Subodh Sangraha

Author(s): Shrimad Rajchandra Ashram
Publisher: Shrimad Rajchandra Ashram

Page 66

૫૭
(ઝૂલણા)
ભેંસ ભાં ભાં કરે, અશ્વ જ્યાં હણહણે, કૂકડા શબ્દ કૂ કરે છે; ઉંદરો તેમ ચૂંચું કરે ને વળી મીંદડાં મ્યાઉં મ્યાઉં કરે છે. ભૌ ભૌ કરે કૂતરા મુખથી ત્યાં અને ગાય ત્યાં ગાંગરી જે રહે છે; ઠાઠ આ જોઈને માનવી સર્વ તે દિંગ દિલે થઈને રહે છે.
દાતિક દોહરા
વણ વાપરતાં વિદ્વતા, ઝટપટ ઝાંખી થાય; કાટ ચડે કરવાલને, જો પડતર રહી જાય. ૧ અલ્પ શક્તિના યોગથી, મહદ્ કાર્ય નવ થાય; કોટ તૂટે ન ફટાકિયે, કારણ હીન ઉપાય. ૨ પૂર્ણ પ્રયોજન શક્તિથી, મહદ્ કાર્ય ઝટ થાય; મહાકોટ પણ કારમો, તોપે તૂટ્યો જાય. ૩ મોટાની મોટાઈનો, પા૨ નવિ ય પમાય; સાગર તણા સલિલનો, તોલ કદી ન કરાય. ૪ આમ અનિનો કાયદો, ઘર ફૂટ્યું ઘર જાય, રાજ ગયું પૃથ્વીરાજનું, ફૂલ્યે હાહુલીરાય. ૫ કામિની કરતાં કાવ્યનું, ઉત્તમપણું અપાર; હાડમાંસની માનિની, કાવ્ય સુધા સુખકાર. ૬ પડતી વેળા પ્રથમથી, દરેક ફરશે દાવ; મહારોગ ઉત્પન્ન થતાં, પ્રથમ પ્રગટશે તાવ. ૭ પડતી સમયે પંડને, ઊગે અવળી વાત; હરણ થયાં મૃગમોહથી, સતી સીતા સુખઘાત. ૮