Book Title: Prachin Tatha Navya Karmgranth Chatushka
Author(s): Vijayhemprabhsuri, Pareshbhai J Shah
Publisher: Vijaynitisuri Jain Tattvagyan pathshala
View full book text
________________
કર્મવિપાક કર્મગ્રન્થ
ગાથાર્થ- અહીં તે કર્મ જ્ઞાનાવરણીય-દર્શનાવરણીય-વેદનીય-મોહનીયઆયુષ્ય-નામકર્મ-ગોત્રકર્મ અને અંતરાય એમ આઠ ભેદોવાળું છે. તેના અનુક્રમે ૫-૯-૨-૨૮-૪-૧૦૩-૨ અને ૫ પેટા ભેદો છે. ૩
મડ઼-મુત્ર-ઓહી-મળ-વાળ, નાળાળિ તત્ત્વ મફનાળું । વંગળવાદ્-વડહા, મળ-નયળ-વિનિંદ્રિયવડા ॥ ૪ ॥
૧૩૯
ગાથાર્થ- મતિજ્ઞાન-શ્રુતજ્ઞાન-અવધિજ્ઞાન-મનઃપર્યવજ્ઞાન-અને કેવળજ્ઞાન એમ કુલ પાંચ જ્ઞાનો છે. ત્યાં પ્રથમ મતિજ્ઞાન સમજાવાય છે. મન અને ચક્ષુ વિના શેષ ઇન્દ્રિય ચતુષ્કના ભેદથી વ્યંજનાવગ્રહ ચાર ભેદવાળો છે. ૪. अत्थुग्गह- ईहा- वाय-धारणा करणमाणसेहिं छहा ।
इय अट्ठवीसभेअं, चउदसहा वीसहा व सुयं ॥ ५ ॥
ગાથાર્થ-પાંચ ઈન્દ્રિયો અને મન એમ કુલ ૬ ઈન્દ્રિયો વડે થતા અર્થાવગ્રહઈહા-અપાય અને ધારણા છ-છ પ્રકારે છે. આ પ્રમાણે મતિજ્ઞાન કુલ અઠ્ઠાવીશ ભેદોવાળું છે અને શ્રુતજ્ઞાન ચૌદ ભેદોવાળું અથવા વીશ ભેદોવાળું છે. ૫. અવ-સન્નિ-સમ્મ, સાયં હતુ સપપ્નવસિગ ૬ । गमिअं अंगपविट्टं, सत्तवि एए सपडिवक्खा ॥ ६ ॥
ગાથાર્થ- અક્ષરશ્રુત, સંજ્ઞીશ્રુત, સભ્યશ્રુત, સાદિશ્રુત, સપર્યવસિતશ્રુત, ગમિકશ્રુત અને અંગપ્રવિષ્ટ શ્રુત એમ આ સાત ભેદો તેના પ્રતિપક્ષભેદો સહિત કુલ ૧૪ ભેદો શ્રુતજ્ઞાનના જાણવા. ૬.
પદ્મય-અવર-ય-સંધાયા, પડિવત્તિ તહ ય અણુઓનો। पाहुडपाहुड - पाहुड, - वत्थु पूव्वा य ससमासा ॥७॥
ગાથાર્થ- પર્યાયશ્રુત, અક્ષરશ્રુત, પદશ્રુત, સંઘાતશ્રુત, પ્રતિપત્તિશ્રુત તથા અનુયોગશ્રુત, પ્રામૃતપ્રામૃતશ્રુત, પ્રાકૃતશ્રુત, વસ્તુશ્રુત, અને પૂર્વત એમ દશભેદો
છે તે સમાસ સહિત કરતાં વીશ ભેદો થાય છે. ૭.
अणुगामि - वड्ढमाणय - पडिवाईयरविहा छहा ओही । ડિમરૂ – વિતમરૂં, મળનાાં વમિવિજ્ઞાનં ૮
૧૧
