________________
પ્રકરણ ૧
પૂર્વજીવન
પ્રાચીન કાળથી ભારતભૂમિ એક વાતમાં અત્યંત નસીબદાર રહી છે. વૈદિક કાળના ત્રષિઓએ તપ અને ત્યાગમય ઉગ્ર સાધનાથી જે ભૂમિના કણકણને પવિત્ર બનાવી દીધો હતો એવી આ પુણ્યભૂમિમાં તે પછીથી આ પાવન સાધનાની ભાગીરથીનો પ્રવાહ ક્યારેય સુકાયો નથી. થોડા થોડા કાળના અંતરે દેશના જુદા જુદા ભાગમાં કોઈ ને કોઈ મહાન આત્માએ અવતરતા રહી વિવિધ સ્વરૂપે આ ભૂમિની દિવ્ય અને પુનિત પરંપરાને ટકાવી અને આગળ ધપાવી છે. આપણી તદ્દન નિકટના કાળ ચાલુ વીસમી સદીમાં પણ આવા પુણ્યાત્માઓથી આ ભૂમિ સતત સમૃદ્ધ અને શોભિત થતી રહી છે. આવા એક મહાત્મા સ્વામી રામદાસ આ સદીમાં જ પોતાની સાધના દ્વારા આપણી વચ્ચે ચમકી ગયા અને હજુ થોડા સમય પહેલાં જ આપણી વચ્ચેથી વિદાય લઈ પરમ જ્યોતિમાં વિલીન થઈ ગયા.
સ્વામી રામદાસનો જન્મ દક્ષિણ ભારતમાં કેરળ રાજ્યના દક્ષિણ કાનડા જિલ્લામાં કાસરગોડ તાલુકાના હોસદ્ગગ ગામમાં વિ. સં. ૧૯૪૦ના ચૈત્ર સુદ પૂનમ - હનુમાનજયંતી(ઈ.સ. ૧૮૮૪)ના રોજ થયો હતો. બાલકૃષ્ણરાવ અને લલિતાદેવીના આ બાળકનું નામ વિઠ્ઠલરાવ રાખવામાં આવ્યું. રામનામમાં અચળ શ્રદ્ધા ધરાવતા આ ધાર્મિક કુટુંબના બધા સભ્યો રોજ રાત્રે ભેગા થઈ ભજનકીર્તન કરતા. આવા ભક્તિમય વાતાવરણે
