Prabuddha Jivan - Tarun Jain 1934 03 Year 01 Ank 06

Author(s): Chandrakant V Sutaria
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 11

viewspap-
sprinષ્ટ તા. ૧૩-૧૯૯૪.
તરૂણુ. જૈન
==ર rs
જ
જ્ઞાતિમાંથી રાજીનામું. છેક 1
( જ્ઞાતિ સંસ્થાએ અગાઉના જમાનામાં જરૂરી હશે પણુ આજના પ્રગતિ અને વિજ્ઞાનવાદી યુગમાં એ કેવળ બીનજરૂરી છે. માટે એની દિવાલે ભેદાવવી જોઈએ. તેની શરૂઆતમાં જૈન કોમના જાણીતા વિચારક ભોઈ પમાન કાપડીયાએ ભાવનગરની વીશાશ્રીમાળી માટી નાતના મંત્રી શ્રી કુંવરજી ઉપર મોકલાવેલ રાજીનામું વાચકે સમક્ષ રજુ કરીએ છીએ.
તંત્રી) આ પત્ર લખું છું તેનું પ્રયોજન નીચેની વિગતે થી પરિચિત કમાંજ થઈ શકે છે, અમારી જેવાના પરિચિત પુષ્ટ થશે.
કહુએ વખ' માપણી જ્ઞાતિનાં હતાં નથી; ન માપનુા દેશમાં એક કાળ એ હતો કે જ્યાં રેલ્વે માચ્છી રાતિના કુટું ધારું વતનવાસી હોવાથી તાર ' ટપાલની અત્યારે સ્ત્રી સમવેડ વતે છે તેવી કેટર્ણપણે અમને પરિચિત હતાં નથી. આ કારણે મુંબઈ ના મેટા પ્રકારની સગવડ નાની, એક ચોથી અન્ય સ્થળે જવા શહેરમાં વસનારાને સ્વાભાવિક રીતિ પેત પેતાનાં ઘેાળ રાવવાને વ્યવહાર મુખ્યત્વે કરીને મુળદગાડીથી ચાલતા, તોડવાનું સર્જશેષ મલાભનું રહે છે. ચામાપરીત પ્રજા પિયત પોતાનાં વનનને ટથાને જીવન
આજે વા કરા ફરીએ એટી ઉમર સુધી નિર્યા કરતી. આવી પરિસ્મૃિતિ વચ્ચે સમાન સંરકારના
- કુંવારા રહીને રમૂજ્યાસ કરતા હોય છે. આ ક્રરા ધારશે રચાયેલાં જ્ઞાતિ મંડળે મર્યાદિત ગાર્થિક ક્ષેત્રમાં પૈત
છોકરીએાના સંબંધે જોડવામાં કેવળ માબાપના અભિપ્રાયે પિતાનાં દીકરા દીકરીઓની થપાપલેન વ્યક્કાર કરતાં રમે
કે વલણે કામ લાગતા નથી. પોતાના બાળકની ઈચ્છા તદ્દન સ્વાભાવિક રખેને ફ્રેશ કાળનાં સ મેગેને નુરૂપ હતું,
- અને વલમ્ ખ્યાનમાં રાખીને ચાલવું એ જે માબાપે પિતાનાં આજે પૂર્વકાળની પરિયિતિમાં ગમનેક પરિવર્તન થઈ
' બાળકે તે મેટી ઉમ્મર સુધી કુંવારા રાખીને ભ@ાવવા માગતા ગયાં છે. રાજ કાલ દિનપ્રતિદિન વધતી જતી રેલ્વે, તાર
તેમને ખાસ ધમ થઈ પડે છે. માં સંચાગેડમાં માબાપની અને ટપાલની સગવાથી ફે-પાની લેવડદેવડને લાગતી
પાળની વેબને વળગીને ચાલવાની ઈચ્છા હોય તેપણુ તે નાજિક ટુંકી મર્યાદા ખૂથ વિનાની નતી થ છે,
પ્રમાણે વર્તવાનું તેમના માટે જગભગ અશક્ય થઈ પી છે ઉપર જણાવેલ કાતિ મંડળ એક કાÁ સંમાન સંસ્કાર,
કાર મૈતી મૂનાં બળ ઉપર લગ્ન વિષયમાં ઢિ wવહાર અને પરંપરાના ધોરણે ઉપર રમાતાં હતાં આજે જે જ્ઞાતિ મંડાનાં નળ આખા દેશ ઉપર ધરk
કદિ પણ્ અળrkોર થઈ શકતું જ નથી. પડયાં છે તે સર્વની ઘટના અાવા કાઈપણુ ધારણ ઉપર.
માયા મારા વિચાર અને એવા મારા સંગે
દ્વાઇને શ્રાપણી જ્ઞાતિની મર્યાદાના વર્તુaધી નિરપેક્ષ રીતિ અવન'તી ‘ખાતી નથી. દાખલા તરિકે માજના દશાશ્રીમાળા,
ના ' મારી દીકરીના ચેષ કાળે વિવાહ સંબંધો યે જવાને ૬ જીશાશ્રીમાળી, મેરાવાળ કે પર્યાડ ૬ચ્ચે •trમ ભેદ શિવાય જિચાર ધરાવું છું. આજના કાળમાં કન્યાની માવજોની બીજે કરો સંસ્કારભેદ ખાને નથી. બીજી બાવનુએ એકજ અમુમુક નકકી કરેલી મર્યાદા ઉપરજ અખિી નાતિની ઇમારત જ્ઞાતિમાં ભિન્ન ભિન્ન ધર્મ અને સંપ્રદાયના માપુ પણ ફરોશી (ઈને આ પ્રકારની ક્ટ જ્ઞાતિની અંદર રહીને લેવી એકઠા એલાં જોવામાં સમાવે છે. દાખન્ના તરિક અાપણે
છે કેાઈ પણુ રીતે ઉચિત ગણ્ય નહિં. હું તે ઇચ્છું છું
જો કે રાજિના પરિવર્તન પામેલા કાળ સામેામાં ભિન્ન ભિન્ન નાંના શાશીમાં ધામીએ' માં કશીક મૂi કે જhક રાશિ કન્યાએાની લેવડ દેવ જતા મ િ ર કરીને કેટલાક સ્થાનકવાસી જૈન અને ફટાકે વિધવ સંપ્રદાયની મારા રૂાનો માર્ગ સરળ કરે પણુ જ્ઞાતિની વૃર્ત માન અનુયાયીએ માલુમ પડે છે અને એમનાં તેએ અંદર મનશામાં અાવી ઈચ્છા કેવળ આકારામુમવત્ લેખાય.
દર કન્યાની માપળે કરે છે. વળી એક્ર કાયૅ સમાનું તેથી મારી માટે આજે એકજ માર્ગ છે કે મારી દીકરીઓને થર્વસીય, વ્યાપાર કે ફાગના ધોરણે જ્ઞાતિમાનાં નિમણુ
IS Aતિના વતું નથી નિરપેક્ષ રીતે વિવાદ સુમધ ચેદરજ્યાની
1" થતાં, પણ આજે જ્ઞાતિ જનેના વ્યવસાયમાં પણ એવી કશી
હું પ્રવૃત્તિ કરે તે પહેલાં મારે માપણી જ્ઞાતિમાંથી રાજીનામું
મા એકતા દ્રષ્ટિ ગેચર થતી નથી, તેથી ગુણુ વષ્ણુના આ મુજ હું આપને વિનંતિ કરું છું કે આ પત્ર દ્રષ્ટિ બિન્દુએ જ્ઞાતિજનોને પરસ્પર માર્ગે અને જોડાયેલા મળતાં પંદર દિવસની અંદર અપલ્સી જ્ઞાતિની સભા રખે એવું કહ્યું તત્વ હાલ નથી. કન્યાની લેવડ દેવડમાં બેજાવી આ મા રાજીનામુ આપે રજુ કરવું અને જ્ઞાતિના ધમ, ભા"|| કે દેગ્નની મયાદાં સમજી શકાક છે, કારણુ એ સભ્ય તરિજીની સર્વ જ્વાબદારી અને અધિકારોથી મને પ્રત્યેક ઘમ, કે ભાષા ચક્રશ સરકારના પ્રતીક હાય
તે
ના
ન કર. જે ઉપર જણાવેજ મુદત સુધીમાં મા' છે. પશુ માની નજીઃ નજીકની જ્ઞાતિએામાં પરસ્પરનાં જાજુ કર્વા ખાતર મા પગ મારે છાપામાં પ્રઢ કરો
રાજીનામું મંજુર કરવામાં નહિં આવે તે નહેર જનતાને બેઠક આવાં છે પશુ લક્ષણો દેખાતાં લ્હી. આ કાચી પડશે અને હું તે દિવસથી મારી નતને ાતિને લગતા સર્વ કુન્યાની લેવડદેવડ અમુક જ્ઞાતિમાંજ થવી જોઇએ તે બે ધનેપી મુક્ત થયેના ગુણી. મધ્યમાં રૂઢિ પ"પરા સિવાય બીજું કાંઈપણ વાસ્તવિક અહિ સ્પષ્ટ કરવાની જરૂર છે કે આ રાજીનામા સાથૈ કારણુ મારા ધ્યાન ઉપર અાવતું ચી. મને તેથી પૈતાનાં
| મારા પિતા, ભાછું કે રમન્ય વાકાને કો પણું સંબધ
મા. બાળકોને વરાવવા સંબંધમાં વર્તમાન કાતિનું વર્તુલ સ્વીકારીને
નથી બને તેથી પત્ર શાપને મળે ત્યાર્થી પ૬ર દિવસ
દૂ છું જે ફઈ કુરે ની જ જવાબદારી અને ચહ્નવાની મારી બુદ્ધિ ી ના પાડે છે.
ને અમદારી મારે એકલાને શિર રહે છે. મુંબઈ જેવા પચરંગી શહેરને વસવાટ પશુ વાત પિતાના વતન બ્રગતી જ્ઞાતિ કે ઘેળનાં બંધનની ઉપેક્ષા A+ ૬-૨- ૪, કર્વા પ્રેરે છે. સેવાની લેવડદેવડ સાધારણુ રીતે પરસ્પર
પરમાનંદ કુંવરજી,
મુંબઈ