAM nathI. jaitAnI jJAnabhakti ane udAratA chatAMya ApaNe AnaMda mAnavA jevuM che ke tUTIphUTI hAlatamAM paNa Aje ApaNA jJAnabhaMDArAne lIdhe e sAhitya ane enA viziSTa avazeSeA sacavAI rahyA che. jaina prajAe jema jJAnabhakti nimitte keTaluMka bagADayuM che tema, ApaNe jJAnabhakti nimitte sAcavI paNu dhaNuM jANyuM che. sarvadezIya graMthasa'graha jaina bhaDAre, sivAya bIje jaDavA muzkela che. jaina bhaMDArAnI vizeSatA ane mahattA hoya te te e ja che ke, ... mithyAtva lAgI jaze" evA tuccha vicArapravAhane kayAreya paNa jaitAe ane jainAcAryAe prAcIna yugamAM sthAna nahotuM ApyuM ane saMgrahanI dRSTie Aje paNa apavAda bAda karIe teA e ja dhyeya cAlu che. AgamAnI prAcIna prati jaina AgamAnI, sa`zeAdhanamAM kAma AvI zake tevI keTalIya prAcIna prati che ke je teramA saikAnA pUrvArdhamAM lakhAyelI che. A prati ja vAstavika rIte ApaNA AgameAnA sazodhana mATene AdhArastaMbha che. khaMbhAta, pATaNa vageremAM paNa AgamagraMthenI evI dhaNI prati che, je saMzAdhana mATenA AdhArastaMbha samAna che. jJAnAM, 33 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 ] jJAnAMjali atyAre teA bhaMDArane tapAsavAnuM ane vyavasthita karavAnuM kAma cAle che, eTale saMzAdhanakA sthagitaprAya jevuM che; chatAMya sahajasAja cAle jAya che. amArA pradarzananu jemaNe darzana karavuM hoya temaNe teA eka-be mahinAmAM ja jesalamera Avavu joI e. dharmakA'mAM Adara rAkhazeA, devadarzanamAM saMbhAraze. dhanehamAM umeza karazeA, 6. puNyavi. taraphathI sasneha dharmAMlAbha. [ * jaina ' sAptAhika, tA. 30 eprila, 1950 ] (2) [ sa. 2006nA vaizAkha suda 10nA roja zrI ratilAla dIpacaMda desAI upara lakhelA patramAMthI ] sAthIone bheTA ane vihAra-yAtrAnI samIkSA. tame chellA chellA sAbaramatI maLyA te pachI ame satata vihAra karIne, dhAryA samaye, jesalamera paheAMcyA te kharA ja. amAre je divase jesalameramAM praveza hatA te divase je banAva anya tethI tamane AnaMda ane Azcarya thaze. bhAI kRtecaMda khelANI, paDita amRtalAla, bhAI nagInadAsa ane bhAI cimanalAla vagere, je jesalamera mArI sAthe rahI kAmamAM madada karavAnA hatA, te badhAya amArI kAma karavAnI pustakAdinI samagra sAmagrI sAthe meTaramAM AvI paheoMcyA, ane lagabhaga jesalamera sAta mAIla jeTaluM dUra haze te sthaLe AvIne amane bheTI gayA. ane badhAya meTaramAMthI UtarI paDayA. aNudhArI rIte ja galamAM mAMgalanI jema amArA sauneA bheTA thayA ethI ane aNadhArI rIte amArI samagra sAmagrI amArI sAthe ja paheAMcI ethI amArA saunA AnaMdane pAra na rahyo. amArA saute mATe A prasaMga eka magaLarUpa ja hatA. amAre saue kayAM rahevuM ? kAryakrama kema geAThavave ? ane ekabIjAe kevI vyavasthA karavI ?--enI satvara gADavaNa thaI gaI ane nizcitapaNe eka paNa dhaDI ke miniTa bagADayA vinA amArA dareka kAmanI geDavaNa thaI gaI. jaMgalanA vayamAM amane bheTI jatAM sau meTaramAMthI UtarI paDacA ane vinayavadana vidhi patAvIne sau sAthe cAlavA taiyAra thaI gayA, paraMtu sAthe pustakAdi sAmAnathI bharacaka ladAyelI AkhI meTara hatI tenI vyavasthA karavAnI hAI bhAI khelANI ane amRtalAla paDita amArI sAthe rahyA ane khIjAe meTaramAM besI jesalamera AgaLa AvI pahoMcyA ane ame sAdhuee ane bhAI khelANI vageree barAbara mAha zudi 12 te divase sAMjanA savAcAra ane sADAcAranA vacamAM jesalameranA daravAjAmAM praveza karyAM. amAruM A mudde game tevu hAya paNa amArA mATe teA e samaya atyaMta maMgaLamaya murUpa ja hatA ke je samaye ame amArI vihArayAtrA nirvighnapaNe samApta karI hatI. satata tra ane lAMbe vihAra amArA vaDIla pUjya meghavijayajI mahArAjajI ane zrI ramaNIkavijayajInI tabiyata rastAmAM zithila thaI hatI, tema chatAM saue setsAhapaNe avirata vihAra karye ja rAkhyA hatA. huM te dharmapasAthe mArI sahaja sthitie ja A tarapha AnaMdathI vihAra karIne AvyA chuM. vihAra amArA lagabhaga cauda-5dara mAIlanA tA ghaNA ja thAya che ane chellA vidvArA teA seALa ane aDhAra mAIlanA ja hatA chatAM amArA dhAryA pramANe nirvighnapaNe ame jesalamera paheAMcyA ane te uparAMta ame Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesalamera patradhArA [ 259 lavAjI tIrtha, ke je jesalamerathI dasa mAIla dUra che, tyAMnI yAtrA ane meLAnA darzanano lAbha paNa amArA kAryakartAonA samudAya sAthe laI zakyA. eTale amAre thAka UtarI gayA hoya tema amane lAgatuM hatuM. laDavAjInuM tIrtha: tyAMnA maMdiranI adbhuta kalA jesalamerathI bIje divase ame lokavAi pahoMcyA ane tyAMnA meLAnA darzanano ane yAtrAno lAbha laIne jesalamera AvyA, jyAMnuM maMdira zilpa sthApatyakaLAnA Adarza namUnArUpa che. joke atyAre je maMdira che te prAcIna mULa maMdira nathI, tema chatAM prAcIna maMdiranA pAyA upara AjathI lagabhaga pAMca saikA pahelAM baMdhAveluM maMdira che. emAM je kaLA che e to bhalabhalAne AMjI nAkhe tevI che. e viSe zrIyuta bAbu pUrNacaMdra nahAre ghaNuM lakhyuM che eTale te viSe tamane khAsa lakhato nathI. maMdiramAMnI addabhuta zAlabhaMjikAo (pUtaLIo) ahIM AvIne ame bIje ja divase killAmAM gayA. tyAMnAM maMdiranAM darzana karyA. khare ja, e maMdire enI kaLAkRti ane zAlabhaMjikAo mATe ajoDa che. zIlabhaMjikAonA aMgabhaMga e to nRtyakalAniSNAtane sAce ja viramaya pamADe tevI vastu che. je zilpakAroe A zAlabhaMjikAo ghaDI haze temane nRtyakaLAnA aMgabhaMga viSe kevo ajaba khyAla have e jANIne ApaNane Azcarya thAya tema che. nRtyakalAvizAradane mATe to A maMdire ane enI zAlabhaMjikAe yAtrAdhAmasvarUpa kilAmAM jJAna bhaMDAra darzana karIne killAmAM jJAnabhaMDAra kholAvyo ane temAMthI bhAIzrI cimanalAla DAhyAbhAI dalAle (jemanuM TUMkuM nAma sI. DI. dalAla kahevAmAM Ave che) taiyAra karela ane zrI jinavijayajI dvArA maLelI mAhitI anusAra amuka pustaka meM mArA saMzodhananI dRSTie tAravyAM ane kAryakartA zeTha phatecaMdajI mahetA ane bhAI pyArelAla jiMdANIjIe amane jesalameranA bhAIonI sammatithI ApyAM. vizeSAvazyaka bhASyanI prAcInatama prati e pustakomAM ame vizeSAvazyaka bhASya khAsa IrAdApUrvaka lAvyA hatA. zrImAna jinavijayajIe A pratinA aMtamAM saMvatane je ullekha che, e graMthakAranA graMtharacanA samadhane sUcavata che, e daSTie teno upayoga karyo che. paNa mArI daSTi to e pratine joIne judI judI daSTie enuM mahattva AMkavA lAgI ane te daSTie ja ame teno upayoga karyo che. e pratinA aMta bhAgamAM lekhana saMvata nathI, paNa tenI lipi jotAM te prati 9mA saikAmAM lakhAyelI hoya tema lAge che, 10mA saikAthI arvAcIna hovAno saMbhava koI rIte nathI. eTale A prati bhAgyakAranI bhASyagraMthane lagatI maulika bhASAnuM svarUpa vagere kevAM haze te mATe ati mahattvanI che. tema ja bhAratIya lipivizArade mATe 10mAM sikAnI AsapAsa brAhmI lipinuM svarUpa kevuM haze tene lagatI eka viziSTa lekhamALA paNa A pratinA AdhAre taiyAra karI zakAya tema che. mane lAge che ke Aje ApaNe sAme je bhAratIya jJAnabhaMDAre jovA-jANavAmAM che te sarvamAM A prati prAcInatama che. eTale te daSTie A pratinuM ane jesalameranA bhaMDAranuM mahatva vadhI jAya che. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 ] keTalAka prathAnI mahattvanI hastaprati edhaniyuktinuM bRhadbhASya paNa ahIMnA bhaMDAramAM vidyamAna che, jenI ame kApI karAvI lIdhI che. kalpamahAbhASyanI ahIM' kApI che, paNa te ardhabhAganI ja che. caudamA saikAmAM TIkA racanAra AcArya kSemakIrttie A mahAbhASyanI sAkSI AdithI aMta sudhInI ApI che. chatAM Aje ApaNA sAme enI sa'pUrNa' prati kayAMya jovAmAM nathI AvI te Azraya jevI ja vAta che. anuyAgadvAranI hAribhadrIyA vRttinI prati mAtra pATaNa-vADI pArzvanAthanA bhaMDAramAM ja che, te sivAya ahIMthI tenI eka prati maLI che. pATaNanI prati ahIMnI pratinA utArArUpa hAvA sAthe te pratine koI viziSTa vidvAne sajAvelI che. ahIMnI prati paNa sudhArelI che, jenA zeAdhake keTalAka pATho bagADayA che. A prati najare jovAthI e bhramaNAone ApaNe niHzaMkapaNe sudhArI zakayA chIe. ane emAMthI keTalIka navI paMkti paNa maLI AvI che. anuyAgaddArasUtranI mULa prati paNa mane pAThabhedanI dRSTie madadagAra thaI che. TIkAkAra AcAryaM zrI hemacaMdra maladhArIe je pAThabhedo ApyA che, te paikInA keTalAka pAThabhedo mane AmAMthI maLyA che. joke meM maladhArI mahArAje bhegA karelA Adarzo paikI dhaNA meLavI lIdhA che, tema chatAM haju paNa amuka Adarze (pratyaMtara) mArA hAthamAM AvavA bAkI che. eTale mULasUtranu' anusaMdhAna eTaluM khaDita ja raheze. saMbhava che, koI navA Adarza kayAMyathI maLI Ave. khaMbhAtanA laDAra tapAsave! bAkI che ja. jJAnAMjali ahIM AvIne ame anuyAgaddArasUtra ane tenI hAribhaddI ane maladhArI TIkAe ahIMnA pratya'tarA sAthe meLavI lIdhI che ane pAThe zuddha karI lIdhA che. bRhatkalpa ane tenI TIkAnI prAcIna prati maLI tene paNa ame meLavI lIdhI che. A kAma paDita amRte karyuM che. ane bhAI nagInadAse paNa temAM bhAga ApyA che. jyotiSakaraDaka ane sUryaprApti paNa sudhArI lIdhAM che. jyotiSakara DakamAM gAthA vagere kAgaLanI pratiomAM astavyasta maLI Ave che, te ahIMnI pratimAMthI ThIka maLI AvyAM che; chatAM hajIya goTALA teA che ja. sUryapratapti paNa ahIM ati prAcIna heAvAne lIdhe DIka thaI cUkI che. mULasUtra ame gujarAta AvIne pATaNanI ane mArA pAsenI tADapatrIya pratAne AdhAre taiyAra karIzuM. rasaprada prazastio-puSpikAe eka bhavabhAvanAprakaraNa-AcAya maladhArIkRta svAprajJa TIkAnI be pratie ahI che. tene saMzAdhana mATe upayAga karyAM che. A pratinA aMtanI graMthakAranI prazasti ane lakhAvanAranI prazasti ghaNA rasa pedA kare tevI che. lakhAvanAranI prazastine AdhAre e jamAnAmAM A graMtha tarapha lokone kevA Adara hatA te jaNAya che, e ApaNate Anada Ape tevI vastu che. AvI puSpikAe ahI traNa jAtanI maLI che. A prakaraNanI TIkAnA Adi bhAgamAM je teminAthacaritra che tenI paNa judA graMtha tarIkenI nakala ahIM che, ane tenA aMtamAM sahaja pheraphAra sAthe bhavabhavanAprakaraNavRttinA aMtamAM AvatI prazasti ja lakhavAmAM AvI che. prati te arasAnI hAI eTale ke saMvata 1245mAM lakhAyelI hAI maladhArI mahArAje pote ja tema karyu haze tema lAge che. adhUrI yAdIe ahIMnA bhaMDAranI ghaNI pratA astavyastaprAyaH che. zrIyuta sI. DI. dalAlanA lisTamAM je nAmeA noMdhAyAM che te mAtra amuka pAnAM hAtha AvI gayAM ke amuka nAma joI lIdhu teTalA uparathI ja thayuM che. Aje bhaDAramAM evI DhagalAbaMdha peAthIo che, jemAM eka eka pothImAM dasa-dasa ane vIsa-vIsa Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 261 jesalamera patradhAra graMthonAM pAnAM bharAI beThAM che. je graMthe Aje bhaMDAramAM adhUrA che te badhAyanAM pAnAM A pothIemAM najare Ave che. ahIM AvanAra darekedareke bhaMDArane potAnA kAmapUrato che, paNa koIe AkhA bhaMDArane tapAsIne ane tenuM pRththakkaraNa karIne bhaMDArane vyavasthita karavAnuM kAma kyuM nathI. zrIyuta dalAlanA lisTamAM je graMthane pUrNa lakhyA che te paikInA lagabhaga saMkhyAbaMdha graMthe apUrNa che. je graMthane zrIyuta dalAle potAnI noMdhamAM Incomplete ane and other loose leaves Adi jaNAvela che, te paikInA saMkhyAbaMdha graMthane ame pUrNa karyA che. amuka varSa pahelAM aDI zrI jinaparisAgarasUrijI mahArAje bRhatakalpabhASyanI pratimAM khUTatAM pAnAM lakhAvyAM che e pratinAM khUTatAM e pAnAM ame A truTita patrasaMgrahamAMthI zodhI kADhayAM che. sI. DI. dalAlanI noMdhamAM kaviracita vakrokitajIvitanI mAtra eka ja pratinI noMdha che, jyAre truTita pAnAMomAMthI ame eka bIjI prati-ane te paNa dalAle noMdhelI prati karatAM ghaNI ja prAcIna pothI che te--zodhI kADhI che. graMthanI astavyasta sthitinuM kAraNa ahIMnA bhaMDAranAM pustako je rIte astavyasta dekhAya che, ane ApaNA gujarAtamAM paNa e rIte ja pATaNa, amadAvAda, lIbaDI vageremAM banyuM che, tenuM kAraNa ApaNI jJAnapAMcama paNa che. loke samajyA vinA prato chUTI mUke ane pachI tene (tenAM pAnAMne) kema meLavavAM e khabara na paDe eTale jema Ave tema prato astavyasta bhegI karavAmAM Ave. A rIte ApaNI avivekabharI jJAnabhaktine lIdhe ApaNA hAthe seMkaDo graMthe nAza pAmyA ane khaMDita thaI astavyasta paNa thaI gayA. ApaNI jJAnabhakti ApaNA bhaMDArone ane tenI rakSAne lagato ItihAsa jema ApaNane ujajvaLa banAve te che, tema temAM AvAM avivekanAM dhAbAM paNa paDelAM che, tema chatAM jaina prajAe jeTaluM sAhitya sarajAvyuM che ane je rIte sAcavyuM che, ane Aje paNa sAcavI jANe che ane je duniyAmAM bIje kyAMya jaDe ema nathI. ApaNuM bhaMDAromAM abhyAsanI dRSTie, jJAnanI daSTie, tulanAnI daSTie, ane khaMDanamaMDananI daSTie vagere aneka dRSTie je rIte jJAnarAzi athavA pustaka rAzi sacavAyelo che, teTale ane tevo koIe bhAgye ja sAcavyuM haze. Aje to AvA prAcIna jJAnabhaMDAronI joDa jeno sivAya bIje ochI ja jaDaze. Aje bhAMDArakara insaTaTayUTa vagerenA saMgraho e moTe bhAge jenonA ja saMgrahanuM phaLa che. aratu. have mULa vAta. lUNu mATe rasoI bagADavA jevuM ahIMnA jJAnabhaMDAramAM saMkhyAbaMdha graMtho prAcIna-prAcInatama che, jeno ApaNe Aje upayoga karavo ja joIe. nahi to ApaNuM sAhitya nirmAlya ja rahI jaze. Aje ApaNe mukita graMtha aMge evA saMkhyAbaMdha dAkhalAo ApI zakIe tema chIe ke prAcIna pratio sAthe sarakhAvI na zakavAne lIdhe e graMthe keTalA badhA azuddha rahevA pAmyA che. mAtra jaina graMtho ja nahi paNa jenetara graMtho-dArzanika Adi viSayane lagatAnIpaNu e ja dazA che. mArI to e icchA che ke ahIMnA ane pATaNa-khaMbhAtanA bhaMDAromAM evI evI je agiyAramAthI teramA ane vadhAremAM vadhAre caudamA saikA lagabhaga lakhAyelI dareka pratine ApaNe ApaNuM mudrita ke amudrita pratio sAthe sarakhAvI levI joI e. paMdaramA sikA pachInI pratio moTe bhAge bekALajIthI lakhAyelI hovAne lIdhe ane ApaNI kRpaNutAne pariNAme azuddhaprAyaH ane avyavasthita rIte lakhAyelI che. A vastu ahIMnA zeTha zrI Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262] jJAnAMjali dharaNazAhanA graMtho ane pATaNa AdimAM zrI devasuMdarasUrijIe lakhAvelA Adi graMze jotAM spaSTa dekhAI Ave che. prAcIna pratio ApaNe joIzuM to temAM aneka jAtanAM cihno, zloka AdinA aMke, adhikAra pUrNa thato hoya tyAM vividha nizAnIo ane zobhana vagere jovAmAM Ave che, jyAre ApaNuM kArpaSyadoSathI lahiyAo sAthe pustaka lakhANanA bhAva aMgenI rakajhakane lIdhe lahiyAoe mAtra akSaro lakhavAnuM kAma jArI rAkhyuM ane vacamAM AvatAM cihno, nizAnIo vagere badhuMya ane te uparAMta gAthA Adine aMke vagere paNa lakhavuM choDI dIdhuM. khare ja, A vastu lUNa mATe jema AkhI rasoI bagADavAmAM Ave tenA jevI banI che. hajAro konA graMthamAM aMke, cihno vagerenA kSe konI gaNatarI ja lakhANa tarIke karavAmAM na Ave to lahiyAnI AMkhe ApaNe jarUra ja caDIe. paraMtu vaNikavRtti hoya tyAM viveka keTalIka vAra jato rahe che. are, varatuM kevI kadarUpI banI jAya che te dhyAnamAM AvatuM ja nathI. Aje paNa pustakanI bAbatamAM jaina sAdhuone lahiyAo sAthe AvI rakajhaka kAyama cAlatI meM najare moTe bhAge dareka sthaLe anubhavI che. tethI e badhAe zuM zuM khoyuM che tenI mane vadhAremAM vadhAre mAhitI che. astu. mArA patramAM ADI vAto AvI jAya che. paNa mane thAya che ke ApaNe keTalAka AvA vyavahArone lIdhe ApaNe pote upara jaNAvyA mujaba kevI kevI hAni hAMsala karI che, tene ApaNane khyAla Ave. siddhahema tathA bIjI hastaprato mArI to icchA che ke ahIMnA bhaMDAranI prAcIna dareka pratinuM sarakhAmaNI karIne saMzodhana karI levuM. e kAraNathI paMcAzaka, dharmabiMdu vagere jevA graMthe ame meLavI lIdhA che. paMcAzaka saTIka jevA viziSTa graMthanI to graMthakAranI graMtharacanAnA najIkanA samayamAM lakhAyelI ja eka nakala ahIM che. ame teno paNa upayoga karI lIdho che. siddhahema vyAkaraNanI keTalIka prAcIna pratio paNa ahIM che. teno paNa ame upayoga karyo che ane karI laIzuM. eka pAMcamo adhyAya te saM. 1206mAM lakhAyeluM che. siddhahema vyAkaraNa dareka daSTie taiyAra karavA jevI vastu che. ghaNAe enA mATe zrama kare che, chatAM temAMthI UNapo rItasara keI dUra karatuM nathI; adharathI ja badhAe kAma karyuM jAya che ane e rIte dhanano avyavasthita rIte vyaya thAya che. navI TIkAo racavAnA vyAmoha karatAM je vastu vidyamAna che tene surUpa banAvavA prayatna karavAmAM Avyo hota to ghaNuM cagya thAta. paNa keInI IcchAne ApaNe thoDI ja rokI zakIe chIe ? ahIMnA bhaMDAramAM siddhahema uparanA zrI kanakaprabhasUrikRta ladhunyAsanI catuSkavRttino aMza 1271mAM lakhAyelo che, ane te prathamadarza che, ema tenA aMtanA vyAkaraNacatuSkAvaNikAyAM SaSTha; pAdaH samAptaH // prathamapustikA pramANIkutA // cha / saMvat 1271 varSe kArtika zudi 6 zukra zrInaracandrasUriNAmAdezena paM. guNavallabhena sAmarthiteyaM pustiketi che gharathA rarara maMtaratu I A pramANenA ullekhathI A prati prathamadarza havA viSe zaMkAne sthAna nathI lAgatuM. graMthakAra ane graMtharacanAne samaya paNa gharamAna ja che. sacavAyelA vividha graMtha bhaMDArane jema jema tapAsatA jaIe chIe tema tema aneka daSTie navuM navuM maLatuM rahe ja che. AcArya pAdaliptasUrikRta tigmaraMDakanI TIkAnI prati paNa bhaMDAramAMthI maLI AvI che. zrI sI. DI. dalAlanI ke koInI noMdhamAM A mahattvanA graMthanI noMdha nathI. sanmatitarka, tattvasaMgraha vagere jevA graMthe bAramA sikAnI pratikRtie che, ane bIju ghaNuM ghaNuM sAhitya bhaMDAramAM che ane ghaNuM Aje paNa sArI sthitimAM che. vizeSAvazyaka mahAbhASya, jenI meM upara noMdha lIdhI che, te graMtha Aje paNa che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesalamera patradhArA [ 263 akhaMDa rIte sacavAyela che, ane e rIte saMkhyAbaMdha kAvya, chaMda, alaMkAra, keSa ane dArzanika sAhityanA graMthe sarasa rIte sacavAyelA che. keTalAya graMtho-bhagavatIsUtra Adi jevA-sacavAyelA che ane tenAM tADapatro eTalAM uttama jAtinAM che ke e prati saM. 1271mAM lakhAyelI che, chatAM haju huM zarata sAthe kahI zakuM chuM ke bIjA hajAra varSa sudhImAM paNa koI kudarate dhArele kapa na Utare to--tene leza paNa AMca Ave tema nathI. ahIM lAMbAmAM lAMbI tADapatranI pithI 38 IMca lAMbI ane pahoLI traNa Ica lagabhaganI maLI AvI che. pracalita kiMvadantIne niSedha ahIMnA bhaMDAro viSe kiMvadantI cAle che ke, A bhaMDAra pATaNathI rAjadvArI viplavanA prasaMgamAM surakSita sthAna samajIne ahIM lAvavAmAM Avyo che. paNa Aje bhaMDAramAM je pothIo vidyamAna che te jotAM ema mAnavAne kazuMya kAraNa nathI. je te samayane e bhaMDAra hoya to temAM bAramA ane teramA saikA pahelAMnAM ja lakhAyelAM pustaka vadhAre hovAM joIe. paraMtu ahIMnA AkhA bhaMDArane tAravIe to bAramA saikAmAM lakhAyelAM pustake pAMca-pacAsa ke poNo ja che; jyAre te bAdanAM saMkhyAbaMdha che. khAsa karIne atyAre bhaMDAramAM je graMthasaMgraha che te kharatara AcArya vara zrI jinabhadrasUrijInA upadezathI khaMbhAtanA rahevAsI zreSivara parIkSaka (pArekha) zrI dharaNu zAhe lakhAvela che ane teNe AkhA bhaMDArano eka tRtIyAMza athavA tethI paNa adhika bhAga rokyo che. bAkIno teramA ane caudamA sikAmAM lakhAyeluM che. eTale cAlI AvatI kivadantI bahu vajUdavALI dekhAtI nathI. ahIM eka guptastaMbha hovAnI mAnyatA che tenA mULamAM zuM tathya che e to atyAre ApaNe zuM kahI zakIe ? ["jaina" sAptAhika, tA. 7, 14 ane 21 me, 1950] [3] | [ saM. 2006nA mAha suda 12, phAgaNa suda 12, caitra vada 2 ane vaizAkha suda 6nA roja pU. munizrI jaMbuvijayajI upara lakhelA patromAMthI ] phaledhIthI ame seLa mAIla ane aDhAra mAIlanA vihAra karIne paNa cha divase ahIM meLA upara AvI gayA chIe. thAkanI to vAta ja na pUchaze. A vakhate amAro vihAra kaThina thayo che. kAMI vaye paNa asara dekhADavA mAMDI che. joke bIjI to khAsa asara nathI, chatAM amuka asara te thAya ja; chatAM ahIM pahoMcatAM ane aSTasiddhi thatAM thAka jato rahyo che ane jato raheze. dvAdazAra (dvAdazArayacakra)nA mULa mATe huM satata jAgRta chuM; pAnAM pAnAMne phaMphoLuM chuM. ahIM AvI jesalamerathI dasa mAIla levAi che tyAM meLAmAM gayA. tyAMthI AvI tarata ja bhaMDAra kholAvyo che, ane tADapatrIya pratio lAvIne saMzodhananuM kAma zarU karI dIdhuM che. A pradezane lagatA keTalAka samAcAro-pAkIstAnanA tophAnone lagatA-peparamAM AvavAthI keTalAkane amArA mATe ciMtA thAya che. Apa e viSe ciMtA na karatA. ahIM koI vAte vadhe nathI. alabatta, ahIM AkhA pradezamAM lazkara ghaNuM rAkhavAmAM AvyuM che, e vAta kharI che. paNa A tarapha koI vAtane bhaya nathI. eTale Apa e viSe nizciMta raheze. Apa saunA sabhAvathI ane Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 ] jJAnAMjali huM je kAma mATe Avyo chuM tenA prabhAvathI ame nirupadrava rahIzuM, evo mAro vizvAsa che. ahIM AvIne ame bhaMDAra barAbara tapAsyo nathI. paNa je je graMthanuM saMzodhana karavAnuM che, te te graMthanI pratio pasaMda karIne lAvIe chIe, ane saMzodhana karIne pAchI mUkI AvIe chIe. Aja sudhImAM ame 1. anugaThArasutra-tenI cUrNa, hAribhadravRtti ane mAladhArIyA vRtti. 2. sUryaprajJapti TIkA. 3. tigmaraMDaka TIka. 4. bhavabhAvanA saTIka. 5. paMcAlaka saTIka. 6. bRhakalpa saTIka. . vizeSAvazyaka bhASyanI kepI. 8. ghaniryuktibhAvanI nakala. 9. dharmottara malavAdIya Tipana. 10 prajJApanA sUtra mULa vagere graMthonuM kAma karyuM che, bIjAnuM cAlu che. ahIMne bhaMDAra astavyasta ghaNe che, tema temAM keTalIka pratio graMthakAronA samasamayamAM lakhAyela hoI tIrtharUpa ane zuddhatama che. saMzodhananI daSTie ghaNI ja mahattvanI A pratA che. bAkI graMtha adhUrA paNa ghaNuM che; astavyasta paNuM ghaNuM che; keTalIka pothIomAM to pAMca-daza ja nahi, paNa paMdara-paMdara vIsa-vIza prationAM pAnAM bhaLI gayAM che. e pAnAM je je pothIonAM hoya temAM huM vyavasthita rIte tapAsIne mUkavA prayatna kare chuM. have e kAma karavAnuM che ane barAbara thaze. dharmottaranuM malavAdIya Tipana ahIMnI be ane pATaNanI eka-ema traNa prato sAthe meLavIne taiyAra thayuM che. Apane e mekalavAmAM Avaze. traNa prati meLavavA chatAM Adino ane vacamAMne jarA jarA bhAga khaMDita to raheze. traNe pothIo jIrNa ane khaMDita ja maLI che, chatAM traNanA AdhAre alpa aMza ja nyUna raheze. hajI tapAsa cAlu che, kadAca apUrNa pothImAMthI prationA TukaDA maLI Ave paNa kharA. dharmottara upara eka bIjuM TippaNa paNa ahI che. te bauddha AcAryanuM che. kartAnuM nAma nathI, paNa prati 1116mAM lakhAyelI hoI ghaNI sArI che. tenI ame pheTo kopI karI laIzuM. ame to ahIM je je jaina-jainetara sAhityagraMtho, caritra ane dArzanika, AlaMkArika vagere graMthe che te darekano saMzodhana dvArA upayoga karI laIzuM. je graMthe nahi maLatA hoya tenI nakale paNa karI laIzuM. ahIM AvanArA dareke bhaMDArane sudhAravAne dAvo karyo che, paNa kharI rIte tevuM kazuM ja kaI karI zakyA nathI. jyAM sudhI graMthanA adhavacamAMnAM pAnAM kayA graMthamAM haze, tenI kalpanA na Ave tyAM sudhI A graMthAlayane vyavasthita karavAnI vAta phAMphAM jevI che. huM A ekeka graMthanAM pAnAMone judA pADI pArakhIne yogya karI sAthe mUkI dauM chuM. vizeSAvazyakanI keTayAcAryAya pothI ahIM che. huM ene meLavI laIza. paNa TIkA ahIM jaDI nathI. kadAca apUrNa pothIomAMthI maLI Ave to nA na kahevAya. dvAdazAranI prati maLavAno saMbhava atyAre na ja kahevAya. hamaNAM eka navI pothInI bhALa lAgI che. tenI meM tapAsa karAvI che. je khAsa haze to meLavIzuM. mane nathI lAgatuM ke koI khAsa hoya. tapAsa karAvI che. siddhahemaladhuvRttine eka adhyAya ahIM 1206mAM lakhele hato te meLavI lIdho che. bIjA adhyAya 1216mAM lakhAyelA che te paNa meLavI laIzuM. siddhahema ane bRhadvatti barAbara taiyAra karavA jevI vastu che. ame ahIMthI amArI pAsenAM kImatI likhita pustake atyAre to gujarAta mokalI ApyAM che. dravyAlaMkAranI kopI paNa karAvI laIzuM. tavasaMgraha ame meLavI laIzuM. uparAMta mATharavRtti, abhidhAvRttimAtRkA vagere je graMthe prAcIna che tene meLavI laIzuM, jethI saMzodhanamAM tene yogya upayoga thaI zake. ahIMnA bhaMDAra aMge pATIo, baMdha, peTIo vagere karAvavAnuM che. A mATe muMbaI goDajInA zrIsaMghe kharca karavAnuM kabUla karyuM che. phoTogrAphanuM kharca phoTogrAphanI nakalo je je mahAnubhAvo leze temanA upara jaze. - bAkI mane eTaluM jarUra thayuM che ke, je ahIM na AvyA hota to ApaNuM Agama-saMzo Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesalamera patradhArA dhanamAM eTalI UNapa ja rahI jAta. ahI je paMdaramA saikAmAM ane te pachI lakhAyelA tADapatrIya graMtha che te te azuddhRnI dRSTie kAgaLanI pratAne mahAta kare tevA che. bAramA-teramA saikAmAM je pratA lakhAI che te badhI divya svarUpI prati che, caudamA saikAmAM kAMI ThIka. chatAM eTale upakAra ke keTalAka alabhya graMthe e lakhANamAMthI ApaNane maLI Ave che. * atyAre te huM saMzodhananuM kAma kinAre rAkhIne AkhA bhaMDArane tapAsI rahyo chuM. eka eka peAcImAM saMkhyAbaMdha graMthanAM pAnAMo bhegAM thaI te banelI peAthIone meM vibhAgavAra vaheMcIne bhaMDAranA saMkhyAbaMdha graMthAne pUrA karyAM che; nahi eLakhAtA graMthAne oLakhI kADhayA che; nahi tapAsAyelA ane bhrAmaka nAmAvALA graMthonAM satya nAmeA pArakhI kADhavAM che. sUryapraptiTippaNa nAmanuM pustaka joyuM tyAre zrI pAdaliptAcAryanI jyoti s3vanI vRtti nIkaLI AvI che, jene nirdeza zrI malayagirijI ma. sUryaprApti AdimAM kare che. Aja sudhI e jANavAmAM AvI naheAtI. e graMtha ahI'thI maLela che. ane e rIte aneka graMthaiAnAM pAnAMo, TukaDAo je nirupayeAgI dazAmAM paDelAM hatAM te badhAMyane punaH peAtAnA kuTuMbamAM bheLavIne sApayeAgI banAvI devAmAM AvelA che. * [ 265 * sanmatinI TIkA ahIM bAramA saikAnA pUrvAdhamAM lakhAyelA jevI anumAna dekhAya che. ekikara rahejo, huM pratyeka graMthane upayAga vyavasthita rIte karI laIza. nahIM te! AkhA graMthenA phoTogrAphasa laIne sAMpIza. tattvasa'grahanI prati-TIkAsaha prati-divya ahIM che. tenI saMzodhita nakala ApIza. sAMkhyatattvakaumudI vagere graMtha paNa te ja rIte kAryo karavA mATe sAMpIza. AkhA bhaMDAra divya rUpa che. have teA mArI icchA e ja che ke, ApaNe satvara maLIe ane mahattvanAM kAryAMne jIvanamAM prAraMbhIne pUrNa rUpa ApIe. ApaNe eka evA sazeAdhanasika munivaronuM maMDaLa sthApI zakIe te| ghaNuM ja sAruM thAya. atyAre te huM AkhA bhaMDArane vyavasthita banAvI rahyo chuM. ['jaina' sAptAhika, tA. 11 ane 18 jUna, 1950 ] [ 4 ] mu. bAlApura-muni zrI jabuvi yAgya............mAruM zarIra dhaNuM sAruM che ane kAma barAbara cAle che......... Apa jANIne rAjI thaze| ke ahIMnA bhaDAranuM pAnuM pAnuM tapAsI lIdhuM che. badhA graMthaine sarasa rIte vyavasthita karI dIdhA che, ane AkhuM lisTa riporTanA svarUpamAM taiyAra thaI cUkayuM che. Aje ja pUrNAhuti thaI che. me mahinA pustakonI vyavasthA-lisTa pAchaLa gayA che. have bIjI kAma zarU karIzuM. bhaDAramAMthI AcArya pAdaliptanI jyAtiSThara Daka TIkA maLI che. sasiddhAntapraveza nAmane graMtha Sagdarzanane maLatA che. ahI e nakalA che, tenI kApI karI rahyo chu. ekAda be divasamAM pUrNa thaze. pramANAMtarbhAva nAmanA jaina graMthanI kApI paNa karI levAnI che. Apane upayAgI thaze e dRSTie jAte ja kaoNpI karavAmAM Ave che. A sivAya sAMkhyasamatikA upara e navIna TIkA mudritathI anya paNa maLI AvI che. tenI nakalA paNa thaze. prati eka 1171 nI lakhelI che ane bIjI paNa eTalI jJAnAM. 34 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnAMjali 266] ja prAcIna che. TIkAkAronuM nAma lakhyuM nathI; ekamAM nAma hatuM te kapAI gayuM che, ane mAtra eka + akSara ja rahyo che. te pachInA traNa akSaro kapAI gayA che. maThira to nahi ja, kAraNa ke A vRtti judI ane moTI che. mAre to chapAI che. te sAthe to sarakhAvI dIdhI che. bIjImAM to nAma ja nathI. baMneyanI nakala karAvI laIza. meLavIne jovA mekalIza. AgamonI prati AgamonI pratio keTalIka to bahu prAcIna ane sarasa che. je huM ahIM Avyo na hota to eTaluM kAma adhUruM ja ane apUrNa ja raheta. dazavaikAlika cUrNi chapAI che. tenI prAcIna pratio pATaNamAM paNa che. te sarakhAvIne huM mArI prati ahIM laI Avyo chuM; ahIMnI prAcIna prati sAthe meLavI tyAre bhavADA jevuM ja lAgyuM. Apa jANune Azcarya pAmazo ke mudrita ane ApaNA bhaMDArAnI prAcIna prationA aMtarbhAgamAM eka tADapatrIya pAnA jeTale pATha ja nathI. ahIMnI pothImAM e badhe ja pATha che. graMthakAra-cUrNikAra sthaviranA nAmanI prazasti vigere badhuMya che. A rIte ApaNe mATe apUrva vastu maLI gaNAya. meM to chevaTe ahIMnI prati uparathI nakala karAvavAno ja nirNaya ja prAcIna prati che te sAthe meLavI laIza. ahIM keTalAya graMthonI prati evI che ke je graMtha racAyela hoya te pachI taratanI ja athavA te ja samayanI che. dharmavidhi. karmagraMthanI TIkAo, bhavabhAvanA saTIka, paMcAzaka Adi aneka graMthe A keTinA che. ame badhA ja meLavI lIdhA che ane bIjA meLavI laIzuM. samititane eka khaMDa ahIM adhUro che, bIje che ja nahi. paNa ahIM je tADapatranA seMkaDo TukaDAo paDyA che e TukaDA TukaDAne meM aneka vAra joI nAkhyA che. jyAre jyAre jouM chuM tyAre apUrva vastu maLI ja Ave che. e rIte samitinA pAnAno eka TukaDo maLI Avyo temAM puSikAne aMza maLyo che. temAM taravavadhavidhAvinya sanmatiTIAvA akSaro che. A uparathI samati nAmano ullekha maLe che e mahattvanI vastu che. TukaDe taddana nAne che, paNa A daSTie mahattvano che. evA to meM vividha TukaDAo kADhyA che. anuyogakArasUtranI pratinA TukaDeTukaDA thaI gayA che; e TukaDAone meM TukaDAomAMthI judA vINI kAvyA che. e eTalA mahattvanA che ke Aje ApaNe jema pAThabheda vagerenI noMdhe yogya pATha ko, kayo pATha TIkAkAra sammata che vagere noMdhIe chIe evI temAM noMdha lIdhI che. Apa A TukaDA jozo tyAre khuza thaI jaze ane eTaluM dekhAya che ke ApaNe nasIbavAna chIe. sAmagrI vividha maLatI ja rahe che. dvAdazAranI pothI ke bIjuM kazuMya ahIM nathI. bauddhagraMthe paNa khAsa ahIM nathI. be-pAMca che. nyAyabiMdu TIkA Adi amuka graMtha che. ahIM ame jeTalA prathe prAcIna che tenA Adi-aMtanAM pAnAMnA phoTA jarUra levAnA chIe jethI cihno, lipi vagerene paricaya sahaja thAya. sacitra prationA paNa pheTA laIzuM tema ja mahatvana graMthanA phoTAo laIzuM. eka vAta jaNAvuM: dvAdazAranI pothImAM pupikAne aMte je 2 nA aMka jevuM AvatuM hatuM te zuM ema prazna thayo hato. Apa jANazo ke te daMDamAtra ja che. prAcIna bAramA saikAnI pratimAM evA ja daMDa-pUrNa virAma Ave che. 22 A agara Ane maLatAM ja e daMDo che. AdiaMtamAM AvatI Akatio vagerenA phoTAo jarUra levAnA che. amAruM kAma keTaluM bAkI che ene uttara Apa jANaze ke ahIM ame AvatA mAha-phAgaNa sudhI rahevAnA chIe. tyAre ane satata kAma karIzuM tyAre kAma pUrNa thaze. ahIM prAcIna pratio Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesalamera patradhArA [ 267 evI che ke meLavI lIdhA vinA cAle ja nahi ane bIje ApaNane AvAM ke tevAM prayantarA ja maLaze nahi. eTale ahI' je hAya ke che tenuM kAma karI ahIM' karI levu, jethI ApaNA mA saraLa banI jAya. atyAre ahIM sAmAnya garamI che. lU vagere kazuM ja nathI, tema ja ame eka sthaLe sthAyI thaI ne beThA chIe, eTale garamI amane satAve tema nathI. jesalameramAM bAra mahinAnA dhAmAnu nakkI karIne ja AvyA chIe. bhaMDArane surakSita karIzu, puratAnu sa'zAdhana barAbara karIzuM, te bAda ja nIkaLIzuM. nyAyaka dalI vagere dhaNA ghaNA graMthAnI prAcIna nakalA ahI' che. tattvasa`grahanI nakala ahI. bAramI sadInI che, ene paNa ame meLavI laIzuM. kAvyakalpalatAvivekanI ahIM prati che, e viveka kayA graMtha upara che te khabara paDatI nathI. viveka graMtha paNa jaina che ane te jenA upara che te graMtha paNa jaina hAvA joIe. paNa te kayA te khabara paDI nathI. amaracaMdranI kavikalpalatA nathI, kAraNa ke vivekanI prati sa. 1205 mAM lakhAyelI che. amaracaMda temAnA uttarArdhanA vidvAna che. viveka maLyA che. kavikalpalatA maLI nathI, tene prAraMbha A pramANe cheH yat pallavena vivRtaM durbodhaM mandabuddhibhivA'pi / kriyate kalpalatAyAM tasya viveko'vamatisugamaH // 1 // sUryAyaMtramasAti / " vadyotapotA yaMtra sUryAcaMdramasAra '' kRti vATe ityAdi che. AthI kalpalatA mULa graMtha che, jenA upara pallava ane te banneya upara viveda che. viyenu nuM nAma varNavazeSa paNa che. atyAre te kopI taiyAra thaI gaI che. ame te atyAre badhA viziSTa sa`caya karI rahyA chIe. pachI badhuMya thaI paDaze. zrIdharanI nyAyaka dalI ApanA sagrahamAM che? hoya te meLavavA kAma Ave. mArA pAse nathI, tema maLatI nathI. hAya teA avasare mAkalAvavA karaze. pramAkSaLa paNa asala prati che te paNa meLavI laIzuM. banaze teTaluM ame badhA karI laIzuM te jANuzA. khAsa sUcavavA jevuM heAya te jaNAvaze|. AdhaniyuktidrovRtti 1117 nI lakhelI che. e rIte bIjA graMthAnu che. AvA graMthA meLavyA sivAya kema rahevAya ? ame ahIMthI trIje varSe gUjarAta paheAMcavA dhArIe chIe ane AgamanuM kAma vegavAna cAle tema sa'kalpa. dvAdazAra paNa te arasAmAM chapAya te iSTa che. vizeSa have pachI lakhIza. hamaNAM je bhAI e ahIyAM kharca mATe za. 25,000 dharakharca khAte lakhIne ApyA che te AvyA che. te paNa jovA-sAMbhaLavAnI iMtejArIthI AvyA che. [ jaina ' sAptAhika, tA. 9 julAi, 1950 ] [ pa ] jesalamera-muni puNyavijaya. amalanera-munizrI ja khuvi. ceAgya sukhasAtA. huM dharma pasAye tamArA patrA badhA ja maLI gayA che. mArI prakRti taddana svastha che. AnaMdamAM chuM. tame paNa hazeA. ahIMnuM pustakAnI phATogrAphItuM kArya pUrNa thaI cUkayuM che. tame meAkalAvela nayanacakranI B prati Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 ] jJAnAMjali tema ja zrI raMgavimaLajI mahArAjanI pratio ane siddhivinizcayanI baneya prationI sarasa philma UtarI gaI che. tame joIne ati prasanna thaze. meM Dabala kopI pejhITivanI utarAvavA vicAra karyo che, jethI kaI vAra tamane ane tamAre kArya karavAnuM hoya tyAre harakata na Ave ane kAma DhIlamAM na paDe. dazavaikAlikanI pratinI paNa philma UtarI gaI che. A uparAMta ghaNA graMthenI philma UtarI che. vizeSamAM hamaNuM eka baDe bhaMDAra kholavAmAM AvyuM, temAMthI cAranAra prathama vaMdunI prAcIna prati, munisuvratallAmapratijarita, sanAdvArajhULa tathA nanTIgrafnanI pratio maLI 2 che, je divya che. A badhAnI mAIkrophilma utarAvI lIdhI che. anugadvAcUrNinI prati divya che. eTale ke gujarAtamAMthI maLelI khaMbhAtanA ane pATaNanA bhaMDAronI tADapatrIya teramA-caudame saikAmAM lakhAyelI sAthe pAMca mudrita pratine meLavatAM pAnAMnAM pAnAM ane paMktionI paMktio paDI gayelI maLavA uparAMta hajAro azuddhio maLI hatI. mane abhimAna hatuM ke A prati ghaNI ja zuddha thaI cUkI che, paraMtu ahIMnI prati sAthe meLavatAM mArA abhimAnane bhukko ja thaI gayo che. A uparathI mane khAtarI thaI che ke, ApaNA pAse prAcIna-prAcInatama pratio na hoya to ApaNuM zAstrone sarvAgapUrNa zuddha karavAM e ati duSkara kArya che. A viSenI khAtarI A pUrve thaI cUkelI che ane have savizeSa thAya che. ApaNuM cUrNigraMthomAM to eTalI badhI azuddhio che ke je lipinuM ane tenA vikAranuM jJAna spaSTa rIte na hoya te cUrNijthe sudhArA kadIye zakaya nathI. AcArAMga cUrNinI ja vAta karuM ke Aje enI zuddha ke prAcIna pratio ApaNane maLatI nathI. je maLe che te caudamApaMdaramA saikAmAM lakhAyelI maLe che. e badhI prato eka ja mAnI jaNI saMtati samAna che. ghaNI vAra to kAna-mAtrAnoye pharaka ekabIjamAM na maLe, lipine vikAra paNa ativiSama. A paristhitimAM lipinuM ane tenA vikAranuM pRthakkaraNa dhyAnamAM na hoya to A ane bIjI badhIe cUrNio zodhavI jarAya zakya nathI. astu, ApaNa neha pUratI aMtaranI vAta thaI. tamArA nayana mATe mane prAcIna pratinI ciMtA satata rahe che. paNa haju jJAnI bhagavaMtanI ApaNA upara e mATe amadaSTi nathI UtarI. naMdisatranI jeTalI pratio gujarAtamAM meM joI mahAazuddha ja joI. paNa ahIMnI prati joIne to huM harSaghela ja thaI gayo ane gadgada ja thaI gaye. eTalI zuddha prati ke tenI zI vAta karuM ! anugadvAcUrNi vize lakhavuM rahI gayuM, paNa tame jANuM che ke gujarAtanI prAcIna tADapatrIya pratio zuddha hovA chatAM temAM kevA vikAra thaI gayA che ane saMkhyAbaMdha ThekANe bane traNatraNa lAIno paDI gayelI che. gujarAtanI pratiomAM peja astavyasta lakhAyelAM che, jyAre ahIMnI prati taddana vyavasthita rIte lakhAyelI che ane azuddhio hovA chatAMya atiupayogI judA kulanI prati che. meM upara jaNAvyuM che ke A daSTie ati mahatvanI A banneya prationI mAIkrophilma nakala karAvavAmAM AvI che, emAM prAcIna-prAcInatama alabhya, durlabha ane zuddhatama Agama, bhAkha, cUrNi, vRtti, prakaraNa graMze ane te uparAMta vyAkaraNa, kAvya, kAza, alaMkAra, chaMdograMtho ane jaina-jainetara dArzanika graMthe uparanI jainAcAryonI vyAkhyAo vagerene samAveza thAya che. A phoTogrAphImAM keTalAka graMtha evA che je graMthakAre racA te ja varSamAM lakhAyelA che. saMdhAcAra vRtti (caityavaMdana bhASya upara) khuda dharmaghoSasUri mahArAjanI potAnI prati che, siddhahemavyAkaraNa laghu nyAsano eka khaMDa prathama Adarza che. A pramANe vividha dRSTie mahattvanA evA graMthono samAveza A mAIkrophimiMga keTogrAphImAM che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesalamera patradhArA " A badhAnI vyavasthita phoTogrAphI karAvIne rAkhe evA bhAgyavAnanI zodha karavAnI bAkI ja rahe che. zAsanasevAnA nAme anekavidha jhaghaDA UbhA karanAra ApaNe AvA nakkara kAryamAM ApaNI buddhi, kAryazakti ane dhanano vyaya karatAM ke samayano sadupayoga karatAM zIkhIe to jarUra zAsanasevA thAya. eka rIte huM ema kahI zakuM ke zrImatI jaina zvetAMbara konpharansa jesalameranA jJAnabhaMDArano jIrNoddhAra karavA pAchaLa ane mAIkrophimiMga Adi aMgenuM mahAkArya karavA mATe udAra citte je sevA karI che ane kare che tene jena prajAne eka viziSTa mArgadarzana karAvyuM che. zAsanasevAnI lUkhI vAto ane paMcAMgInI pelI vAto karanArane A viSenI kazI jhAMkhI sarakhI paNa nathI ane bhAsa paNa nathI ke paMcAMgI zuM ane Aje paMcAMgI kevI ciMtharehAla che. tenI rakSA zI rIte thAya ? teno temane svapane paNa khyAla nahi Avyo hoya. astu. have mULa vAta. tame jANI lo ke mAIkrophibhiganuM kAma ghaNuM sarasa thayuM che ane temAM bhAI belANIno prayatna atighaNo che. A uparAMta ahIM saM. 1279mAM kAgaLa upara lakhAyela nyAyasUtra, nyAyabhASya, nyAya[vAtikatAtparyavRtti ane nyAyavAtikatAtparyapariddhi graMthanI udhaIe khAdhelI ane hAtha aDakADatAM tUTI jAya tevI pothIno ame dilhI mokalIne jIrNoddhAra karAvyo che. eTale ke e AkhI sAta pAnAMnI pothInI banne bAjue atibArIka rezamI kapaDuM caTADavAmAM Ave che, jethI jIrNaprati punarjIvita thAya che. A AkhI pothI pAMDityapUrNa mArjInala nothI vyApta che. tenI mAIkrophilma ame karAvI ja lIdhI che, paNa te uparAMta A pratine ame evI banAvI dIdhI che ke seMkaDo varSo sudhI tene AMca nahi Ave. Aje jaina jJAnabhaMDAromAM rahelA seMkaDo kImatI jIrNa graMthane jIrNa ane nakAmA samajI nAkhI devAmAM Ave che, paNa saue A rIta jANavI joIe ane A rIte ja jJAnoddhAra karavo-karAvavo joIe. Aje to evAM evAM sAdhana utpanna thayAM che ke ApaNI kalpanAmAMya na Ave. taddana bhUMsAI gayelA akSare ke koI amuka akSare bhUMsI navA lakhyA hoya to te akSare mULa kayA hatA te paNa vAMcI zakAya che ane enI phoTogrAphI paNa AvI zake che. ApaNA prAcIna jJAnabhaMDAronI ghaNI pratie AvA sAdhananA abhAve khaMDita lakhAyelI che. A yuganAM AvAM sAdhanono upayoga karavAmAM Ave to e khaMDitapaNuM ke zaMkitapaNuM saheje dUra thaI jAya. TibeTana graMtho mATe prayatna karavAmAM Avyo, paNa koI dhIratuM nathI. bhAvanagaranA mahArAja je atyAre madrAsanA gavarnara che temanA dvArA prayatna karavAmAM Ave, paNa te mATe paNa pUrI lAgavaga heya toya AvavAno saMbhava che ke kema te kalpanAtIta che. chatAM prayatna karavAmAM Avaze. zAMtiniketanathI eka citrakAra adhyApakabhAI zrI kRpAlasiMha zekhAvata AvyA hatA. temaNe mane kahyuM ke A mATe huM prayatna karIza. mArI IcchA che ke temane patra lakhuM ane bhadaMta zAMtibhikSu mahAzayane paNa patra lakhuM. mane yAda che tyAM sudhI bhadaMta zAMtibhikSuno tame mArA uparanA koI patramAM ullekha karyo hato. eTale tame temanI sAthe patravyavahAra karyo ja haze. chatAMya huM temanI sAthe patra. vyavahAra karIza. kadAca sabhAge maLe. joke saMbhava ocho che chatAM prayatna karIza. kharI rIte to AvA seTa kharIdI levA ja joIe. paNa kiMmata eTalI badhI che ke atyAre e muzkela che. cInanA elacIne e viSe pUchatAM tenI kiMmata sAMbhaLI AkAzanA tArA ja najare paDe che. chatAM ApaNuM upayogI graMthe je chUTaka maLI Avaze to cInI elacI dvArA prayatna karavA bhAI belANIne kahela che. cInI bhASAnI pAThazALA mATe paNa prabaMdha karavA jaNAvela che. jarUra maLI ja Avaze.' Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 ] jJAnAMjali hamaNAM eka lisTa ke jemAM buddhisTa tripiTaka upara cAinijha anuvAdonI akArAdi kramanI yAdI che te jovAmAM AvyuM che. meM tenI be nakalA magAvI che. jo maLaze teA meAkalI ApIza. A yAdImAM hInayAna-mahAyAna taiya zAkhAnAM tripiTakeA upara je cAinijha anuvAde che te ubhayanI yAdIne samAveza thAya che. tAMjura-khAMnnura yAdI maLI nathI. maLaze te meLavavA prayatna karIza. tripiTakAnI yAdInI te| eka nakala AvI ja che. bIjI Avye tamane mekalIza, nahi te| je nakala AvI che te meAkalI ApIza. A yAdImAM muzkelI e che ke badhAM cAinijha nAmeA che ane mULa yAdInuM iMDekasa mAtra che. mULa yAdImAM dareka graMthanuM varNana che. paNa A yAdImAM te mAtra akArAdi kramathI nAmeA ane naMbara ja che. mULa yAdI maLatI nathI, nahi teA maMgAvI leta. tame meAkalAvelI dazavaikAlikanI peAthInA akSarA dhaNA jhINA heAI maikrophilmamAM barAbara nathI AvyA. prAjekaTathI ke rIDarathI paNa e vacAvA muzkela che, chatAM bhaviSyamAM enuM karavAmAM Avaze. philma te levAI ja cUkI che. philma levAmAM ema paNa banyuM che ke bIjI pratinA pheTA pramANenu phAkasa rahevAthI AnA akSare bahu ja jhINA AvI gayA che. bhAI khelANI hamaNAM badhI sAmagrI laIne ahIM AvI gayela che. hajI dilhImAM keTalu ke kAma bAkI che te puruM karI levAnuM che. navA je bhaMDAra khAlavAmAM AvyA che temAMthI e divya citrapaTTi kAe maLI AvI che, jemAM banne bAjue maLIne cAra bAjumAM tresaTha zalAkA puruSanAM citro che. ane te uparAMta je AcAye' graMtha lakhAvavAnA upadeza ApyA temanuM ane lakhAvanAra zrAvaka-zrAvikAnuM paNa citra che. pATalI chaseA ke sAtaseA varSo jUnI che. paNa AkhI pATalI eTalI sacavAI che ke jenI bhavyatA, rUpanirmANu, raMga vagere jotAM AMkheA TharI jAya che. A citrapaTTikAonA bleksa-raMgIna blAsa-banAvI levAmAM Avaze. eka kalpasUtranI prati paNa sacitra ati suMdara che. temAMthI paNa blAsa banAvI levAmAM Avaze. mAikrophilma teA utarAvI ja laIza. Avu' dhaNuM dhaNuM ahIM che. oN. ela. Alsa ahIM AvI gayA. jesalameramAM cAra divasa rahI gayA. pATaNamAM pUjyapAda gurudeva ane vRdgha gurudevanI hAjarImAM teo maLI gayA hatA. tyArabAda temane samAcAra maLI ja gayA hatA ke te pUjya gurudevA svargavAsI thaI cUkayA che, ane atyAre huM bhaMDArAnu` kA` karI rahyo chuM. eTale e vidvAne badhI mAhitI meLavI ane ahIM AvI gayA che. jarmana vidyApIThamAM atyAre saMkhyAbadha vidyArthI e jaina AgamasAhitya, kathAsAhitya Adi upara adhyayana karI rahyA che. temane upayogI thAya e dRSTie DaoN. AsaDephe caupannamahApurisacariya', paumacariya, dazavaikAlika cUrNi agastyasiMhakRta, jaMbUddIpaprajJapti ane tenI cUrNi vagere ghaNA graMthonA phoTAe peAtAnA kemerAthI lIdhA che. kemere| paNa sarasa hatA, joke kemerAnA upayAga karavAmAM te mane kAcA lAgyA che, kAraNa ke AvI prAcIna ane pILI paDI gayelI vagere tADapatrIya ane kAgaLanI pratine keTalA ekaspAjha Apave| vagere bAbatamAM pahelethI cAkkasa akhatarA na karelA heAya te temAM evaraekasapeAjha vagere banI jAya che, ane te ja rIte DaoN. AsA mATe banyuM che. chatAM eka vAta che ke jarmanImAM AvI phoTogrAphIne ThIka karI levAnu sAdhana haze ja, jethI temane ApaNI jema nirAza thavApaNuM na paNa heAya. ahIM'nA bhaMDAra ane amAruM sadezIya kArya ane mAikrophilmiMga erenjamenTa vagere jANIne bahu ja prasanna thayA che. ame taiyAra karela DiskripTiva keTaleAga joI ne atiprasanna thayela che. ahIMnAM maMdire ane temAMnAM tAraNA, staMbha, maMDapa, zAlabha MjikAe, nRtyakumArikA vagere joI ne e je pUrNa zabda A loko AvI vastuonu` mUlyAMkana kevu samaje che. ApaNuM nirIkSaNu uccAre tethI ApaNane lAge ke Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesalamera patradhArA [ 21 kevuM chIcharuM ane nirmAlya che! ApaNane ghaNI vAra ema ja thaI Ave che ke ApaNI jaina prajA jema zraddhAbhaktipUrNa hRdayavALI che te rIte tenAmAM AvI vijJa daSTi bhaLe to tenuM aMtasteja kevuM jhaLahaLI UThe! paNa Aje ApaNe aikyanI vAto karavA chatAM nita nita sAThamArI karIe ane jaDatA tarapha jaIe tyAM AvA bhavya jIvanaghaDataranI AzAnI jhAMkhI zI rIte thAya ? AbujInI kaLA karatAMya ahIMnI zilpakaLAmAM DaoN. AsaDorphane vadhAre mAdhurya jaNyuM che. bhAI jitendra jeTalI ahIMthI amadAvAda pahoMcI gayA che. temaNe nyAyakaMdalI ahIMnA bhaMDAranI cAra prAcIna prato sAthe meLavIne taiyAra karI zuddhipatraka taiyAra karyuM che ane pAThabhedo paNa laI lIdhA che. tenI eka nakala kArabana peparavALI temaNe mane arpaNa karI che. kiraNAlInI pratimAM mudrita karatAM je adhika bhAga ahIMnI pratimAM hato tene utAra karI lIdhuM che. tenI paNa kArabana nakala ApaNA che. tame sthira thaze tyAM A badhuM tamane pahoMcADIza. zrImAna jinavijyajI ahIM AvyA tyAre temaNe nyAyasatrAdi uparanI abhayatilakagaNie racelI paMcaprasthAna TIkAnI kaMpI karAvI hatI. te paNa ahI'nI prati sAthe sarakhAvIne ThIka karI lIdhI che. temaNe kaeNpI karAvI tyAre kaI kaI pAnuM maLela na hatuM. te ame ahIMnAM prakIrNaka pAnAMomAMthI zodhI kADhyuM hatuM. tenI nakala paNa bhAI jeTalIe karIne graMthamAM pUrti karI lIdhI. AnI eka tADapatrIya nakala suratamAM zrI hukamamunijI mahArAjanA bhaMDAramAM che. tenI navI nakala vijayakamalasUri jaina pustakeddhAra paMDe lakhAvelI jenAnaMda pustakAlayamAM che te ahIMnA sAthe meLavI levAya to e kArya suda thAya, e IrAde jainAnaMda pustakAlayanA saMcAlaka ane vijayakamaLasUrIzvara pustakAra phaDanA kAryakartAo dvArA maMgAvyuM. paNa huM temanI najare pustaka sAcavavA mATe lAyaka puravAra na Tharyo eTale e vahIvaTakartAoe mane te purataka nA mokalyuM. AthI atyAre A kArya adhUruM ja rahyuM che. vijayakamasUrIzvara pustakeddhAra phaMDanA kAryakartAo, najare maLe tyAre je potAnA kArya aMge moTI vAto kare ane potAnA riporTamAM sAdhuone pustaka maMgAvavA AmaMtraNa Ape ane sAdhuo maMgAve tyAre temAM kazuM ThekANuM na hoya, e karatAM to teo potAnA riporTamAM AvAM upahAsajanaka AmaMtraNa vidhAna sAdhuone na Ape to ja ane hAthInA cAvavAnA ane dekhADavAnA dAMta jevI vAto na kare to ja zobhAspada lekhAya. astu. samititanI ahIMnI pratinI presakopI pUrNa thavA AvI che, jethI tamane AnaMda thaze. Aje to ATalethI basa karuM chuM. kAmakAja lakhaze. devadarzanamAM saMbhArazo. [" jena' sAptAhika, 28 eprila, ane 5 me, 15]