Tirth Stavana

Author(s): Anandji Kalyanji Pedhi
Publisher: Anandji Kalyanji Pedhi

Page 9

તીર્થ સ્તવના ષ્ણ
અને 7 શ્રી શત્રુંજય ગિરિરાજ ગુજરાતના સોરઠ (સૌરાષ્ટ્ર) નામથી જાણીતા પ્રદેશમાં પાલીતાણા પાસે વહેતી શેત્રુંજી નદીની ભેખડોને અડીને ઉભેલા ઊંચા ડુંગર શત્રુંજયગિરિ તરીકે જાણીતા છે. આ પર્વતની ટોચે આરસ, પત્થર તથા ચૂનાના મિશ્રણથી બનેલા ઉત્તમ કારીગરીવાળા નાના-મોટાં આશરે ૧૨૪ જેટલાં દેરાસરો તથા ૭૩૯ દેરીઓ આ તીર્થને “મંદિરોની નગરી તરીકેનું ગૌરવ આપે છે, અને એમાં પ્રતિષ્ઠિત કરવામાં આવેલ પાષાણ તથા ધાતુની આશરે ૧૧૪૭૪ જેટલી જિનપ્રતિમાઓ, ૮૯૩૧ ચરણ-પાદુકાઓ, પટો વગેરેથી સમૃદ્ધ આટલા દેરાસરો એક જ જગ્યાએ વિશ્વમાં અન્યત્ર ક્યાં નથી.
- શાશ્વત અને સદીઓથી પરમ પવિત્ર ગિરિરાજ તરીકે પ્રખ્યાત આ ભૂમિ વિક્રમની પહેલી સદીમાં જાવડશાહે અહીં સ્થિત જિનાલયનો જિર્ણોદ્ધાર કરાવવા પૂર્વક પ્રતિષ્ઠા કરાવ્યાનો ઉલ્લેખ મળે છે. ત્યારબાદ સમયે સમયે અહીંના જિનાલયો જિર્ણોદ્ધારિત થતા રહ્યા. વિ.સં. ૧૫૮૭ ઈસ્વીસન્૧૫૩૧માં ચિત્તોડગઢના મંત્રી સ્વનામધન્ય કરમાશાએ આ તીર્થનો ૧૬મો જીર્ણોદ્ધાર કરાવ્યો અને વૈશાખ વદ-૬ના દિવસે મહાન તપસ્વી અને પ્રભાવક જૈનાચાર્યવિદ્યામંડનસૂરિજીના વરદ હસ્તે મૂળનાયક તરીકે આદિનાથ ભગવાનની મૂર્તિની પ્રતિષ્ઠા કરાવી. આ ઉપરાંત શ્રી શત્રુંજયના પર્વતના અન્ય શિખર ઉપર વિ.સં. ૧૯૭૫ થી ૧૯૨૧ | ઇ.સદ્. ૧૬૧૯ થી ૧૮૬૫ના બસો છેતાલીસ વરસ દરમ્યાન જુદા જુદા સ્વનામધન્ય શ્રેષ્ઠીવર્યો દ્વારા નવ ટ્રકના રૂપે મહાન દેરાસરોના પણ નિર્માણ થયા.
૧૩મી સદીમાં તત્કાલીન ગુજરાતના મહામંત્રી વસ્તુપાલ તથા