________________
૮૯
યોગવિવેકદ્ધાત્રિશિકા/શ્લોક-૨૮ અન્વયાર્થઃ
વિચવિત્તિયોન અચિંત્ય શક્તિના યોગને કારણે શુદ્ધાન્તરત્મિનઃશુદ્ધ અંતરાત્માવાળા યોગીઓને પરાર્થધા =પરાર્થને સાધનારી તુવળી = આ=કમની સેવા=યમનું સેવન, સિદ્ધિઃ વતુર્થો અને વ્યતે–સિદ્ધિરૂપ ચોથો યમ કહેવાય છે. ૨૮. શ્લોકાર્થ :
અચિંત્ય શક્તિના યોગને કારણે શુદ્ધ અંતરાત્માવાળા યોગીઓને પરાર્થને સાધનારી વળી આ ચમની સેવા, સિદ્ધિરૂપ ચોથો યમ કહેવાય છે. ૨૮ ટીકા :
परार्थेति-परार्थसाधिका स्वसन्निधौ परस्य वैरत्यागादिकारिणी तु एषा-यमसेवा, सिद्धिः, शुद्ध:-क्षीणमलतया निर्मलोऽन्तरात्मा यस्य, अचिन्त्याया अनिर्वचनीयायाः शक्ते:-स्ववीर्योल्लासरूपाया योगेन चतुर्थो यम उच्यते ।।२८।। ટીકાર્ચ -
પરાર્થfથા .. ઉચ્યતે | સ્વસંનિધિમાં પરના વૈરત્યાગાદિને કરનારી એવી પરાર્થસાધિકા યમની સેવા યમનું સેવન, સિદ્ધિ છે.
આવા પ્રકારની યમની સેવા=યમનું સેવન, કોને હોય છે ? તે બતાવવા કહે છે - શુદ્ધ ક્ષીણમલપણું હોવાને કારણે નિર્મળ અંતરાત્માવાળા યોગીને આવા પ્રકારની ધમની સેવાકયમનું સેવન, હોય છે, એમ અવય છે. • શાના કારણે આવી યમની સેવા=આવું યમનું સેવન, થાય છે ? તેથી કહે છે -
અચિંત્ય-અનિર્વચનીય, સ્વવીર્ષોલ્લાસરૂપ શક્તિના યોગને કારણે આવી યમની સેવાકયમનું સેવન, યોગીને થાય છે, અને એ ચોથો યમઃ સિદ્ધિયમ કહેવાય છે. ll૨૮. ભાવાર્થ :(૪) સિદ્ધિયમનું સ્વરૂપ - સ્થિરયમને સેવીને યોગીમાં સ્વવર્ષોલ્લાસરૂપ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
