Book Title: Sadhvachar Samucchay Prakaranam
Author(s): Nayvardhanvijay
Publisher: Bharatvarshiya Jinshasan Seva Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 18
________________ ભાવમાં સ્થાપન, અથવા આત્મભાવમાં લીન એવું મન, તેને મનોગુપ્તિ કહેવામાં આવી છે. ૧૨ मौनस्यालम्बनं यत्तु, संवृत्तिरथवा वाचो, संज्ञादिपरिहारतः । વાણદિતા પુર્થઃ રૂા. શ્લોકાર્થ : સંજ્ઞા (ઈશાશ) વગેરેના પરિહારપૂર્વક જે મૌન ધારણ કરવું તેને પંડિતોએ વચનગુપ્તિ કહેલી છે. અથવા વાચના-પૃચ્છના વિગેરે સ્વાધ્યાય સમયે મુહપત્તિના ઉપયોગાદિપૂર્વક બોલવું તે પણ વચન ગુપ્તિ કહેલી છે. - ૧૩ परीषहोपसर्गेषु, कायोत्सर्गजुषो यतेः । नैश्चल्यं वपुषो यत् सा, कायगुप्ति निगद्यते ॥१४॥ શ્લોકાર્થ : કાયોત્સર્ગથી (કાયનિરપેક્ષતા રૂપત્યાગ) યુકત સાધુને પરીષહ – ઉપસર્ગ વગેરેના પ્રસંગમાં જે કાયાની નિશ્ચલતા હોય છે તે કાયગુપ્તિ કહેવાય છે. ૧૪ સ્વાપોવેશનીતિન - નિક્ષેપરમાષિા. स्वाच्छंद्यविकला चेष्टा, कायगुप्तिर्मतान्यथा ॥१५॥ શ્લોકાર્થ : સુવું, બેસવું, ગ્રહણ કરવું, મૂકવું, ચાલવું વિગેરે પ્રવૃત્તિઓમાં સ્વચ્છંદતા (ભગવાનની આજ્ઞાના ઉલ્લંઘનરૂપ) રહિત જે ચેષ્ટા ક૨વી તેને પ્રકારાંતથી કાચગુપ્તિ માનેલી છે. ૧૫

Loading...

Page Navigation
1 ... 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56