________________
જ્ઞાન
જ્ઞાન
જ્ઞાન
જ્ઞાન
જ્ઞાન
જ્ઞાનાવરણીય કર્મ વિવરણ
(દોહરો) ૧ મતિ જ્ઞાન ૨ શ્રત
જ્ઞાનાવરણી ઘાતકે,
હુવા જ્ઞાનકો જ્ઞાન, ૩ અવધિ ૪ મન:પર્યવ
ધર્મદાસ લુલ્લક કહે,
જિન આગમ પરમાણ. ૫ કેવલ ૬ કુમતિ
જેમ દેવમૂર્તિને આડે ૭ કુશ્રુત જ્ઞાન | મલમલના વસ્ત્રનો પડદો હોય ૮ કુઅવધિ જ્ઞાન ત્યારે અન્યને દેવમૂર્તિ સ્પષ્ટ
દેખાતી નથી, તે જ પ્રમાણે સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સમ્યજ્ઞાનને એક પડદા જેવું કર્મ છે તે આડું આવી જાય ત્યારે નિરંતર દષ્ટિરહિતને અંતરજ્ઞાન દેખાતું નથી. અથવા જેમ સૂર્યને આડાં વાદળાં આવી જાય ત્યારે અન્યને સૂર્ય સ્પષ્ટ દેખાતો નથી તે જ પ્રમાણે કેવળ જ્ઞાનમયી સૂર્યને પટલ જેવાં કર્મ આવી જાય ત્યારે જ્ઞાનરહિતને (સૂર્ય) દેખાતો નથી. જેમ સૂર્યને આડા પડદાની જેમ અનેક વાદળ આવી જાય છે તોપણ સૂર્ય તે તો સૂર્ય જ છે અને વાદળરહિત હોય ત્યારે પણ સૂર્ય તો સૂર્ય જ છે. સૂર્યને આડાં વાદળ આવી જાય ત્યારે જે સૂર્યને સૂર્ય નથી માનતો, નથી સમજતો, નથી કહેતો, તે પણ મિથ્યાદષ્ટિ છે તથા સૂર્યને આડાં વાદળાં આવી જાય ત્યારે જો કોઈ વાદળને જ સૂર્ય સમજે છે, માને છે, કહે છે તો તે પણ મિથ્યાદષ્ટિ છે. આ પ્રમાણે દેવમૂર્તિને આડા પટ તથા સૂર્યને આડાં વાદળ એ બે દષ્ટાંત દ્વારા (ઉપર પ્રમાણે) સમજવું.
વળી, સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સમ્યજ્ઞાનમયી સ્વભાવવસ્તુને પડદા જેવું એક જ્ઞાનરહિત કર્મ છે તે આડું