________________
. ૩૬
“અપતિ શિવા સુપિરિ” આ વ્યુત્પત્તિ પ્રમાણે જેનો ઉપદેશ સમક્તિ પ્રાપ્ત કરવામાં નિમિત્ત થાય તે જ ગુરુ છે. અન્ય દેશ અથવા અન્ય કાળમાં રહેલાં સાધુ ગુરુ હોઈ શકે નહિ. '
'' વળી અનાર્ય દેશમાં તીર્થંકર આદિ ઉત્તમ પુરને જન્મ નથી, તેથી ત્યાં ધર્મને પણ અભાવ છે, તે પછી ત્યાં સાધુ જે કયાંથી હેય.
શંકા–અયોધ્યાદિ ક્ષેત્રમાં મુનિઓ વિચારે છે ખરા? - * સમાધાન–અયોધ્યા આર્ય ક્ષેત્ર છે તેથી અમારે જ મત સત્ય સાબિત થાય છે. આ કારણથી આ મુનિમંડલમાં પણ સાધુએનું અસ્તિત્વ સિદ્ધ થાય છે. જે આ ક્ષેત્રમાં સાધુઓને સર્વથા અભાવ માનશે તે કાળ અને ક્ષેત્રની એકતાને લીધે અમ્બાદિ વેત્રમાં મુનિઓનું અસ્તિત્વ છે કે નાસ્તિત્વ એને નિશ્ચય થઈ શકશે નહિ.
શકા–આ ક્ષેત્રમાં વિચરતાં સાધુઓ પરિગ્રહ રાખે છે તે તેમને સાધુ કેવી રીતે માનવા?
સમાધાન–જે પરિગ્રહ નથી રાખતાં તેમને સાધુ માને એમાં અમારે કશો આગ્રહ નથી. ઘણા જૈન સાધુઓ પરિગ્રહ નથી રાખતાં. ધર્મના ઉપકરણ રાખવાં તે કંઈ પરિગ્રહ નથી. બનારસીદાસ પિતે જ કહે છે --
પૂર્વ કર્મ ઉદૈ રસ ભુજૈ, જ્ઞાન મગન મમતા ન પ્રજૈા ' ઉરમેં ઉદાસીનતા લહિયૂ યું, બુધ પરિગ્રહનન્ત ન કહિયે છે
શ્રી અમૃતચંદ્રાચાર્ય પણ સમયસારમાં કહે છે -- પરિમલ એટલે ઇચ્છા. જેને ઇચ્છા નથી તેને પરિગ્રહ પણ નથી.
એ અજ્ઞાનમય ભાવ છે. અજ્ઞાનમય ઈચ્છાને અભાવ હોવાથી જાની અધમની ઈચ્છા કરતા નથી. જ્ઞાનીમાં જ્ઞાનમય ભાવ–ધર્મ જ
ય છે. એ જ પ્રમાણે અધર્મ શબ્દ બદલીને રાગ, દ્વેષ, ક્રોધ, પાન, માયા, લેભ, કર્મ, કર્મ, મન, વચન, કાયા, કામ, જીભ ખાંખ, નાક અને ત્વચા આ સેળ સને પણ બુદ્ધિમાનેએ વટાવી
