Book Title: Amaro Pravas
Author(s): Sukhlal Sanghavi
Publisher: Z_Darshan_ane_Chintan_Part_2_004635.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249304/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amAre pravAsa [5] nAtAlanI rajAmAM vizrAti levI ane pravAsa karavo evI IcchA pahelethI ja udbhavelI. pravAsanI mudata TUMkI hovAne kAraNe paMjAba (gujarAnavAlA) tarapha ke dvArakA tarapha javAnI vRtti rokavI paDI ane pU. A. zrImAna jinavijyajInA vicAra pramANe kuMbhAriyA javAnuM nakkI thayuM. A nizcayamAM rA. rA. mohanalAla dalIcaMda dezAI sahabhAgI thayA ane tA. 27-12-27 nA roja amadAvAdathI ravAnA thayA. ame nAnAmoTA sAta jaNa hatA. prathama pAlanapura UtaryA. tyAMnA be divasanA nivAsa daramyAna pravAsanA aMge neMdhavA jevI be bAbata khAsa che. eka prAkRtika dazyanI ane bIjI bhaMDAranI. pAlanapurathI lagabhaga nava mAIla dUra bAlArAmanI TekarIo che je aravallIne ja eka bhAga ane AbunI najIkamAM che. e TekarIo che te nAnI paNa tyAMnuM dazya AkarSaka che. vRkSe puSkaLa ane jamInamAMthI vahetA jharaNAM-strota e tyAMnI vizeSatA che. strotonI najIkamAM pAlanapura navAbane eka baMgale che. A sthAnane tyAMnA leke kAzmIramAMnI garIbImAM kAzmIrano lahAvo le che. jyAM prAkRtika jalapravAha vahetA hoya ane bIjI bhavyatA hoya tyAM mahAdeva ke anya koI hiMdu deva na vase ema banavuM hiMdusthAna mATe asaMbhavita nathI. mahAdevanI nAnakaDI zI derI ane dharmazALAnA sAmAnya chAparAne meTA rUpamAM pheravI e kudaratI jalapravAhanI baMne bAjue bAMdhakAma karI levAnI ane nahera suddhAM kADhavAnI cejanA thaI gaI che. A dazya javAne AnaMda prathama divase ame badhAe lIdhuM ane be varSa pahelAMnA tyAMnA jalavihAra tema ja vanabhramaNanAM smaraNo tAjA karyo. sAMje zaheramAM AvI DAyarAnA bhaMDAramAMthI munizrI dhIravijyajInI kapAthI gujarAtI bhASAnI kRtionA be dAbhaDAo meLavyA ane sAhityapremI ra. mehanalAlabhAI e jJAnopAsanA rAte zarU karI. lagabhaga be vAgyA sudhI ane savAre paNa UThIne agiyAra vAgyA sudhImAM teoe lagabhaga basa pustakanI prazarita vagere lakhI lIdhuM ane temAMnAM badhAM Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra34] darzana ane ciMtana pustako joI to kADhayAM ja. emanI e jAgRka jJAnapUjA joI mane IrSA thatI. e badhI utArela prazastione upabhoga te vAcake teozrI taraphathI prasiddha thanAra pustakamAM karaze ja eTale AgaLa cAlavuM ThIka che ja. aMbAjI:-pAlanapurathI khareDI pahoMcyA ane tyAMthI bIje divase kuMbhAriyAnI dizA lIdhI. kuMbhAriyA janAre aMbAjI javuM ja joIe. e aMbAjIthI lagabhaga eka mAIla dUra che. aMbAjI gujarAtanuM jANItuM hiMdu tIrtha che, paNa tyAM kaMI jene ochA nathI AvatA ? aMbikA raramA. tIrthakara zrI neminAthanI adhiSThAyikA devI che. e paravADenI kuladevI che. atyAre aMbikAnuM maMdira, tyAMne vahIvaTa, tyAMnI pUjA Adi badhI prakriyA dAMtA sTeTanA adhikAramAM ane brAhmaNanA kabajAmAM che. aMbAjI khareDIthI. 12 mAIla dUra che ane dAMtA sTeTanI pahADI hadamAM AveluM che. tyAM jatAM zarUAtamAM zirehI sTeTanI hada Ave che. ane pachI dAMtAnI. raste viSama nathI. gADAnuM sAdhana chatAM ame badhA lagabhaga pAdavihArane ja AnaMda letA tyAM pahocyA. aMbikA ke kuMbhAriyA janArane rastAnI ke vAhananI muzkelI nathI, paNa kharuM, ane bhayaMkara trAsa sTeTanA dApA (mUMDakAverA) no ja che. tIrthonI tIvra zraddhA hoya, zIlpanA ajaba namUnAo jovAnI ukTa. icchA hoya, khisse ThAluM na hoya ane manuSya jAtine paDatA trAsa sahI levAnI jeTalI udAratA keLavI hoya ke te trAsane trAsa na gaNavA jeTaluM ajJAna hoya te ja e tIrthomAM jaI yAtrA sukharUpa mANI zake. A ja hADamArIne kAraNe atisuMdara tema ja delavADA jevA kalAmaya bhavya jaina maMdire hovA chatAM kuMbhAriyAmAM janAra jaiyAtrIo bahu ja ochA hoya. che. khAsa kuMbhAriyAnI yAtrAe nIkaLanAra to vIrala ja hoya che. keTalAka aMbAjInI bAdhA rAkhanAra jaine aMbAjI Ave che te kuMbhAriyA paNa jAya che. jyAM sudhI "Arogya, saMtati ane vaibhavanI prAptino AdhAra aMbAjI che" evI zraddhA dharAvanAra sthAnakavAsI ke mUrtipUjaka jano raheze tyAM sudhI sTeTanI che te karatAM paNa vadhAre hADamArI thayA chatAM e kuMbhAriyA, tIrthamAM janAra cheDA paNa jaina nIkaLavAnA ja. dAMtArAnI vyavasthA :-bhADA karatAM paNa vadhAre vAhana upara lAge, Abu karatAM paNa vadhAre mUMDakAve ane jagAe jagAe cAkIverAno trAsa e badhuM duHkha tyAM janAra dareka yAtrI rahe che, paNa te sAme hajI sudhI koIe lakhyuM hoya ke mAthuM UMcakaryuM hoya ema huM nathI jANata Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA pravAsa [ 23 trAsa khamanAra dareka yAtrI mAtra manathI ja nahi paNa meDhA suddhAMthI dAMtA sTeTanI vyavasthAne zrApa Ape che ane pAchA tIrtha'nI zraddhAmAM ke hiMdusthAnanA sarvasAmAnya gaMbhIra ajJAnamAM ke ApaNe zuM karI zakIe ? evI vArasAgata nirbaLatAmAM ane chevaTe sahitanI paraMparAgata eparavAmAM evA trAsane bhUlI jAya che ane khamI jAya che. e trAsanA anubhavanAra aneka yAtrIonA mukhathI nIkaLatI zrAparaMparA sAMbhaLI mane vicAra Avyo ke viramagAmanI lAInadArI sAme je hilacAla lekAe upADI che te karatAM paNa vadhAre sakhata hilacAla gujarAtanA hiMdu vage` dAMtA sTeTa sAme upADavI joI e ane akhAbhaktonA mArgane saraLa banAvavA joI e. hilacAlamAM janoe paNa utsAhabhera bhAga levA joI e. gujarAtanA zikSita dhanADhaya ane svamAnapriya vage A hilacAla game tyAre uThAvavI ja paDaze. emAM eka bAju bhUtayA che, manuSyatvanA prema che ane bIjI AjI. aMdhazraddhAne zuddha karavAnA vicArI prayAsa che. nA pAlitANAnA mUDakAverAnI khatamAM sTeTa sAme kema laDI rahyA che enuM rahasyadarzana mane e yAtrAmAM thayuM. eka vAra mUMDakAverAmAM namatu ApavAthI ane leAkeAnI tIrthaM-zraddhA rUpa kAmadhenu gAyane marajI pramANe dehI te dUdha upara (kaheA ke lokonA lohIbiMdu upara) ezaArAmanI ImArata UbhI karanAra rAjAonA adhikAra kabUla rAkhavAthI yAtrI tema ja sattAdhArInI kevI naitika paDatI thAya che tenuM spaSTa darzana A yAtrAmAM thayuM. kAI rAjadvArI puruSe karavA joitA AtrAsanA varNanane vadhAre laMbAvavuM mAre mATe atyAre anadhikAra carcA che. akhAnAM bIjA druzyA aMbAjInA rastAmAM vacce vacce anekavAra eka ja nadI ke vahe| Ave che ane bIjA paNa jharaNAM cAlatAM dekhAya che. pANI the!Du ane vRkSa paNa bahu na kahevAya, chtAM AgaLa vadhatAM AnaMdaprada vRkSaghaTA ane TekarIonAM suMdara dRzyo Ave che. aMbAjI e nAnakaDuM gAma che. temAM vastI mukhyapaNe brAhmAnI che. akhAjInA pUjArIe brAhmaNa ane tenA upara nabhatA paNa zrAhmA; eTale brAhmaNAnI ja saMkhyA anya hiMdutIrghAnI peThe ahIM paNa vadhAre hoya te svAbhAvika che. aMbAjInuM mULa sthAna ane maMdira aneAnu hovAnAM aneka cihna atyAre paNa mAjuda che. abAjImAM vasatA brAhmaNAne lADu vinAnA divase bhAgye ja jAya che. mAnatA nimitte jamADanAra maLI ja Ave. kAI amArA jevA nAstika ya tApaNu tyAMnA lADupriya brAhmaNe Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236] darzana ane ciMtana dharmaguruonI paDe e nAstikatAne nasADavA jarApaNa ALasa kare tevA nathI. gayA, kAzI, mathurAnA paMDAo karatAM aMbAjInA brAhmaNonI eka vizeSatA che ane te prAMtika. gujarAtanA manuSyomAM yu.pI. manuSya jeTalI kaThoratA nathI hatI. pramANamAM naramAza vadhAre hoya che e vastunuM darzana aMbAjInA pUjArIo ane tyAMnA bIjA brAhmaNomAM thayuM. mAge, nA pADe toye mAge, vAraMvAra dAtAne saceta kare, paNa kAzI AdinA paMDAnI peThe hujajata na kare. aMbAjImAM koI ekalI strI paNa jaI zake ane nirbhaya rahe. ema banavuM kAzI AdimAM asaMbhava nahi te muzkela to kharuM ja, aMbAjImAM dharma-zALAo aneka che ane khAnapAnAdinI bIjI paNa sagavaDa che. amAro mukhya dhyeya kuMbhAriyAjI rahevAno hato, paNa cekiyAtanA trAsane kAraNe ja aMbAjImAM rahyA. daheruM joyuM. savAra-sAMja ane bhinna bhinna divase aMbAjInAM judAM judAM rUpa dekhAya che. zraddhALu yAtrIo rUpavividhatAne devIne camatkAra mAne che. paNa camatkAra mAtranuM cAmaDuM ukheDI pheMkanAra pazcima keLavaNInA upAsaka evI zraddhA nathI dharAvatA ane nAstika kahevaDAvavAne zekha utpanna karI e camatkAra viSe pUjArIne pUchaparacha kare che. rA. zA. mehanalAlabhAI vakIla ane satyajijJAsu tethI emane paNa camatkAranuM mULa jANavAno zokha pragaTayo ane pUjArIne pUchayuM ke aMbAmAtAnI mUrtinAM bhinna bhinna rUpa ane vAhanonI bhinnatA mATe khulAso kare." paNa pUjArIo AjanA zikSaka tarkavAdI jamAnAne prathamathI ja jANI gayA hoya ane te mATe eka sUtrAtmaka uttara ghaDI rAkhyo hoya tema lAgyuM. pUjArIoe kahyuM, "mAtA jagadaMbA che, te ja sRSTinI kartAhartA che, tenI akaLagati keNa jANI zake? brahmA vagere deve paNa ene pAra nathI pAmyA. praznakartAe khUba jijJAsA batAvI paNa pUjArIone uttara 'chevaTe e ja hato. emAM buddhi na cAle "je che te joI le." ame e bAbata kazuM ja kahevA mAgatA nathI ItyAdi. kAzI, gayA, vRMdAvana Adi tIrthonAM ajaba mAhAtamya te te tIrthavAsI pAsethI sAMbhaLelAM ane purANomAM vAMcelAM tethI aMbAjInA pUjArIonA uttarathI mane jarAye vismaya na thayuM. dAMtA rAjyanI bIjI hakIta--kuMbhAriyAjanA mukhya varNana 'upara AvuM te pahelAM dAtA sTeTa viSe DuM kahI lauM. e eka nAnakaDuM sTeTa che. tenI Avaka aMbAjIno lAgo bAda karIe to bahu ja cheDI che. mAtra aMbAtIrthanI ja Avaka be lAkha karatAM vadhAre sAMbhaLI che. e Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA pravAsa [ 237 AvakanA upayAga kAMItI mATe ke prajAkalyANa mATe nathI thatA. mAtra rAjA ja tene peAtAnA upayegamAM le che. yAtrIe uparanA mUMDakaverA uparAMta tyAMnI vastI upara aneka khAtAmAM evA herata pamADe tevA kara nakhAyelA che ke jene sAMbhaLatAM ja kapArI chUTe. kapaDAM, sAkara, gALa Adi kAI paNa vastu hoya tenA upara dara rUpiye lagabhaga e AnA jeTalA sAmAnya kara hoya ja. bahArathI AyAta thatI vastuo upara vadhAre kara nAkhI sarakSaNanIti svIkArI che ema kAI na samaje. pAtAne tyAM utpanna thatI ane peAtAne tyAM vecAtI dhI vagere cIjo para paNa teTale ja ane tevA ja asarlR kara nAkhyA che. je je cIjonI bahAra nikAsa thavAthI prajAne vadhAre lAbha thAya. rAjyane vepAra khIle, evI cIjo upara paNa dANunI sakhata leAhabeDI nAkhelI che. madha jevI vastu je tyAM bahu thAya che tenI nikAsa upara maNe 15 rUpiyA uparAMta dANa che; jyAre zireAhI sTeTamAM cha AnA dANu le che. paNa A dANunA sakaMjA uparAMta dukAnadAre upara dukAnanA kara vaLI judA ja che, kAInA upara varase pAMcasAtA kAryanA upara aDhIsAnA karanA ejo che. cAhatI hoTelavALA e abajI jatAM rastAmAM Ave che teone paNa varase doDhasA karanA bharavA paDe che. A aprAsaMgika jaNAtuM varNana eTalA mATe ApuM chuM ke prajAnI ajJAnatA ane gulAmI kevI gaMbhIra che ane viSaya kLe jyAM tyAM keTalAM ane kevAM dekhA de che te joI zakAya. bhayanIti--bhInna paNa eka viSaLanA ullekha karI dauM, kAraNa, echAvattA pramANamAM e rAga hiMdusthAnamAM sarvavyApI che. bhaya, mahAkSaya--mArA bhaya tyAM bhAre joyo. gADAvALA kaheH jo A haTTathI AgaLa AvIza te mane mAraze. game teTalI dhIraja ApyA chatAM ane bhAratu jokhama mAthe lIdhA chatAM te bicAre! mAranA bhayathI kAMpatA kAMpatA ema ja kahetA ke tamane nahi mane ja mAro." bIjA eka dANuchAparIvALA mANase kahyuM ke ' amArAthI kazuM na khelAya. ahIM rahevuM che. elIe te mAra khAI e ane herAna thaI e.' astu. briTiza hiMdamAM bhayanuM dhummasa esarI rahyu` che tenI asara vahelI meDI AvAM dezI rAjasthAnamAM paNa thavAnI. tItha saMbaMdhI dAMtAnA rAjA sudhI ene pahoMcavAnA saMbhava nathI.. kaThe gujarAtIe paN ene pa karaze evI AzA bahu ochI che.. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 ] dana ane ciMtana chatAM aMbAjInA dhAmamAM Avela vicAra lakhI devAmAM kazuM ja nukasAna jotA nathI. tethI e pazu lakhI dauM, ke tIrtha' e taraNane upAya che. pAralaukika kalyANa zuM ane kayAre thaze te ajJAta che, thavAnu ja haze te bhAvanA pramANe thaze ja, paNa tenAthI ahika kalyANa jeTaluM vadhAre ane jeTaluM sahara sAdhI zakAya teTalI ja sAcI totA. tIrthA e mAtra amuka -samudAyanI zraddAnuM mUrta-rUpa che. anyatra kaMjusAI karanAra paNa zraddALu tImAM kAMI ja phALA Ape ja che. tIrthanuM mahattva zraddhALuonI bhakti ane dAnanttane AbhArI che. zraddhALu kharca kare che te kAMIka badalAnI AzAthI, nahi ke mAtra niSkAma buddhithI. tIrthasthAna eTale zraddAnI mUrtimaMta kAmadhenu te dara kSaNe ane dara paLe ApeAApa aneka rIte dujhA ja kare che. tene buddhipUrvaka sArvajanika kalyANa arthe upayoga karavAmAM Ave tA zraddhA sAthe vivekane samanvaya thavAthI tIrthaM e mAtra nAmanAM ja tIrthaM na rahetAM kharAM taraNeApAya bane. te dvArA zArIrika, mAnasika ane naitika AreAgya ghaNuM pASI zakAya. tIrthasthAne bahudhA suMdara AtmAvALAM sthAnamAM AvelAM hovAthI tyAMnI AbehavA prabhANe AreAgyabhavanA UbhAM karI zakAya ane aneka bImArInA AzIrvAda meLavI zakAya. vyavasthita zikSaNa saMsthAo, tIrthanI ja AvakamAMthI calAvI te dvArA ajJAnanA roga pheDI zakAya. ucca naitika jIvanavALA sevA ane zikSakAne saMgraha karI te vAtAvaraNadvArA naitika vana vikasAvI zakAya. A rIte tIrthaM-thAnane Adhunika jarUriyAtavALI saMskRtigaMgAnuM udgamasthAna banAvI zakAya, A mATe joItAM saghaLAM nANAM zraddhALuonI zraddhAnI dizA badalIne meLavI zakAya. e kAma mAtra kazu nathI, paNa temAM muzkelIe apAra che. Aja sudhI mAtra tIrtho upara nabhate amuka varga ane te upara tAgaDadhinnA karanAra rAjya suddhAM prakApa vaheAravA paDe, paNa aMgata svArtha khAtara jyAM prakApa vahAravAne na hoya ane kevaLa sAmAne muzkelImAM mUkavAne uddeza na hoya tevAM sAnika kArya karavAmAM game tenI ane game teTalI khangInI paravA rAkhyA sivAya ja kAma karavuM emAM dharmaSTi ane tIrtha sevA AvI jAya che. ene pariNAme eka nAnakaDA vanI pApavitA ane Alasya vRtti dUra thavA sAthe prajAnuM vAstavika hita sadhAtAM e nAnakaDAvarganuM paNa hita sadhAI jAya che. aMbAjI jevAM tIrthasthAnamAM zArIrika ane mAsika ja nahi, paNa audyogika zikSaNa amuka aMze ApavAnA saphaLa prayogo karI zakAya tema che ane barabAda jatI khanIja ane jaMgalI Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ama pravAsa [239 vastuone vadhAre lAbhaprada upayoga karI zakAya tema che. paNa A mATe te bhagIrathe ja joIe. je ke be varSa thayAM pADA Adine prathamathI thatuM vadha have tyAM aTakyo paNa sUkSma dRSTithI jonArane hajuye lAgaze ke devInA tIrthomAM prajAnI zakti ane buddhirUpa gAyane satata hAnikAraka rIte vadha ja thaI rahyo che. sthULa daSTi prANunAzamAM vadhu jue che kharI paNa sUkSma daSTi zakti mAtranA anupaga ane durupayegane vadha ja gaNe che. astu. ApaNe eTaluM ja IcchIe ke ApaNuM dezanA dareka tIrtha ApaNA ahika kalyANamAM paNa buddhigamya phALe Ape. kuMbhAriyAnI yAtrA-have amArA mukhya gaMtavya ane daSTavya sthAna kuMbhAriyA tarapha vaLIzuM. paDAva aMbAjImAM rAkhI cAre divasa savArathI ja kuMbhAriyAjI javAnuM ane sAMja sudhI rahevAnuM rAkheluM. kuMbhAricAinAM junA pAMca akhaMDa derAsare tenI kArIgarI ane bAMdhaNInI utkRSTatA, tyAMnA ArasapahANanI khANa, ArasapahANanuM kAma, tene ItihAsa ane te saMbaMdhamAM cAlatI vidatIo e badhA mATe ahIM sthAna na rehatAM vAcakane prAcIna lekha saMgraha bhAga 2 (janavijaya saMpAdita) joI levA sAgraha sUcavuM chuM. ane te saMbaMdhamAM have pachI teozrI taraphathI prasiddha thanAra atihAsika mAhitIvALA tyAMnA lekhasaMgrahanI thoDo vakhata dhIrajapUrvaka rAha jotA rahevA vInavuM chuM. prastuta varNanamAM mukhyatve tyAM thayela kAmakAjanI ja noMdha ApavI egya dhAruM chuM ane prasaMge prasaMge e sthAnamAM AvelA vaiyaktika vicAro rajU karavAnI icchA rAkhuM chuM. devakulIkAonuM punaH samArakAma cAlatuM hovAthI pabAsane chUTAM hatAM ane tethI te uparanA badhA lekhe khullA hovAne kAraNe vAMcavA zakya hatA. A anukULatA joI ra. mehanalAlanuM mana utArI zakAya teTalA zIlAle utArI levAnuM thayuM. AcArya zrImAna janavijayajInA anukULa vicAre emanA matane protsAhana ApyuM. turata ja kAma zarU thayuM. eka bAju lekhe sApha karavAnuM kAma cAlyuM ane bIjI bAju te vAMcavAnuM ane lakhI levAnuM. AcArya zrI jinavijayajInI satvara vAcanapaTutA ane zakita tema ja rA. mehanalAlanI jhaDapI lekhanazakita ane grahaNapaTutA e baMnenA vege cheDA ja vakhatamAM dhAryA karatAM vadhAre lekhonI nakale thaI gaI ane sAMje pAchA pharyA ane beDA vakhatamAM vadhAre thayela kAmanA saMtoSajanya lebhe eka ja divasa rahevAno nizcayane vegaLo mUkAze ane bIjo divasa rahevA prerAyA. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 ] zana ane ciMtana ane khIjA divasanA kAryasa MtoSe trIjo divasa paNa rokAyA. ekadara pAMca maMdarAmAM hatA teTalA lagabhaga badhAe lekha e baMne kAzIla mahAnubhAvAe maLI AvelA paththarA uparanA zakaya lekhe utArI lIdhA. A badhA lekhe bahu mahattvanA che. temAMnA ceDA lekhA ane te paNa bahudhA apUrNapaNe prAcIna jaina lekha saMgraha khIjA bhAgamAM chapAyelA che. A vakhate utArI lIdhelA lekhAnI saMkhyA jema meTI che tema tenI pUrNa nakala e paNa khAsa mahattvanI bAbata che. e badhA zIlAlekhA yogya rIte traimAsikamAM agara svataMtra pustakarUpe tenA majJa zrI jIvijayajI taraphathI prasiddha thavAnA hAvAthI te saMbaMdhamAM ahIM sthAna rAkavu vRthA che; chatAM eTaluM teA sUcavI dauM ke e lekhamAM ghaNI navI ane mahattvanI khInA jANavAnI maLaze ane aitihAsikA mATe eka rasa-prada prakaraNa upasthata thaze. mAre sAcI ja rIte kabUla karavu joIe ke lekhAnI no levA Adi je kuzaLa kanuM upara phreMka varNana karyuM che, temAM mArA nAmanA paNa hisse nathI. huM mAtra taTastha prekSaka ane e kuzaLakathI Anati thanArA ane jijJAsA zamAvanArA ane ahu te A vana lakhI sa MtuSa paDanArA chuM. jyAre A zrI jIvanavijayajI ane rA. meAhanalAla samAhita mate lekhAnI nakala karavAnuM kAma karI rahyA hatA tyAranA dRzyanI chApa mArA mana uparathI bhUMsAya tevI nathI. paNa e vAta javA daI te vakhate AvelA vicAreAmAMthI keTalAka lakhI dauM. zrI ANaMdajI kalyANajInI peDhInI kartavya dazA--je tIrthaMsthAnA ane madirA jUnAM tema ja AMdhakAma, kArIgarI ane tihAsanI STie ati mahattvanAM che. (1) tenuM saMpUrNa sarvasva kAyama rAkhavA ane tene yAgya rUpamAM prasiddhimAM ANavA mATe jarUranuM che ke AkhA dezamAM mahattvanuM sthAna bhAgavatI ANaMdajI kalyANujInI saMsthA te mATe khAsa prabaMdha kare. (2) jo te pAtAne khAsa upayogI thAya tevA prAcIna tema ja arvAcIna sthApatya ane zIlpa-kaLA abhyAsIenA eka varga taiyAra na karI zake te khAsa khAsa tIrthasthAnamAM eka eka evA mANasanI nimaNUka kare te je prAcIna bhAratIya sthApatya ane zIlpakaLAmAM niSNAta hAya ane tihAsasika tema ja lAnA hoya. (3) jyAM evA khAsa mANusanI nimaNUka zakaya na hoya tyAM vahIvaTI mANasa ja evA rAkavA joI e ke jemAM ochAmAM ochI jaina itihAsa jANavA ane sAcavavA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amAre pravAsa [ 241 pUratI lAyakAta hoya. je prAcIna kArIgarIvALA ekAda paththaranA TukaDAnuM agara ghasAyela-bhUMsAyela eka be akSaravALA lekhanuM paNa mahattva samajate hAya, lekhAnI nakalA karatAM jANatA hoya, phATA letAM zIkhyo hAya ane tIrthonA itihAsanA sAcA abhyAsI hoya. Aje sarakArI saMsthAomAMthI Avu zikSaNa pAmela mANasA meLavavA e muzkela nathI, mAtra kArya kartAnI dRSTi khUlavI joI eN. ethI dizanI prAcInatA ane teno tihAsa sacavAvA uparAMta keLavAyela dezI-videzI vidyAneAnu AkarSaNa vadhavAthI tIrthaM upara AvatA pratyAyAne dUra karavAnuM kAma bahu saraLa thaze, sAdhugaNane vinaMtI :--kAryanI dizA nizcita ane vananu vyAvahArika dhyeya aspaSTa hovAthI ATale meATe! sAdhusamudAya chatAM sAmAjika hitanA kAma mATe sevakAnI mAgaNI hamezAM cAlu ja rahe che ane sevAnA abhAvanI phariyAda maTatI ja nathI. uparAMta vikSepakArI sAdhuone lIdhe AkhI sAdhusaMsthAne anAvazyakatAnI carcA vadhatI jAya che. eka bAju paropakArI gaNAtA merA varga hoya ane bIjI bAju kA kartAne abhAve aneka upayAgI kAryAM na thatAM hoya ke nAza pAmatAM hoya teve vakhate dUradarzI sAdhupuruSenuM kartavya che ke saMgaThana karI taiyAra thaI ane kAmanI yAgya vaheMcaNI karI le. sAdhu samakSa nIcenAM kAmeA echAmAM ochA che ja. (4) pustakabhaDArAnI yogya vyavasthA ane vyavasthita sUci, tema ja tenA ItihAsa taiyAra karavAnuM kAma. (6) taddana chellI ane navI upayAgI paddhatie mULa puratA chapAvavAnuM kAma. (r) pasaMda karela khAsa pustakAmAM lokabhASAmAM pramANika anuvAda karavAnuM kAma. (gha) prAcIna ane arvAcIna sAhityanA UMDA abhyAsathI mahattvapUrNa nava sAhitya racavAnuM kAma. (4) dareka tI ane bhadirane lagatA sarvAMgiNI ItihAsa lakha vAnuM kAma. 16 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24] darzana ane ciMtana (4) sarvasAdhAraNamAM sAmAnya zikSaNa pracAravAnuM ane ghaTe tyAM ucca zikSaNane vistAravAnuM ane te mATe jAte taiyAra thavAnuM kAma. A ane AnA jevAM keTalAye dezakAle mAgI lIdhelAM nirdoSa kAma paDayAM che. emAMthI eka ekanI ruci pramANe pasaMdagI karI tene jIvanaeya banAvI samagra zakti temAM rokavAmAM Ave te navarA paDela manane kaleza ane vikhavAdane prasaMga nahi Ave ane jema judA judA nAnA samanvayathI A sthAvAda ghaDAya che tema judI judI zakti dharAvanAra sAdhugaNanA sauhArdapUrNa samanvayathI jainasaMdha baLavAna banaze. sAcI prabhAvanA-padharAmaNI, upadhAna, ujamaNuM Adi aneka utasava prasaMge je dhUmadhAma ane lakhalUTa kharca thAya che tenA tejamAM aMjAI gRhastha ane sAdhuono moTo varga zAsananI prabhAvanA mAnI le che, paNa je e prabhAvanA sAcI ja hoya to jaina samAjamAM baLa AvavuM ja joIe. dara varSe ane prAyaH dareka prasiddha sthaLe AvI aneka prabhAvanAo thayAnA samAcAra jaine patra vAMcanArathI ajJAta nathI ane ktAMya joIe chIe ke siMdhamAM baLanI divase divase uNapa ja vadhatI jAya che. nathI jJAnanuM baLa vadhatuM dekhAtuM ke nathI cAritryanuM baLa vadhatuM dekhAtuM. je je baLo pUrve hatAM te karatAM paNa Aje ochAM che e vAta sAcI hoya te te ApaNe zuM kabUla karatAM zaramAvuM joIe ? ApaNI dharma prabhAvanAonI cAlu paddhati khAmIvALI che ane dezakALane anurUpa nathI. zuM upara sUcavela kAmamAM sAdhue gIraphatAra thaI jAya te jJAnanI -ArAdhanA ane cAritryanI ArAdhanA nahi thavAnI ke saMdhabaLa vadhI zAsanaprabhAvanA nahi thavAnI ? A te kuMbhAriyAnAM e maMdiramAM Avela vicAronI vAnagI thaI. asthAna carcAno doSa lAgato hoya te te badala vAcake kSamA Apaze. keTezvaranuM ramaNIya sthAna-kuMbhAriyAjIthI traNa mAIla dUra koTezvara mahAdevanuM sthAna che. te UMcANamAM che ane sarasvati nadInuM mULa hoI tema ja jaLapravAhane brAhmaNabuddhie vadhAre pavitratAnuM rUpa ApeluM hoI tyAM puSkaLa yAtrIo jAya che. ame paNa gayA hatA. rastAmAM eka suMdara dazyane ke zrI jInavijyajIe lIdho. te vakhate temanA saMdarya ane kalAlupa daSTi viSe AvelA vicAre kAMI judA ja hatA. paNa tenuM A sthAna nathI. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA pravAsa [ 243 ' anya upayAgI e vAta--gabbara, jarIvAva, ArasapahANanI jUnI khANa vagere jovAne ane pharavAnAM sthAne samayane abhAve paDatAM mUkI pAchA pharyA. pAchA pharavAnA ane A vanane! upasahAra na lakhAvatA phakta agatyanI lAgatI be vAtA ahI vAcakA samakSa mUkI dauM: eka tA e ke khareDImAM zrImAn zAntivijayajIne samAgama, ane bIjI pAlanapuramAMnA eka bhaMDAranI keTalIka tADapatranI pratinuM avalAkana (1) zrI zAntivijayajI vize gaye varSe kaMIka sAMbhaLeluM. teo AbunA UMcA ane vividha zikhA upara ke guphAomAM bahudhA ekAMta vana gALe che. jAte rabArI che tenA ja zabdomAM ku" to mArI hatA tyAre e jaMgalamAM rahetA ane atyAre paNa jaMgalI ja chuM.' te ekAMtavAsI yAgI tarIke bhaktomAM jANItA che ane ANunI AsapAsanA pradezamAM ja vana tathA saMyamayAtrA nivahe che. tenI pratiSThA vidyAne aMge nathI, paNa saraLa jganane aMge che. teo bALA che ane taddana sAdA che. niHspRhatA vizeSa hoya evI chApa paDe che. aneka leAkeA teonA darzana mATe Ave che paNa huM samajI zakyo tyAM sudhI darzanAthIomAM kalyANAthI bhAgye ja hoya che. saMpatti, saMtati ane anya abhilASAe leAkasamUhane dhachAyAmAM dhakele che. eka jaNa tapa kare, cega sAdhe, zrama kare ane tenu phaLa meLavavA hajAro apuruSAthI jaSNu deADe evI paristhitinuM bhAna mane thayuM. e mahArAjazrI pAse rAjAo, rAjakumAro ane yuropiyana suddhAM Ave che. e guNAkarSANu joI--sAMbhaLI ti karatAM guNunuM yiAtApaNuM' keTaluM ane kevuM che tenI pratIti thaI ane vidyA karatAM sayamanuM, khAsa karI saraLatA ane ni:spRhatAnuM teja keTaluM vadhAre che enI paNa khAtarI thaI. (ra) pAlanapura--kamAlaparAmAM lahupeASALa gacchanA yatinA upAzraya ane nAnakaDA bhaMDAra che, emAM tADapatranAM chaeka pustakA che. e pustakA joyAM. enI Avazyaka prazastio lakhI lIdhI. emAMnuM eka pustaka 13mA saikAnA AraMbhamAM lakhAyeluM che ke je upadezamAlA uparanuM sirSinI vRtti che. bAkInAM badhAM pustake semasuMdara surInA upadezathI huMgarapuramAM ekaja bArkanI madadathI vi. 1487 thI 142 sudhImAM lekhAyelAM che, e pustakAmAM tattvArthaM bhASya uparanI siddhasena gaNInI vRttine pAMcamA adhyAyathI aMta sudhIne! bhAga che. mULa tattvArthasUtranu eka pustaka che. eka tADapatra upara digaMbarIya nyAyagraMtha (prameya kamalabhAta) AkhA che. traNa pustakA Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244] darzana ane ciMtana brAhmaNa nyAyanAM che, jemAM eka udyotakaranuM nyAyavArtika, bIjuM tenA uparathI vAcaspati mizranI tAtparyaTIkA ane trIjuM tAtparyaTakA uparanI udayanta kRta tAtparyo parizuddhi che. A pustakenI vizeSa mAhitI anya prasaMge ApavI egya thaze. A sthaLe eTaluM ja kahI dauM ke A vakhatanI TUMkI mudatanI paNa amArI yAtrA aneka rIte vyakitagata ane samaSTigata daSTibinduthI saphaLa nIvaDI che. tenuM mUrta pariNAma zrImAna janavijayajI ane rA. rA. mehanalAla desAI taraphathI pragaTa thanAra kRtiomAM vAcakonI najare paDaze. A pravAsanuM varNana kadAca keTalAkane kaMTALo Apaze to temAM keTalAka vicAre jANI joIne ja lakhyA che ke je bIjA keTalAkane kartavyanA bhAnamAM sAdhaka thaze evI AzAthI. ANaMdajI kalyANajI taraphathI cAlatI kuMbhAriyA tIrthanI vyavasthA ane temanA taraphathI tyAMnA kImatI maMdiranI sAcavaNI mATe niyukta semapuriyA prabhAzaMkara sthapatinI vidyApriyatA vize taMtrIzrI pite ja lakhaze ema dhArI te bAbata irAdApUrvaka choDI dauM chuM. -jainayuga, putra 3, aM. 5