Book Title: Prachin Tatha Navya Karmgranth Chatushka
Author(s): Vijayhemprabhsuri, Pareshbhai J Shah
Publisher: Vijaynitisuri Jain Tattvagyan pathshala
View full book text
________________
પડશીતિ કર્મગ્રન્થ
૧૭૧ ગાથાર્થ :- આહારી અને અણાહારી એમ માર્ગણાના કુલ બાસઠ ઉત્તર ભેદો જાણવા. દેવ, નરક, વિર્ભાગજ્ઞાન, મતિ, શ્રત, અવધિદ્ધિક સમ્યકત્વત્રિક, પઘ, શુક્લલેશ્યા, અને સંજ્ઞીમાર્ગણામાં સંજ્ઞીદ્ધિક હોય છે. ૧૪. तमसन्निअपजजुयं, नरे सबायर अपज्ज तेउए। थावर इगिंदि पढमा, चउ बार असन्नि दुदु विगले॥ १५॥
ગાથાર્થ - મનુષ્યગતિમાં તે (ઉપરોક્ત) બે જીવભેદોને અસંજ્ઞા અપર્યાપ્તાયુક્ત કરતાં કુલ ૩ જીવભેદ હોય છે. તેજોલેશ્યામાં તે (ઉપરોક્ત) બે જીવભેદોને બાદરઅપર્યાપ્તા સહિત કરતાં કુલ ૩ જીવભેદ હોય છે. પાંચ સ્થાવર અને એકેન્દ્રિય માર્ગણામાં પ્રથમનાં ચાર જીવસ્થાનક હોય છે. અસંજ્ઞીમાર્ગણામાં બાર જીવસ્થાનક, અને વિકસેન્દ્રિયમાં બે બે જીવસ્થાનક હોય છે. ૧૫. दस चरम तसे अजयाहारगतिरितणुकसायदुअन्नाणे । पढमतिलेसाभवियर अचक्खुनपुमिच्छि सव्वे वि ॥१६॥
ગાથાર્થ :- ત્રસકાયમાં અન્તિમ ૧૦ જીવસ્થાનક, અવિરતિ, આહારી, તિર્યંચગતિ, કાયયોગ, ચારકષાય, બે અજ્ઞાન, પ્રથમની ત્રણ વેશ્યા, ભવ્ય, અભવ્ય, અચક્ષુદર્શન, નપુંસકવેદ, અને મિથ્યાત્વમાર્ગણામાં સર્વે જીવભેદ સંભવે છે ૧૬. पजसन्नी केवलदुगे, संजममणनाण देसमणमीसे । पण चरिम पज्ज वयणे, तिय छ व पजियर चक्र्खामि ॥१७॥
ગાથાર્થ - કેવલદ્ધિક, પાંચ સંયમ, મન:પર્યવજ્ઞાન, દેશવિરતિ, મનોયોગ, મિશ્રસમ્યકત્વ, એમ કુલ ૧૧ માર્ગણામાં માત્ર પર્યાપ્તા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય એક જ જીવભેદ હોય છે. વચનયોગમાં છેલ્લા પાંચ પર્યાપ્તા જીવભેદ સંભવે છે અને ચક્ષુર્દર્શનમાં ત્રણ અથવા છ જીવભેદ હોય છે. ૧૭. थीनरपणिंदि चरमा चउ, अणहारे दु सन्नि छ अपज्जा । ते सुहुम अपज्ज विणा, सासणि इत्तो गुणे वुच्छं ॥१८॥
ગાથાર્થ :- સ્ત્રીવેદ, પુરુષવેદ અને પંચેન્દ્રિયમાર્ગણામાં અન્તિમ ચાર જીવસ્થાનક હોય છે. અણાહારી માર્ગણામાં સંજ્ઞીપર્યાપ્તા-અપર્યાપ્તા બે, અને છ ૧૩