Book Title: Prachin Tatha Navya Karmgranth Chatushka
Author(s): Vijayhemprabhsuri, Pareshbhai J Shah
Publisher: Vijaynitisuri Jain Tattvagyan pathshala
View full book text
________________
નવ્યચતુર્થકર્મગ્રન્થ
૧૬૮
इह सुहुमबायरेगिंदि - बितिचउअसन्निसन्नि पंचिंदी । अपज्जत्ता पज्जत्ता, कमेण चउदस जियठाणा ॥२॥
ગાથાર્થ :- અહીં સૂક્ષ્મએકેન્દ્રિય, બાદર એકેન્દ્રિય, બેઇન્દ્રિય, તેઇન્દ્રિય, ચઉરિન્દ્રિય, અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય, સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય આ સાત અપર્યાપ્તા અને પર્યાપ્તા એમ કુલ ચૌદ જીવસ્થાનકો જાણવાં. ૨.
बायरअसन्निविगले, अपज्जि पढमबिअसन्निअपजत्ते । अजयजुअ सन्निपज्जे, सव्वगुणा मिच्छ सेसेसु ॥ ३ ॥
ગાથાર્થ :- બાદરએકેન્દ્રિય, અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય, અને વિકલેન્દ્રિય આ પાંચ અપર્યાપ્તા જીવભેદોમાં પ્રથમ અને દ્વિતીય એમ બે ગુણસ્થાનક હોય છે. સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય અપર્યાપ્તામાં અવિરત સમ્યક્ત્વ ગુણસ્થાનક સહિત ઉપરોક્ત બે, એમ કુલ ૩ ગુણસ્થાનક હોય છે. સંશી પંચેન્દ્રિય પર્યાપ્તામાં સર્વગુણસ્થાનક હોય છે. બાકીના સાત જીવભેદોમાં માત્ર મિથ્યાત્વગુણસ્થાનક જ હોય છે. ૩. अपजत्तछक्कि कम्मुरल-मीसजोगा अपज्जसंनीसु ।
ते सविउव्वमीस एसु, तणुपज्जेसु उरलमन्ने ॥ ४ ॥
ગાથાર્થ :- છ અપર્યાપ્તામાં કાર્યણ અને ઔદારિકમિશ્ર કાયયોગ. સંજ્ઞી અપર્યાપ્તામાં વૈક્રિયમિશ્રયોગ સહિત કુલ ૩ યોગ હોય છે. પરંતુ અન્ય આચાર્યો આ સાત અપર્યાપ્તા જીવભેદોમાં શ૨ી૨૫ર્યાપ્તિએ પર્યાપ્તા થાય ત્યારે (મિશ્રને બદલે) ઔદારિક કાયયોગ માને છે. ૪.
सव्वे सन्निपजत्ते, उरलं सुहुमे सभासु तं चउसु । बायरि सविउव्विदुगं, पजसन्निसु बार उवओगा ॥ ५ ॥
ગાથાર્થ- સંજ્ઞી પર્યાપ્તામાં સર્વ યોગો હોય છે. સૂક્ષ્મ પર્યાપ્તામાં માત્ર ઔદારિક કાયયોગ હોય છે. (અસત્યામૃષા) ભાષા સહિત તે જ ઔદારિકકાયયોગ એમ ૨ યોગ ચાર પર્યાપ્તા જીવભેદમાં હોય છે. બાદર એકેન્દ્રિય પર્યાપ્તામાં તે જ ઔદારિકકાયયોગ વૈક્રિયદ્વિક સહિત હોય છે. અને સંજ્ઞી પર્યાપ્તામાં બાર ઉપયોગ હોય છે. ૫.
