Tithi Charcha

Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: Z_Vijaynandansuri_Smarak_Granth_012053_HR.pdf

Page 7

વાત્સલ્યનિધિ સંઘનાયક
[૫૫] અને, જાહેર, મૌખિક શાસ્ત્રાર્થમાં જે સાચું ઠરશે, તેનો સ્વીકાર કરવા અમો તૈયાર જ છીએ. એમાં અમારે કઈ આગ્રહ સમજવો નહિ.
પણ, લેખિતમાં–જે રીતે તમે નકકી કર્યું છે–અમારી સંમતિ ન સમજવી. કેમ, કે એમાં મધ્યસ્થને કોઈ પક્ષ તરફથી પાંચસે મળે, કોઈ હજાર આપે, ને કોઈ વળી બે હજાર પણ આપે.”
શેઠ કહે : “આમાં એવું નહિ બને.”
એમણે કહ્યું : “નહિ બને તો ઘણું સારું. પણ અમારી તો જાહેર અને મૌખિક શાસ્ત્રાર્થમાં જ સંમતિ છે. આમાં નહિ.”
છેવટે શેઠે કહ્યું: “હવે આપને બીજુ કાંઈ કહેવાનું ન હોય તો અમે જઈએ છીએ.”
આમાં સહેજ ચીડનો અને અણગમાન ભાવ હતો, એ તેઓ તરત વરતી ગયા. એમણે તરત જ કહ્યું : “તમે કુરાન ને તલવાર લઈને આવ્યા છે, એમ ન સમજવું. (અર્થાતુ) અમારા મુસદ્દામાં સંમતિ આપે, નહિ તો આ બધા અપયશનો ટોપલે આપના માથે છે, એવું સમજશે નહિ.”
પછી શેઠ ઊભા થયા. વંદન કરીને રજા માગી, ત્યારે એમણે પોતાના પેલા મુસદ્દાની નકલ શેઠને આપી, અને કહ્યું : “લે, આ અમારે જવાબ છે.”
એ લઈને જતાં જતાં શેઠ કહે “મને ઠીક લાગશે તો હું આ મુસદ્દા આપીશ.”
એટલે તરત જ શ્રી વિજયનંદનસૂરિજીએ જવાબ વાળ્યો : “તમે જે કાર્યને અંગે અમારી સંમતિ, સૂચન ને સલાહ લેવા આવ્યા છે, તેની જરૂર હોય તો આપજે, નહિ તે તમારી મરજી.”
શેઠ ગયા. શ્રી વિજયનંદનસૂરિજી તે ભવિષ્યની નક્કર કલ્પના કરીને જ બેઠા હતા કે (૧) આપણે મુસદ્દો મંજૂર નથી જ થવાને. અને, એથી આપણને તો લાભ જ છે. આપણી તટસ્થતા નિબંધ રહે છે. (૨) શાસ્ત્રાર્થ માટે ઉત્સુક બંને પક્ષે ઘડેલા મુસદ્દા પ્રમાણે લવાદ નીમાશે, શાસ્ત્રાર્થ લેખિત થશે, અને એમાં પોતાનાથી શક્ય તમામ પ્રયાસે સામા પક્ષવાળા આ પક્ષની સરળતાનો લાભ ઉઠાવશે. પરિણામે, આ પક્ષને નુકસાની જ ભોગવવાની રહેશે અપયશના જ ભાગીદાર બનવું પડશે.
જૂના મુસદ્દા અનુસાર લવાદની નિમણુક કરીને શાસ્ત્રાર્થ કરવાનું સહી કરનાર બંને આચાર્યોએ અને શેઠ કસ્તુરભાઈ એ નક્કી કર્યું, અને તેનાં સ્થળ-સમય પણ નક્કી કરી લીધાં.
બોટાદથી સૂરિસમ્રાટ રહિશાળાના દેરાસરની પ્રતિષ્ઠા માટે ત્યાં પધાર્યા. ત્યાંથી પાછલા રસ્તે શ્રી વિજયનન્દનસૂરિજી અવારનવાર ગિરિરાજની યાત્રાએ આવતા. એકવાર