________________
તીર્થ સ્તવના છ
ક
11 તારંગા તીર્થ ગુજરાતમાં પહાડ પરના તીર્થોમાં તારંગા વિશિષ્ઠ તીર્થસ્થળ છે.
તેરમાં સૌકામાં તારંગાગિરિ ઉપર બંધાયેલો બાવન દેવકુલિકાવાળો ઉતુંગ દેવપ્રસાદ આજે પણ જૈનાચાર્ય શ્રી હેમચંદ્રસૂરિ અને ગુર્જરનરેશ કુમારપાલની લગભગ ૮૦૦ વર્ષ પહેલાંની કીર્તિ ગાથા સંભળાવતો અડગ ઉભો છે, પહાડ પર શ્વેતાંબરોનાં ૫ મંદિરો અને ૩ ટૂંકો તથા અન્ય દેરીઓ છે. પાંચ શ્વેતાંબર મંદિરોમાં શ્રી અજિતનાથ ભગવાનનું મંદિર વિશાળ ચોકથી ઘેરાયેલું ઉન્નત અને વિશાળ છે.
સં. ૧૪૭૯માં ઈડરના રહેવાસી શ્રેષ્ઠિ સંઘવી ગોવિંદે આ તીર્થોનો ઉદ્ધાર કરાવ્યો તથા પોતાના ભાર્યા જાયલદે સહિત સમગ્ર પરિવારના કલ્યાણ માટે શ્રી અજિતનાથ ભગવાનની મૂર્તિ ભરાવી અને આચાર્ય શ્રી સોમસુંદરસૂરિજીના હાથે પ્રતિષ્ઠા કરાવી. * મંદિરની પૂર્વદિશાના દરવાજા પાસે હાથ તરફ એક દેરીમાં શ્રી અજિતનાથ ભગવાનની ચરણ-પાદુકા છે. એક દેરીમાં પ્રાચીન પાષાણના ઘડેલા ચૌમુખજી છે. તેની પાસે ચૌમુખજીનું શિખરબંધી મંદિર છે. તેમાં ચૌમુખ મૂર્તિઓ છે. આની સમીપમાં વિ.સં. ૧૮૭૩માં શ્રી સંઘ દ્વારા નિર્મિત સહસ્ત્રકૂટ મંદિર છે. આ મંદિરના ચારે ખૂણામાં આરસની વિવિધ રચના કરેલી છે. સહસ્ત્રકૂટ મંદિરની પાસે જ નંદીશ્વરદ્વીપની રચનાનું શિખરબંધી મોટું મંદિર છે. .
નંદીશ્વરદ્વીપનું મંદિર વિ.સં. ૧૮૮૦માં શ્રી સંઘે બંધાવ્યું છે. મુખ્ય મંદિરની પાછળ શ્રી કુંથુનાથ ભગવાનનું શિખરબંધી દેરાસર છે. પાસેના એક વિશાળ ચોતરા ઉપર દેરીઓમાં ચરણપાદુકાઓ સ્થાપિત કરેલા છે.
ટીંબાના જૈન સંઘ તથા તારંગાજી જૈન શ્વેતાંબર તીર્થ કમિટિએ વિ.સં. ૧૯૭૭ (ઇ.સ. ૧૯૨૧)માં આણંદજી કલ્યાણજી પેઢીને વહીવટ
