________________
૫
અહેન આપણું કાર્ય શરૂ થાય છે તે પહેલાં અહીંથી ખસી શકે છે. પણ કાયવાહી શરૂ થયા પછી ગમે તેટલી ગાળીઓ છૂટે અને આપણે તેનાથી વિંધાઈ એ તેા પણ આપણે આપણી જગ્યા છેાડવાની નથી.” શબ્દોની જાદુઈ અસર હતી. એકએ છાપાના રિપોટા કે પાંચ-પંદર ભાઈબહેને! સિવાય ત્યાંથી કોઈ ચસકયું નહિ.
સભાનું કામકાજ શરૂ થયું. હું જ પ્રમુખ અને હું જ વક્તા. કાઈ ને પણ જવાબદારી સોંપું અને તેનુ પરિણામ ભયંકર હાય તે! તે તે તેને ભાગવવાનાં આવે તે કરતાં ચાલુ પ્રણાલિકાએ છેાડી એ જોખમે મારે ઉડાવવાં જોઈ એ તે હિસાબે સભાની જવાબદારી એ પેાતે લીધી. ગઈ રાતમાં સરકારે ધરપકડાના જે કારડા વીઝેલા તેના અનુસધાનમાં કહેવા જાઉ છુ કે લીડર તરીકે દારવણી આપનાર હવે એકલા ગાંધીજી રહ્યા નથી પણ તેમના પકડાતાં હિંદના પ્રત્યેક નાગરિક આ લડતના નેતા અને અને અંગ્રેજોને હટાવી કાઢવા તે પેાતાની આહુતિ આપે. ત્યાં તે ધડધડ અંદ્કા છૂટી. સભા વચ્ચે ઊભું! છું. ચારે તરફ જોઉ છુ. કાઈ પડે છે. કાઈ લેટપેટ થઈ વાંકા વળે છે. પણ લેાહી વહેતુ કયાંયે દેખાતું નથી. માથે વરસાદ ધીમે ધીમે ટમટમે છે. ફ્રૂટ ફટ ફૂટતા ટાટાને અવાજ કાને સંભળાય છે. સમજ પડતી નથી કે આ છે શું ? તેવામાં આંખા બળવા લાગે છે. ત્યારે ભાન થાય છે કે આ તા ટિયરગેસ-અશ્રુવાયુ છે. ગુજરાતમાં અહીં પ્રથમ વાર અશ્રુવાયુ છેડવામાં આવ્યેા હતા.