________________
ઉત્તરગુણની આરાધના થાય છે. તે કર્તવ્ય પણ છે. પણ ગૃહસ્થની જેમ સાધુને અવિરતિજન્ય દોષ લાગતો નથી. સર્વસાવદ્યની વિરતિમાં હકીકતમાં તે બધી વિરતિ પણ તાત્ત્વિક દૃષ્ટિએ આવી ગઈ છે.
આ જ રીતે સર્વવિરત માટે આગમોએ વસ્ત્રાદિનું જે મૂલ્યનિયમન કરેલું છે. દીક્ષા સાથે તેનું પણ પચ્ચખ્ખાણ ભાવથી થયેલું જ સમજવું. પૃથક તે તે નિયમો લેવાના નથી હોતા, તેમાં જે પણ ભંગ થાય તેનું પ્રાયશ્ચિત્ત આવે જ છે. જેમ કે લાખ રૂપિયાનું પાત્ર વાપરતા પારાંચિત પ્રાયશ્ચિત્ત આવે છે.
| સર્વવિરતિના નિયમ સાથે જ યાત્રામાત્રાર્થ આહારાદિ સિવાયના સર્વ આહારાદિના પચ્ચખાણ આવી જાય છે. આમાં જ્યાં ભંગ થશે, તેનું પ્રાયશ્ચિત્ત આવશે. પણ અલગથી નિયમ લેવાનો હોતો
નથી. પ્ર.ર૭ સૂતક એ શું છે? એ માનવાની આવશ્યકતા શું છે? અમુક ચોક્કસ
સમયનું નિયંત્રણ શેનાં આધારે ? જન્મ-મરણ થવાથી એવું તો શું થાય કે જેથી સૂતક લાગે ? અન્યથા તો મોટી માંદગી અને
લગ્નાદિમાં પણ સૂતક માનવું જોઈએ ને ? ઉત્તર : સૂતક વિષે ઘનિર્યુક્તિમાં કહ્યું છે -
जे जहि दुगुंछिया खलु पव्वावणवसहिभत्तपाणेसु । जिणवयणे पडिकुट्ठा वज्जेयव्वा पयत्तेण ॥७०१॥
દીક્ષાદાન, વસતિ, ભાત-પાણીમાં જેઓ લોકોમાં જુગુપ્સિત છે, તેમની સાથે તે તે વસ્તુનો જિનવચનમાં નિષેધ છે. તેમનો પ્રયત્નપૂર્વક ત્યાગ કરવો જોઈએ. ટીકા - માનવુ ગુપ્તતાનિ સૂતાળ !
ગોચરી-પાણી લેવા બાબતમાં સૂતકવાળા ઘરો જુગુપ્સિત છે.
સૂતક' ના પરિહારનું કારણ પ્રસિદ્ધ લોકમાન્યતા અને તેની વિરુદ્ધ વર્તવાથી થતી શાસનઅપભ્રાજના છે. જે ગામમાં બ્રાહ્મણાદિ સમાધાનની અંજલિ
૧૪
