________________
૬૫
વિચિત્ર રૂપ આદર્યા, નિરાંત તો પૂરી મળી, વણિક “રાયચંદ' જો વિચિત્ર આ ખૂબી ભળી.
વિદ્યા વિષે .
(મનહર છંદ) માતની સમાન જેહ મંગળની કરનાર,
પિતાની સમાન પૂરી રીતે પાળનાર છે. મિત્રની સમાન ચારા મિત્રની બતાવનાર,
ત્રિયાની સમાન દિલ–દુઃખ ટાળનાર છે. ગુરુની સમાન ગુણ અગણિત દાતા ગણો,
સજ્જન સમાન ખળતાથી ખાળનાર છે; વદે “રાયચંદ' એમ સત્ત્વગુણ અંશ યુક્ત,
પામરને પ્રૌઢ વિદ્યા, એ સુહાવનાર છે. અમૂલ્ય આનંદકારી, સર્વ રીતે સુખકારી,
વિપત્તિ દેશે વિદારી, દેવ તણી દીકરી; વદનમાં વાણી વરદાઈ જે વિમળ પ્રેરે;
તોયનિધિ-તનયા, તે કર્યું તેની કિંકરી. મન તણા મહા મહા, તોરને દબાવનાર,
અન્નપાન સમાન આધારને વિષે ઠરી; અહો ! “રાયચંદ” આ તો કલ્યાણનો કોશ દીઠો,
દીઠો ત્યારે એકદમ, ધ્યાનમાં લેજે ઘરી. દિવ્યચક્ષુને દેનારી, બુદ્ધિને બતાવનારી; - પ્રપંચ પતાવનારી, જનમાં જણાણી છે. હાણને હણાવનારી, ચાતુરી ચણાવનારી;
ગુણીમાં ગણાવનારી, પંડિતે પ્રમાણી છે,