Subodh Sangraha

Author(s): Shrimad Rajchandra Ashram
Publisher: Shrimad Rajchandra Ashram

Page 98

આવ્યું દેશ પર દુઃખ, રાજ પર પણ જો આવ્યું, પણ તે જુએ ન લેશ, કરે સૌએ મન ફાવ્યું; કોને કોની પડી નથી દરકાર કશાની, નિશા અંઘારી માંહી, ઘોરતાં સૌ અજ્ઞાની. ૨૮ ઊગ્યા આથમ્યા તણું, નથી કંઈ ભાન કશાનું, જન જાગી નવ જુએ, ભાન આવે પછી શાનું? આર્ય પ્રજાની એથી અવદશા આજે આવી, છે કોઈ માડીપૂત, શકે તો એ બદલાવી ? ૨૯ ઊગ્યું તે આથમે, ફૂલ્યું તે કરમાવાનું, ચઢ્યું પડે નિશ્ચયે, થવાનું તે થાવાનું; થયું ન મિથ્યા થાય, થયું થાવાનું ભાવી, હવે જાગીને જોઈ, દશા આ દો બદલાવી. ૩૦
(લાવણી) જાઓ જાઓ સી આર્યજનો, અજ્ઞાન અને આળસ ત્યાગી, ઘોર નીંદમાં અઘોરી ઊંઘો, જુઓ ઊંઘમાંથી જાગી; જુઓ બ્રાહ્મણો વેદ વખતના, વેદ ન્યાય ભાવે ભણતા, ઘર્મજ્ઞાન દેતા બીજાને, રાજ ન્યાય પણ ચૂકવતા. ૧ તત્ત્વજ્ઞાનીઓ તત્ત્વ શોઘતા, ઋષિ સઘળા ઋષિ-આશ્રમમાં, ઘર્મશાસ્ત્રીઓ ઘર્મ બોઘતા, ઘરી સંતોષ સદા મનમાં; ન્યાય આપતા રાજન્યાયિકો, રાજનીતિ રીતિ જોઈ, પક્ષપાત કે લાંચ અસત્ નહિ, સત્યમાર્ગમાં સૌ કોઈ. રાજનીતિ દઈ રાજજનોને, રાજવ્યવસ્થા પણ કરતા, ક્ષત્રી વિદ્યા ક્ષત્રીને દેતા, દિલમાં લેશ નહીં ડરતા;