Book Title: Updeshmala Balavbodha Uttarardha
Author(s): Kantilal B Shah
Publisher: Saurashtra Kesari Pranguru Jain Philosophical and Literary Research Centre
View full book text
________________
સવિહઉં જીવઠ્ઠઈ સુખઈ જિ ન ઊપજાવઈ, કેતલાઈહંઇ સાહઉ ધર્મનાં વિષ વિમુખપણઉ ઊપજાવઈ. પ૩ર. તથા.
(ધર્મ-અર્થ-કામ-મોક્ષ એ ચારે પુરુષાર્થ વર્ણવ્યા પછી તેમાંથી જેમનું મન જ્યાં રમે ત્યાં જ બેસે. એટલે સર્વ જીવને પ્રાયઃ નવનવી, જુદીજુદી જ રુચિ થાય. તો વૈરાગ્યના એકાંત રસવાળો આ ગ્રંથ સર્વ જીવને સુખ ન ઉપજાવે. કેટલાકને તો ઊલટાનું ધર્મવિષયમાં વિમુખ બનાવે.]
સંજમતવાલસામાં વેગકહા ન હોઇ કનસુહા,
સંવિગપઆિણે હજજ વ કેસિંચ નાણમાં. પ૩૩ સંજમ સંયમ જીવરક્ષા અનઈ બારે ભેદે તપ તેહનઈ વિષઈ જે આલસૂ નિરુચ્છાહ ભારીક જીવ, તેહહૂઈ એ વૈરાગ્યકથા, કાનહઇ સુખકારિણી ન હુઈ ચિત્તડુંઇ હર્ષહેતુ ન થાઈ, જે સંયમનઈ વિષઈ આલસૂઈ સંવિગ્ન પાક્ષિક હુઈ, અનઈ કેતલાઈ જે જ્ઞાની જાણ હુઈ ચારિત્રનઈ વિષઈ દઢાનુરાગી હુઈ તેહનાં કાનઠ્ઠઇં એ સુખકારિણી હુઇ. પ૩૩. તથા
સિયમ, જીવરક્ષા, તપના વિષયમાં જે આળસુ ને નિરુત્સાહ છે તે ભારેકમ જીવ છે. તેમને માટે આ વૈરાગ્યકથા કાનને સુખકારિણી અને ચિત્તને હર્ષકારી ન થાય. પણ જે સંયમને વિશે આળસુ છતાં સંવિગ્ન પાક્ષિક છે તે જ્ઞાની અને ચારિત્રને વિશે દઢ અનુરાગી હોઈ તેમના કાનને સુખકારિણી થાય.
સોઉણ પગરણમિણે ધર્મે જાઓ ન ઉજમો જરસ,
ન ય જાણિયે વેરઝ્મ, જાણિજજ અર્ણતસંસારી. પ૩૪ સોઊણ, ઉપદેશમાલા પ્રકરણ સાંભલીનઈ જે જીવઠ્ઠઈ શ્રી સર્વજ્ઞના ધર્મેનઈ વિષઈ, વિશેષ ઉદ્યમ ન ઊપનઉ, ન ય જર્ષિ અનઈ વિષયનઈ વિષઈ જેહઈ વૈરાગ્ય પુણ નnow ઊપનઉં, જાણિજ્જતે સિવું જાણિવવું એ જીવ અનંત સંસારીઉં, કાલ દારુણ સર્પદષ્ટની પરિ અસાધ્ય અયોગ્ય જાણિવઉ. પ૩૪. તથા.
[‘ઉપદેશમાલા પ્રકરણમાં સાંભળીને જે જીવને શ્રી સર્વજ્ઞના ધર્મ વિશે વિશેષ ઉદ્યમ ન ઊપજ્યો અને વિષયને વિશે વૈરાગ્ય ન ઊપજ્યો તો જાણવું કે એ જીવ અનંતસંસારી છે. કાળ-સર્પથી ડસાયેલાની જેમ એ અસાધ્ય, અયોગ્ય જાણવો.]
કમ્માણ સુબહુઆયુવ સમેણ ઉવગ૭ઈ ઇમે સર્વ, કમ્પમલ ચિક્કણાર્ણ વચ્ચઈ પાસેણ ભન્નત. પ૩૫
૧ ખ મ નથી. ૨ ગ ઊપજઈ. ૩ ખ વિહરાં વિષયઇ.
૧૪૬ Jain Education International
શ્રી સોમસુંદરસૂરિકત
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
