________________
ઉત્તરઃ અષ્ટક પ્રકરણમાં પૂ. હરિભદ્રસૂરિજી મહારાજાએ કહ્યું છે -
महादानं हि सङ्ख्याव-दर्यभावाजद्गुरोः ।। सिद्धं वरवरिकात-स्तस्याः सूत्रे विधानतः ॥२६-५॥
જગદ્ગુરુનું મહાદાન અસંખ્ય નહીં પણ સંખ્યાવાળું હોય છે. તેનું કારણ છે યાચકનો અભાવ. બાકી આપવામાં મર્યાદા નથી હોતી. તે વસ્તુ તો “વરવરિકાથી સિદ્ધ છે. વરવરિકાનું વિધાન આગમમાં છે જ. वरवरिया घोसिज्जइ किमिच्छियं दिज्जए बहुविहीयं । સુર-૩સુર-વ-વાવ-નવિદિયા નિવમ ત્તિ
- વિશ્વનિર્યુક્ટિ મેરા જેને જે જોઈએ એ તેને વરી શકે. પામી શકે એની ઘોષણા કરાય છે. “તમે શું ઈચ્છો છો ?' એમ કહીને જે ઈચ્છે તે ઘણા પ્રકારનું આપવામાં આવે છે. સુરાસુર દેવદાવન-રાજાઓ વડે પૂજિત તીર્થકરોની દીક્ષા નિમિત્તે આવું દાન અપાય છે.
કલ્પસૂત્રટીકામાં ઘોડા, ભારે વસ્ત્રો-આભૂષણ વગેરેના દાનનું વર્ણન મળે છે.
સોનામહોરો સિવાય પણ ઘણું દાન અપાય છે. અને સોનામહોરોની નિયત સંખ્યા સહજ શાશ્વત વ્યવસ્થા, લોકોની
સંતુષ્ટિ, યાચકોની મર્યાદિતતા- આ કારણોથી છે- તેવું જણાય છે. પ્ર.૨૪ પ૬ અંતદ્વીપનું અવસ્થાન કેવી રીતે છે?
લવણસમુદ્રમાં ૮ દામ, આકારે ભૂમિપ્રદેશ, તે દરેકે દરેક ભૂમિ પ્રદેશમાં ૭-૭ અંતદ્વીપ. તો અહીં દાઢા આકારનો ભૂપ્રદેશ છે તો પછી એ જ ભૂમિ પર પાછી બીજી ભૂમિ (અંતદ્વીપ) કઈ રીતે ? જેની ચારે બાજુ પાણી હોય તેવાં વચ્ચે રહેલા ભૂપ્રદેશને દ્વિીપ કહેવાય. અહીં તો જમીન (દાઢા) ઉપર જ જમીન (અંતદ્વીપ) છે તો પછી તેને દ્વીપ કેવી રીતે કહેવાય? વળી ૧ અને ૨ અંતદ્વીપ
_સમાધાનની અંજલિ
૧૧
