________________
(२०२)
मेघमहोदये तथा छितीयमाग्नेयं वायवीयं तृतीयकम् ॥
*चतुर्थ भूमिजं प्रोक्तमेषां फलमथोदितम् ॥५॥ षट्पदी-क्षेमं सुभिक्षं सुखिता च धात्री, ........
.... स्यामिजेऽण्डेऽभिमता च वृष्टिः । पृथ्वी तथा नन्दति सस्यमाद्य,.
. वर्षाविशेषेण जलाण्डतः स्यात् ॥५८॥ जातानि धान्यानि समीरजाण्डे, ..
खादन्ति कोटा: शलभाः शुकाश्च । , दुर्भिक्षमण्डेऽग्निभवे निवेद्य, ..... जानीहि मासान् चतुरोऽपि चाण्डे ।।५९॥
॥ इति काकाण्डफलम् ।। काकालयःप्राग्दिशि भूरुहस्य,
सुभिक्षकृत् स्वल्पधनस्तथाग्नौ। तीसरा वायवीय और चोथा भूमिज | इनका फल कहा है ॥५७॥ भूमिज अंडे हो तो कल्याण, सुभिक्ष, जगत् को मुख और अनुकूल वर्षा हो । वारुण [जल ] अंडे हो तो पृथ्वी आनंदित हो तथा विशेष वांसे धान्य
आदि बहुत हो ॥ ५८॥ समीर (वायु) अण्डे हो तो धान्य उत्पन्न हो किंतु कीड़े शलभ और शुक ये खा जावें ! अग्नि अण्डे हो तो दुर्भिक्ष जानना । इस प्रकार अण्डे परसे चार महीने जानना !!५६ ॥
___कौत्रा अपना घोंसला (अण्डा रखने का स्थान) वृक्ष पर पूर्व दिशा में बना तो सुभिक्षकारक है, अग्नि कोण में बनावे तो वर्षा थोड़ी हो,
* नदी तीरे नद्यासन्नवृतेऽण्डमोक्षे वारुणम् १। गेहप्राकारे "भूमिजम् २। वृक्षे वायवीयम् ३। शेषस्थाने आग्नेयम् ४ । यद्वा वृत्तकोणभागे चतुर्भाण्डानि-ईशान्यां वारुणम् १ । अग्नावाने रम् २१ नैर्ऋते वायवीयम् ३ । वायुकोणे.भूमिजम् ४।'
"Aho Shrutgyanam"