Sammatitarka Prakaranam Part 1

Author(s): Siddhasen Divakarsuri, Kirtiyashsuri
Publisher: Sanmarg Prakashan

Page 280

संमतितर्कप्रकरणे, काण्ड-३, गाथा-६८
२३५
चरणकरणप्पहाणा, ससमयपरसमयमुक्कवावारा। चरणकरणस्स सारं, णिच्छयसुद्धं न जाणंति ।। ३/६७ ।। -: द्रव्यगुणपर्यायनो रस :
ढा. ४, गा. १४ સપ્તભંગ એ દઢ અભ્યાસી, જે પરમારથ દેખાઈ રે. જસ કરતિ જગિ વાધઈ તેહની, જઈન ભાવ તસ લેખઈ રે. ૫૪.
મૃતધર્મઈ મન દઢ કરી રાખો, જિમ શિવસુખફલ ચાખો રે. એ-કહિયા જે સપ્તભંગ, તે દઢ અભ્યાસ-સકલાદેશઃ વિકલાદેશ ન સપ્તભંગઃ પ્રમાણસપ્તભંગઃ ઈત્યાદિ ભેદઈ ઘણો અભ્યાસ કરી, જે પરમાર્થ દેખઈ-જીવાજીવાદિ પરમાર્થ રહસ્ય સમજાઈ, તેહની યશ કીર્તિ વાધઈ “જે માટઈ સ્યાદ્વાદપરિજ્ઞ નઈ જ જૈનનઈ તર્કવાદનો યશ છઈ અનઈ જૈનભાવ પણિ તેહનો જ લેખઈ; જે માર્ટિ નિશ્ચયથી સમ્યકત્વ સ્યાદ્વાદપરિજ્ઞાનેં જ છઈ.” ૫૪.
उक्तं च सम्मतौ
चरणकरणप्पहाणा, ससमयपरसमयमुक्कवावारा ।
चरणकरणस्स सारं, णिच्छयसुद्धं ण याणंति ।। ३/६७ ।। એ ચોથઈ ઢાલઈ ભેદભેદ દેખાડ્યો, અનઈ સપ્તભંગીનું સ્થાપન કરિઉં.
[ ज्ञानक्रिययोरन्यतरवैकल्ये मोक्षफलवन्ध्यत्वकथनम् ] अत्र च सम्यग्दर्शनस्य सम्यग्ज्ञानादभेदादज्ञान-क्रिययोरन्यतरविकलयो शेषकर्मक्षयलक्षणफलनिर्वर्तकत्वं संभवतीति प्रतिपादयन्नाह
णाणं किरियारहियं किरियामेत्तं च दो वि एगंता ।
असमत्था दाएउं जम्म-मरणदुक्ख मा भाई ।।६।। ज्ञायते यथावद् जीवाजीवादितत्त्वमनेनेति ज्ञानम् क्रियत इति क्रिया यथोक्तानुष्ठानम् तया रहितम् ‘जन्म-मरण-दुःखेभ्यो मा भैषीः' इति दर्शयितुं दातुं वा असमर्थम् न हि ज्ञानमात्रेणैव पुरुषो भयेभ्यो मुच्यते क्रियारहितत्वात् दृष्टप्रदीपनकपलायनमार्गपगुवत् । क्रियामात्रं वा ज्ञानरहितम् न 'तेभ्यो मा भैषीः' इति दर्शयितुम् दातुं वा समर्थम्-न हि क्रियामात्रात् पुरुषो