Saral Sanskritam Dwitiya

Author(s): Bhaktiyashvijay
Publisher: Divyadarshan Trust

Page 261

प्रत्ययो :
सम्
सी:
सीत्
प्रत्ययो :
इषम्
ई:
ईत्
पाठ
अघतन भूताज [ Part - III ] ચતુર્થ પ્રકાર
પરમૈપદ
स्व
स्तम्
स्ताम्
પરસ્મૈપદ
इष्व
इष्टम्
इष्टाम्
-
इष्म
इष्ट
इषु
33
स्म
स्त
सुः
પંચમ પ્રકાર
આત્મનેપદ
सि हि
स्महि
स्था: साथाम् ध्वम्
स्त साताम् सत
इषि
इष्ठा:
इष्ट
આત્મનેપદ
इष्वहि इष्महि
इषाथाम् इध्वम्
इषाताम् इषत
(૧) (२)
ચતુર્થ / પંચમ પ્રકારના સામાન્ય નિયમો અન્ય પાંચ પ્રકારમાં ન આવેલા વેટ્ ધાતુઓ વિકલ્પે અહીં આવે. સંયુક્ત વ્યંજન પછી હ્રસ્વ/દીર્ઘ ૠ કારાંત, વૃ અને ધૂ ધાતુ વિકલ્પે આવે. (3) तृप् - दृप् द्वितीय प्रारमां पाखावे.
(४) दा, धा, स्था खत्मनेपदृमां थोथा प्रारभां खने परस्मैपद्यमां पांयमा प्रारमां खावे.
(4) 'हन्' परस्मैपट्टी, आ + हन् आत्मनेपही सहीं खावे.
NOTE :- परस्मैप पांयमां प्रारभां हन् नो आहेश 'वधू' अने आत्मनेपदृमां विऽस्ये 'वधू' थाय छे.
(5) स्तु, क्रम् आत्मनेपट्टी थोथा प्रारभां खावे.
(७) स्तु, सू, धू, अञ्ज् धातु परस्मैपदृमां पांयमां प्रारभां खावे. ★ थतुर्थ प्रहारना नियभो
પરઐપદી
(2)
धातुना स्वरनी वृद्धि थाय. छात. 'कृ' अकार्षीत् । 'नी' → अनैषीत् । 'रज्' → अरांक्षित् ।
(२) २४ व्यंन अने ड्रस्व स्वर पछी 'स्त', 'स्थ' थी श३ थता प्रत्ययनो'स्' सोपाय. छा.त. अहन् + स्तम् = अहतम् । अहन् + स्था: = अहस्था:
है है सरल संस्कृतम् - २ ३.४.३२४७.४X.XXX.XX415-33.XN