Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir PASSESGRSECREEKEERSEASIERSALERANCERCESSESSEEEEEC8GESSESCSCISGARIORNORM zrI cileaseekly AtmAnanda prakAza. NIOS .ACHCBIGOOGGElektBODCCriatekosper T JOINTSxeisesejCNJODIDjCE SDOORDC-CardSTERDER 6SCREENNISCOCCASSESSFET 99kN EBRC05) iha hi rAgadveSamohAdyanibhUtena saMsArijantunA zArIramAnasAnekAtikaTukaduHkhopanipAtapImitena tadapanayanAya heyopAdeya-- padArthaparijJAne yatno vidheyaH / / RececlareweeteeCEMS pustaka 11 ] vIra saMvat 2440, phAguna Atma. saMvat 18 [ aMka 6 mo.| nAvanA-catuSka. - 1(soyaNI-gajhala.) cintA rahe parahita karavA aha maitrI mAnavI, kAruNya te icchA vane para muHkha bedana jANavI. dekhI vane para guNathI harSita mahA muditA thakI, mAdhyastha zreha upekSA jAno a-para doSa tnn| nako. 2 (jijJAsuumedavAra.) 1 harigItamAM paNa cAlaze. 2 pramoda. For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 190 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jenAnI prAcIna-arvAcIna sthiti. jainonI prAcIna ane arvAcIna sthitinuM digdarzana, tu koipaNa prajAnA vattananA pravAha eka jAtanA rahyA nathI, kALacakranA vega aniva canIya che. kALanA prabhAvathI vizva upara meTA pheraphAro thAya che. vamAnanu rUpa jANe bhUta rUpe thAya che, tyAre agaNita parivarttanA thaI jAya che, tathApi je 6. trikALavettAeAe pratipAdita karelI hAya, te vastune kALacakra pheravI zakatuM nathI. ete niHsazaya che. je prathamathI satya tarIke lakhAyu' hAya athavA je tattva pA tAnI zuddhithI riAbAdha rahyuM hAya, te upara kAlanA vega cAdI zakatA nathI, evI te vastu kaI che, e tattva kayuM che ? tenA vicAra karavA joie. sUkSma buddhithI vicAra karatAM jaNAze ke, te tatva jJAna che. game teTalA piravatta nA thAya te paNa jJAna kripaNa ajJAna rUpe elakhAtuM nathI. mAtra temAM zuddhinI apekSA rahe che, je zuddhinI apekSA na hoya teA leAkeAnI mAnyatAmAM phera paDI jAya. keTalAeka jene ajJAna kahetA hAya, tene khIjAe jJAna rUpe elakhe che ane keTalAeka jene jJAna kahetA DAya tene bIjAe ajJAna rUpe elakhe che. tathApi je jJAna vastu che, te ekaja che. sutra ne levu kahI zakAyaja nahIM ane leDhAne suvaNaeN kahI zakAyaja nahIM. je asatya che, te satya rUpe siddha thaI zakatuMja nathI. pariNAme satya ane asatya pAtAnA zuddha svarUpamAM prakAzI nIkaLe che. kALanA cakravaDe sarvane khAdha thAya che, paNa satya ekaja nirAkhAdha rahe che. e satya vastune avala'khIne jagatamAM dharma bhAvanAnA prAdurbhAva thayele che, jo ke e aaN matabheda ghaNA hai!ya che, paNu vastutAe sarvAMmAM satyanA thoDA ghaNAM azA rahelA heAya che, ete niHsa'zaya che. prAcIna ane arvAcIna vidyAne e peAtAnA anubhava uparathI siddha karyuM che ke, jethI satya vastunu yathArtha pratipAdana thatuM hAya ane jemAM kriyAmArga nI pravRtti nirdoSa hAya tevuM satya sava aMzAthI paripUrNa che. AvuM satya bhUtakAle kayu` hatu` ? ane vamAna kAle kyu che ? ane temAM keTalu parivarttana thayuM che ? e atra vicAraNIya che. A dharmAMnI bhAvanAomAM jema jaina e dharmanI bhAvanA prAcIna siddha TharI che tema vedya dharmane mATe paNa tenA anaya TIme ! prAcina siddha che ema kahe che. have te baMne dharmanI bhAvanAnu` tAra1, tevAM jainadhama apratima pramANeAthI pAtAnI prAcInatA siddha karI zakaye che. uddeza prAsAdanA sama kartAe veDha dhanAja pramANeA ApIne jainadharmane A vizvanA Adya dharma tarIke pratipAdita karyAM che ane tenI sarva prakAranI satyatA siddha karI batAvI che, te have mAtra prasa`ge Adya ane sanAtana A ta dharma ane For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAza, tene pALanArI jene prajAnI bhUta ane vartamAna kALanI sthiti vize vicAra karavAnI AvazyakatA che, satyanA sarva aMzethI paripUrNa evA AhaMta dharmanA upAsakonI bhUtakALanI sthiti ucca prakAranI hatI, e te pUrvanA aitihAsika lekhothI siddha thAya che. bhUtakALamAM AhaMta prajAnA dharma ane vyavahAra-ubhaya mArga sarva prakAre zuddha hatA. pUrvakALe pratyeka AhaMta vyakita draDha nizcayathI ucca jIvana gALavAne nizcaya karatI hatI. ane ucca jIvananA tatve zedhI tene saMpAdana karavAnA upAye ye ja. tA hatA. jyAre mANasa gRhasthanA jIvanamAM AvatA eTale tatkALa gRhastha dharmane ucita evA saddaguNa meLavate have te satya, saphAcAra, pramANikatA, vyavahArazuddhi ane zuddha niSThA vagere sadaguNothI alaMkRta thaI gRhavyavahAranA mahA mArgane pathika banate hate tenAmAM zuddha premane ullAsa, kuTuMba vAtsalya ane bhegepabheganI spRha rahetI paraMtu te anAsakta paNe vastI pitAnI pravRtti karyA karate hate-eTale mAtra rasthUla bhUmikA upara rahIne ja saMsAranA kAryo karato hate. Arya saMsAranuM mukhya baMdhAraNa kuTuMbane laIne ja che. kuTuMbanI bhAvanA uparathIja gotra vagerenI bhAvanA umatta thaI che. kuTuMba bhAvanAne arthe lakSamAM rAkhavAnI bahu jarUra che. e kuTuMba bhAvanAnA jIvanarUpa sarvadA jAgrata ane sarva prakAranuM baLa preranAra, samartha zakti prAcIna kAle jemAM uttama prakAranI hatI ane te aneka parAkrama karavAmAM jene mahAna zakitamAna karatI hatI. Aje ApaNumAM e zakita cheja nahIM. sAMpratakALe kuTuMbanI bhAvanA ghaNIja zithila jovAmAM Ave che. ekaja kuTuMbamAM sthAne sthAne bhedabhAva jovAmAM Ave che; kuTuMbane artha mAtra pate ane pitAnA strI putrAdi eTale ja samajavAmAM Ave che. temAM je kuTuMba vibhakata thAya te pachI vibhakata thayelA kuTuMba nAyakanA hRdayamAM mahAna bheda paDI jAya che. eka pitAnA putra, putrIo ane temanA kuTuMba-e sarva malIne eka ja kuTuMba gaNAvuM joIe; chatAM AjakAla e bhAvanA tadana rahI nathI. vivAha saMbaMdha joDAya eTale temanA hRdayamAM koI mahAn bhedabhAva Utpanna thAya che ane tarata svArthavRtti pragaTI Ave che, je uparathI te pallavita thaIne rahelAM ane zItala chAyAne ApI rahelA kuTuMbavRkSane chinna-bhinna karI nAMkhe che. pUrva vidvAne lakhe che ke, Aryajaina janamaMDalane pAya kuTuMbanI ektA che. sAta peDhIthI pUrvajanA nAnI cAlatI peDhI aneka jA. tanA lAbhe Ape che. jenA kuTuMbanuM AlaMbana pAye karIne vyApAra heya che, te vyApa rano pravAha je mukhya purUSanA nAmathI calate heya, tene bIjA kuTuMbioe Teke Apa joIe. ApaNA pUrvajo kuTuMba taMtra ke prakAre calAvatA? e vAtano vicAra karatAM Aje ApaNane mAlama paDaze ke, e uttama paddhatIne kSayaja ApaNuM adhogatinuM kAraNa banyuM che. Aje ApaNe kuTuMbamAMthI vibhakata thaI svataMtra thavAnI pravRtti For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1ra jenI prAcInaarvAcIna sthiti, karI e chIe, paraMtu sUkSmadraSTie jotAM ApaNe ApaNe hAtheja ApaNe adhaHpAta karIe chIe. jyAre saMpanI zRMkhalA zithila paDavA mAMDe che, tyAre aneka jAtanA vyasane vegathI AvI paDe che. pUrvanI kuTuMbabhAvanA ucca hatI, te bhAvanAnA balathI kuTuMbIo saMpanI zItala chAyAmAM rahI aneka jAtanA lAbho meLavI zakatA hatA. sarve svArthavRttine, tyAga karI svArpaNamAM ja AnaMda mAnatA ene paraspara sahAya karavAmAM jIvananI sArthakatA samajatA hatA. te samaye "huM ane mAruM e vAta tadana nirmala jevI hatI"saMsAramAM sukhazAMti che ke nahI? ane te saMsAra ucca dazAvALe kevI rIte thAya?" tene mATe kuTuMbio kSaNe kSaNe vicAratA ane tene mATe tana, mana ane dhanathI prayatna karatAM hatA AjakAla e vicAra NapaNe rahe che. lokone Aje pazu saMsAranI ucca dazA game che ane saMsAranA sukha meLavavAnI teo ati tRSNa rAkhe che, paraMtu temanI bhedabuddhimAM saMsAranI Ucca dazAnA kharA upAyo AvI zakatA nathI. svArthanI aMdhatAthI temanI AMtaradraSTi AvRta thaI gayelI hoya che. temanA hadayanA uMDA pradezamAM "huM" ane "mAruM" e be mehaka mane jApa thayA kare che, jethI temane saMsAranI UccatAnI sAmagrI maLI zakatI nathI. bhUtakAlanI jainaprajAmAM strIonI avasthA Ucca prakAranI hatI. avibhakata kabe mAM vasanArI strIone laghu vayathI ja gRha-zikSaNa malatuM hatuM. gRhiNuM, kabinI e rUDha zabdanI pravRtti te kALe sarva rIte sArthaka thatI hatI. strIo gRhamaryAdA sAcavI zIlanA mahAna killAmAM nirbhaya thaI vasatI hatI. strIo paratve purUSane mAnabuddha hatI, koIpaNa rIte temanI avagaNanA karavAmAM AvatI nahatI; temaja strIo para keI jAtanI bramAtmakakalpanAo thatI na hatI. pharavuM, haravuM, janamaMDaLamAM potAnI yogyatA pramANe bhAga le e Adi vAtamAM strIone saMkoca hata nahIM, paNa temanI yogyatA eTalAmAMja manAtI che. teonuM rAjya gRha che ane tenIja teo rAzI che. strIo ane purUSonA vyApAra kudatathI jema judA che, tema tadanukUla vyavahAra bhAvanAmAM paNa mAnelA hatA. strIone tenI egyatA meLavavAne mATe chUTa hatI, mAtra maryAdAneja vicAra hatA. strIo potAnA kartavyane sArI rIte samajatI, tethI purUSone temanI vacce AvavAnI jarUra rahetI nahI. vartamAna kALe e vyavasthA tadana tuTI gaI che. cAlatI keLavaNuM strIonA hadayamAM judI ja bhAvanA pragaTAve che. sudhArAnA navIna pravAhe temanI maryAdA teDavAne taiyAra thayA che. purUSanA kartavyamAM paNa temane vacce paDavAnI IcchA thAya che. temanA azikSita hRdaye svaMtatratA levAne Atura thatA jAya che. egya keLavaNInA abhAve gRha dharmanA zuddha mArgo tarapha temane arUci utpanna thAya che. gRha sthitino vicAra For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaH prakAza. 193 karyA vagara temanI pravRtti thavA mAMDI che. udbhaTa veSa, udbhaTa vacana ane ulaTa mAcaraNA temane pasaMda paDavA mAMDayA che. premanu zuddha svarUpa temanA hRdayamAMthI dUra thai gayuM che, jyAre ApaNe bhUtakALanuM smaraNa karIzu, tyAre vamAna kALanI strIenI sthiti viSe hRdaya zAkAtura thayA vinA raheze nahIM. bhUtakALanI zrAvikA zrAvaka saMsAranI zebha! rUpa hatI. te petAnA srIjIvananA ucca svarUpane samajatI hatI. AMta dhanA niyamee temanA hRdaya upara ni latA prasarAvI hatI. dharmanA svarUpanuM yathArtha rakSaNa karavuM, ane gRha rAjya calAvavu, e temanA draDha nizcaya hatA. te patiprANA pramadAe zIlanA zikhara upara caDI zrAvaka sa'sArane vijayadhvaja pharakAvatI hatI. Aje temAMhe kAMipaNu jovAmAM AvatuM nathI; ane kadi koi sthaLe vAmAM Ave che, te te TakAvI rAkhavuM muzkela thai paDayuM che. bhUtakALanI dha bhAvanA tarapha daSTi karatAM ApaNA hRdayane pratIti thaze ke, te samaya eka alaiAkika hatA. tidharma ane gRhastha dharmanI be zAkhAe pallavita thai caturvidha sa dhane zItala chAyA ApatI hatI. deva, gurU ane dhama tattvAnA prakAza cAre tarapha paDatA hatA. jaina gRhasthA dha neja mukhya mAnI sa vyavahAra racatA hatA. temanA dharma ane vyavahAranA svarUpamAM abhedabhAva pravarttatA hatA. te vyavahAramAM arhatA ane mamatvane dhikkAratA, paraMtu dharmanI aMdara arhatA ane ma matva rAkhatA hatA, dhama bhAvanAnu' zuddha svarUpa temanA hRdayamAM draDhavAthI Apita hetu hatuM. tavA upara pUrNa zraddhAnanuM divya teja temanI buddhine prakAzita karatuM hatuM. sajJa kathita vacaneno yathArthatA tarapha temanI apratima zraddhA hatI. dharmAMnA prabhAvane laIne temanA AcAra, vicAra ane nItinA vattanA zuddhatAthI jhaLakI rahetA hatA. prApta thayela jJAne'kriyAne upayega dhArmika kAryoMmAM karavA joIe, " evI mAnyatA te zuddha hRdayathI dhAraNa karatA hatA. TuMkAmAM peAtAnA mAnava jIvananI sA thakatA dha thIja che, ema tee draDhatAthI svIkAratA hatA. H vattamAnakALe vA ika bhAvanA khadalAi gai che. zuddha bhAvathI dhakaraNInuM kRtya koi ThekANeja jovAmAM Ave che. spardhA ane kIrttinI apekSAthIja dharmabhAvanA dekhAya che. jayAM svArthInI hAni thatI hoya ane AtmabhAga ApavA paDatA hAya tyAM dharma zraddhAnI zithilatA tevAmAM Ave che. jemAM zaMkAuASane dUra rAkhI pravarttavAnuM hoya che, temAM aDubhava ane jaDavAda upara pAye rApAyele lAge che. za'kita thayeluM ghaNAMenu mana kevaLa pratyakSa pramANune zeAdhavA maMDI jAya che, dhamanI bhAvanAmAM paNa pAtapeAtAne vicAre cAlavAnu vadhAre pasaMda karavAmAM Ave che. navA sudhArAnA pavane dhArmikavRttine kharekharI DagAvA mAMDI che. jyAre dharmabhAvanA zi For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 194 jenAnI prAcIna-arvAcIna sthiti. thila thai eTale te sAthe AcAra ane nItinuM dheAraNa paNa zithila thayA vinA 2hetuM nathI, je A pramANe ApaNAmAM dhArmika zithilatA vRddhi pAmatI jaze te ApaNu jainAnA dhArmika vIrUpa prakAzamAna bhAnu malina-nisteja thaI chevaTe asta thai jaze. ApaNe vicAravu joie ke, te ApaNA dharma vIrUpa bhAnunu teja zemAM hatu` ? ApaNA AgamamAM vadhu vela AcAra, nItine vijayadhvani eja tenu teja hatu.. e tejane asta e jaina prajAnA sarva prakAranA uDDayanA asta che. bhUtakALanI keLavaNIne vicAra karatAM ApaNane khAtrI thaze ke, te samayanI keLavaNInA raMga judAja prakAranA hatA. te keLavaNInuM rUpa bAhya na hatu. paNa aMtaraMga hatu. te samaye keLavaNInuM pavasAna AcaraNamAMja thatu hatu. jyAMsudhI AcaraNu upara asara thAya nahIM, tyAMsudhI keLavaNInI pUrNatA gaNAtI nahIM. bhUtakALanI keLavaNIthI vidyArthIonA AcAra upara ane cAritra upara ghaNI sArI asara thatI. e sa uparAMta brahmacarya lAMkhA samaya sudhI paLAtuM ane dharmanA bIja prathamathI sArI rIte u`DA rApAtAM eTale tana, mana ane AtmA e tripuTInI zuddhi uttama prakAre sacavAtI hatI. AvI paddhatimAMthI vidyA prApta karIne pAra utarelA jainA malavAna, buddhimAn ane dhaniSTa tathA zuddha cAritravALA parAkramI nIvaDatA. je vidyApajIvI jaina brAhmaNa varga hatA, te gRhastha gurU tarIke peAtAne ceAgya evI vidyA prApta karI dhArmika kAryoMnI zuddha kriyAe karAvatA ane je vyApAra vaga hatA, te peAtAne cAgya vidyA meLavI vyApAranA vyavahAramAM prathama pati bhAgavatA hatA. zrAvikAe te samaye vidyAbhyAsa karatI nahIM, ema paNa nahatuM. zALAone badale gharamAM mAtA pitA pAsethI temaNe ceAjelA gurUdvArA zrAvaka bALAe vidyAbhyAsa karatI ane pANigrahaNu thayA pachI pati pAse abhyAsa vadhAratI. koi koi samace vidvattAvALI zrAvaka nArIo paNa nIkalI AvatI, jemanA draSTAMta tarIke brAhmI ane suMdarInuM caritra prakhyAta che. vartamAna kAla keLavaNInA yuga jaNAve che, paNa sarva prakAranI Adhunika keLavaNI mAtra khAdya raMga pUre che. te mAnasika vikAza karI zakatI nathI. pUrvanI keLavaNInuM pariNAma sadAcAra ane sattanamAM AvatuM; tyAre Adhunika keLavaNInuM pariNAma tenAthI ulaTu Ave che. sAMpratakALe dhanA pustakAnA karatAM sAMsArika rasika navala kathA vAcakeAnu` mana vizeSa AkarSe che. eka samatha lekhaka lakheche ke, " Adhunika zALAnA zikSaNanI paddhatie ApaNAM khAlakAnA vyavahAra vikRtivALA karI nAMkhyA che. mANasa pAte peAtAnuM peTa bharavA zI rIte samartha thAya, e hetu sarva karatAM prathama lakSamAM rAkhI peTa mAtraneja upayogI evI keLavaNInI ceAjanA karavAmAM Ave che. hRdaya ane AtmA e bene lekhavavAmAM paNa AvatAM nathI, ane AtmAnA astitva viSe pazu za'kA vadhatI jAya eve rUpe badhA zALAnA vyavahAra pariName che. keLavaNInuM aMtaraMga svarUpa taddana tr For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnanda prakAza, 19pa DhaMkAI gayuM che. have ApaNe bhUtakALanI paddhatine navA jamAnA sAthe ja keLavaNuMmAM moTe sudhAre karavAnI jarUra che. tene mATe eka sAhityakAra nIce pramANe lakhe che.. jAvI prAcyanavau prAptau yugapad yadi maanvaiH|| tayoH sArastadA grAhyo heyopAdeya jAgataH // 1 // je prAcIna ane navIna bhAva ekI sAthe prApta thAya te manuSyae heya ane upAdeyanA bhAga pADI temAMthI sAra grahaNa kare. 1 bhUtakALanA AcArane mATe vimarza karatAM ApaNAM hRdayamAM vartamAnane mATe atizaya kheda thayA vinA raheze nahIM. pUrvakALe jenIone gRhAcAra uttama prakArane hatA. teo bAhya ane AMtara-bhaya zuddhine dhAraNa karatA hatA. temanI gRhajanA Uttama prakAranI hatI. sAmAnya sthitivALA ghare paNa svacchatAthI bharapUra rahetA. pAkazALA, upakarazALA ane AMgaNune dekhAva sAmAnya hoya te paNa manaraMjaka lAgatuM hatuM. snAna, prakSAlana ane mAne uttama prakAre karavAmAM AvatuM hatuM. kuTuMbanA dareka manuSya zuddhi rAkhatA ane raseInA sthAnamAM sarva rIte svacchatA rAkhavAmAM AvatI hatI. bhejanazALAne dekhAva ghaNe AnaMdajanaka rAkhavAmAM Avate. pA, vastro ane pAkanA upakaraNAo ghaNI saphAIthI rAkhavAmAM AvatA hatA. pUrvakALanA zrAvakanA gRhanI svacchatA kevI hatI? tene mATe nIcenuM pagha pramANabhUta che. yatra praklupta saupaskara saMcayazca zudhAMgaNa vimana darpaNavadhijAti / svacchAMgino gRhajanA dhRtacAruveSAstat zrAvakasya sadanaM parinAvanIyam jemAM uttama prakAranA upaskAra-sAdhanane saMcaya goThavele haya, jenuM svaccha AMgaNuM nirmala darpaNanA jevuM thatuM hoya ane zarIre ravaccha ane suMdara veSa dharanArA je gharanA kuTuMbIo dekhAtA hoya te zrAvakanuM ghara che, ema jANavuM " vartamAnakAle zrAvakagrahanI sthiti judA ja prakAranI jovAmAM Ave che. temanI zuddhine AcAra tadana pharI gayuM che. matsarga vakhatathI dhAraNa karela pizAka rAtre zayananA vakhata sudhI TakI rahe che. snAna, pAna, bhajana ane bIjI sarva kriyAomAM AcAranuM darzana kavacit ja thAya che. purUSavarganA karatAM strIvargamAM vizeSa azuci dekhAya che. svacchatA ane sughaDatAnuM svarUpa Adhunika zrAvikAonA khyAlamAM ja nathI, ema kahIe te te khoTuM nathI. Ahata vidvAne zrAvikAonA svarUpanA mATe A pramANe lakhe che - For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 196 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir lAbhathI zu dharmaprApti thAya che? sadAcArA zurU veSA saGgharttana samanvitA / zIlAlaMkRtasadvRttiH zrAvikA kuladevatA // 1 // sadAcAravAlI zuddha veSa dharanArI, saddharttanathI yukata ane zILathI alaMkRta vRttivAlI zrAvikA kulanI devIrUpa che, 1 zrAvikAonu bhUtakALanuM A svarUpa vamAne kavaca jovAmAM Ave che. A pramANe jyAre jaina prajAnu` bhUtakALanu svarUpa vicArIe chIe, tyAre ApaNAM hRdayamAM kheda thayA vinA rahetA nathI. zrI zAsanadevatA e bhUtakALanu svarUpa punaHvartamAnakAle pragaTAve te jaina prajA punaH pAtAnI dhArmika ane sAMsArika unnati prApta karI zake; zrI zAsanadevatA e amArI prAthanA svIkArA ! lobhavazato'pi dharmaH lAbha thakI zu dharmaprApti thaI zake che ? lekhaka, muni maNivijayajI, muA. luNAvADA, huM sajjana, prAyekarI eTalu tA hArA jANavAmAM haze ke A zAsana caramatIrthaMkara mahArAja zrImAnvIra paramAtmAnu` cAle che ane ApaNe sarve temanA bALakeja chIye. mAtA pitA jema bALakane hitazikSA ApI vyavahuAra mA mAM kuzaLa kare tema ApaNA mAtA pitA samAna vIra paramAtmAe ApaNane bhava samudra mAM DubatA tAravA mATe ApaNA parama upagArI thaI ApaNane zikSa! ApI ke huM vatsA (he putrA ) kredha, mAna, mAyA ane leAbha kevaLa sa sAra vRddhinA kAraNa che mATe tene tyAga karI ! kAi kAi apekSAye kreya, mAna, mAyA tyAga thaI zake che paNa pASTi evA lAbha koipaNa prakAre upazAMtine pAmatA nathI. ane lebha je che te eka kArAgRha ( kedakhAnA ) samAna che jema kArAgRhane viSe paDelA prANI tene vaSe duHkhI thai saDI jai kSudhA, tRSNA sahana karI maraNa pAme che, temaja mahA kabje mAnava bhavane pAmelA evA jIvA svayameva (pAtAne hAtheja) lAlarUpI kArAgRhane viSe sajjaDa baMdhAi jai ekabhava nahiM kiMtu aneka bhava rakhaDIsbaDI aMnatA bhaktA thAyache. lAbhaH-lAbha zabdane atha evA thAya che ke. lAbha eTale sasAranA ghaNAkharA padArtho upara atya'ta tIvrarAgIpaNu, gRddhipaNu, tRSNApaNuM, AsakatapaNu' ane For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaH prakAza 197 mUrchApaNu' eTale ke AtmAnA asa`khyAtA pradeza che temAM dareka pradeze pradeze icchita vastunA upara mana, vacana, kAyAnA yAgAne ekatra karI joDI devA, tIvra bhAva dhAraNa karavA tathA icchita save padArthoM upara gADha zRddhipaNuM dhAraNa karI te te vastu padArthInA saMgraha karave ( sa`caya karavA ) tene lebha kahe che. vaLI paNa sa`grahuzIla padArtha te viSe ( ekatra karelA padArtha ne viSe ) cittanuMtIvra, kAluSyapaNuM, ( DAlAvApaNuM ) mUrchApaNuM, raktapaNuM tene lebha kahe che. AvA leAbha jIvA Azrine tIvra, tIvratara ane tIvratama traNa prakAre che. arthAt alpa karmIyA (halavA kamI jIvAne ) eche! hAya che ane te thakI bhAre kamI prANIone lAbha athAga hoya che. kahyuM che keH-- yataH mubAhu ghalojayAya, tanAva nAvaNAyasayA vo timahAghore, jaramaraNamahAsamudammi || 1 || ', bhAvA:-mUrchA eTale ghaNAM atyaMta dhanane viSe lebhIpaNu' ( katapaNu* ) tathA niratara tenIja eTale lakSmInIja bhAvanA bhAve ke kayAre lakSmI meLavuM, kayAre dhanADhaya thAuM, kayAre game te prakAre tIjorI rUA. thI bharU . AvI vRttivALA jIvene lAbha je che te janma, jarA, maraNanA duHkharUpa mahA dhAra samudrane viSe nAkha nAra che, vaLI kahyu` che keH-- yataH aiaisujAnavaTTijjA, te appAjahavicanAna, ma mAlijjo, devANa videvayaM hujjA. ', bhAvAH--je DAhyA mANasa peAtAnA AtmAnA svarUpane jANI arthAt A AtmA leAbhane viSe gRddha [ rakta ] thAya che te leAbha AtmAne zatru che, lakSmI AtmAnI thavAnI nathI, tene mATe karelA udyame AtmAnA thavAnA nathI, te svabhAvathIja ca'caLa che; paraMtu A AtmAnuM svarUpa mahA nirmala che. jJAnadarzana cAritra teja AtmAnA akhaMDa tathA akhUTa ameya dhana che. AvI rIte AtmAnA svarUpane je jIvA Alakhe che tene manuSya paNa mAne che, ( eTale mAnavAmAM pote ma nAya che) devAne paNa pUjanIka thAya che. eTale leAbhane tyAga karanAra tathA saMtASaTTattimAM rahenAra, manuSyeAne viSe mAnanIka [ cakRvatta ] thAya che ane devatAne va'danIka pUjanIka eTale temane svAmI iMdra thAya che, mATe lAbhane tyAga karanAra mANasa 5rama sukhane pAme che. lAbhanA samAna bIjI eka paNa mahAn du:kha nathI. For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 198 lobhathI zuM dharma-prApti thAya che? naktaM zrI yogazAstra caturtha prakAze zrImAna hemacaMja sUripAdaiH thataH AkaraH sarva doSANAM, guNagrasanarAkSasaH, kaMdo vyasanavakhInAM, lobhaHsarvArthabAdhakaH, // 1 // bhAvArtha--labha sarva denI khANa samAna che, tathA sarva guNane bhakSaNa karavAmAM (nAza) karavAmAM rAkSasa samAna che, tathA vyasanarUpI vallIne ( velaDIne ) vRddhi karavAmAM kaMda samAna che, temaja sarva arthane bAdhA karanAre che tathA lobhI mAsanI tRSNa dinapratidina vRddhi pAmato jAya che. kahyuM che ke thatada dhanahInaH zatamekaM, sahastraM zatavAnapi, sahasrAdhipatitakaM, koTiMlakSezvaro'pica, ! 1 .. koTIzvaronareMdratvaM, nareMdrazcakravartitA, cakravarticadevatvaM, devo'pIMdratva micchati | 2 | iMdratve'pihisaMprApte, yadIcchAnanivarttate, mUlaghIyAMstablonaH, zarAvazvavarddhate. // 3 // bhAvArtha-dhana rahita mANasa pAse koIpaNa nahi hovAthI sekaDAnI IcchA kare che ke se rUA. bhale te sArUM, kadAca zubha karmanA ge te maLe te hajAranI a bhilASA kare che; hajAra malyA tA lakSAdhipati thavAnI IcchA kare che te paNa malyA te vATAdhipati thavAnI IcchA kare che, te paNa prApta thayA te rAjA thavAnI icchA ka kare che, rAjA thaye te cakRtti thavAnI IcchA kare che, cakRvarti thaye; te deva thavAnI IcchA kare che. deva thaye te IMdra thavAnI IcchA kare che. iMdrapaNuM pAmyA chatAM paNa je tenI IcchA nivartamAna thatI nathI te je lebha mULane viSe (eTale prathama ghaNeja suma hato te) zarAvanA peThe vRddhi pAme che. kahevAne sAra e che ke jyAM lAbha che tyAM lebha rahelo che ane jema jema lAbha thatuM jAya tema tema lebha vRddhi pAmato jAya che, AvA bhavasamudrane vRddhi karanAra lebhane tyAga karanAra mahAtmAone ja dhanya che. have lebhane saMteSatho dUra kare joIe kahyuM che ke - yata. lojasAgaramukha, mativekhaM mahAmatiH saMtoSa setu baMdhana, prasaraMtaM nivArayet // 1 // For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAza. 19 bhAvArtha -atyaMta velAvALo (ghaNuM kallolAvALA) je lebhasAgara (samudra) je che tene mahAmati DAhyA mANase sateSarUpI setu (pUla pALa) bAMdhIne cetarapha phelAte baMdha kare athata vRddhi pAmatA aTakAve ane jo tema na kare te sarvane vinAza karavAvAla thAya che. kahyuM che ke - naktaMdasarvakAlikekoho pIiM paNAse, mANo viSayanAsaNo, mAyA mittANi nAse, lohosavva viNAsaNo, // 1 // bhAvArtha -ke je che te protino nAza kare che, mAna vinayane nAza kare mAyA mitratAne nAza kare che paraMtu lobha je che tene sarvane nAza kare che. arthAt krodha, mAna, mAyA, ekaekane nAza karavAvAlA che paNa lobha te sarvane vinAza ka ravAvALe che. vaLI paNa kahyuM che ke anyatrA'pi. lobhazcedaguNenaki pizunatAyadyasti kiMpAtakaiH satyaMcettapasAcakiMzucimanoyadyasti tIrthenakiM, saujanyaMyadi kiMjane na mahimAyadyasti kiM maMjhanaiH sahidyAyadi kiM dhanai rapayazoyadyasti ki mRtyunA. // 1 // bhAvArtha -AtmAne viSe lebha rahelo che te pachI (aguNa ) eTale nahi guNavaDe karIne zuM arthAt labha che teja meTAmAM moTo avaguNa che. jo pizunatA eTale (caDIyApaNuM) eTale cADI cugalI karavApaNuM raheluM che te pAtika (eTale pApa vaDe) karIzuM? kAraNa ke paranI cADI khAvI teja mahA pApa che. vaLI jo satyapaNuM che te tapasyA karIne zuM arthAt tapasyA kare paNa jUThuM bolate heya na tapasyA kAM IpaNa kAmanI nathI ane jUThuM bolate naheya ne tapasyA paNa karate naDeya te paNa satyatA che teja tapasyA che vaLI mananuM pavitrapaNuM raheluM che te tIrthavaDe karIne zuM? kAraNa ke mananI ekAgratA pavitryapaNuM che teja tIrtha che. mananI sthitA vinA tIrthane viSe bhaTakayA kare te paNa kAMIja kAmanuM nathI. je sajjanatA rahelI che te lakevaDe karIne zuM? arthAt sajjanatA che teja lokenA samuhane ApaNA tarapha (pitAnA tarapha) AkarSaNa karAvanArI che. jo duniyAmAM mahimA (kIrti) bolAya che te AbhuSaNavaDe karIne zuM? kAraNa ke kIrti che teja AbhuSaNa che. kIrtinA samAna For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 200 lebhathI zu dharma-prApti thAya che? bIjuM ekapaNa AbhuSaNa uttama nathI. je sArI vidyA prApta thayelI che te lakSmIvaDe karIne zuM? arthAt vidyA teja lakSamI che. ane vidyArUpI lamI-lakSmI karatAM paNa vizeSa mAna pAme che. mATe vidyA teja mahA lakSamI che. je apayaza che te maravaDe karIne zuM kAraNa ke je mANasane apayaza duniyAmAM gavAya che te mANasa jIvate hoya te paNa maraNa pAmele jANa. kAraNa ke apayaza che teja maraNarUpa che. kibahanA-maraNa karatAM paNa apayaza vizeSa kharAba che. vaLI paNa kahyuM che ke taH saMgrahaikaparaHpApa, samuJo'pirasAtalaM, dAtAtujanadaMpazya, nuvanoparigarjati // 1 // bhAvArtha saMgraha karavAne viSe ekAMta tatpara e samudra paNa rasAtalane (agAdha uDApaNAne) pA. megha pite dAtAra che te bhuvana upara garavane kare che arthAta bhuvana upara uce rahI gajaravane karate pANInuM dAna Ape che. vivecana-kRpaNa prANI aDhAra pApathAnaka sevI kevala pApamaya lahamIne upArjana kare che ane te lakSamIviSe tIvra mUchovALa thaI bhumineviSe dATe che. cUlAmAM tathA pANiyArAmAM eTale pANI bharelA vAsaNe mukavAnI jagyAe dATe che, gAya bheMza bAMdhavAnA khIlA nIce dATe che, gharanA khuNAmAM tathA khATalAnA pAyAmAM dATe che. AvI rIte kubuddhi karavAthI lakSmIne adhogatine viSe nAkhe che, eTaluM ja nahi paraMtu bhUminA aMdara lakSmIne dATanAra prANI pitAnA AtmAne paNa adhogatine bha katA banAve che. arthAt pite paNa durgatimAM jAya che. te mATe ja kRpaNanI pApI lamI samudranA talIyAnA peThe adhogatine pAme che eTale lakSmI nIce jAya che. dAtAra dAnane Apate upara rahI meghanA peThe garavane kare che. AvuM jANI sarvatra nigha evI lakSamInI caMcaLatA jANI lebha nivAraNa karI sAteSamAM sukhI thavuM teja uttama purUSane parama dharma che. ane lebha che te kevaLa adharma tathA AtmaghAta karavAvAle che mATe lobhane tyAga karavo teja zreyaskara che. A duta le che te paNa kaIka mANasane dharmanA kAraNabhUta thAya che. zrIsuhastisUri pratibodhita ummakavat bhAvArtha -zrI suhastisUri mahArAje AhAradikane abhilASI pratibaMdha karelA kampakanA piThe For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAza, 201 dRSTAMtoyathA ekadA prastAva mahAgirizrI suhastisUrinA samayane viSe bAra varSane duSkAla (dukAla) paDaye te duSkALanA samayane viSe eka bIjAnA upara rAga, prIti ane nehabhAvane dhAraNa karanArA evA mANasanA paNa citta sarvathA kaThora thaI gayA. tethI koIpaNa mANasa potAnA AtmAnA piSaNa sivAya bIjA keInI paNa sAravAra karatA nathI. thata mAtAtmajaMtyajatiyAtipitApitApa, nasnehamAvahatihaMtasuhRjano'pi, bhRtyeguNinyapinRpAnakRpAlavAsyu, stvayyaMbuvAhajagataHpratikUlabhAji // 1 // bhAvArtha - he abuvAha kahetA he megha ! tuM jayAre jaganA pratikulapaNane bhajavAvAle thaye arthAt tuM jyAre varasa ja baMdha thaye, te jyAre bhUmi upara pANinuM biMdu mAtra nAkhavuM dUra karyuM te avasare sahArA abhAve dhAnyane abhAva tha, ane dhAnyanA abhAve snehI mANasanA mana paNa mahA kRpaNa dazAneviSe mana thaI jaI kevaLa svaudara pUrtimAM Asakata bhAvane pAmI, pitAnA svajana nehI vahAlAone dUra khaseDavA mAMDayA. anna nahi malavAthI mAtA pitAnA vallabha putrane paNa tyAga karavA lAgI. pitA paNa tapI javA mAMDe eTale je bAlaka mAtA pitAne ghaNAja priya hatA te paNa tyAga karavA lAyaka tathA tiraskArane pAtra thaI paDayA. mahAkhedanI vAta e banI ke, je pitane mitravarga te paNa ghaNuM kALanI lAMbI mitrAIne paNa choDI devA lAgyo. rAjAne viSe ekAMta bhakita bhAvane dhAraNa karanAra guNa evA sevakavarga upara paNa sevA karAvatAM chatAM paNa rAjA leza mAtra kRpAvALA thayA nahi. barAbara satyaja che ke duniyAne viSe varasAdanA nahi paDavAthI hitecchu paNa verI thayA, dAtAre paNa kRpaNa thayA, snehI paNa snehavarjita thayA, dayAlu nirdaya thayA, dhamI adhamI thayA, DAhyA mUrNa thayA he megha ! A sarva pratApa ApanA punya panetA pagalA duniyA uparathI javAthI ja thayelo che. kAraNa ke duSkAla nahi kare teTaluM ochuM che. AvA duSkALanA vakhatane viSe raMka ( bhikSu) ghaNuja thaI gayA ane deza, pura, gAma, nagara, sarvatra jagyAye bhikSA mAgavA mAMDyA, paNa koI jagyAe ane pAmatA nathI. paraMtu ulaTA apamAna ane tiraskAra meLavavA lAgyA. eTale bhikSuene Avate dekhI kaIka gharane daravAjo baMdha kare che, keIka bAraNuM baMdha kare che, keIka gALAne varasAda varasAve che, keIka yaSTi muSTi vaDe karI prahAra kare che. AvI rIte sthaLe sthaLe kuTAvA lAgyA. For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 202 lobhathI zuM dharma-prApti thAya che? AvA haDahuDatA duSkALane viSe * | dharmanA prabhAvathI sAdhuone sukhazAMtithI bhikSA malatI hatI ane parvedikaneviSe to vizeSapaNuthI kSIra, lADu, khAjA, lApazI, zeva, modaka maMDakAdi zAlIdAlIne sArI rIte sAdhuo pAmatA hatA. kahyuM che ke __naktaM zrI daza vaikAlike sajjAdayA saMjamabaMjace, banAenAgissa visohigaNaM, jeme gurUsayayamaNu sAsayaMti, tehaM gurU sayayaMpUyayAmi. // 1 // bhAvArtha-lajajA, dayA, saMyama, brahmacaryane bhajanArA tathA nAnA prakAranA kalyANanA bhAgIdAra temaja vizuddhinA sthAnabhUta je mahArA gurU satata niraMtara mane anuzAsayati kahetA zikSAne kare che te gurU mahArAjane niraMtara huM pUju chuM arthAta AvA gurU mahArAja pUjA karavA lAyaka che bIjA nathI. vivecana-AvA uttama prakAranA saMyamanA rAgI evA gurU mahArAja bhavasamudra thakI tarelA che ne rAmapara prANIne tAravAne samarthamAna che. AvA muni mahArAjAone devatA karatA paNa viziSTa sukha raheluM che ane mahA sukhane pAmI saMyamanuM ArAdhana karanAra muni mahArAjAonI bhakita bhavya loko kare che. vaLI paNa kahyuM che ke anyatrAvikA dhairyayasyapitA kamA ca jananI zAMtizciraMgehinI, satyaM sUnurayaM dayA ca naginI jAtA manaHsaMyamaH zayyA nUmitalaM dizo'pivasanaMjhAnAmRtaM jojanaM, ate yasya kuTuMbino vadasakhe kasmAd jayaMyoginaH // 1 // bhAvArtha dharya jenA pitA che, kSamA jenI mAtA che, zAMti jenI niraMtara nI strI che, satya jene putra che, dayA jenI bahena che, zubha adhyavasAyane viSe vartanAra jene mana rUpI bhAI che, bhUminuM talIyuM jenI zayyA che, (pathArI che) dizArUpI jene vastra che, jJAnAmRtarUpI jene bhejana che, AvA bahelA (vistAravAlA) kuMTuMbanA parivAravALA tyAgIne he mitra! tuM bela ke bhaya kayAMthI hoya? arthAt tyAgane bhaya hoyaja nahi. valI paNa kahyuM che ke- thatA nacarAjanayanacacoralayaM, ihalokasukhaparalokahitaM, varakIrtikaraMnaradevanataM, zramaNatvamidaM ramaNIyataraM // 1 // For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnada prakAza. 203 bhAvArtha -aho aho jene viSe rAjAne bhaya nathI temaja cArane paNa bhaya nathI, vaLI je IhalekamAM paNa sukha karanArUM, paralokamAM paNa hita karavAvALuM zreSTha kIrtine usanna karanArUM, rAjA tathA devatAone paNa namAvavAvALuM arthAt rAjA ane devatA paNa tyAgone namaskAra kare che, AvuM zAmaNyapaNuM (sAdhupaNuM) teja mahA maneharatAvAluM raheluM che arthAt kharUM sukha tyAgamAMja che. azvi . dhanyA sA jananI dhRto nava yayA mAsAn svakudausukhaM, zlAghyaH so'pipitAkRtA praguNatAyenezI saMyame, stutyAste'pisubaMdhavo'yavinavothairyorjitastatkRte, ArUDhasya caritrarAja karaNiM kiM vA tavAvayete. // 1 // bhAvArtha -te mAtAne paNa dhanya che ke je sukha samAdhiye nava mAsa sudhI pitAnI kukSinevize putrane dhAraNa karyo, te pitA paNa varNavavA lAyaka che-prazasavA lAyaka che-prazaMsApAtra che ke jeNe pALIpoSI pitAnA putrane mATe karyo ane vRddhi pamADavAthIja cAritrane te pAye, te bAMdhane paNa dhanya che ke jeNe vaibhava (nAnA prakAranI lakSamI, vastu, pAtra, vasa, vigere jenA mATe utpanna karyA upArjana kya che, te cAritrarAjAnI karaNIne viSe ArUDha thayelA evA hAruM ame zuM varNana karIye? athata kukSimAM dhAraNa karanAra, pALIpoSI mATe karanAra ane vaibhavane upArjana karI sukhI karanArA saMsAra pakSanA mAtA-pitA, bhAI vigere svajana vargane jyAre dhanya che te cAritrakaraNa karanAra saMyamanuM pratipAlana karanAranuM zuM varNana karIe? (te te atyaMta prazaMsApAtraja che) te paNa vizeSe karI saMyama pALanAra stuti karavA lAyaka che, vaLI paNa kahyuM che ke- ag. nopuSkarma prayAsonakuyuvatisutasvAmidurvAkya mu:khaM, rAjAdau napraNAmo'zanavasana dhana sthAna ciMtA na caiva, jJAnAptilokapUjA prazamasukharatiH pretyamovAdhavAptiH, zrAmaNye'mI guNAHsyustadidasupratayastatrayatnakurudhvaM // 1 // bhAvArtha -je cAritrane viSe hune leza mAtra prayAsa nathI temaja kuyuvati (kharAba AcaraNavALI strIo temaja kuputra (kulamAM kalaMka lagADanAra putra) temaja rAjA, pradhAna, zeTha, zAhukAra Adi svAmInA durvAkane sahana karavApaNAnuM duHkhIpaNuM For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 204 lAbhathI zu' dharma-prApti thAya che? nathI, vaLI rAjAne namaskAra paNa karavA paDatA nathI, temaja azanapAna khAdima svAdimaccAra prakArane AhAra tathA vastra pAtra sthAnanI khIlakula ciMtA paNa nathI, vaLI haleAkane viSe jJAnanI prApti tyA leAkeAthI pUjA thAya che, temaja jemAM prazama sukhane viSe magnapaNu che, tathA paraleAke svaga tathA apavarga ( mekSa ) ityAdikanI prApti thAya che, AvA uttamAAma jenA viSe guNeA rahelA che te cAritrane he ! sArI buddhivALA mahAnubhAvA aMgIkAra kareA ! arthAt sa'sArathI udbegapaNuM prApta thAya ane sayama udaya zyAve teve udyama karA, taive prayatna karI. tathA prakAranA viSama duSkALane viSe kAika sAdhue gRhasthane ghare bhikSA levA gayA, te avasare dareka ThekANe ( pratyeka ghare ghare ) kharaNAne viSe ubhA rahelA bhavya jane sAdhune peAta peAtAnA gharane viSe praveza karAve che ane temanI eTale sAdhunI icchA mAphaka AhArAdikane vaheArAvatA jeI ( ApatA dekhI ) kAika drammaka ( raMka bhikSu ) vicAra kare che ke ahA ! ahIM juo to kharA A lephe A sAdhuene peAtAnA gharane viSe praveza karAvI temanI icchA pramANe meika ( lADu ), kSIra, khAjA, lApazI, zAlIDhAlI sugadhI dhRta ( dhI ) vigere Agraha karIne Ape che, nahi icchA karatA paNa vizeSa Agraha karIne Ape che, ane mane dekhIne A leke gharanA dvAra kha'dha karI de che te vAravAra yAcanA karatA chatAM, ati dina svare AjIjI karatAM chatAM tathA karUNa svare vilApa karatAM chatAM tathA rUdana karatAM chatAM paNa mane lagAra mAtra jevu" tevu' kharAba anna paNa ApatA nathI. mATe jAyache ke A sAdhuenA dharma che teja mahA gurU samAna (meTA saJAna ) che, atyata prazaMsA karavA lAyaka che. mATe sAdhu bahAra Avaze tyAre teno pAchala jaine huM' mAgIza ane mahArI mAgaNIthI te mane anna Apaze tethI bahu kALathI arthAt lAMbA vakhatathI vRddhi pAmelI mahArI kSudhAgni tRpta thaI zAMti pAmaze. evI ci'tA karatA jeTalAmAM rahelA che teTalAmAM sAdhue gocarI vaheArIne (grahaNa karIne ) bahAra nIkaLyA, teTalAmAM tenA caraNa kamalamAM paDIne elye, yataH ghAsamAnA stizarIravedanA, ciMtAsamAnA stizarIrazoSaNA, vidyAsamAnAstizarIra bhUSaNA, ghRtyAsamAnA stizarIra poSaNA. // 1 // sAvA -kSudhAnA samAna mIjI eka paNa zarIranI vedanA nathI, ciMtA samAna bIjI eka paNa zarIranI zeSaNA nathI arthAt sava zarIrane ciMtA mALI nAMkhe che. For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAza. 205 vidyA samAna bIjA eka paNa AbhUSaNo nathI, dhRti (pairya) vinA bIjA eke padArtha zarIrane puSTa karavAvALA nathI. arthAt kSudhA teja zarIrane viSe mahA vedanA che. ciMtA teja zarIrane zeSaNa karavAvALI che. vidyA teja vinA AbhUSaNe paNa zarIranA AbhUSaNa rUpa che. dhairya teja zarIrane poSaNa karavA rUpa che.. AvI rIte kahIne te drammaka munione vinavavA lAgyo ke, he mahAnubhAve ! mahArI kSudhAne dUra kare, tamArA pAse ghaNuM ja anna che temAMthI mane Ape. kadAca mahArA jevAne ApavAne mATe tamArA dharmazAstramAM niSedha kareluM haze, te paNa mahAre mATe tame vadhAre grahaNa karIne mane Apa, ane mArI kSudhA vedanA dUra kare. tyArabAda sAdhue kahyuM ke ame je grahaNa kareluM che te amArA sAdhuone ApavAnuM che. arthAta amArA muniye zivAya bIjA gRhasthane leza mAtra amArAthI ApI zakAya nahi. tyAre te drammaka be ke mane tamAre kare. arthAt mane sAdhu karo, paNa anna ApI mahArI sudhAne zAMti pamADe. tyAre sAdhuoe kahyuM ke amArA gurU mahArAja je che te ja tane amArA je karaze; mATe tuM tyAM cAla. AvI rIte belI te sAdhuo drammakane sAthe laI zALAne viSe jaI gurU mahArAjane vinaMti karavA lAgyA. gurU mahArAje sarva yokata sAMbhaLIne nepayoga dIdhuM ane jJAnopagathI bhaviSya kALamAM mahA lAbha jANe tatkAla te drampakane dikSA ApI ane tene paramAnnAdika [ kSIrAdika] sArI rIte yatheccha annapAna khavarAvI pIvarAvI svastha karyo mATe kahyuM che ke yataH tasiANajalaMkhuhiANaloNaM, ajiANavaNavAso, mayaNAurANapimmaM, cauro saggaM visesaMti. bhAvArtha-tRSA pAmelAne jala[pANI maLe, kSudhAturane bhejana maLe, lajajA pAmelAne vanavAsa [ vagaDe ] maLe, kAmAturane prema eTale strInA sAthe vizeSa prIti baMdhAya, arthAt strI potAne svAdhina thAya, A cAre svarga thakI paNa vizeSa paNamAM gaNAya che. kahevAnuM tAtparya e che ke je mANasane keIpaNa padArtha upara tIvra icchA hoya ane te padArtha temane prApta thAya te te padArtha thakI te mAsusa svarga thakI paNa vizeSa sukha mAne che. saMpUrNa ane te karatA paNa vizeSa snigdha AhAra karavAthI jaTharAgni maMda che For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 206 lebhathI zuM dharmaprApti thAya che? vAthI ane te AhAra nahi jaravAthI nahi pAcana thavAthI) sAyaMkAle (sadhyA samaye) tene ajIrNa thayuM ane te ajIrNathI vedanA paNa saMpUrNa thavA lAgI. te avasare gurU mahArAje glAna sAdhunI vaiyAvacca karavAthI dharmane mahAlAbha thAya che, e A deza karavAthI maTAmeTA gRhastha, rAjakumAre tathA sAdhuo zekavuM eTale zeka kara, zarIranuM mardana karavuM, paganA talIyAnuM masalavuM. vigere aneka prakAre drammaka sAdhunI vaiyAvacca karavA lAgyA. te avasare drammaka sAdhu ciMtave che ke ahe! ahe! A mahA bhAgyavAna sAdhuo temaja puzAlI paisApAtra mANase huM eka pAmara bhikSu chuM te paNa mArI vaiyAvacca karI cAkarI kare che te dhanya che A dharmane. zreSThamAM zreSTha Aja dharma che. ItyAdika bhAvanAne bhAvate vairAgyane pAmele zubha adhyavasAyathI maraNa pAmI rAjagRha nagarane viSe zreNika rAjAnA paTTane viSe eTale gAdI upara bIrAjamAna thavAnI paraMparAne viSe alaMkArabhUta tene puga keka eTale zreNika - hArAjane putra keNika tene pake udAyana, tene pa navanaMda, tene maryavaMza rUpI AkAzane suzobhita karavAmAM caMdra samAna zrI caMdragupta tene paTTa biMdusAra tene paTTa ujajayanIne svAmI azaka zrI tene paTTe kuNAla rAjA tenA putrapaNe saMprati nAme traNa khaMDane adhipatipaNe utpanna thaye. arthAt drammaka sAdhune jIva saMprati nAmane kuNAla rAjane putra thaye. bANulAkha mALavAne svAmI, mukhya nagarI ujyanImAMja rAjya karavA lAgyA, ekadA prastAve suhastisUri mahArAjane dekhI jAtismaraNa jJAna pAme. ane pitAne pUrva bhavane jAtisamaraNa jJAnathI jANu, gurU mahArAjane pitAne AmAM jaNAvavA mATe puchyuM ke, he bhagavad ajANapaNAne viSe avyakta sAmAyakanuM phaLa zuM? gurU mahArAje jJAnegathI jANa kahyuM ke, rAjyaphala eTale nahi jANatA chatA paNa je prANi avyakata sAmAyakane kare che te rAjyaphala ApanArUM thAya che. evuM sAMbhaLI saMprati rAjA gurU mahArAjanA caraNakamalamAM paDa ane bolyA ke, gurU mahArAjanA caraNakamala teja rAjA che. arthAt he bhagavanuM ApanA prasAdathI ja A rAjyapada prApta thayuM che te yathArtha kharA ane satya rAjA te Apaja che. huM te Apane sevaka chuM. eTale Apa sAheba je kArya karavAnI AjJA Ape te karavA taiyAra chuM, mATe A sevakane Adeza kare, hukama kare, AjJA Ape. zuM pharamAza che. rAjyane grahaNa kare, tyAre gurU ma hArAja bolyA ane te niHsaMgI sarvathA kacana kAminInA tyAgI chIe. amAre rAjyanuM kAMIpaNu prajana nathI paraMtu jo tame amArA upakArane smaraNa karatA he te ame tamane kahIye te prakAre dharmakaraNa kare. AvI rIte gurU mahA rAje kahevAthI rAjAe teja pramANe aMgIkAra karyuM ane vacanathI aMgIkAra karyA For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAza. bAda gurU mahArAje je je dharmakArya kahyuM te sarva kArya saMprati rAjAe pUrNa rIte karyuM. gurUbhakita saMpUrNa rIte karI, gurU mahArAjane aneka prakAre pigyA. zrImAna saMprati rAjAe gurU mahArAjanA upadezathI niraMtara jaina prAsAdanI ni. patti utpattinA samAcAra jyAM sudhI na male tyAM sudhI bhejana karavuM nahi, eTale niraMtara jaina prAsAda navIna thayAnI vAta sAMbhale tyAre ja bhejana karavuM. AvA abhigrahane karI jaina prAsAdathI saMpUrNa aMlakAra pRthvIne karI. eTale traNa khaMDanI bhUmine paMDita karI suzobhita karI. saMprati rAjAe savAlakSa jinAlaya baMdhAvyA, tathA savAkeTI navIna jina. biMba bharAvyA, chatrIzahajAra jIrNoddhAra karAvyA. zivAya navIna prAsAda baMdhAvyA. graMthAMtare chatrIzahajAra navIna prAsAda karAvyA, bAkI jIrNoddhAra karAvyA. paMcANuM hajAra pittalamaya pratimA bharAvI ane chAyA dhruva vijaya muhurtane viSe sarvenI pratiSThA karAvI tathA aneka dAnazALA, chAtrazALA, piSadhazALA, dharmazALAothI trasukhaDanI bhUmine vibhuSita karI tathA anArya lokone baMdha karavA mATe anAmeM dezamAM pitAnA vaMTha lekone sAdhuno veza paherAvI sAdhunI samAcArI tathA AhAra pANI grahaNa karavAnI vidhi batAvI-zIkhavIne zrI jainadharmanuM pravartana karAvyuM. arthAt anArya dezamAM jainadharmano phelAvo karyo ane gudikane rAjyapiMDa akathya chatAM paNa dareka pitAnA nagarane viSe gupta dravya ApI, AhAra piThAdi tathA vastra, pAtra pramukha padArtho sulabha karyA. yaduktaM zrI kalpavRtti prathama uddezake sAhUNa dehaaM, ahaMbhedAhAmitattiaM mullaM, necchaMti ghare ghettuM, samaNA mama rAyapiMDotti. // 1 // bhAvAza- bhe janA!-(he he leke!) tame sAMbhalo sAdhuone je je varatu joIe te te vastu tame tene Apajo ane tenuM mUlya tame tenI pAse mAgaze nahi. huM tamane piteja ApIza. AvI rIte karavAnuM kAraNa e che ke zramaNa (sAdhu) je te mahArA gharathI keipaNa vastu grahaNa karavAne IcchAtA nathI kAraNa ke, rAjapiMDa te ane akalpanIya che. AvI rIte belI amArA gharanA keIpaNa padArthane te grahaNa karatA nathI. mATe dudha, dahI, vrata, vastra, pAtra, oSadha vigere je mAge te tene A paje, tenuM mUlya huM pite tamane ApIrA. AvI rIte zIkhAmaNa ApI te pramANe - vartAvI gurU mahArAjane zrI saMprati rAjAe kahyuM ke he bhagavana anArtha dezamAM Apa For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 208 lebhathI zuM dhamaprApti thAya che? sAheba kema vihAra karatA nathI, tyAre gurU mahArAje AhArAdikanI prAptinI agavaDa jaNavavAthI saMprati rAjAe kahyuM ke sarvatra malaze. tethI gurU mahArAja ziSyAdikanA parivAra sahita anAryadezamAM gayA tyAM pUrve zikSA karI rAkhelA samajutI ApelA leke AhAradika vaDe karI sAdhuonI bhakita karavA lAgyA. e prakAre AhAra, vastra, pAtra vigere bahuja malavAthI Aryagiri mahArAja Arya suhastine puche che ke he Arya ! bahuja AhAradika male che tethI rAjAye te lekone A mArgamAM pravartAvyA nathI,? Arya suti te jANatAja hatA ke rAjAja A kArya kareluM che te paNa pitAnA ziSyonA upara mamatavabhAvathI kahevA lAgyA che, sAdhuonA pAchaLa rAjadharma rahele che ne rAjadharmanA pAchaLa leke rahelA che, te rAjadharmanA yogathI leke sAdhuone AhArAdika Ape che temAM kAMIpaNa bAda nathI. te avasare Arya mahAgiri bolyA ke tame paNa AvA jJAnI thaI arthAt bahu zrata chatAM paNa tamArA ziSyanA upara rAgadazAtho deSita AhArane jANIne vaparAvatA chatAM paNa AvuM bole che te AjathI mahAre ne tamAre visage eTale AhAra pANunI mAMDalI judI jANe. ema kahI pRthaka (judA) thayA te avasare Arya mahAgiri vicAra karavA lAgyA ke ekta jANutAM chatAM paNa meM akalpanIya AhAra ziSyAdikane grahaNa karAvyuM, bIjuM akalpanIya AhAra meM pote paNa vAparyo ane hajI paNa ema besuM chuM ke kAMI doSa nathI te ThIka kahevAtuM nathI. ekato bAlaka ane tene valI maMdapAguM prApta thayuM eTale vizeSa zithila thaI jAya che, tema mahAre paNa vizeSa zaithilyapaNuM prApta thayuM che, te paNa hajI sudhI mahArUM kAMI bagaDI gayuM nathI, hAlamAM paNa deSita AhAradikane tyAga karUM Avo vicAra karo Arya mahAgirine kahyuM ke, he bhagavana mahAre aparAdha kSamA kare. AvI rIte potAnA aparAdhane khamAvI prAyazcita laI aka5nIya AhArAdikane tyAga karIne zuddha thayA tethI pharIthI paNa Arya mahAgiri mahArAja temanA maMDalamAM malI 4I AhAra, pANI sAthe karavA lAgyA, tyArabAda saMpra. ti rAjA AsapAsanA tamAma rAjAone belAvI gurU mahArAja pAse laI gaye ane gurU mahArAje vistArathI dharmanuM svarUpa teonA pAse pragaTa karyuM. tethI te rAjAo samyakatvane grahaNa karyuM ane Atmahita karavA ujamALa thaI deva-darzana pUjAdi tathA gurUvaMdana tathA gurUnuM bahu mAna vigere bhakitathI karavA lAgyA. tyArabAda saM. prati rAjAe ratha yAtrA karI tathA jInezvara mahArAjanI uttama puSpAdikavaDe karI parama pUjA karI tathA naivedya vastrAdikathI vizeSa prakAre pUjA karIne saMprati rAjAye rAjAone kahyuM ke thata jaimahajANahasAmi, samaNANa paNa mahAsuvihANaM, daboNamena kajja, eaM khupinaM kue hamajjJaM. For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAna prakAza 209 bhAvArtha-he mahAnubhAve je tame mane pitAne svAmI gaNatA he (jANatA ) te sArA saMyama anuSThAnAdikane karanAra evA sAdhuone vidhi tathA bhaktithI namaskAra kare. mahAre tamArA daMDane (rAjA vera le te tene khapa nathI. nizcaya mane eja priya che ke tame sAdhune namaskAra vigere karI temanA upara prIti bhAvane dhAraNa kare. arthAt sArI rIte sAdhue tamArA dezamAM vicarI zake tema kare. AvI rIte zikSA karI zikhAmaNa) ApI saMprati rAjAye te rAjAone visarjana karyA. pote paNa pitAnA rAjyamAM ANa pravartAvI tethI anArya deza paNa sAdhune sukhethI vihAra karavAnuM sthAna thaI paDe. saMprati rAjAye samajAvI Adeza ApelA rAjAe paNa pipitAnA rAjyamAM jaI, amArIne paTaha vagaDAvI jaina maMdire karAvI deva darzana, pUjA, gurUbhakti vigere karavA lAgyA ane vizeSe karI dayA dharma pALavA lAgyA. tyArabAda saMprati rAjAye pitAnA mANasane pharIthI sAdhuveSa paherAvI kalpanIya AhAradikane levAnI vidhi zIkhavI mokalyA ne te paNa doSa rahita AhAradika levA lAgyA tethI sAdhuone paNa doSa rahita surlabha bhikSA maLavA lAgI. evI rIte saMprati rAjAnA samayamAM ghaNu rAjAo tathA zuddha pariNAmavaDekarI bhadrikabhAvI thayA. uktaM zrI kalpavRttau prathama uddezake udiNajohAula siddhaseNo, sapatthivoNijia satuseNo, samaMtau sAhusupayAre, akAsiaMdhedasileaghore. // 1 // bhAvArtha--jenA ddhAo svaparAkRmavaDe karI cotarapha phelAI rahelA che, ane evA udbhaTTa yoddhAothI jenuM sainya mahA ullAsapaNAne ( vRddhibhAvane ) pAmeluM che, arthAt parAkRmavaDe karI madenmatta evA sainyanA ddhAothI zatrunA sainyane nAza karIne prati rAjAe aMdhAnuM AMdhaLA evA arthAt dharmamArga thakI rahita evA mahA ghera bhayaMkara anArya dezone paNa tarapha samakAle sAdhuo vihAra karI zake tevA karyA. ane prAMta ati avasthAe zrImAna saMpratirAjA saddagatine pAmyA. evI rIte lobhathI paNa dharmakaraNa karavAthI saddagatine prApta thAya che. te je uttama prANi lebhane tyAga karI bhaktibhAvathI dharmanuM ArAdhana kare te bhavya gatine bhaktA thAya temAM Azcarya nathI. iti lobhe zrI saMprati nRpati jIvadrammakasaMbaMdhaH saMpUrNaH For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aDhAra pA5sthAnaka cAlu - - ' ' aDhAra pApasthAnaka cAla. (anusaMdhAna gatAMka pRSTa 148thI) parigraha pApasthAnaka pAMcamuM. (punama cAMdanI purI khIlI ahIM -e zaga.) pAMcamuM pApanuM sthAna parihare, parigraha mamatA deSanuM mULa; navavIdha parigraha hada saMkSepIe re. parigraha mUccha vaza sahu prANIne, tapa japa dhyAna dharma pratikUla, navo e Teka. sAkhI dhana, dhAnya, vAstu, ane, dvipada, catuSpada, rUpa; kSetra, kuSya, sUvarNanI, vAMchA durganI kupa. zakti pramANe vicArI vrata laI mana nigraha kare, DUbe sAyara madhye bhArAkAMta suyAna. * * * navavadha0 1 sAkhI. graha sakaLa avadhe naDI, sthAna thakI badalAya; parigraha graha che abhina, sthAna bhraSTa nahiM thAya. mAta pitA suta strInA nAme parigraha pherave re, niyama upara vadhatA dubuddhi meha thAya. ... ... navavadha0 2 sAkhI. ahamama murachI parihare, avinAzI parataMta; samabhAve sukha pAmIe, muni paNa parigrahavaMta. parigraha meha vaze pharatA jaga madhye lIMgIyAre, mana vaca kAbu tajI kumati raja dharatA zira. .. navavI. 3 sAkhI, madhu saMcaya mAkhI kare, keNu raLe keNu khAya; parigraha muccha vaza bharyA, tatva kema zodhAya. ajJAna kaSTa kare asaMtuSTa parigraha bhare, muSaka karaMDaka kApI sApanuM bhakSaNa thAya. * * * navavIdha 4 sAkhI, sATha sahasa suta sagarane, topaNa tRmI na thAya; gedhanamAM kucIkarNanuM jIvatara eLe jAya. For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AmAnaMda prakAza ra11. avinAzI AtmA ati kaThina karma bhAre bharere, cheDI tatva vastu grahe leha vaNIka jema bhAra. . navavadha 5 sAkhI. mahA moha madirA vaze, kADhaye anate kALa; parigraha macchI e bhaya, sukhI na iMdra bhUpALa. samatA pUrvaka parigraha tyAgI jIvana gALatAre, sukhIyA dise jagamAM samabhAve munirAja. .... ane navavadha0 6 sAkhI. parigraha bhavabhava meLavI, kidhA kaSTa apAra lakSa corAzI enimAM, bhamatA AvyuM na pAra. niyama hade rahi samatA pUrvaka jIvana gALIyere, kanaka parigraha vaza jaga be naMda sakaNuM. ... navavadha. 7 sAkhI, anaMta parigraha bhegavyA, te paNa tRtI na thAya; iMdhaNa samULa agni mukhe, vArI vinA na bujAya. saMteSa vArI sama aDaga te bujAvIe, "durlabha" grahaNa karatA zAzvata sukha thAya. navavIdha 8 lekhaka. durlabhajI vi. gulAbacaMda mahetA-vaLA, chagana dAnavIra ratnapALa. (gatAMka pRSTa 178 thI zarU.) eka vakhate grISma rUtu AvatAM rAjA ratnapALane gaMgA nadInA zItaLa jalamAM jala kIDA karavAnI IcchA thaI. AthI te rAjA nAvamAM beThe teratnapALane kana- vAmAM pachavADAno prabaLa vAyu pragaTa thaI AvyuM. tenAthI prerAkamajarI ane elI nAvikA vAyu vege pUrva tarapha cAlI. te vakhate nAva upara guNamaMjarI nA- beThelA rAjAne baMne tIra upara rahela grAma-ArAma vagere jANe manI be kanyAnI cakArUDha thaI pharatA hoya tema dekhAvA lAgyA. rAjA tene ketuthI prApti, te hate. be ghaDI thaI tevAmAM te te bhAva pUrva sAgaranA taTa For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 21ra dAnavIra ratnapALa, upara AvI pahoMcyuM tyAM jANe khalita thayuM hoya tema vahANa ekadama aTakI gayuM. eTale rAjA pitAnI mele tyAM utarI paDe ane taTa upara AvI ubhe rahyA. tevAmAM koI eka purUSa tyAM AvyA ane teNe vinayathI A pramANe kahyuM, " he bhadra, " huM ahiM paradezamAM kyAMthI A jo " e kaze nahIM. mahAnubhAva evA tamArA ahIM AgamanathI sarva rIte nizcaya thAya che ke, tamArA bhaviSyanuM sarva pariNAma sAruM A vaze." te purUSanA A vacana sAMbhaLI rAjA be he mya, pariNAma jANavuM, e durlakSa che, chatAM tame kayA zukanathI ke nimitothI jANI zake che?" te satyavAdI purUSa bole he satvanidhi, huM uttara kALa kevI rIte jANuM chuM, te vRttAMta hama Na kahuM te Apa sAMbhaLo. "A pUrvadeza kahevAya che. tenA tAbAmAM dazakroDa gAma che ahIMthI najIka ratnapura nAme te dezanI rAjadhAnInuM nagara che. temAM rahI ratnasena nAme rAjA rAjya bhogave che. rAjA ratnasenane agIyAra lAkha meTA parAkramI gajeke che, vIza lAkha ratha che, dazalAkha ghoDAo che, ane daza koTI rANIo che. AvI sAmagrI chatAM paNa kaI karmavege hadaya ane netrane AnaMda ApanAre putra nathI. e rAjAne kanakAvaLI nAmanI rANIthI kanakamaMjarI ane guNamaMjarI nAme be putrIo thaI che. teo anukrame vana vayane prApta thatAM keI pUrvanA pApage ekane gaLatu koDha thaye che. ane bIjI aMdha thaI gaI che. rAjAnA AdezathI vividha zAstrAne jANanArA hajAro vee teNInA lAMbo vakhata aneka upacAra karyA ane mAMtrikee ghaNu khAtrIvALa mAtra, tatra ane yaMtrothI sArA utsAha pUrvaka aneka upAye karyo ane bIjA ghaNAM ilamadAroe maryAdA pramANe temAM yatna karyo tathApi karmanA prabhAve te baMne rAjabAlAone koI paNa guNa thayo nahIM. chevaTe pitAne manuSya janma phegaTa che ema mAnI regathI pIDita evI te baMne rAja bALAo maravAne taiyAra thaI, temanA gADha sneha rUpI pAzathI jemanA hRdaya baMdhAelA che, evA rAjA ratnasena ane rANI kanakavaLI bane paNa mAtapitA temanI pAchaLa maravAne IcchavA lAgyA. A prasaMge zuM karavuM" evA vicAramAM mUDha banI gayelA maMtrIoe vividha jAtanI pUjAethI rAjyanI adhiSThAtrI devInI ArAdhanA karavA mAMDI, eka vakhate te devIe prasanna thaI AkAzamAMthI sarva sAkSIe A pramANe spaSTa kahyuM. "mArA pragathI pATaliputra nAmanA nagaramAMthI ratnapALa nAme eka rAjA nAva upara besIne ahiM Avaze te mahAtmA A baMne rAjakanyAne nIrogI karaze." For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAza 213 devInA A vacana sAMbhaLI rAjA vagere sarve hRdayamAM khuzI thaI gayA, ane pachI tatkALa te devI vidyutanI kuraNanI jema adazya thaI gayA. he mahArAjA, te bane rAjakanyAonA ganI zAMti mATe te devI Apane ahi lAvela che. A nagarathI ApanI rAjadhAnI pAMcaso yeAjana dUra che. devInA vacanathI ApanA AgamananA khabara jANI rAjA ratnasena vagere maTI samRddhi sAthe hamaNAja ApanI sanmukha Ave che." A pramANe te vRttAMta kahete hate, tevAmAM te pelA sarve tyAM AvI pahocyAM. teo rAjAne maLI ane namI moTA utsa sAthe tene nagara tarapha laI gayAM. tyAM pahoMcyA pachI paropakAra karavAmAM tatpara evA rAjA ratnapALane baMne rAjakanyAne naregI karavA mATe rAjA vageree prArthanA karI. rAjA ratanapALe, A sarva avasare upayogI thanAre rasa zarIranI sAthe rAkhavuM joIe" evuM dhArI pelA camatkArI rasanI eka zIzI potAnA bAjubaMdhamAM rAkhI hatI. temAMthI rasa laI te kRpALu rAjAe eka kanyAnA lalATa upara lagADe eTale teNIne gaLatu koDha maTI gaye ane te suvarNanA jevI kAMtivALI banI gaI, te pachI pharIthI temAMthI thoDo rasa laI bIjI aMdha kanyAnA netramAM tenuM aMjana karyuM, eTale te bALA tatkALa divase paNa tArAnA jevI daSTivALI thaI gaI. A banAvathI rAjA rasena ghaNeja khuzI thaye. ratnapALa rAjAe te bane kanyAone guNethI kharIdI lIdhI pachI rAjA ratnasene te baMne putrIo tene ApI dIdhI ane meTA utsavathI temane vivAha karyo. vivAhavidhi pUrNa karyA pachI A saMsAra tarapha udvega pAmelA rAjA ratnasene pitAnA jAmAtA ratnapALane pitAnuM rAjya ApI svayaM dIkSA grahaNa karI. rAjA ratanapALa pitAnI baMne priyA sAthe keTalAeka divasa sudhI rahI rAjya calAvyuM. pachI te rAjya mUla maMtrIone seMpI pote pitAne nagara tarapha AvavAne raste paDyuM. te vakhate hAthamAM ucI jAtanI bheTe laI aneka rAjAe tene maLI mAna ApatA hatA ane sainyathI pRthvIne dabAvate te mArge cAlyo Avate hate. A tarapha ratnapALa rAjAnI rAjadhAnImAM evuM banyuM ke, jyAre rAjAne nAva samudramAM ghasaDI gayuM, tyAre tenA sAmate ane maMtrIo "have zuM karavuM?" ema vicAramAM jaDa banI gayA ane paraspara udvega pAmI A pramANe kahevA lAgyA. "are! ApaNu rAjAnI zubhAzubha khabara kyAMI malatI nathI. have A dhaNI vinAnA rAjyanuM zIrIte rakSaNa karavuM? prAye karIne svAmI vagaranuM rAjya sArI rIte rakSaNa thaI zakatuM nathI. nirjIva aMgamAM jema devatAo pezI jAya tema duSTa For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 214 dAnavIra ratnapALa, zatruo AvI temAM pizI jAya che. te have e raste le che, te mahAbhAgya baLavALA mahArAjA ratnapALanuM rAjya temanI pAdukArUpa thAya ane ApaNuM kRtajJatA paNa temAM ja rahe" AvuM vicArI sarva sAmaMta ane amAtyAnI eka saMmatithI rAjavarganA lokoe rAjyanA siMhAsana upara ratnapALanI pAdukA sthApita karI ane tene namana karyuM. te rAjya sArA rAjAvALuM gaNavAthI zUnya rahyuM te chatAM paNa dAna sanmAnathI saMteSa pAmelA rAjAonA mana judA paDayA nahIM. A arasAmAM rAjA ratnapALa AvI pahe, tenA darzana karavAmAM utkaMThita thayelA ane akhaMDa sneha rAkhanArA te sarve tatkALa khuzIthatAM tenI sAme AvyA. rAjA ratanapALe temane yogyatA pramANe belAvI mAge rahelA dIna ane duHsthita lekene dAnathI prasanna karatAM pitAnA nagaramAM praveza karyo. udayagiri para Avela sUrya jema cakravAdIone AnaMda Ape tema sabhAnA siMhAsana upara bezI ratnapALe pitAnI sarva prajAne AnaMda Ape te pachI rAjA aMtaHpuramAM game tyAM cirakALa pitAnA viyegarUpa agnithI jemanA mana prajavalita thayelA che, evI pitAnI sarva priyAone sneha pUrvaka egya AlApathI khuzI karI. dAnavIra mahArAjA ratnapALane 1 zrRMgAramuMdarI, 2 ratnAvatI, 3 pavava lI, 4 mehavallI, 5 bhAgyamaMjarI, 6 devasenA, 2AjA ratnapALa- 7 gaMdharvasenA, 8 kanakamaMjarI ane 9 guNamaMjarI nI samRddhi e zuddha zabavAlI nava paTarANIo thaI hatI. tene svarganA ' jevI samRddhivALA vize keTI gAme hatA, ratanAnI upaja vALA vIza hajAra zahera hatA, bAra hajAra baMdare hatA, daza hajAra beTa hatA, daza hajAra mugaTabaddha rAjAe tAbAmAM hatA, cAlIza kareDa pedala senA hatI, trIzalAkha gaje dro hatA, cAlIza lAkha ratha ane ghaDAo hatA, ane pAMca hajAra jaladurga- khAI hatI. gai vagere daza hajAra vidyAre tenI sevA karatA hatA, te mahArAjAne dIna, duHkhI ane pitAnA gharanA Azrita janone piSaNa ApavAmAM pratidina eka keTI suvarNa kharca hatuM, te kharcanA jeTaluM suvarNa tene pUrva puNyathI prApta thayelA pelA tuMbaDAnA rasamAMthI pedA thatuM hatuM. te rasanA prabhAvathI tenA rAjyamAM Adhi, vyAdhi ane sAta Itio kadipaNuM prasaratI nahatI. mahArAjA ratnapALane anukrame zatruone unmalina karanArA megharatha vagere so putra thayA hatA. 1 ativRSTi, anAvRSTi, TIDa, UMdara, zuDa, svacakra ane paracakra e sAta Iti kahevAya che. For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAza, 215 AvA ezvaryathI zebhatA mahArAjA ratnapALane sukha sAgaramAM khelatAM khelatAM daza lAkha varSe divasanI jema vItI gayA hatA. eka vakhate jANe mUrtimAna dharma hoya tevA mahAsena nAme mahAmuni puraja ne para anugraha karavAnI IcchAthI te nagaramAM AvI caDayA. mahAmuni ma. mithyAtvarUpI viSanA vegane nAza karanArUM jemanuM vacanAmRta hAsenane ratna che, evA te mahAtmAne vaMdanA karavAne aneka nagarajane AvapALane thayele vA lAgyA. te vakhate jaMgamatIrtharUpa evA te muninI upAsanAsamAgama, karavAne rAjA ratanapALa paNa pitAnA aMtaHpura tathA parivAra sahita AvyA. A saMsArarUpI apAra jaMgalane utAravAmAM jAmInarUpa evA te zreSTha munie te kALe dharma mArgane A pramANe upadeza ApyuM. "je manuSya mahAmuni mahA duHkhathI nitya AvI paDatA evA janma, jarA, mRtyu ane raMga senanI dhama de. vagerethI bhaya pAmI atyaMta sukharUpa evA ekSapada pratye javAzanA. nI IcchA rAkhe che, teNe A saMsArane utAravAmAM nAga jevA AhaMta dharmanuM pratidina ArAdhana karavuM joIe te AhaMta dhameM aMtaranA zatru kAma, krodha vagerene jaya karavAthI susAdhya thAya che, temAM paNa AtmA mukhya che te eka AtmAne jItavAthI bIjA sarve jitAya che. tene mATe A gamamAM lakhe che ke, "ekane jItavAthI pAMca chatAya che, pAMcane jItavAthI daza jItAya che ane dezane jItavAthI huM sarva zatruone jItI lauM chuM. eka AtmA na jItavAthI kaSAyo ane iDhiye chatAtA nathI, tethI tene jJAna pramANe jItI huM muni thaI vihAra karUM chuM." jeo raNabhUmimAM sekaDe, hajAre ane lAkho zatruone jItI zake che, tevA krUra hRdayavALA zUravIre paNa AtmAne jItavA samartha thatA nathI. jeo pitAnI be bhujAthI bhAre kaTi zilAne lIlA mAtramAM uthalAvI nAMkhe che evA yuddhavIra purUSa paNa AtmAne jItavA samartha thatA nathI, jeo kulavAna vakatA, ane sarva vidyAone jANanArA che, tevAothI AtmAne niyamamAM rAkhI svahitamAM jeDI zakAto nathI. nAdiSeNa jevA mahAmuni ke jeo potAnI vANuthI pratidina daza manuSyane pratibodha ApatA, tathApi teo pote viSayone bhegavatA hatA. tene mATe AgamamAM lakhyuM che ke, "mahAmuninaMdinI zakita evI hatI ke, teo prati divasa daza athavA tethI vadhAre manuSyane pratibuda karatAM tathApi temane saMyamamAM vipatti AvI hatI, valI teo zrI vIrabhagavaMtanA ziSya ane zreNika rAjAnA putra tathApi For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 216 jJAna saMvAda, vezyAma Asakata banyA hatA. " kaI manuSya potAnI bhujAnA balathI yuddhamAM eka lAkha zatruone chate ane mAtra eka AtmAne jIte te tethI tene parama ja samaje. aneka purUSa unmata evA gaje drone sukhe damana kare che, paraMtu koInAthI niraMkuza e AtmA damana karI zakAtuM nathI. vidvAne kahe che. ke "gadheDA, uMTa, ghoDA, balada ane unmata hAthI e damana karI zakAya che paNa pitAne niraMkuza AtmA damana karI zakAtuM nathI. saMsArathI udvega pAmelA je saMvegIo AtmAne dame che, teo A leka tathA paralokamAM sukhI thAya che. tethI AtmAne ja dama joIe, kAraNa ke, AtmA eka duHkha damI zakAya tevuM che. AtmAnuM damana karanAra A leka tathA paralekamAM sukhI thAya che te AtmAne jaya tenA cinhAthI jaNAya che, kAMI bhASaNathI jaNa nathI. sUryane udaya kAMtithIja jaNAya che kAMI ghaNuM segana khAvAthI jaNAtuM nathI. te AtmAne jaya zama, savega nirveda, AstA, maitrI, dayA, dama, samatA, ane mamatA vigere cinhAthI jaNAI Ave che. jemaNe AtmAne jItela che, evA purUSane hadayamAM saMsAranA anAdi abhyAsathI thayelI sAMsArika sukhanI IcchA prAye karIne kadi paNa utpanna thatI nathI. AtmAne jitanArA purU hadaya zuddhivaDe sarvajJa kathita saddharmanA anuSThAnamAM sarva balathI niraMtara yatna kare che. tethI karIne sadAcaraNanA udyogathI saMsArane taranArA jitAtmA purU a65 samayamAMja paramapadane prApta kare che. A prasaMga upara mugdhabhaTTanI patnI sulakSaNAnuM eka prakhyAta daSTAMta che. je sulakSaNe potAnA AtmAne jItI apa samayamAM paramapadane prApta thaI hatI. apUrNa jJAna saMvAda. (gatAMka pR 182 thI zarU.) mana:paryAya jJAnanA A vacane matijJAna ane zrutajJAne anumodana ApyuM. te pachI avadhijJAne pitAnA svarUpanuM vRttAMta zarU karyuM. "mitra, huM avadhijJAna jaina AgamamAM prakhyAta chuM 1 bhava pratyaya ane 2 pazama nimitta evA mArA be prakAra che. je kevaLa janma mAtranA kAraNathI utpanna thAya te bhava pratyaya kahevAya che. manuSyAdi cAra gatimAMthI narkagati ane devagatine viSe mArI utpatti kevaLa ja nimittathIja thAya che, eTale teone avadhijJAna thavAmAM narani For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnanda prakAza. 217 tathA devanimAM Utpatti thavI eja eka hetu che. tenuM spaSTIkaraNa karavAmAM vidvAna AkAzagAmi paphinuM daSTAMta Ape che. jema pakSIomAM janma thavo te AkAzagamanane hetu che. arthAt jema pakSIone janmaja AkAzagatinuM kAraNa che. nahIM ke zikSA ke tapa vagere. tevI ja rIte nArakI ane devene utpatti mAtrathI ja avadhijJAna thAya che. ethI nArakI ane devatAo keTalIeka addabhuta zakita dharAve che, tene laIne A vizva upara mArI meTI pratiSThA gaNAya che. mitre, je mAre bIjo hapazama nimittaka nAme bheda che. tene artha samajavA jevuM che. avadhijJAnAvaraNIya karmanA kSaya tathA upazamanA nimitta-kAraNathI je avadhijJAna thAya te kSaye pazama nimittaka kahevAya che. A prakAranuM jJAna tiryaMca ane manuSya nimAM paNa thAya che. A bIjA bhedanA cha prakAra paDe che. 1 anugAmika, 2 AnugAmika, 3hAyamAna, 4 vamAnaka, 5 anavasthita ane 6 avasthita evA tenA nAma che. A che bhedanI vyAkhyA zAstrakAre evA ucA prakArathI karelI che ke, je sAMbhaLavAthI vidvAna zretAonA hadaya sAnaMdAzcarya banI jAya che. mitra, mArA svarUpanI A AzcaryakAriNI zakita sAMbhaLI Apa sarvane khAtrI thaze ke, A ucca Asana upara bezavAne mAre adhikAra sarva prakAre stutya che. ane Apa sarva temAM saMmata thayA vinA raheze nahIM." avadhijJAnanI A AtmaprazaMsAnI vANI sAMbhaLI sarva jJAnamitre AnaMdita thaI gayA. paraMtu mana:paryava jJAnanA hRdayamAM jarA mAnane udaya thaI Avyo. tatkALa teNe AkSepathI jaNAvyuM "mitro, ApaNA mitra avadhijJAnanA hRdayamAM je AzA udita thaI che, te azA mArA hRdayamAM paNa udita thaI che. mane lAge che ke, A ucca Azana upara beselA mane joI tame save khuzI thayA vinA raheze nahIM. tamArA sarvanI dareka mitra upara samAna daSTi dekhAya che." mana:paryava jJAnane A IcchA jANI sarva jJAnamitre mana dharI rahyA. kSaNa vArasudhI koI paNa belyuM nahIM. tyAre avadhijJAne parama pavitra sarvopari dazyamAna evA mahAtmA kevaLa jJAnanI sanmukha joyuM. vItarAga bhAvathI suzobhita ane sadA AnaMda udadhimAM magna rahenAra DevaLajJAne smita vadanathI pitAne AnaMda pradarzita karyo, paNa koI jAtanI vANI uccArI nahIM. kSaNavAra rAha joyA pachI AvavijJAne namratAthI jaNAvyuM "he bhadra mana:paryava jJAna, tamArI IcchA jANI A For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 218 vartamAna samAcAra sarva mitronI sAthe huM harSita thayela chuM, paraMtu tamAruM zuddha svarUpa sAMbhaLavAnI sarvane IcchA che, te tame tamArA svarUpanuM vRttAMta jaNAvaze je uparathI tamArI sattA ane zakti sarvanA jANavAmAM Ave." apUrNa vartamAna samAcAra, sarva vidita che ke hAlamAM pAlItANa zaherane uparA uparI Aste AvatI jAya che. gayA jeTha mAsamAM jaLane upadravathI je jAnamAlanI hAnI thaI che, te hajI bhUlI javAyuM nathI. daramyAna pleganI vyAdhi zarU thaI che. AvA samayamAM tevA prakapanI zAMti nimitte zAMtisnAtra-mahApUjA, tapasyA vagere dharmanA aneka kAryo thavA joIe. te vAta sarva mAnya heIne tatra sthaLe bIrAjamAna ApaNuM upakArI dharma gurUo muni mahArAjAoe upavAsAdi kIyA karelI che. sAMbhaLavA pramANe paMnyAsajI zrImadda caturavijayajI mahArAje agIyAra upavAsa karyA hatA. temaja muni amRtavijayajI ke, je ukta paMnyAsajI mahArAjanA praziSya che temaNe paNa teTalAja upavAsa ryA hatA. mahApakArI zrI vijayAnaMdasUri AtmArAmajI mahArAjanA praziSya hukama vijayajIe nava ane vidvadara zrImAna munirAja zrI karAvajayajI mahArAjanA - vA dikSIta ziSya muni yatnavijayajI ke jeNe hAlamAM dikSA lIdhI che. temaNe ATha u. pavAsa karyA che. A sivAya bIjA paNa sAdhu sAdhavI mahArAjAoe paNa tapasyA karI che. samAja upara dareka prANuM upara jenI anukaMpA tathA upakAra karavAnI buddhi che temane mATe jeTale upakAra mAnIe teTalo theDe che. AvA mahAtmAonI ugra tapasyAthI cAlatA vyAdhinI zAMti thAo evI adhiSThAyaka pratye prArthanA che. iMglIza pArlAmenTamAM jIvadayA mATe raju thanArU bIla. panI phezanebala vastuo banAvavA mATe nirdoSa pakSIone prativarSa kacaDaghANa nI kaLI jAya che, tethI ApaNe sArI rIte mAhitagAra chIe te paNa te saMbaMdhamAM tA. ra7 mI sapaTembara sane 1913 nA jANItA The Times of India" nI adhipatinI noMdhamAM eka evA prakArano lekha raju thayo hato ke, pakSIonAM pIchAM iMglaMDa mokalavA mATe siMdhamAM mAchI loke pakSIone pALe che, ane jyAre teone ekathI bIjI jagyAe laI javAmAM Ave che, tyAre pakSIone pIMjarAmAM uparAupara godhavAmAM Ave che, ane te vakhate teo aMdara aMdara laDIne eka bIjAne nAza na karI zake teTalA mATe mAchI loke te pakSIonI AMkha dorAthI sIvI de che; ane evI rIte be mANase For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAna prakAza, 219 ghAtakI vartana karatA pakaDAyAthI te darekane karAMcI korTamAM rUA. 30 daMDa karavAmAM AvyuM hatuM. A zikSA bahu thoDI hatI. vigere matalabane ArTIkala upara jaNAvyA pramANe The Times of India" mAM prasiddha thatAM tenI sAbItI ApIne A phaMDanA sthApaka ane jIvadayAnA jANItA himAyatI che. rA. lAbhazaMkara lakSmIdAsa junAgaDhavALAe The Plumage Trade Horrors nAmanuM henDabIla chapAvIne teoe mane vAMcavA mokalela. ane te bahu upayogI hovAthI rA. rA. lAbhazaMkaranI sucanA anusAra te henDabIla uparathI IglIza pArlAmenTane eka apIla A phaMDa taraphathI navembara 1913 nI tA. 1 lInA roja laMDananI The order of the Golden Age mAraphata mekalavAmAM AvI che, daramIyAna dayALu vAMcanAra jANIne khuzI thaze ke. nA dayALu brITIza pArlAmenTa hAlamAM pIchAo meLavavA mATe pakSIo upara thate julama dhyAnamAM laIne te vepArane jema bane tema aTakAvavA mATe eka bIla taiyAra kareluM che, ke je mI. monTega ane vepAra khAtAnAM pramukha tapAsIne nAmadAra pArlAmenTanI have pachInI beThaka vakhate raju karaze evuM nakkI thayuM che. paradezamAMthI pakSIonAM cAmaDAM athavA pIchAM IMglAMDamAM te te AvatAM aTakAvavA ane tenI AyAta tadana baMdha karavI e A bIlane hetu che, ke jethI ADakatarI rIte A dayALu kAmane uttejana maLI zake. pitAnA suMdara ane madhura kaMThathI AhAda karatAM bIcArAM nirdoSa ane khubasurata pakSI onAM pIchAM meLavavA mATe te bIcArAMone bahu krUra rIte nAza karavAmAM Ave che ane te bAbatanuM varNana kavitArUpe leDI nAITIMgale bahu asarakAraka rIte lakhyuM che. matalaba e rIte nirdoSa kumaLAM pakSIo upara phezanane mATe thatuM ghAtakIpaNuM aTakAvavA mATe nAmadAra pArlA mane je savAla hAtha dharela che tathA je bAbata je bIla raju thanAra che te upara barAbara dhyAna ApI, pachAM mATe garInA levAtA jAna bacAvavA mATe nA. dayALu pAlomeTa TharAva pasAra kare, evI mArI tenA sabhya sabhAsado hajura namra vinaMti che. IjIpTamAM paNa pIchAM mATe pakSIone nahi mAravAnA Thara isvI 1913 nA navembara mAsamAM bahAra paDelAM che, ane hindurathAnamAM paNa tevIja rItanA TharAvo dezI rAjyakartAo pasAra kare ane raMgaberaMgIna pacaraMgI pIchAMothI zobhatAM pakSIonA pyArA prANa bacAvavA mATe dayALu TharAva pasAra karI AzISa meLavavA bhAgyazALI thAya, evI teo hajura mArI prArthanA che. zrI jIvadayA jJAnaprasAraka phaMDa ophIsa, lallubhAI gulAbacaMda jhaverI, 309, zarApha bajAra-muMbaI, tA. 2 } . menejara zrI jI. jJA. pra. kuMDa, 16-ra-14. For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rara0 jena bhAione eka agatyanI dhArmika sUcanA. jaina bhAIone eka agatyanI dhArmika sUcanA. jaina bhAIone jaina dharmanI mahatvatAnuM digadarzana karAvanArA mahAtmAomAM jaina muni mane hArAja zrI vijayajI mahArAja paNa eka virala mahAtmA che, ane teoe hiMdustAnanI pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa ema kula cAra dizAomAM page cAlI, dareka zaheromAM vihAra karI, jeno tathA bIjAone upadeza dvArA asarakAraka rIte bodha Apela che; teo hAla vavaddha hovA chatAM te vidvAna mahAtmA zrI ane panyAsa zrI saMtavijyajI AdI munIjano sAgavADAthI vihAra karI cAlatAM anukrame talavADe padhAryA hatA, ke jayAM AvI pahoMcavAmAM temane vIkaTa jaMgala ane pahADemAMthI pasAra thavuM paDayuM hatuM. tyAM zvetAmbara saMpradAyanI rIti vadhAre pracalIta nahi hevAthI tyAM vasatA zrAvake dIgabaranA saMbaMdhamAM AvI gayelA hatA, te lekIne teonI jJAtI ane pUrva jenI jAhojalAlI dekhADavA tathA teonI Annati mATe mahArAjazrIoe teone zrI siddhAcaLajInI yAtrA karavA khAsa bhalAmaNa karelI hatI. A gAmamAM vetAmbarIone upAzraya nahIM hovAthI tyAM teoe dIgambarenA devaLamAM sArvajanIka viSayo upara vyAkhyAne ApyAM hatAM, ane teno lAbha ghaNA bhAvika lokoe lIdhA hatA. te bhASaNa sAMbhaLanAra zrotAjanomAMnA eka rajaputa ane rAjaputANIe bhASaNanI asarathI mAMsa, dArU ane jIva hIMsAne tyAga karyo hato. mahArAja zrI haMsavijayajIe vetAmbara dIgaMmbaramAM bhinnabhAva rAkhyA vinA dIgaMmbaronA devaLamAM je kIMmatI vyAkhyAna ApI paramArtha karelo che, te mATe tenuM anukaraNa bIja dharmAcAryoe paNa karavuM ghaTe che, ane je hiMdustAnamAM cAlatA tamAma dharmanA gurUo AvI rIte potAnI vidvatAne janasamAjane lAbha Ape che tethI teo kharekhara AkhA dezanuM kalyANa karavA zakitavAna thAya e niHsaMzaya che. mahArAja zrI haMsavijayajI tathA panyAsa zrI saMpatavijayajIe upara jaNAvyA pramANe sAgavADA gAmamAM purUSArtha karyA pachI teo zrI vAMsavADe padhArelA che, ane tyAM ezavALInAM pacIsa trIsa ghare AvelAM che, ke jemAM meTo bhAga rAjyakArabhAramAM joDAelo hovAthI teo jeTalA rAjyakArabhAramAM kuzaLa che, teTalA kudaratI rIte dhArmika saMskArethI bahuja pachAta rahelA che. jenA dharmamAM DuMgaLI, lasaNa ityAdI tathA kaMdamULa tana varjIta che, chatAM tyAMnA jaina bhAIo tene A hAra kare che, ane teonA vicAro dharmanAM gahana sUtre yathA samajavA tathA karmakAMDa karavA mATe jevA joIe tevA unnatta thayA nathI. vaLI A sthaLe parve kAI pUNyazALI bhAIe ghaNuMja majabUta derAsara [ zIkharabaMdha baMdhAveluM che. tema bIjuM derAsara paNa tyAM vidyamAna che, ke je banemAM paramapUjaniya bhagavAna zrI pArzvanAtha svAmIjInI mUrti virAjIta thayelI che, paNa te derAsaramAM keTalIka derIomAM ke je caNatI vakhate kaMi vina naDeluM haze, tethI te adhUrI rahI gaI hoya evuM lAge che ] cAre tarapha jhADavAM ane ghAsa nIkaLyuM che, tethI A derAsaranI sthIti jotAM kharekhara ApaNane galAMnI thayA vagara raheze nahIM. gujarAta kAThIyAvADamAM jainenI jhAjhAlIne anubhava ApaNane zrI pAlItANAnA zetrujA For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AmAnaMda prakAza 221 DuMgara, tathA junAgaDhanA zrI gIranAra parvata, tema bIjAM nAnAM moTAM anya derAsare jevAthI thAya che, ane tethI anya dharmone paNa te kAmanI sakhAvata, dhAmaka lAgaNI ane tevAM makAno baMdhAvanAra gRhasthanI jaLahaLatI kArakIrdI mATe AnaMda Azcarya thAya che. tyAre te ja dharmanAM A derAsaranI A sthAti joI teTalAja sakheda Azcarya jenArane thAya che temAM leza mAtra paNa navAI jevuM nathI. gujarAta kAThIyAvADanAM derAsaro ke jyAM pagarakhAM utAravAnI jagyAo upara Arase jaDelA heya che teja paMcanA derAsare ke jyAM zrI bhagavAnanI mUrti bIrAje che, tyAM pUjA bhaNAvavA ke prabhu pAchaLa bAMdhavA chITane eka caMdara paNa nathI. te te pachI Arasa athavA uMcI kimatanA jarI caMdaravA athavA AbhUSaNo te kayAMthIja hoI zake ? te paNa A derAsarane muMbaI ane amadAvAdanI juja madadathI muLa derAsarano jIrNoddhAra thaI gayuM che tethI kaMIka saMteSa levAnuM kAraNa maLe che, paraMtu AjubAjunA deharAonuM hajArenuM kAma bAkI che te amadAvAdanA zeTha ANaMdajI kalyAbhujanI peDhInA vahIvaTa karanAra tathA jaina tarIke abhimAna dharAvanAra zrImaMta jaina zeThIAe A vAta lakSamAM le te dhArelI icchA sahelAIthI pAra pADI zake temAM kaMI paNa zaka nathI. jene nA parvajoe, jayAre teonA vakhatamAM AvAM dhAmaka makAna baMdhAvelAM che, tyAre te makAnonI hayAtI TakAvI rAkhavI e jaina bhAIonI eka pavitra pharaja che temAM kaMI paNa zaka nathI. ane A derAsaranI paNa atyAre AvI sthIti najare paDe che tenuM kAraNa uMDA utarI vicAra karIzuM te eja mAluma paDaze ke khuNAmAM paDelA A pahADI mulaka ke jyAM javA AvavAne relavenuM sAdhana nathI ane tethI ja ahIMnA keTalAka jaina grahasthoe potAnI jIMdagIthI ja relave joI nathI tethI te e pitAnA bIjA gAme gAmanA je bhAIonA saMbaMdhamAM AvelA nathI, agara nahIM to jaina dharmanA udAra zrImaMta zeThIAone A bAbatanI pahelethI khabara tane teo kadI paNa pitAnA pUjaniya bhagavAna ke jenA pratApe teo sAdhAraNa rIte keLavaNImAM pachAta chatAM zrImaMta gaNAya che te bhagavAnanAM derAsaranI AvI adhama sthIti kadI paNa rahevA deja nahIM. ane teTalA mATe ja huM dareka zrImaMta bhAIonuM A tarapha pUjya mahArAja zrI haMsavijayajI tathA panyAsa zrI saMpatavijayajInA avalokana uparathI dhyAna kheMcuM chuM, te dhyA-dharma mATe AgaLa paDatI jainakema potAnA bhagavAnanAM derAsarono jIrNoddhAra karavA tathA te devAlayo je bhagavAnanI mUtithI zebhAyamAna banelAM che, te pavItra mUrtinuM-jana ane na hamerA cAlu rahe, tevI goThavaNa karavA baMdobasta karaze evI huM nivAI AzA rAkhIza te te asthAne gaNAze nahi. A sthaLe mAre bhulI javuM joIe nahIM ke vAMsavADA rAjaya pahADI mulakamAM AveluM che ane tyAM dharmane nimitte navarAtrI dazerA tathA caitrI navarAtrImAM zrI bhagavatI mahAdevIne bhega ApavAne bahAMne hajAra, pADAbara ItyAdi nirdoSa muMgAM prANione pavitra-dharmane nimitte saMhAra karavAmAM Ave che. te eTale sudhI ke vAMsavADA jevA keLavAyelA rAjyamAM bhara bajAra vacce jIvatA pADAnelAvI yamadutanI mAphaka lake DAMga ane lAkaDIonA cAre taraphathI mAratA mAratA laI jAya che, ane jayAre pADo eka dizA cheDI bIjI dizAmAM bhAgI pitAne vahAlo prANa bacAvavA kudaratI rIte prayatna kare che, tyAre te For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rarara jena bhAione eka agatyanI dhArmika sUcanA. dizAmAM ekaThA thayelA lake tenI tarapha upara mujaba lAkaDI ane DAMganA prahAra calAve che, ane e rIte du:kha dAvAnaLanA vAdaLamAM te nirdoSa prANI bIcArUM Ama tema deDavA chatAM jyAre kAMIpaNa upApathI chaTakI zakyuM nathI tyAre pachI te maraNa avasthAmAM AvI paDI jAya che, ke je vakhate julama gujAranArA kasAIthI paNa krUratAmAM caDhe tevA loke te niraparAdhI prANa upara talavAranA prahAra calAve che. A lokone kasAIthI vadhAre dUra kahevAnuM kAraNa kevaLa eTaluM ja ke kasAIo ekaja jhaTakAthI jAnavarane japhA kare che, jyAre A loke rIbAvI rIbAvIne tenA prANa pavitra dharmane nAme kADhI nAMkhI dharmane kalaMka lagADavAnA nimittavAna bane che, tethI evI karatA aTakAvavA mATe vAMsavADA rAjayanA nAmadAra mahArAjA sAheba-ke jeo nAmadAra tA. 18 mI mArca sane 1914 nA roja gAdI nazIna thavAnA che teo AvuM ghAtakI vartana potAnA rAjayanA amalanI zarUvAtathI ja baMdha karI garIba bicArAM nirdoSa ane upakArI prANIone bacAvA mATe sakhta kAyadAo pitAnA rAjayamAM pasAra kare ane tema karavAne mATe rAjaya sapatI vakhate dayALu brITIza sarakAranA pratinidhI AbunA me. ejaMnTa Tu dhI sIDenTa opha eca. I. dhI-vAIsaroya te nAmadArane bhalAmaNa kare ane tenA badalAmAM te briTIza dayALu amaladAra tathA vAMsavADAnA nAmadAra mahArAjA sAheba cirakALa sukhI ane saMpattIvAna bane evI paramakRpALu jagataniyaMtA pAse amArI savinaya prArthanA che. chevaTamAM dhArmIka vadha hindu zAstrAe taddana vaDe che, ane tethI te azAstrokta hovA nI hiMduonA dharmagurU zrImata paramahaMsa parivrAjakAcArya jagatagurU zrI machaMkarAcAryajI tathA bIjA dharmagurUoe khAtrI ApelI hevAthI nAmadAra vaDodarA gAyakavADa sarakAra saM junAgaDhanA nAma. navAba sAheba, saM. gaMDaLa, rAjakeTa, merabI, lakhatara, lIMbaDI vagerenA nAma ThAkaeNra sAheba tathA saM. vAMsadA-dharamapura tathA vAMkAnera vigerenA nAma. mahArAjA sAheba ane hiMdanA Azare 125 rAjA mahArAjAoe dazerA vagere upara te dhAmaka pazuvadha sattAnI rUIe baMdha karelo che te tarapha paNa nAmadAra vAMsavADAnA rAjayako tathA je je rAjayamAM AvAM dharmane nAme jAnavaronAM khUna thatAM hoya, ane tethI te dayALu rAjayakartAonI pavitra bhUmI lehInI nadIthI azuddha banatI hoya; tevA dayALu rAjayakartAonuM huM ghaNuM mAna ane vinaya sAthe dhyAna kheMcavA rajA lauM chuM ane mahArI A araja te nAmadAre potAnA rAjayamAM sattAnI rUie dhAmaka pazuvadha baMdha pADI pitAnI ane khetIvADIne upayogI mugAM prANarUpa prajA ke je te nAmadAranA Azraye potAnI jIMdagI gujAravAnI AzA rAkhe che, tene vinA vAMke ane kamote maratAM bacAvI tene rakSaNa ApavA mATe dareka cAMpatA upAyo nyAyanI rItIe levA maherabAnI kare, evI teo hajura namra araja gujAruM chuM. 309 zApha bajAra-muMbaI naM. 2, ] saMvata 1970 nA phAgaNa zudIpa somavAra. lalubhAI gulAbacaMda jhaverI For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AmAnaMda prakAza. 223 vaMdevIram ( DuMgarapurathI muni mahArAjane vihAra) DuMgarapurathI vihAra karI muni mahArAja zrI haMsavijayajI tathA panyAsajI mahArAja saMpatavijayajI Adi munio gAma punAlI padhAryA hatA. tyAMnA derAsaranA hisAbanuM kAma be divasa cAlyuM hatuM, tyArabAda gAmanA cheDA upara khAlI paDelA zikharabaMdha derAmAM pratiSThA karavA lokone khAMDa tathA dUdhanI bAdhA ApavAmAM AvI hatI. ahIMthI mahArAja sAheba baMnakaDA gAmamAM padhAryA hatA. atre vyAkhyAna vakhate vetAMbara tathA dIgaMbara lekoe rUpAnANuM ane nALIyera (zrIphaLa ) vigere bAjoTa ane pATalA upara gurU sanamukha svastika sAthe caDhAvavA pUrvaka vyAkhyAna zravaNa karyuM hatuM. A gAma DuMgarapuranA jIllAmAM pahADo vacce AveluM che. ahIM Asapura ane lebara Adi pAMca sAta gAmanA loke vinaMti karavA tathA muni darzanArthe AvyA hatA. ahIMthI vihAra karI, mahArAja zrI sAgavADe padhAryA hatA. A zaheramAM zrI ciMtAmaNipArzvanAthajInuM ghaNuM zikharavALuM moTuM deharUM bajAra vacce AveluM che. paraMtu apazoSa che ke tenI bIlakula sAra saMbhALa nathI. Thera Thera phyurA paDelA che, cAmAcIDIe keTalIka jagA bagADelI che, zikharomAM ja jagAe ghAsa kasa ane jhADa ugI nIkaLelAM che. upAzraya paNa khADA paDelo ane cakalIyonA mALAothI bharapUra che. sAMbhaLavA pramANe A derAnA chaddhAra mATe muMbaIthI tathA kapaDavaMjathI ane pratApagaDhazI ghIyAe madada karAvelI paNa temAMthI kAMIpaNa kharacAyela nathI. vAste madada ApanAra bhAIoe muMgarapura darabAranI vaga pahoMcADI paisA lenAranI khabara levI joie. A gAmamAM vetAMbarI huMbaDa zrAvakanAM pAMceka ghara che. muLa nAyakane cAMdInA patranAM cakSu che paNa kIkI nathI. bIjI koI paNa mUrtione cakSu nathI. bIje devala zrI caMdraprabhu svAmInuM che. tyAM lAgelA zilAlekha uparathI tevetAMbaranuM siddha thAya che. paraMtu cakSu vigerenI darakAra na rAkhavAthI Aje digabarane svAdhIna thaI gayeluM jaNAya che. te lakAnI kathA paNa tyAM vaMcAya che. upara batAvelA zIlAlekhanI nakala A pramANe che. svastizrI rjayo'bhyudayazca saMvata 1654 varSe mAgha vadI 12 buthe rAjA dhirAja vijayamAna zrI sahassamala. rAjye sAgavATaka nagara vAstavya UsavAlazAtIya prAmecAgotre khImA mAryA-khImaditayoHputra sA meghAkena bhAryA caUtho dvitIya bhAryA ratnAsutasA. yogIdAsa cauthAsA rahImA pramukha kuTuMba yutena zrIsaMghanAmnA zrI caMdraprabhaviM. baMkArItaM pratiSThA pitaMca samAkArita samagra vAgaDa dezIya jana bhojanottara tAMbulA dipradAnu purvakaM prauDhatara mahotsavena pratiSThitaca aMtapagacche pAtasAha zrI akabara pradatta pANamAsika sarva jIvAbhayadAna pravartana zrI zatrujaya tIrthAdikarAni vartana phUramANa bhaTTAraka zrI harivijayasUrIzvara paTTAlaMkAra pAtasAha zrI akabara sabhA samakSa landhAneka vAliMda jayavAda bhaTTAraka zrI vijayasenasUribhiH caMca caMdrarucaHsamuccayaiva jyotirjaTAlaMvapu vig bhAti vizAla bhAla vimayAda biMbadhisatAM yasyadaM jagati pratiSThita mahojIyAt-sacaMdraprabhA stAvadyA vadayaM suradusahito merurmahI maMDanaM // 1 // catuHzatI pramANAnAM binAnAM sthApanotsaveM / puSkarAvartavamedhovavarSa dhana dhArayA // 2 // paMDita zrI rAmavinayagarNAnA zubhamavatu. For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 224 muni mahArAjanA zubha prayatnathI jIvadayAnI vRddhi. upara batAvelA zilAlekhano sArAMza evo che ke DuMgarapuranA vAgaDa jIllAmAM AvelA sAgavADA nagaramAM zrI caMdraprabha svAmInuM A zikhara baMdha devala AveluM che. tenI pratiSThA saM. 1654nA mAhA vadI. 12 budhavAre sahasyamallarAjAnA vakhatamAM thayelI che. zrI caMdraprabha svAmInI mUrti karAvanAra ane saMdhanA nAmathI pratiSThA mahotsava karAvanAra usavAla jJAtInA kAmecA gotrIya, meghA zAha che. temaNe A prasaMge samagra vAgaDa dezanA lokone notaryA hatA. ane bhejana tAMbulAdikathI temanuM sanamAna karyuM hatuM. pratiSThA akabara bAdazAha pAse jemane chamAzI jIvadayA palAvavAnuM ane zatruMjayAdika tIrthanA karanI mAphInuM pharamAna lakhAvI ApyuM hatuM tevA zrI tapagacchanAyaka hIravijayasUrIzvarajI mahArAjAnA padAlaMkAra ane akabarazAhanI sabhAsamakSa aneka vAdichaMdano jaya melavanAra evA bhaTTAraka zrI vijayasenasUri hetA IhAM zrI caMdraprabha pramukha 800) inabiMbanA sthApana mahotsava prasaMge dhananI dhArA vaDe puSparAvartana meghanuM anukaraNa kee karyuM hatuM, bIjA gAmavAlA usavAla bhAI DuMgarapuranA rAjAnI madada leI prayatna kare, te A devala zvetAMbarane svAdhIna thaI zake tema che. kAraNa ke zilAlekhamAM usavAlanuM spaSTa nAma ApeluM che. valI ihAnA talAva kInAre zrI kezarIyAnAthajInAM pagalAM tathA mUrtivAlI beTarIo AvelI che. tenI pUjA vetAMbara AmnAya mujaba thAya che. paNa baMne pakSavAlAmAne che. lI. tArAvata caMpAlAla kezavadAsa mu, banakeDA-paSTasAgavADA chalA kheravADA, chAvaNuM. muni mahArAjanA zubha prayatnathI jIvadayAnI vRddhi (mALavA taraphanA maLelA samAcAra) mahArAja zrI haMsavijayajI AgaLa vihAra karatAM sasvaNA gAmamAM padhAthI te vakhate tyAMnA ThAkora sAhebe ghaNuM hiMdu, musalamAna sahita padhArI mahArAja sAhebanI mulAkAta lIdhI che. mahArAjazrIne madhura upadeza sAMbhaLI, ThAkora sAhebe pakSino zikAra nahIM kare evI pratijJA pitAnI rAjI khuzIthI lIdhI che. vaLI eka rajapUte dayALu thaI bakaro caDhAvavAnI potAnI mAnatAmAM te bakarAne jIvate cheDI deve paNa mAre nahIM evI pratijJA karI che. A badhAM zubha phaLa muni vihAranAMja samajavAM ane eja mATe amArI paramopakArI munivare prati savinaya prArthanA che ke Apa thoDA samayane mATe evA evA dezamAM vihAra kare te ghaNuM bhavyajI sudhare ane zAsana zebhAmAM vadhAro thAya. mahArAja zrI haMsavijayajI tyAMthI vihAra karI sAIlAnA ( Sailana) padhAyo che. jyAM pravezatsavamAM darabArI beMDa nizAna, DaMke vagere paNa AveluM hatu. thaDA divasamAM eo sAheba ratalAma zahe. ramAM padhAraze. tyAM zrI saMghane ghaNe Aga che. ApaNe AzA rAkhIzu ke mahArAjazrInA hAthathI jIvadayAnAM kAma vadhAre ne vadhAre thatA raheze ane bIjA munivaro paNa A zAMtamUrti mahAtmAnuM anukaraNa karaze. hAla eja. tA. 7-3-14. For Private And Personal Use Only